Limity s± na wielu imprezach tylko dotycz± one dolnej granicy wagi broni, masywniejszego nikt ci nie odrzuci tylko, ¿e za ciê¿kim mieczem za du¿o w turnieju nie zdzia³asz.



Uwa¿am, ¿e i tak nie ma sensu kupowaæ dro¿szych mieczy ni¿ 300-400 z³, przy ca³orocznym treningu i ca³ym sezonie turniejowym i tak zazwyczaj po roku(max. 2 latach) trzeba miecz wymieniæ i jest to niezale¿ne od producenta.

Pozdrawiam Robert

A dotycz± jakiej wagi(tak mniej wiêcej, bo rozumiem, ¿e na ró¿nych imprezach s± ró¿ne limity)?

dziêki za wszystkie odpowiedzi. ju¿ wiem mniej wiêcej czego potrzebuje.

pozdrawiam
Laukon

Spotyka³em siê z ograniczeniami, ¿e miecz nie mo¿e byæ l¿ejszy ni¿ 1100g a czê¶ciej 1200 g. W tym roku na Byczynie ma byæ 1300g wiêc s±dzê, ¿e podobne kryterium bêdzie na innych imprezach OBR-owych.
Pozdrawiam,
Robert De Traville

U¶ci¶lijmy, ¿e to zale¿y, do czego siê miecza u¿ywa i czy ma siê tylko jeden. Mo¿na np mieæ jedn± sztukê do treningu, a drug± do zastosowañ "presti¿owych". Poza tym ró¿na mo¿e byæ intensywno¶æ u¿ywania miecza. Ty zu¿ywasz jedn± sztabê rocznie, ja mam swoj± trzeci rok i widzê, ¿e w tym tempie prêdzej ja siê zestarzejê, ni¿ ona zu¿yje

Pozdrawiam,
EO

heh to znaczy ¿e musisz straaaasznie du¿o walczyæ
i do tego ostro :P

a ja mam tasak, który jest co prawda trochê ciê¿ki - 1540g
ale walczê nim ju¿ omg parê sezonów zarówno na treningach jak i na turniejach, bitwach
czasami te¿ na melee jest obecny i to wcale nie ma³o walczê..
i nadal siê nie zu¿y³. nawet nie jest szczerbaty!!

po prostu trafi³em na bardzo dobry egzemplarz

Walczê od wielkiego dzwonu i ca³kowicie pussyfightersko. Ale koledze wypada chyba przedstawiæ wszystkie opcje, w³±cznie ze skrajnymi - z jednej strony Wasz±, z drugiej moj±, nieprawda¿?



A kto wyprodukowa³ to cudo? I czy waga mu wysz³a tak przypadkiem, czy taki mia³ byæ?

Pozdrawiam,
EO

wyprodukowa³ to nikt inny jak kowal z dziada pradziada - pan Zulewski.. parê lat temu..
przys³a³ nam 2 sztuki broni prosto z pieca, nic nie oczyszczone czarne sztaby

Co do wagi, to nie wiem dok³adnie jak wygl±da³a sprawa zamawiania, bo zamawiali je szefowie bractwa dawniej, zanim siê ca³a ekipa powykrusza³a..
ale w±tpiê, w to jakoby ta waga by³a zamierzona.
to by³ chyba 2006 rok..

ten mój tasak zosta³ tylko wypolerowany i nikt siê nie zabiera³ za odchudzanie tej broni.
natomiast bli¼niaczy tasak odchudzi³ pod swoj± rêkê Hubert.. no i ten siê z³ama³

I oczywi¶cie, niech kolega wie, ¿e mo¿na i tak wojowaæ jak EO to czyni
Pozdrawiam

a to dziwne, poniewa¿ przegl±daj±c oferty wielu mieczników podj±³em wstêpn± decyzjê o zamówieniu miecza od Pana Szymona Chlebowskiego (o którym, swoja drog±, czyta³em wiele pozytywnych opinii na FREHA) i jego miecze jednorêczne oscyluj± w granicach od 850 g do 1200 g.
czyli zamawiaj±c zwróciæ uwagê, ¿eby miecz by³ ciê¿szy ni¿ zwykle wykonywany przez Pana Szymona?


sama walka nie jest dla mnie a¿ tak istotna - dlatego kwestie wyboru miecza zostawi³em sobie na koniec gdy ju¿ siê wstêpnie obszy³em, zdoby³em drobiazgi obozowe itp. Ale dziêkuje za informacje

a co do tematu to mam pewn± w±tpliwo¶æ co do miecza jednorêcznego znajduj±cego siê w ofercie Pana Szymona Chlebowskiego:
LINK
Dok³adnie chodzi mi o miecz typ XVI. Z tego co siê orientuje ten typ jest datowany na pierwsz± po³owê XIV wieku, a Pan Szymon podaje datowanie na XIV i XV wiek. Jest to wynik b³êdu w opisie czy ja mam "nie¶wie¿e" informacje?
Swoje informacje bra³em st±d:
LINK
Je¶li ta typologia jest b³êdna to mogê prosiæ o link do w³a¶ciwej? (zak³adam, ze Pan Szymon wie co pisze i nikogo nie wprowadza w b³±d)

pozdrawiam
Laukon

Na to pytanie nie mo¿na odpowiedzieæ jednoznacznie, przynajmniej nie bez wg³êbiania siê w pewne aspekty tego co robimy. Ograniczenia wagowe obowi±zuj± tylko na imprezach gdzie nacisk k³adzie siê na sferê walki, poprawno¶æ historyczna idzie na drugi plan. Nie mówiê ¿e nie ma tam ludzi zrobionych poprawnie - oczywi¶cie s±, ale jak sami zainteresowani mówi± historyczno¶æ jest dla nich mniej wa¿na.
Sugerujê by¶ nie patrzy³ na owe ograniczenia i naby³ miecz który bêdzie poprawny, i Tobie pasowal. Nie kupujesz broni dla organizatora imprezy, tylko dla siebie.

Witam!
Zamawiam sobie kapalin (datowanie ~1380-1420) i mam pewn± w±tpliwo¶æ: czy na datowanie oko³o 1380-1420 kapalin, mimo noszenia go na kaptur pikowany i ew. kolczy, nie powinien miec czego¶ w rodzaju koszyczka, jak w saladach czy pu¼nych kapalinach? ew. innego integralnego wy¶cie³ania? Bo przel±daj±c ikonografiê (poliptyk z Grudzi±dza, Kroniki ¶w, Dionzego (st. Denis), Eneasz w Italii) natkn±³em siê na kilka przyk³adów, gdy takie same kapaliny s± noszone przez jednych na pikowañcu, a przez innych na zwyk³ych tekstylnych kapturach. I dodatkowo - jakie wy¶cielenie przymocowaæ - jak to sie robi zazwyczaj? Czy mo¿e nie przymocowywaæ i zrobiæ dopasowane do wnêtrza kapalinu, ale wyjmowane?

Dla jasno¶ci, odtwarzam ³ucznika, ale moze mi te¿ kiedy¶ przyj¶æ ochota wyj¶c jako drzewcówka - wiêc bezpieczeñswo nie jest priorytetem, ale nie jest nieistotne.

I jeszcze - jaka powinna byc grubo¶æ pikowañca pod kapalin?
Pozdrawiam, Rafa³

Skórzany pasek donitowany do dzwonu, przy jego dolnej krawêdzi i do tego paska doszyte wy¶cielenie ("koszyczek") z pikowanego lnu (wype³niony, runem, w³osiem czy jak±¶ watolin±).
Co¶ w ten deseñ:
http://img204.imageshack.us/img204/5185/salletinsidel.jpg

Pzdr

Dziêki. Czy je¿eli zdecydujê siê na kaptur pikowany, to taki koszyczek te¿ daæ? dla stabilizacji he³mu? Czy bêdzie siê trzyma³ bez tego?
Rafa³

Mo¿na sie pokusiæ o takie rozwi±zanie, ¿e do tego wnitowanego paska skóry doszyjemy kaptur pikowany, tylko musi on byc ³adnie nale¿ycie dopasowany kszta³tem i grubo¶ci±.

Sam kaptur pikowany, bez kolczego, to rozwi±zanie, którego popularno¶æ w rekonstrukcji jest odwrotnie proporcjonalna do potwierdzenia ¼ród³owego...

To co radzisz? Cel to lekkozbrojny ³ucznik, prze³om 14/15 wieku, ale raczej konserwatywny. Tak ma³o zbroi, jak to tylko mo¿liwe. Co do kaptura pikowanego - opieram siê na zaleceniach grunwaldzkich dla ³uczników, w ikonografii widujê (fakt, ¿e rzadziej ni¿ na kolczudze) kapaliny na tekstylnym kapturze - je¿eli nie musi on byæ pikowany, to jeszcze lepiej. Tylko czy mo¿na ten sam he³m za³o¿yæ raz na pikowañca plus kaptur kolczy, a raz bez? To musia³aby byæ inna rozmiarówka. Gdzie szukaæ wiêcej informacji na temat wczesno piêtnastowiecznych kapalinów i ich wymoszczenia?

Co radzê? Ja Ci radzê, rób jak uwa¿asz

Nie da siê zrobiæ kapalina tak, ¿eby raz zak³adaæ go na go³± g³owê, a raz na kaptur kolczy z wy¶ció³k±. Albo jedno, albo drugie. Ale da siê zrobiæ kapalin tak, ¿eby zak³adaæ go na go³± g³owê albo na kaptur tekstylny.

Co do wymoszczenia kapalinów - mo¿na tylko ekstrapolowaæ z wymoszczeñ innych he³mów tego okresu. A wiêc mo¿e to byæ skórzany koszyczek, mo¿e byæ normalna pikowana wy¶ció³ka taka jak w innych he³mach... Przedstawienia ikonograficzne z regu³y ukazuj± kapaliny z rzêdem nitów wokó³ dzwonu/ronda, w niektórych przypadkach mog± to byæ nity spajaj±ce te elementy (jak np w kapalinach z Plemi±t, czy z Le¶na), ale najczê¶ciej (bazuj±c na zabytkach) s± to nity trzymaj±ce wy¶ció³kê/koszyczek i/lub czepiec kolczy.

Je¶li zamierzasz nosiæ he³m na kaptur kolczy, to konieczno¶æ koszyczka zale¿y od tego, jak g³êboki i jak profilowany bêdziesz mia³ dzwon - mo¿e le¿eæ dobrze, a mo¿e Ci wpa¶æ na g³owê jak wiadro.

Przy czym od razu uwaga - kapalin musi siê trzymaæ na g³owie bardzo mocno albo mieæ z ty³u pasek do przeszywki/kirysu/kolczugi, inaczej dostajesz strza³ z przodu w krawêd¼ ronda i ca³o¶æ zje¿d¿a ci na nos jak na kreskówce

Witam

Interesuje mnie konstrukcja pochwy, trzewiczka i pasa oraz sposób jej mocowania do pasa (lub te¿ pasa do niej) na okres oko³ogrunwaldzki. Poszpera³em troszeczkê w sieci i informacji takich jak na lekarstwo. Bardzo proszê o fotosy, ikonografiê lub wskazanie ¼róde³.

Z góry dziêkujê i pozdrawiam.
Bartosz

Witam.
Znalaz³em pewna aukcjê z pochw± i pasem do niej. Rozgl±dam siê za wzorami pochew(i mam ju¿ kilka pomys³ów na pochwê) i ten konkretny mi siê spodoba³ (oczywi¶cie nie ten egzemplarz, poniewa¿ pochwa musi byæ dopasowana do miecza, a miecz bêdê mia³ w³asny) i zastanawiam siê co Wy o nim my¶licie. Czy ta konkretna pochwa nadaje siê na prze³om XIV/XV wiek?

Link do aukcji

dziêki za odpowied¼ i pozdrawiam
Laukon

Wzór jest ok.

A te okucia? Ma³o jeszcze pochew widzia³em ale pierwszy raz spotykam siê ze stopk± a¿ tak spiczast±. ona jest w porz±dku? do czego¶ mo¿na siê w tym zestawie przyczepiæ czy mogê siê ¶mia³o wzorowaæ?

dziêkuje i pozdrawiam
Laukon

Co powinien mieæ na, khm, ty³ku osobnik w zbroi p³ytowej z II po³owy XV wieku? Zauwa¿y³em tam kolcz±, ale nie wiem czy to szorca (raczej tak) czy mo¿e jakie¶ kolcze szorty? (taki patent tak¿e gdzie¶ mi mign±³ i to nie jako element wyposa¿enia BDSM).

No i poza tym, jak to montowane? Obojêtnie czy szorca czy gatki - przypinane do przeszywanicy? Na pasku? By³bym bardzo wdziêczny za jakie¶ obrazki, bo im bardziej szukam tym bardziej nie wiem co my¶leæ.

gdzie¶ mia³em fotkê takiej szorcy, jak znajdê to wrzucê. teraz na szybko znalaz³em przedstawienie takiej szorcy z Ospreya ("English medieval knight, 1400-1500"):

Mo¿e to byæ klapka w formie pieluchy doczepiona do kolczugi. Tutaj orygina³ z XV wieku
http://img21.imageshack.us/img21/5642/33101442.jpg
Tu rekonstrukcja, która wiele wyja¶nia jak to powinno dzia³aæ
http://rivetedchainmail.pl/rm_17.html

Pewnie chodzi Ci o kolcz± opisan± w za³±czonym poni¿ej artykule, pierwsza po³owa XV wieku.

W³a¶nie siê dokopa³em

Jak mam dobrze zapisane II po³ XV wieku, nale¿a³a do grafa Oswalda Trappa, zbrojownia w Churburgu

No to mamy dwie z klapami

Dwie sprawy do wyja¶nienia - po pierwsze warto zauwa¿yæ, ¿e t± któr± przedstawiasz to jest zlepek dwóch uszkodzonych kolczug, oznaczanych w katalogu zbrojowni jako CH T3 + CH T5. A mo¿e raczej by³, bo Wackernagel w The Armoury of the Castle of Churburg(1996) podaje, ¿e zosta³a ona utracona (lost).
Po drugie zdaje mi siê ¿e siê rozpêdzi³e¶ z interpretacj± opisu przy za³±czonej przez Ciebie fotografii. Chcia³bym zauwa¿yæ, ze graf Oswald Trapp (zapewne potomek rodziny Trappów do których nale¿y od 1504 roku zamek) to autor ksi±¿ki z 1929 roku w³a¶nie o zbrojowni w Churburgu. Po drugie w poni¿ej przytoczonym fragmencie mowa jest w³a¶nie o jego zdjêciach z roku 1953.

Wielkie dziêki - szczególnie dlatego ¿e kolcza, któr± pokazano, jest dla mnie szczególnie ³adna, poniewa¿, je¶li dobrze widzê, jest rozpinana z przodu, a zbieram sobie takie okazy w³a¶nie ;). Tutaj podobna (klik klik) - Niemcy, datowana szeroko na I po³owê XV wieku.

Mniemam ¿e historycznym bêdzie sprawienie sobie tak wygl±daj±cej szorcy kolczej? Dok³adnie takiej jak± rekonstrukcje poda³ Borg (z dok³adno¶ci± do jakich¶ detali, typu monta¿ etc).
No a czy spotka³ siê kto¶ z typowymi szortami kolczymi o których wspomina³em? By³bym przysi±g³ ¿e naprawdê je widzia³em... tylko nie wiem gdzie .

No w³a¶nie - jak to najlepiej (tzn najwygodniej, niekoniecznie najhistoryczniej, chocia¿ nie zdziwiê siê jak to siê pokryje) zamocowaæ?

Piotrku nie tyle rozpêdzi³em, co tak mia³em zapisane przy zdjêciu. Nie zajrza³em nawet do ksi±¿ki i widzisz co z tego wynik³o. Dziêki za sprostowanie. Bym mia³ rycerza

http://img144.imageshack.us/i/krumlovsksbornk371420.jpg/
Czy kto¶ mo¿e mi powiedzieæ, kogo przedstawia ten dziwnie ubrany zbrojny po prawej (czarnozielony)?
Czy to jaka¶ postaæ biblijna, b±d¼ insze "przedstawienie prze¶miewcze"?
Chodzi mi o to, ¿e datacja Krumlowskiego Sbornika to chyba 1420, a go¶æ ma jak dla mnie podbródek p³ytowy wcale nie¼le wykszta³cony.

Tu jeszcze jaki¶ odrys tego zbrojnego wygl±daj±cy jak z Tracht Wehr und Waffen czy jak to siê pisze, ale pewno¶ci nie mam.
http://img22.imageshack.us/i/wag0217.jpg/

Dziwnie uzbrojony, trochê du¿o jak dla mnie elementów ³uskowych.
Ale ten podbródek, je¶li rzeczywi¶cie jest z 1420 roku, tobym siê cieszy³.
Wcze¶niej widzia³em takie tylko z Hiszpani

Czy takie "kolcze szorty" jak w za³±czniku bêd± na miejscu w II po³owie XV wieku? Rysunek pochodzi z "Medieval Military Costume", a opis do niego mówi ¿e tak, ¿e pojawiaj± siê licznie w ikonografii i jaki¶ dokument z 1473 nakazuje u¿ytkowanie takowych szortów.

Tylko teraz pytanie - je¶li s± poprawne, to jak je mocowano do czego¶? Za pomoc± dziurek w tym skórzanym paseczku wi±zano go do przeszywanicy? I dodatkowo ¶ci±gano jakim¶ rzemyczkiem w pasie? (Tak interpretuje to co widzê w obrazku).

do dubletu jak nogawice... chyba najrozs±dniejsze rozwi±zanie

A czy trzeba je do czego¶ przywi±zywaæ? Wydaje mi siê, ¿e ¶ci±gniête w pasie bêdê trzyma³y siê same, nie obci±¿aj±c zbytnio bioder.

No mi siê wydaje ¿e niewa¿ne jak mocno to ¶ci±gnê, to albo nie wezmê oddechu, albo mi spadn± prêdzej czy pó¼niej pod wp³ywem w³asnego ciê¿aru i ruszania siê.

No a poza tym, to jak? Jest to historyczne? Bo w sumie dok³adnie takiego orygina³u nie widzia³em, wszytko to by³y pe³ne kolcze z takim saczkiem... a tylko ten rysunek i rekonstrukcja pokazana kilka postów wy¿ej pokazuje takie spodenki. Jakby co interesuje mnie II po³owa XV wieku, oko³o 1475 roku.

Pozdrawiam

Tu inny orygina³:http://lerozier.free.fr/galerie/index.php?level=album&id=27

Hej.
co to za he³m w ofercie Moriona?? He³m nr 62 (He³my po¼ne). Jak on jest datowany (i jaki rejon ?? )
http://morion.imperial.net.pl/galeria/helmy.html

pozdro
Wojtek

Wymys³... pyta³em kiedy¶ autora

Witam
chcia³ bym siê dowiedzieæ wszystkiego co sie da na temat tego he³mu
http://img227.imageshack.us/img227/8884/p1010689.jpg
http://img262.imageshack.us/img262/3326/p1010690.jpg
g³ównie mnie interesuje to czy bêdê dopuszczany z tym he³mem do ró¿nych turniejów
s³ysza³em ¿e by³ kiedy¶ temat o tym he³mie i mimo d³ugich dyskusji stwierdzono ¿e jest historyczny mimo drobnych szczegó³ów

z góry dziêki
pozdro

wagi¶

Ekhm, patrz post wy¿ej.

Te szczegó³y s± do¶æ istotne. Rozumiem, ¿e pytania pojawi³y siê gdy¿ he³m ten jest gdzie¶ na sprzeda¿
Gdyby he³m nie mia³ tej hmm szczeliny na wysoko¶ci ust by³by w miarê ok. Wzór by³by wariacja na temat ikonografii.
Podobnie darowa³bym sobie ró¿nej wielko¶ci otwory wentylacyjne...

tak mam okazje kupiæ ten he³m
mia³em okazje w nim walczyæ i mi siê bardzo spodoba³
znajomy co go ma na sprzedasz bra³ udzia³ w nim w paru turniejach i samym grunwaldzie
ale pojawi³y siê w±tpliwo¶ci dla tego siê pyta³em,
Czyli podsumowuj±c przy zakupie tego he³mu ( i pokazywaniem siê na imprezach w nim) wejdê w tak zwany mchrok?

szybkie pytanie obecnie odtwarzam rok 1807 ale zawsze ci±gnie do przesz³o¶ci.
A pytanie jest takie :
jaki ubiór pasowa³ by do hakownicy(kocham czarny proch). Lokalizacja Biskupstwo Warmiñskie. No i oczywi¶cie jakie czasy odtwarzaæ ¿eby nie pope³niæ b³êdów z chronologia broni i sprzêtu

hakownica to kilkaset lat tak naprawdê.
Od XIV wieku po XVII (wa³owe wielkie cosie z hakiem)
Sprecyzuj co masz/chcesz mieæ to ³atwiej bêdzie Cie na co¶ naprowadziæ.
Tak to najwy¿ej mogê co¶ poleciæ. Koniec XV wieku przyk³adowo

Sprecyzuj te¿ na czem Ci zale¿y - chcesz siê wyposa¿yæ dla "dla samego siebie" w co¶ naprawdê fajnego i potem ewentualnie pomy¶leæ czy uda siê gdzie¶ pojechaæ czy mo¿e chcesz wychodziæ sobie postrzelaæ na du¿ych inscenizacjach? Bo wybrawszy opcjê nr 2 mo¿esz mieæ póki co problem z koñcówk± XVw, nie wspominaj±c o XVI

Witam
Poszukujê rozrysowanego opasania mieczowego na II po³owê XIV wieku do pochwy o mocowaniu trzypunktowym. Aby lepiej wyt³umaczyæ o co mi chodzi zamieszczam kawa³ek z ilustracji zamieszczonej w Crowood - Europa Militaria Special 08 - Medieval Military Costume Recreated In Color Photos. Niekoniecznie chodzi mi o ten dok³adnie pas no¶ny a raczej o pasy przeznaczone do takich pochew.
Pozdrawiam

Witam serdecznie.

Mam pytanie o klappvisier. wiem, ¿e du¿o zosta³o ju¿ na ten temat napisane ale zasia³ u mnie w±tpliwo¶æ pewien znajomy(do¶æ do¶wiadczony w RR), który stwierdzi³, ¿e klappvisier nijak pasuje do p³ytowych os³on nóg i r±k na okres oko³ogrunwaldzki. stwierdzi³, ¿e psi pysk to jak najbardziej dla szeregowego rycerstwa, ale klappvisier to siê nadaje do zbrojników w najlepszym przypadku - nigdy do p³ytowych os³on koñczyn.

do tej pory(jako pocz±tkujacy w RR) uwa¿a³em zupe³nie co innego (zawsze mi siê wydawa³o, ¿e psi pysk to by³ szczyt szyku i elegancji pod grunwaldem oraz ¿e klappvisier to siê do p³yt nadaje jak najbardziej), ale teraz mam pewn± w±tpliwo¶æ czy kto¶ mnie w konia nie robi
dlatego proszê "pogotowie historyczne" o pomoc.

i druga sprawa. co my¶licie to tym klappvisierze:
LINK

Jest z nim wszystko ok je¶li chodzi o oko³ogrunwaldzkie datowanie?

dziêkuje za wyrozumia³o¶æ i pozdrawiam
Laukon

Mo¿esz ¶mia³o powiedzieæ koledze "pierd....e Hipolicie".
Pierwsze p³ytowe os³ony koñczyn pojawi³y siê na d³ugo przed pojawieniem siê basinetu z zas³ona klapow±. Zbrojniki je¶li chodzi o Grunwald byæ mo¿e nie s± szczytem mody ani przejawem zamo¿no¶ci nie mniej s± jak najbardziej poprawne. Tu masz przyk³ad zbrojników w nagrobku Burkharda von Steinberga z 1397 Germany Hildesheim Roemer Museum.http://www.themcs.org/armour/knights/Germany%20Hildesheim%20Roemer%20Museum%20Burkhard%20von%20Steinberg%201397%2075.JPG


Co do klapka - klapek jak klapek mo¿esz zamówiæ.

generalnie do¶æ ciekawy nagrobek

Dziêki za odpowied¼.
a co do:

to mo¿e taki pas:
LINK
?

pozdrawiam
Laukon

Dziêki nie wiem jak z poprawno¶ci± bo wygl±da mi to na spore uproszczenie - kto¶ siê wypowie?
Pozdrawiam

PS. Mateuszu ca³a strona z nagrobkami jest niesamowita jest mnóstwo "kwiatków" takich jak góra p³ytowa ³ydka kolcza, góra p³ytowa ³ydka zbrojnikowa i wiele wiele wiêcej.
http://www.themcs.org/armour/14th%20century%20armour.htm

Wielkie dziêki za odpowied¼ , po prostu nie moja epoka a chcia³bym to po³±czyæ ze swoimi zainteresowaniami a mo¿e uda siê rozwin±æ to w kilkuosobow± grupê

rola do odtworzenia:

Obsada Zamku Kapitu³y Warmiñskiej wojska podleg³e Biskupowi,
pierwsza po³owa wieku XV,
Jedyn± wytyczn± jest u¿ywanie broni czarnoprochowej

jeszcze raz wielkie dziêki, chcê zacz±æ szyæ bez pomy³ek.