Witam!
Mam nadziejê, ¿e jeszcze kto¶ czyta ten temat. ;) Mnie równie¿ interesuje odtwarzanie stepowej kobiety - wojowniczki.
W³a¶nie jestem w trakcie kompletowania informacji na temat stroju kobiety - ³uczniczki konnej z plemienia Po³owców. Z uwag± czyta³am zamieszczone tu informacje i wiele mi pomog³y, za co bardzo dziêkujê.
Mam jednak parê pytañ, na które samodzielnie trudno znale¼c mi odpowiedzi (szczególnie, ¿e jestem odciêta od wiêkszo¶ci ¼róde³ rosyjskich, jako ¿e nie znam jêzyka), dlatego chcia³abym siê zwrócic do Was o pomoc, jako specjalistów w tej dziedzinie. Jest to moja pierwsza samodzielna próba zrekonstuowania czegokolwiek, dlatego proszê o wyrozumia³o¶c. Bêdê wdziêczna za wszelkie konstruktywne uwagi i wskazówki.
Informacje które uda³o mi siê zebrac nt. stroju Po³owczanki:
Stroje mo¿na podzielic na 3 kategorie:
1. paradny - na który sk³ada³y siê:
czapeczka, rogi, chusta, kapelusz, koszula, bogato zdobiony kaftan wierzchni, szarawary, wysokie buty oraz pas.
2. codzienny - który ró¿ni³ siê od paradnego ubo¿sz± wersj± kaftana i nakrycia g³owy.
3. do jazdy konnej - na który sk³ada³y siê:
szarawary, koszula, krótki kaftan oraz wysokie buty mocowane rzemieniami do pasa.
1. chusta - wed³ug ¼róde³ chowno pod ni± w³osy zaplecione w warkocze (3? - ¶wiêta liczba dla Po³owców. Na pewno tak robili mê¿czy¼ni). Mia³y kszta³t owalny, trójk±tny lub okre¶lany jako "ogon jaskó³ki". By³a wykonywane z kolorowego jedwabiu, mog³y byc obramowane lamówkami, frêdzlami, kokardami, d³ugo¶ci± siêga³y do pasa. Mocowane by³y do g³owy lub kapelusza kwadratowymi lub rombowatymi zapinkami lub sznureczkami albo wst±¿kami z frêdzelkami.
2. czapeczka - wed³ug ¼róde³ by³y to g³adkie, ¶ci¶le przylegaj±ce do skroni czepki na skroniach wyciête w z±bki. Mog³y byc podbite futrem lub tkanin± na otoku. Mog³y byc zrobione ze skóry lub wyszywanego jedwabiu. Znaleziono równie¿ czapkê wykonan± z ciemnoniebieskiego brokatu w romby oraz czapkê wykonan± z parcianego materia³u obszytego z³ot± nici±, a z ty³u br±zowymi poz³acanymi blaszkami. Jako dodatki mog³y wystêpowac m.in. srebrne plakietki, rozetki z br±zu lub srebrne koniczynki.
3. kapelusz - by³ zakladany na chustê. Wystêpowa³y ró¿ne jego warianty:
- z wysokim dnem i szerokim piêciok±tnym rondem,
- z szerokim rondem i przysadziastym dnem,
- rondem mocno wywiniêtym do ty³u, zdobionym obszyciem, sto¿kowatym czworobocznym wysokim dnem zlewaj±cym siê z rondem,
- z wyodrêbnionym dnem i rondem tworz±cy trójk±t nad czo³em,
- odmiana powy¿szego, ale z rondem w±skim zwisaj±cym nad czo³em,
- rombowaty ko³paczek,
- ma³y p³aski kapelusz lub toczek.
Rondo mog³o byc zdobione z przodu dodatkow± naszywk± np. w kszta³cie ro¿ków obejmuj±cych dno kapelusza. Kapelusze by³y wykonywane z filcu.
4. rogi - nosi³y je kobiety miêdzy 25 a 35 rokiem ¿ycia, doczepiane do kapelusza.
5. koszula - z jedwabiu, noszona pod kaftanem, czêsto obszyta lamówk±, srebrn± nici± i paciorkami.
6. szarawary - wpuszczane w buty, g³adkie lub zdobione lamówkami.
7. kaftan - W wersji paradnej wykonany z jedwabiu lub brokatu. Czêsto ³±czono jedwab ró¿nych kolorów. D³ugo¶ci do kolan, obszyty bordiurami na krawêdzich po³, na rêkawach na wysoko¶ci ³okcia, rzadziej na nadgarstkach i ko³nierzu. Móg³ miec fantazyjnie wykrojone po³y, obszyty lamówkami zdobionymi zygzakami, kreseczkami, X, motywami esowatymi, z±bkami lub kratk±. Detale rêkawów kaftana mog³y byc obszywane srebrn± nici± i paciorkami. Kaftan posiada³ ko³nie¿ lu¼no lub sztywno przylegaj±cy do szyi, czasami mocno wykrojony. Móg³ byc wi±zany pod szyj±. Kaftan móg³ byc zapinany na br±zowe lub srebrne guzy, ko¶ciane klamerki lub sprz±czki, haczyki lub troczki. Na kaftanach mog³y byc haczyki do mocowania rêkawów. Kolory kaftana mog³y byc przeró¿ne, wystepuj± znaleziska o kolorze malinowym, purpurowym, ¿ó³tym.
8. pas - ze skóry, bogato zdobiony lub z kilku warstw jedwabiu, czasem frêdzlowana chusta.
9. buty - z siêgaj±cymi kolan cholewami, zrobione ze skóry obszytej blaszkami i paciorkami na cholewach. Do jazdy konnej mocowane z przodu do pasa systemem pier¶cieni i rzemieni.
10. "dodatki":
- sakiewki - kwadratowe, trójk±tne, okr±g³e, w kszta³cie odwrócongo serca. Kobiety nosi³y 2 lub 3 przy pasie, mog³y byc wewn±trz podbijane jedwabiem.
- bat przy pasie
- no¿e - ró¿nej d³ugo¶ci, mocowane na rzemieñ do pasa, zwykle po 2.
- ozdoby g³owy - czo³o mog³o byc zdobiona opask± lub haftowanymi wst±¿kami (w uko¶ne kreseczki, zygzaki, X). Do tego mog³y byc zwisaj±ce nad czo³em wisiorki lub zawieszki.
- ozdoby szyi:
* wisiorki - na rzemieniu lub wst±¿ce romby, ko³a, trójk±ty, znaleziono te¿ z motywem s³oñca.
* grzywny - z drutu br±zowego, ¿elaza, srebra, rzadko ze z³ota. Czêsto posrebrzane, z zawieszkami np. wisior bursztynowy,srebrna plakietka, zawieszka lazurowa lub z korala.
* kolie - z agatu, lazuru (ulubiony przez Po³owców), bursztynu, ga³±zek koralu, szklane, metalowe zawieszki w kszta³cie p³atków kwiatu z lazuru na przemian z paciorkami lub ga³±zkami korala. Zapiêcie: kokardki z masy per³owej.
- bransolety - szk³o, srebro.
- pier¶cienie - br±zowe, srebrne,z³ote.
Wiêkszo¶c informacji pochodzi ze strony www.koczownicy.pl i z Frehy.
Mnie interesuje raczej wersja codzienna do jazdy konnej. Chcia³abym, aby sk³ada³a siê z koszuli, kaftana, szarawarów, butów do jazdy konnej, chusty i czapki + dodatki.
Moje problemy wi±¿± siê z praktycznie ca³kowitym brakiem obrazków w ¼ród³ach i dlatego np. nie mam pojêcia jak po samym opisie ma wygl±dac taka czapka lub kapelusz. By³abym wdziêczna za wszelkie obrazki lub kontakty do osób, które wykonuj± takie przedmioty.
Tak samo nie znalaz³am kontaktu do ¿adnego szewca, który by szy³ buty do jazdy konnej w stylu po³owieckim. Równie¿ system pier¶cieni i rzemieni mocuj±cych buty do pasa pozostaje dla mnie zagadk±.
Zastanawia mnie równie¿ krój kaftana. Jako ¿e rêkawy mog³y byc doczepiane, to czy bez rêkawów by³ to bezrêkawnik? Oraz jakiej d³ugo¶ci mog³y byc rêkawy? Czy jak u kultury Pazyryk d³ugie rêkawy zastêpowa³y rêkawiczki? (brak znalezisk rêkawiczek u Po³owców). Zastanawiam siê te¿, czy rêkawy by³y lu¼ne, czy ¶ci¶le przylegaj±ce do cia³a, oraz czy w "spódnicy" kaftana mog³y wystêpowac kliny jak w kaftanie Ruskim ew. rozciêcia do jazdy konnej. Oraz jakiej d³ugo¶ci móg³by byc "krótszy" kaftan do jazdy konnej?
Z góry dziêkujê za odpowied¼!