Witam,
Poszukujê katalogu z wystawy „Orê¿ perski i indoperski z XVI-XIX wieku ze zbiorów
Polskich”, [red.] A. R. Chodyñski, Malbork 2000, oraz (a raczej przede wszystkim) wszelkich informacji na temat szabel po³owieckich. Je¿eli kto¶ mo¿e mi pomóc proszê o kontakt.
pozdrawiam,
Bori Jomsborczyk
Jomsborg Vikings Hird
Je¶li chodzi o szable wczesno¶redniowieczne to polecam przede wszystkim pracê A. N. Kirpicznikova Drevneruskoe oru¿ie, vypusk 1 - Meczi i szabli.
Poza tym podstawa to praca W. ¦wiêtos³awskiego "Uzbrojenie koczowników Wielkiego Stepu w czasach ekspansji Mongo³ów"
a oto przyk³ady z tej ksi±¿eczki:
Pozdrawiam
Niemir
BRZiemiSanockiej
By³o co¶ takiego jak "Broñ i uzbrojenie Tatarów". Bardzo ³adne zdjêcia kilku szabel. Mia³em te fotki, ale niestety przepad³y dziêki genalno¶ci systemu "windows".
Z tego co czyta³em, w zasadzie trudno powiedzieæ które ze znalezionych szabel s± po³owieckie. Tzn, w stosunku do wielu pochówków nie wiadomo czy s± po³owieckie, pieczyngowskie czy jakie tam jeszcze. A ten typ szabli przewija³ siê od chyba poczatku szabli (VIw) po wiek XIV i pewnie d³u¿ej,
ale w XIVw. zdaje sie nast±pi³a spora ewolucja (rewolucja?) szabli.
W zasadzie nie wiem po czym odró¿niæ sazblê po³owieck± od innej.
Oczywi¶cie mówimy tu o szablach ze stepów czarnomorskich, o ma³ym profilu krzywizny.
Co wiêcej nieco mi zaciemniaj± obraz podobne szable z wyra¼nie wyodrêbnionym pórem. Takim jak w kilid¿, ale wyra¼nie prostrzych. Oczywi¶cie s± du¿o wcze¶niejsze ni¿ kilid¿, o ile pamiêtam przynajmniej VIIIw.
czy w X i XI wieku S³owianie u¿ywali szabeki.
je¶li tak to mo¿e ktos ma jakie¶ zdjêcia itp.
Szabla to w tym okresie generalnie broñ koczowników. Jednak w zwi±zku z szerokimi i¶cis³ymi zwi±zkami S³owian z ludami nomadycznymi we wczesnym ¶redniowieczu, u¿ywanie szabli przez naszych przodków jest niewykluczone. W okresie który Ciê interesuje najpopularniejsze by³y szable tzw. staromadziarskie, których konstrukcjê wymy¶lili Wêgrzy jescze w czasach przed zajêciem Kotliny Karpackiej i przej¶ciem na osiad³y tryb ¿ycia. Szabel u¿ywali równie¿ Pieczyngowie, po³udniowi s±siedzi Rusi. Z terenu ziem polskich znamy dwie staromadziarskie szable znalezione w Czechowicach na ¦l±sku oraz w Radymnie ko³o Przemysla.
Szabla taka charakteryzowa³a siê do¶æ prost± konstrukcj±, chocia¿ elementy zdobnicze by³y niekedy niesamowite (jak to u koczowników).
Postaram siê co¶ zeskanowaæ i wys³aæ na to forum
Pozdrawiam
Niemir
Ja ze swojej strony uzupe³nie wypowied¼ Niemira zdjêciami wczesnej szabelki. Ale chêtnie bym zobaczy³ jeszcze jakie¶ zdjêcia
Mnie to wygl±da na nieco pó¼niejsza szabelkê (XII,XIIIw, XIVw, mo¿e nawet i XVw). Wczesne maj± mniejsza krzywiznê i mniejsze jelca. s± te¿ krótsza i nieco masywniejsza od pó¼niejszych.
W XIIw. szabla chyba nieco wyd³u¿a siê i smukleje. Utrzymuje siê w podobnym typie do XIVw., potem nabiera wiêkszej jeszcze krzywizy i wogóle zaczyna siê mocno urozmaicaæ (XVw).
Mosiê¿ne wykoñczenia pokazanej repliki u samej nasady g³owni s± charakterystyczne dla wielu szabel z napisami w alfabecie arabskim. Wiele z nich okresla sie jako wyrób zwi±zany z pañstwami muzu³mañskimi albo z Kaukazem.
Wiele ze znalezionych szabel nie posiada g³owic, aczkolwiek czêsto mo¿e to wynikaæ z ich zagubienia lub nieodnalezienia. Np. zaginê³a g³owica od szabli z Tahañczy (w³a¶nie siedzê nad opisami znalezisk z tego kurhanu st±da teraz w kó³ko powtarzam tahañcza i tahañcza - XIIIw).
Ciekawosta, ze we wcze¶niejszych szablach spotyka sie i zbroccze i struziny. w XIII wiecznych widujê raczej o¶æ (je¿eli cokolwiek).
Posy³am tak± "islamsk±" szabelkê z XII-XIIIw. z Nezina ko³o Czernihowa (o¶æ i mosiê¿ne wykoñczenie nasady).
Dla Równowagi do³±czam te¿ szablê z Xw., te¿ z okolic Czernihowa.
W Polsce znaleziono szablê wêgiersk± z Xw (to Ciê pewnie zainteresuje) w Czechowicach. Tereny dzisiejszej po³udniowo-wschodniej polski by³y w³a¶ciwie ruskim pograniczem. Przypuszczam, ¿e znalezisk mo¿e byæ wiêcej. Podes³aæ co¶ wiecej? Dysponujê raczej XIII i XIVw.
Acha.
Piotrze, faktycznie, napisa³e¶ o czechowickiej, niepotrzebnie powtórzy³em.
Z tymi skanami by³oby bardzo fajnie.
W Polsce chyba jeszcze nikt nie robi³ replik takich szabel.
Z delatali zwróci³bym uwagê na powszechne (no w³a¶nie - na ile powszechne?) nitowanie ok³adzin do trzpienia.
Ciekaw te¿ jestem sposobu wywa¿enia i walki tak± w³a¶nie, wczesn± szabl±.
Witam
Ta druga zbala Wotawo ("islamska") wygl±da mi bardziej na pa³asz, nie ma bowiem asymetrycznego trzpienia, a jej wygiêcie jest przktycznie niewychwytywalne.
Podsy³am to co mia³em pod rêk±. Niestety nie mam pracy Kirpicznikowa o broni bia³ej na Rusi, wiêc dzisiaj tylko przyk³ady szabel z Ruttkaya (Slovenska Archeologia, t. 23 z. 1) z terenu S³owacji i zdjêcie (nienajlepsze ale tylko takim dysponujê) szabli z Radymna.
Co do sosobów walki to ta szabla by³a ma³o wywa¿ona, pamiêtajmy ¿e pos³ugiwali siê ni± g³ównie koczownicy walcz±cy na koniach wiêc s³u¿y³a prawdopodbnie w przewadze do zadawania potê¿nych ciêæ. Pisa³e¶ Woatwo, ¿e nie zachowuj± siê czêsto g³owice, a to dlatego, ¿e s± one wykonane z cienkiej blachy i zawiniête w rodzaj kapturka, który by³ osadzany na drewnianej rêkoje¶ci, mocownej czêsto nitami (?) to trzpienia. Taka konstrukcja powoduje ¿e ten element czêsto móg³ siê gubiæ. Warto w tym momencie zwróciæ uwagê na kó³eczko które jest przymocowane do g³owicy - zapewne s³u¿y³o do dowi±zywania jej np do jelca (tu mogê siê myliæ).
Pozdrawiam
Niemir
PS. Od dawna polujê na tak± szablê i szukam kogo¶ kto móg³by co¶ takiego wykonaæ - chodzi mi o historyczno¶æ, ale te¿ zdatno¶æ do walki
PS. A tak wogóle genialne szable s± przedstawione w katolu "The Ancient Hungarians", który jednak jest prawie niedostêpny w Polsce
CYTAT(wotawa)
W Polsce chyba jeszcze nikt nie robi³ replik takich szabel.
Owszem ja próbowa³em. O ile mogê powiedzieæ replikê. Na w³asny u¿ytek. Mia³a ok. 115 cm d³ugo¶ci i wa¿y³a bez oprawy poni¿ej kilograma. Niestety - z braku umiejêtno¶ci - by³em uprzejmy j± przegrzaæ.
pozdrawiam
Bori Jomsborczyk
Jomsborg Vikings Hird
Witam wszystkich!
Jak wyczyta³em np. u ¯ugulskiego w Polsce do¶æ du¿± popularno¶ci± od koñca XIII wieku a na pewno od pocz±tku XIV cieszy³a siê szabla. Mam wiêc pro¶bê do Braci Rycerskiej o wskazanie linków do stron lub materia³ów traktuj±cych o szablach w naszym kraju, jak równiesz u naszych wschodnich braci w okresie XII - XIV wiek - wzory, typy, zdobienia i nie wiem sam co jeszcze bo z tematu jestem zielony!
pozdr
CZO£EM
Proponujê zacz±æ od Wojciecha Zab³ockiego - Ciêcia prawdziw± szabl±.
Zab³ocki prawie nie pisze o szablach sprzed XVIw.
Szabla nie cieszy³a siê w Polsce du¿a popularnoscia przed po³ow± XVw.
Na pewno nie w XIIIw i na pewno nie w¶ród Polaków.
O szabli by³a ju¿ tu mowa.
http://www.freha.pl/index.php?showtopic=457
http://www.freha.pl/index.php?showtopic=238