A ja mam pytanko
: co nosily mezatki na glowie?
I nie chodzi mi o fryzure!
Czy bylo rozroznienie panna-mezatka-wdowa w nakryciach glowy?
Teren: srodkowa europa (tzn Polska)
Czs: XVw. (II polowa)
Jo³ Jaca!!!
CYTAT
Czy bylo rozroznienie panna-mezatka-wdowa w nakryciach glowy?
Oczywi¶cie tak.
Przedewszystkim kobiety zamê¿ne praktycznie non stop biega³y z zakryt± g³ow±. Wdowy tym bardziej. Na³êczki (to we wczesnym sredniowieczu),chustki, kapturki, kapelusze s³omkowe.
Panny pokazywa³y w³osy, ufryzowane lub czê¶ciowo rozpuszczone.
W modzie dworskiej mog³y istnieæ wyj±tki od tych regu³!
Nie jestem w tej dziedzinie wielkim specjalist±, ale to tak na dobry pocz±tek..
Zaj¿yj na Bagritton tam jest artyku³ Izabeli o nakryciach g³owy...
Je¿eli Madzinka, bo rozumiem ¿e o ni± chodzi, (pozdrowionka przy okazji)!
odtwarza mieszczankê to najlepsza chyba bêdzie chustka. Powinna przejrzeæ Medival Soldier, tam znajdzie du¿o wzorów...
Hej Janusz!
Pozdrowionka przeka¿e (dziêki). Tak chodzi mi o Madzinkê.
To ¿e kobietki w ¶redniowieczu biega³y z zakryt± g³ow± to wiem, i to wszystkie, panny te¿.
Chodzi mi g³ownie o rozró¿nienie stanu cywilnego je¿eli takowe by³o. A s±dze, ¿e w tym ca³ym ¶redniowieczu jednak by³o.
A propos, od kiedy u¿ywa siê obr±czek?
I jak wygl±da³y (je¶li by³y) te ¶redniowieczne?
Niby takie bana³y, ale jak siê tak zastanowiæ.
Artyku³ Izabeli na Bagritonie ogl±da³em i tam te¿ nie ma rozró¿nienia.
A pytam w zasadzie po to, ¿eby ewentulanych konfliktów unikn±æ.
Pozdrowionka!!!
Czesc!
Postaram sie pomoc...Jesli chodzi o mezatki to nosily one w XIV-XVw. zawicie dwuczesciowe: podwijke (pod broda) i nalecz (chustke na glowie)-obie biale. We wczesnym sredniowieczu zawijano czasem jeden koniec chusty pod broda i wokol szyji a reszte zarzucano na wlosy. W XIIIw. mezatki nosily czepek skladajacy sie z 2 paskow+chuste lub pasek+czepek-toczek o ksztalcie niskiego walca. W 2 pol. XIVw. malzonki nosily podwijke wraz z krusellerem(taka moda). To podstawy jesli chodzi o mode miejska i wiejska.
W modzie dworskiej pojawiaja sie w XIIIw. kombinacje ozdobnej siatki na wlosy i chusty lub czepka-toczka. W XIV i XV wieku pojawiaja sie sztywne siatki-koszyki crinalle ktore przeksztalca sie pozniej np. w czepce siodlowe.
Wdowy przedstawiane sa z wielka, czarna chusta na glowie. Chusta ta przykrywa postac jak plaszcz. Pod chusta jest normalna biala podwijka i chusta.
Co do obraczek...Sama jestem teraz baaardzo zainteresowata tym tematem,))) wiec troche juz wyszukalam wiadomosci. W sredniowieczu w czasie slubu maz nakladal na palec malzonki pierscionek. Najorginalniejszy jaki widzialam to wloski XIV wieczny przedstawiajacy dlonie sciskajace sie. Wykonano go ze zlota i pokryto emalia. Pierscionek z brylantem jako zareczynowo-slubny pierwszy raz spotkalam w XVw. Wczesniejsze mialy oczka kaboszonowe z roznych kamieni. Klasycznych obraczek nie znalazlam w sredniowieczu.
NIESTETY NIE MAM MOZLIWOSCI ZALACZANIA OBRAZKOW.((((( NA FRESZE!!! cos sie spsulo wiec nie moge dokleic zdjec z nakryciami glowy.
nie bardzo orientujê siê co bêdzie odpowiednie do sukni roboczej
jaki¶ kapturek czy chustka ... je¿eli chusta to czy mog³a to byc tylko bia³a i w jaki sposób j± wi±zano
z góry dziêki i pozdrawiam
Hmmmm...o ktora czesc "poznego sredniowiecza" Ci chodzi?
Generalnie najbardziej uniwersalna jest chusta z lekko bielonego lnu (ma kolor lekko zoltawy) wiazana na glowie w cos w rodzaju turbanu. Z mojego doswiadczenia najlepiej uklada sie taki zawoj z polokraglej chusty o wymiarach 140-150 na 60-70 cm. Miniature z Tacuinum Sanitatis i przyklad takiego zawoju "na zywo" zamieszczam w zalaczniku. Jest to nakrycie glowy uniwersalne dla Europy Srodkowej w przedziale od ok.1380 do 1450r.
Kapturek "gremlin" czyli otwarty oraz kaptur zapinany lub nie zapinany (identyczny jak meski) tez moga byc.
Witam!
Ja mam pytanie w kwestii formalnej co to takiego "suknia robocza????????????????"
Suknia codzienna no owszem, nie wydaje mi sie zby takie okreslenie jak suknia robocza funkcjonowalo w sredniowieczu.
Ludka Excalibur
EwKO!
Ja mam jak±¶ s³ab± wyobra¼niê... i doswiadczenia mi brak: jak to s± te wymiary? W któr± stronê? Heh...
Z góry dziêkujê:]
Ziêba.
OKEJ, OKEJ!! Ju¿ wiem, zrozumia³am!!
Czy bywa³y bia³e bawe³niane te chusty? Bo z takiej korzystam i dopiero jak o tym "lekko bielonym lnie" napisa³y¶cie, to mnie tknê³o...
Najwiekszy wybor byl wsrod tkanin lnianych, byly latwo dostepne dla wszystkich klas spolecznych, mozna je bylo wytworzyc w domu...bawelna to jednak tkanina zagraniczna, z egzotycznego surowca. Byla uzywana na bielizne poscielowa ale w poznym sredniowieczu.
Jesli chcesz byc w 100% historyczna to lepszy jest len. Osobiscie wole zawoj z lnu bo daje wiekszy komfort cieplny. Bielona bawelna jest jednak takze uznawana przez niektorych rekonstruktorow za dobry i tani substytut.
Decyzja nalezy do ciebie.
Interesujê siê ostatnio XV-wieczn± mod± polsk± i natrafi³am na nastêpuj±cy problem:
W ksi±¿ce "Ubiór dworski w polsce w dobie pierwszych Jagiellonów" p. Turska pisze na temat nakryæ gówy panien w trzech miejscach - przy strojach ¶lubnych [s.23], w rozdziale "stroje reprezentacyjne" [s.101] i jeszcze w "ubiory od¶wiêtne" [s. 154].
No i w³a¶nie jej rewelacje na ten temat bardzo mnie zastanawiaj±:
s.154:
Badania cmentarzysk przynosz± coraz to nowe odkrycia tych ozdób. Na cmentarzysku w Skrwilnie (dawny powiat Rypin) znaleziono w grobach nr 6, 111 i 121 przepaski skórzane i metalowe. Przepaskê z grobu nr 6, z paska skóry o szer. 2,5 cm, zdobi± metalowe blaszki w kszta³cie rozetek i szklane koraliki barwy zielonej, niebieskiej, bia³ej i ¿ó³tej, naszyte miêdzy rozetkami w czterech rzêdach. Przy piêciu rozetkach zachowa³y siê jedwabne zawieszki.
W grobie 121 i kilku innych odkryto przepaski sporz±dzone z metalowych drucików, poprzeplatanych niæmi. W³osy dziewczêta splata³y w jeden warkocz.
s.101:
Ozdob± g³owy dziewcz±t by³ w badanym okresie "wieniec" z pere³, z³ota i klejnotów, przedtawiony m.in. na obrazie z Drzeczkowa (przypis Anulki: odno¶nik poni¿ej) oraz omówiona w rozdziale pierwszym przepaska (crinale de margaritis). (...) Kosztowne symbole stanu panieñskiego sporz±dzane by³y z pere³, nawlekanych na jedwabne lub z³ote nici, splatane czy wi±zane w rodzaj w±skiego paska b±d¼ szerszej borty (bramki). £±czenie ró¿nej wielko¶ci pere³ oraz klejnotów stwarza³o mo¿liwo¶ci komponowania wzorów, a zastosowanie z³otych sznureczków lub drucików jako podstawy konstrukcyjnej nadawa³o im sztywno¶æ, po¿±dan± zw³aszcza w szerszych przepaskach. Przepaski by³y rodzajem plecionki mniej lub bardziej a¿urowej, z pere³ i z³ota, po³±czone z bardzo cienk± siateczk± jedwabn± na w³osy."
Moje pytania:
1. Z³oto, srebro, per³y - si³± rzeczy (i pieni±dza) zarezerwowane s± dla najbogatszych warstw spo³ecznych. Czy w takim razie mo¿na przyj±æ, ¿e te tajemnicze "skórzane przepaski" by³y ich skromniejsz± wersj±?
2. Ksi±¿ka dotyczy mody dworskiej. Co w takim razie nosi³y w Polsce panny ze stanu mieszczañskiego?
3. Czy w jakich¶ innych ¼ród³ach te informacje o przepaskach s± potwierdzone, bo wcze¶niej siê z tym nie spotka³am?
4. Czy kto¶ ma dostêp do materia³ów o samych znaleziskach w Skrwilnie? Jak dok³adnie wygl±da³y te ozdoby?
Pozdrawiam i baaardzo dziêkujê za pomoc,
Srebro, zlocone srebro oraz perly byly dostepne dla bogatszego mieszczanstwa (tzw. patrycjatu).
Drobne blaszki srebrne, cynowe, brazowe/mosiezne byly nitowane do skorzanych paskow aby nie obcieraly czola-byla to normalna praktyka. Podobna technika robiono ozdobne paski. Czasem zamiast skory stosowano zlotolite krajki (tkane z jedwabiu i nici metalowych) jako samodzielne przepaski lub tlo dla blaszek, koralikow i innych elementow naszywanych. W gdanskich zbiorach za paski skorzane z brzegiem przeszywanym nicia jedwabna podobne do znalezisk londynskich. Wsrod znalezisk londynskich zachowaly sie tez krajki jedwabne ze sztucznymi wlosami zaplecionymi w warkocze i przymocowanymi do bokow opaski.
Te paski skorzane byly spotykane od przynajmniej pocz. XIIIw. az po schylek XIVw. Bramki z perel sa w polskiej ikonografii-to pol. XVw. "Crinalle" to troche cos innego w opisach-to opaska na glowe wraz z siatka do ujecia wlosow zwiazanych po obu bokach glowy...
Temat-rzeka...
Nie wiem czy to co¶ pomo¿e i czy do koñca Ciê to interesuje, ale panny mieszczañskie w okresie grunwaldzkim do¶æ czêsto nosi³y kapelusze filcowe i s³omkowe. I choæ stawa³o siê to do¶æ popularne, w nieca³e 30 lat pó¼niej zosta³o napiêtnowane. Ju¿ kiedy¶ o tym pisa³em, napiszê jeszcze raz
CYTAT
Ciekawie na temat damskich kapeluszy pisze Bernard Fabri, zielenigórski prepozyta (duchowny kieruj±cy kapitu³± katedry: przyp. mój), powi±zany przynale¿no¶ci± do augustianów chórowych z opactwem w ¯aganiu, uczestnik soboru bazylejskiego (1431-1439, s³ynny roz³am 1437: przyp. mój), autor a¿ 20 kodeksów wype³nionych 7400 zapisanymi gêsto folia³ami.
W zbiorze kazañ (1437-1447) pisze o filcowych, ale tak¿e i s³omkowych kapeluszach :o , noszonych przez niezamê¿ne panny. Traktuje to jako grzech, gdy¿ panna nie mog³a nosiæ na g³owie kapelusza, ale skoro ju¿ nosi³a - znaczy otrzyma³a kapelusz od adoratora za "przed¶lubne us³ugi"
Plecam: Jan Drabina "¯ycie codzienne w miastach ¶l±skich w XIV i XVw.", s. 108
Pozdrawiam
Pewnie, ¿e pomo¿e
Wielkie dziêki za info. A mnie dalej zale¿y na jak najbardziej dok³adnym wygl±dzie tych pasków - jakie¶ zdjêcia, osoby które to widzia³y?
Pozdrawiam,
Witam!
W bibliografi u Turskiej na pewno bedzie pozycja, z ktorej ona to wyciagnela. Najprawdopodobniej to jakis archeologiczny periodyk. Znajdz jego nazwe rok wydania itpi sproboj w jakiejs duzej bibliotece.
Ludka Excalibur
Ju¿ jaki¶ czas szukam jakiego¶ zrozumia³ego opisu jak zrobiæ sobie najprostszy na ¶wiecie, ale i ³adny czepiec.
W ksi±¿kach, z których dotychczas ko¿ysta³am s± tylko ryciny i krótkie opisy jak wygl±da³y, z czego by³y robione itd. ale nigdzie nie znalaz³am [shadow=red:ef988419f2]jak [/shadow:ef988419f2]by³y robione....
Mo¿e wyjeste¶cie w stanie mi pomóc...
Z góry dziêkujê i pozdrawiam
Kasia
O, widze, ¿e temat przepasek na g³owach by³ ju¿ pruszaony i jestem szcze¶liwa
. Ale ten welonik - taki jak w za³±czniku - to mog³by¶ z .... ? Lnu na przyk³ad? Wiem, ¿e z cieniutkiego jedwabiu, a len? Jaki¶ cienki len mo¿e byæ? I jaki mia³a ten welonik kszta³t? Ko³a, owalu, prostok±tu, kwadratu? Czy wszystko jedno?
Pozdrawiam!
Simbelmyne
Jedwabik napewno lepiej wygl±da... i nie wyniesie a¿ tak drogo je¿eli tylko na welonik...
Ale len pewni tê zby³ stosowany, bo w koñcu kogo w ¶redniowieczu by³o staæ na takie szaleñstwa z jedwabiem
Bardzo cienkie plotno lniane i w dodatku bielone to tez luksus-wiekszosc takich welonow byla robiona z importowanych plocien z obszaru Niderlandow lub Niemiec.
no i mamy problem z g³owy...
A jak dopi±æ welon do czepca, albo heninu...?
szpilkami, czasem henin mia³ takie ¶mieszne druciane ró¿ki przypominaj±ce czu³ki owada i na tym siê uk³ada³o welon i przyszpila³o.
szpilki moga byc z drutu mosieznego, posiadac na koncu mosiezna kulke, koralik szklany...w dziale o bizuterii i ozdobach moze bedzie wiecej.
Dziêki... przyda siê...
pozdrawiam
Je¶li chodzi o szpilki to www.matuls.pl .
A ja jeszcze chcia³am o tych przepaskach na g³owê - czy posiada kto¶ mo¿e wzór czego¶ takiego? Albo zdjêcie? Chêtnie bym sobie co¶ takiego zrobi³a, tylko jako¶ dziwny mi siê wydaje pasek skóry nabity szkalnymi paciorkami... jako¶ za bardzo ¶wiec±co...
Czy moze Ewa albo ktokolwiek ma w swoich zbiorach przyk³ady obrêczy na g³owê z drugiej po³owy XIV wieku. Chodzi mi o detale wzoru i metody zdobienia. Szukam na sieci od dluzszego czasu, ale jak dotad znalazlam jedno wykopalisko, na ktorym nie wiele widac
Niestety teraz nie mogê jej odnalezc
Dziêki
Zawsze to jakis wzór, choæ te s±dz±c po zdobienaiach nie by³y raczej noszone na codzieñ... Szukalam czego¶ bardziej z okolic grawerowania, wybijania albo innych technik poza ozdabianiem kamieniami.
Co do linka (poradnika), to ciekawi mnie to nazewnictwo. Dotad myslalam, ze crinale to nazwa dla siatki podtrzymuj±cej w³osy, a nie obreczy. T± nazwa³abym diademem lub po angielsku circlet.
Mam pytanie. Jak zawi±zaæ chustkê tak jak ma EwKa w avatarze? Ja próbowa³am i ca³y czas mi siê rozlatuje i co minutê muszê poprawiaæ. Czy stosowano do tego specjalny rodzaj chusty czy mo¿e jakie¶ wsuwki?
nie wiem czy to replika czy orgina³
ani jedno ani drugie-radosna tworczosc
Diadem nie do codziennych nakryc glowy! Codziennie to warkocze, lniana chusta, zawoj z lnu...
Dla Martuszki-pas lnu o szerokosci 140/150 cm i dlugosci 60/70 cm lub polkole o podobnych proporcjach. Zakladacz na glowe tak aby byla ona posrodku chusty, boki skrecasz, zakladasz do tylu, pozniej przekladasz na krzyz i dajesz do przodu dosc mocno zaciagajac. Na czole zawiazujesz tak jakbys chciala zrobic supel ale przekladasz tylko raz konce chusty i koncoweczki zaplatasz pod walek stworzony wokol glowy...Karkolomny opis, robi sie szybciej niz pisze:)
Wyja¶nienie dla Netki - crinale to po ³acinie w³a¶nie przepaska na w³osy, diadem
CYTAT(EwKa)
Drobne blaszki srebrne, cynowe, brazowe/mosiezne byly nitowane do skorzanych paskow aby nie obcieraly czola-byla to normalna praktyka. Podobna technika robiono ozdobne paski. Czasem zamiast skory stosowano zlotolite krajki (tkane z jedwabiu i nici metalowych) jako samodzielne przepaski lub tlo dla blaszek, koralikow i innych elementow naszywanych. W gdanskich zbiorach za paski skorzane z brzegiem przeszywanym nicia jedwabna podobne do znalezisk londynskich. Wsrod znalezisk londynskich zachowaly sie tez krajki jedwabne ze sztucznymi wlosami zaplecionymi w warkocze i przymocowanymi do bokow opaski.
Te paski skorzane byly spotykane od przynajmniej pocz. XIIIw. az po schylek XIVw.
A mo¿e jednak kto¶ ma jakie¶ wzory?
Lub potrafi zaprojektowaæ jak± opaskê aby by³a historyczna polegaj±c na teorii?
Albo ¼ród³a?
A szklane paciorki na skórzanych paskach to do kiedy mog³y byæ u¿ywane?
Te opaski mog³y byæ noszone bez chust? Czy tylko z chustami?
Witam!
Ja bym popatrzyla na rozetowe okucia paskow z interesujacego Cie okresu i to przeniosla na opaske. Tylko albo pomniejszaone albo nie za duzo bo bedzie ciezkie
Ludka Excalibur
O, dobry pomys³
. Ale to siê ³apie na codzienne nakrycia g³owy? Czy to ju¿ bardziej... dworskie? I odpowiednie dla mieszczañstwa, prawda?
Chcia³abym zrobiæ sobie chustê z podwijk±. Na marginesie: w kilku miejscach spotka³am siê z nazw± "podwika" zamiast "podwijka", czy to jest tak, ¿e obie s± prawid³owe, czy mo¿e te kilka miejsc nawiedzi³ ten sam chochlik drukarski? A wracaj±c do tematu: je¶li ktokolwiek ma jakiekolwiek ilustracje, informacje, przyk³ady, wykroje, rady czy do¶wiadczenia z doboru materia³ów, szycia, upinania itd... To by³abym bardzo wdziêczna:)
Pozdrawiam:)
Magda z Lêborka
Nie wiedzia³am gdzie wrzuciæ to pytanie, wiêc wrzucam je tu.
Jak siê mia³a sprawa z najzwyklejszymi wst±¿kami do w³osów? Jak za ich pomoc± uk³adano czy przewi±zywano w³osy? Pomijam oczywi¶cie wi±zanie warkoczy nimi, bo to oczywiste, ale chodzi mi o inne kombinacje. No ja nie wiem, przewi±zywanie nimi g³owy?
I z czego wst±¿ki by³y wówczas?
Pozdrawiam! :-)
Simbelmyne
Mo¿e to pomo¿e
A jak to to nie to to przepraszam - na kobiecych fata³aszkach siê nie wyznajê.
To jest to!
(chyba, pierwsze wydaje sie byæ wst±¿k±) A znasz mo¿e datowanie? Bo ¼ród³o to chyba wspomniana na pocz±tku "Kobieta w ¶redniowieczu" ?
Wielkie dziêki raz jeszcze i pozdrawiam!
Cytujê jak ma³pa bo po niemieckiemu nie umiem
Wstazka01 - Geburt der Maria, Salzburg, um 1160, Miniatur aus dem Antiphonar von St. Peter, Wien Osterreishe Nationalbibliothek
Wstazka02 - Torichte Jungfrauen, um 1240, Paradiesportal, Stein, Magdeburg, Dom
¬ród³o faktycznie jak poda³a¶
przeplatanie warkoczy ozdobn± ta¶m± jest do¶æ czêste w XIIw - najprawdopodobniej by³a to cienka krajka.
A co by³o ze wst±¿kami w XIV i XVw.?
Witam!
Moim zdaniem najlatwiejsza wstazka do uzyskania byly kawalki tkaniny. Zgadzam sie rowniez, ze krajki mogly byc uzywane w tym celu.
Ludka Excalibur
A to z pewno¶ci± kawa³ki tkaniny
. Ale mi chodzi o to jakiej konkretnie tkaniny? Mog³y byæ np. lnaine luz we³niane dla ni¿szych warstw spo³ecznych, a jedwabne i aksamitne dla wy¿szych?
Pozdrawiam!
Witam!
We wczesnym sredniowieczu paski jedwabiu odkryto na kilku polskich stanowiskach archeologicznych co chyba swiadczy o tym, ze mogly byc powszechniej dostepne niz jedwabne tkaniny. To tak troche jak dzis nie wielu kupuje ubrania Diora, ale perfumy dostepne sa szeszej rzeszy konsumentow.
W poznym sredniowieczu nie wiem, ksiazka o wykopaliskach ladynskich wspomina tylko o paskach, krajkach itp bez specyfikacji na wstazki
Ludka Excalibur
Hej! Za³±czam obrazek z czeskiej Biblii Velislava, po³. XIV w., tu pani ma chyba fryzurê ze wst±¿kami. I jeszcze z manuskryptu z
tej stronki (pocz. XIV w.) inicja³ z par± nowo¿eñców(?) - te¿ fryzura ze wst±¿kami
Pozdrawiam!
Vlasta
To jest wersja lo-fi g³ównej zawarto¶ci. Aby zobaczyæ pe³n± wersjê z wiêksz± zawarto¶ci±, obrazkami i formatowaniem proszê
kliknij tutaj.