Wszystko na temat zaczepnego i obronnego uzbrojenia prusow. Wiem, ze na uzbrojenie mieszkancow prus wplyw mieli i slowianie i inni ba³towie a pewnie i wikingowie. Jak czesto sie uzbrojenie zapozyczone moglo zdazac? I jeszcze jedno pytanie, moze jest to nie do odtworzenia, ale jakiego typu tarcz (o ile dobrze pamietam to tarcze u prusow podpatrzyli krzyzacy i dosc powszechnie ich pozniej uzywali) prusowie uzywali i jakie mogli miec na nich symbole o ile takowe wystepowaly.

A w którym wieku np w VII czy np. w XIII?

XIII wiek to chyba nie jest wczesne ¶redniowiecze

perunie
widzisz i nie grzmisz....

Niezale¿nie od podzia³ów i ró¿nych periodyzacji du¿a czê¶æ XIII tematów na Freha znajduje siê w dzia³ach Wczesnego Sred.
Mo¿e wróæmy po prostu do tematu który nie z±¿y³ siê nawet rozin±æ?

My¶la³em o IX-XI. Wybaczcie, zapomnia³em dodaæ. Widz±c jednak ten rój odpowiedzi dotycz±cych pytania, to wydaje mi siê, ¿e du¿o z was nie wyci±gnê...
(a mia³o byæ tak piêknie...)

Otó¿ widzisz temat jest bardzo skomplikowany i nie stety wiele na ten temat nie wiemy wd³ug . P. Kittla, ¦redniowieczne uzbrojenie zaczepne Prusów z obszaru pó³nocno- wschodniej Polski, uzbrojenia zaczepnego wogóle jest nie wiele ( nie mówi±c o innych rodzajach). Nie wielka ilo¶æ broni ukazana w artykule nie ró¿ni siê w zasadzie od broni stosowanej w ca³ej Eurpoie (miecze, w³ócznie). Nawet miecze typu "sax" datowane s± na terenie Prus Na Vi-VIII wiek
Z terenów Batyckich pochodzi równie¿ tarcza z Triksom na £otwie datowana na IX wiek,okr±g³a z umbem, z 6 desek ¶wierkowych lub jod³owych i jest pokryta skór± z przodu i z ty³u, pod któr± znajuje sie ubita trawa (Yartan, V.A. 1961, Drevnie szczity na territori Latviiskoe SSR. Sovietskaja Archeologja 1961, (1), s. 216-224)

Bardzo ciekawe s± pruskie ozdoby i tu doszukiwa³bym siê czego¶ czym odró¿nia³by siê odtwarzaj±cy Prusa od reszty bandy ale to inny temat

ps. Tak zupe³nie off- topic Gothard czy ta¿ Gotard by³ w po³. XIII na Mazowszu znanym pogromc± Prusów Litwinów i Jaæwiêgów

No to ³adnie, wygl±da na to, ¿e zamiast prusa powinienem odgrywaæ pogromce prusów. He, he... jakie to przewrotne. Dziêki za tê informacjê!

Wychodzi wiêc na to, ¿e móg³bym mieæ miecz skandynawski, s³owiañsk± tarczê i wdzianko oraz pruskie ozdoby dla wyró¿nienia. Niez³y misz-masz. Czyta³em jednak ostatnio, ¿e prusowie do¶æ ¿adko u¿ywali ozdób. Uwa¿a siê ich za lud prosty i nie lubuj±cy siê w ozdobach. Choæ pewnie zdarza³y siê wyj±tki .
Najbli¿si prusom byli jaæwingowie. Mo¿e macie jakie¶ sensowne linki lub literaturê o nich? A mo¿e jakie¶ ciekawostki?
I jeszcze jedna sprawa. Wspomnia³e¶ Wszeborze o tarczy. Jak to w koñcu jest z pawê¿k± (rozpowszechnion± w pó¿niejszym czasie przez krzy¿aków)? Czy by³a typowa tylko dla prusów? A mo¿e i jaæwiêgowie u¿ywali tego wynalazku?

Witam wszystkich!!

Wszeborze, wspomniales o pruskich ozdobach... Czy dysponujesz jakimis rycinami, informacjami czy wzorami ktorymi moglbys sie podzielic?

Generalnie jesli chodzi temat Jacwingow, ktorych stara sie odtwarzac moja druzyna, to nieewiele wiadomo.
ksiazka ktorej tytul padal niejednokrotnie- mowie tu o "zyciu codziennym prusow i jacwingow w...." £.okulicz Kozaryn, tez obecnie nie jest najlepszym kompendium wiedzy o tym ludzie gdyz wiekszosc to domysly.
Jacwingowie byli niepismienni, wiec nie zostawili po sobie zadnych tektow. jedyne informacje ktore o nich mamy to stronnicze dziela wrogich kronikarzy. Np. Ruskich czy Krzyzackich.

Co do broni...
Najczesciej uzywano wloczni i oszczepow. Na tych ziemiach znalezli tez bulawy. Nie wiadomo tylko czy byly to insygnia wladzy czy powszechnie uzywana bron.

Pozdrawiam

Przypomnialem sobie jeszcze jedno...
Napewno uzywali toporow, raczej jednorecznych, ostatnio nawet znaleziono taki w okolicach Suwalk.
co do mieczy raczej oczywiste jest ze byly rzadkoscia nawet u kasty nobili

tak naprawde ciezkie jest zycie wspolczesnego jacwiega bo ci historyczni raczej nawet helmow nie nosili, a wez wyjdz na bitwe bez helmu lub koczugi
dlatego duzo trzeba podciagac z litwy

Znalaz³em w bibliotece ksi±¿kê dotychczas nie wymienian±:
£ucja Okulicz-Kozaryn, "Dzieje Prusów", Wroc³aw 2000
¦wietna rzecz dla ludzi zainteresowanych Prusami. Co do pruskich ozdób, to troszkê tego tam jest. Od epoki wczesnego br±zu po XIII wiek. Poszukaj tej ksi±¿ki u siebie. Jak nie znajdziesz to postaram siê poskanowaæ i Ci prze¶lê.Je¶li chodzi o miecze, to nie wiem jak z jaæwiêgami, ale w prusach zdarza³y siê nie tak ¿adko. I jednosieczne saxy i miecze obusieczne, produkowane i przez samych prusów i importowane od s³owian, skandynawów a tak¿e z niemiec. Wed³ug Okulicz uzbrojenie zaczepne prusów nie odbiega³o za du¿o od uzbrojenia s±siadów. Bu³awy... w sumie "nasadki mia¿d¿±ce" na pa³ki, uwa¿ane s± za do¶æ popularn± broñ.
Pozdrawiam.

ps.Ankarze, jaki okres historyczny odtwarzacie i sk±d jeste¶cie?

Witam
Wracaj±c do ozdób pruskich. Jest imponuj±cy skarb z Brodzikowa ukryty oko³o XI wieku. Przeczytaæ mo¿na o nim w Studiach Galindzkich T.1 (art. M. Boguckiego) tam a tak¿e w tomie 2 jest wiele ciekawych artyku³ów na temat kultury materialnej Prusów. Jest te¿ artyku³ w 'Archeologii ¯ywej" nr 2(3), 1997, O Glindach, Czarnym lesie i wikiñskim "smoku". Tam te¿ znajduje siê reprodukcja planszy ze skarbem z Brodzikowa i zabytki z Czarnego Lasu.
Je¶li chodzi o pawê¿ to pojawia siê najprawdopodobniej na pocz±tku XIII wieku ( w ka¿dym razie wcze¶niej nic nie wiadomo.
Ciekawy arrtyku³:
A. Noawakowski, T. H. Or³owski, 1984 Dwa przedstawienia uzbroijenia ba³tyjskiego w ¶redniowiecznej plastyce figuralnej z ziem polskich, Acta universitatis nicolai copernici, z. 136s. 84- 95.
Figurka szachowa z przedstawiaj±ca Prusa/Mazowszanina ? i postaæ z portalu zamku w Bierzg³owie.
O pawê¿y:
A. Nowakowski, Przyczynki do poznania tak zwanej zbroi mazowickiej, Kwartalnik Historii Kultury Matrialnej, r. XXI, nr 2. 1973
A. Nowakowski, Jeszcze o genezie pawê¿y (uwagi na marginesie ksi±¿ki A.N. Kirpixznikowa), KHKM, 1980, r. XXVIII, nr 2

Na Sambii znaleziono dwa sz³omy bez nosali a w jakim¶ muzeum w Anglii jest jeszcze jeden pochodz±cy podobno z tych stron.

Witam!

To jest o Galindach. A jakby kogos interesowalo to bylam przy odkryciu tego Smoka z Czarnego Lau.

Ludka Excalibur

Ale o co chodzi...?

A pewnie o ten kawa³ek wypowiedzi Wszebora

Pozdrawiam!
Vlasta

O ile dobrze pamietam to byly tez okute pa³ki do rzucania

Wybacz, nie doczyta³em...


A co do pa³ek, to by³y przydatne w walkach pomiêdzy samymi prusami lub z najbli¿szymi s±siadami. W walce z krzy¿akami by³y raczej nieprzydatne. Ciekawe czy który¶ z naszych wytwórców broni podj±³by siê zrobienia paru takich pa³ek...

Sorki jusz niewytrymalem.
Z jhakih czasow Kryzaki to so pancerniki "leopard-2" a prusy gole jak chlopaki w banie...
NO NIEBYLA ARMIA KRYZAKOW WSZYSCA W GARNKAH I NAWET W KAPALINAH, I NIE WSZYSCY MIELI KOLCZUGI I PLATY I NAWET PRZESZYWKI...
I w ogule prosze takih dumnyh panow wsysco znajocyh wyjasnic DLA CZEGO TRzEBA BYLO ZWAC KRYZOWCOW NA POMOC JIESLI PRECIWKO WAM WOJE BYLI ODSTALE, DZIKIE I W PALKAH Z CWIAKAMI.
jusz z...ylo to podejscie - "Jak litwin tak nieliudz"...

Teraz do praktyki - prosze was pred takimy demonstrajasmi jak 1 maja : "Palki NIEGODNE, PALKI niegodne..." Utryzmacsie i poprostu zrobic jedno tako i powalczyc z nej. Moge potwirdzic ze taka bron - a to jest maly busdygan - jest wystarcajoco efektywna przy znaniu jak jei uzyc. Dodatkowo przy zucsaniu jej ona leci z sila niemnejsa niz topor i dodatkowo jiesli dokladnie zrobiona - ina leci bardzo skutecnie i bojowa czesz na prod. Moze ktosz hce dostac do twarzy?

Do medarotoruv: Ta pseudo historia na forum na moje zdanie tak samo = do skasowania jak i moja wiadomosc. Wiec mam nadzeje ze kasowanie bedzie "nie lewej reki".

No i wreszcie g³os rozs±dku...
Esu labai dekingas, Tatar. Gerai atlikta !

Rabbi pozdrawia.

O pa³kach rzutowych nawipisywa³ siê Micha³ek. Ale na niego po prostu trzeba uwazac.

Chyba czas bym siê ustosunkowa³ do tej wypowiedzi.
Po pierwsze, nikt nie napisa³, ¿e krzy¿acy to pancerniki. Kwestia przydatno¶ci rzucanych pa³ek bojowych jest wzglêdna. Przeciwko s³abo opancerzonemu przeciwnikowi, szczególnie je¶li nie ma tarczy i he³mu to broñ bardzo u¿yteczna. Problem pojawia³ siê przy lepiej uzbrojonym przeciwniku a za takiego uznaæ mo¿na pe³noprawnego cz³onka zakonu krzy¿ackiego (w sumie nie by³o ich wielu, szczególnie na pocz±tku, ale to oni decydowali w g³ównej mierze o warto¶ci bojowej zakonu).
Druga kwestia to prawdziwe przeznaczenie pa³ek bojowych na przestrzeni kilku wieków. Nie da siê wykluczyæ, ¿e od momentu w którym zaczêto ich u¿ywaæ do momentu podboju krzy¿ackiego przeznaczenie to siê zmienia³o. To co teraz napiszê, wielu uznaæ mo¿e za pseudohistoryczne wywody nie maj±ce potwierdzenia w ¼ród³ach, ale zaryzykujê. Moja teoria:
-pa³ki bojowe (miotane) urzywane by³y jako broñ do pewnego momentu. Pó¿niej w wyniku udoskonalania siê ochronnego uzbrojenia zaczê³y zatracaæ swoj± warto¶æ bojow± a zyskiwaæ znaczenie obrzêdowe (wg. Okulicz-Kozaryn mog³y s³u¿yæ do u¶miercania jeñców przeznaczonych bogom na ofiarê)lub byæ oznak± pe³nionego urzêdu lub funkcji [analogicznie do szabli w wojskowo¶ci polskiej (czy nasi oficerowie walcz± szabl±? nie!! tylko j± nosz± przytroczon± do pasa na oficjalnych imprezach)]
I sprawa trzecia. Tatarze, Krzy¿aków do Polski sprowadzi³ ksi±¿e Mazowiecki Konrad i niekoniecznie g³ównym powodem byli prusowie ³upi±cy jego ziemiê (choæ i to by³o istotnym motywem). By³ to okres rozbicia dzielnicowego w Polsce a spory i walki wewnêtrzne nie pozwala³y na skuteczn± obronê terenów granicznych. Do tego ksi±¿e liczy³ na wsparcie zakonu w jego walce z innymi ksi±¿êtami i na nowe ziemie, które teoretycznie przypa¶æ mu mia³y po wydarciu ich z r±k prusów. Zreszt± poszperaj w bibliotece a znajdziesz na ten temat wiêcej.
Nigdzie te¿ nie napisa³em, ¿e prusowie byli gorsi i uzbrojeni w pa³ki z æwiekami. No wybacz, ale troszke przesadzi³e¶...

A co do kasowania jaichkolwiek tematów, szczególnie zak³adanych przez innych te¿ prosi³bym siê tak nie rwaæ. To jest FORUM REKREACJI HISTORYCZNYCH a nie ZJAZD WSZECHWIEDZ¡CYCH HISTORYKÓW IV RP. Mam prawo wymieniaæ pogl±dy i je¶li ma kto¶ co¶ przeciwko to niech polemizuje a nie leci na skarge do moderatora.

Pozdrawiam.

ps.Panu Rabiedze dziêkujê za wielce ambitnego i odkrywczego posta tak wiele wnosz±cego do dyskusji...
(mo¿e lepiej niech Pan siê zajmie konkursem... tam Pan sobie lepiej radzi) Bez urazy, ale nie wytrzyma³em.

pa³ki do rzucania tak...? heh no na taka pa³ke to trzeba by³o chyba w³ozyc troche bracy nie, zrobic drzewce, oblac z brazu nak³adke, osadzic.. a w sumie nak na ch³opski rozum to taka pa³ka mia³a podobne w³asciwosci w boju jak dobrze rzucony kamien.. to tak a propo:) juz szybciej bym widzia³ takie pa³ki z metalowymi nak³adkami jako bron bo wali wrecz, jesli zadko kto nosi³ he³m i kolczuge to dostac taka pa³ka od prusa co to dopiero od p[³uga odszed³ i mia³ ³apy jak dab musial bolec i to niezle;] a cios w ³epetyne na któej by³a co najwyzej czapka mogl byc wrecz zabójczy takie sa moje krótkie przemyslenia po przeczytaniu tego tematu
Pozdrawiam Morgu¶

I s³usznie, bo by³y i pa³ki do walki wrêcz, tyle ¿e ciê¿sze i wiêksze.

Tarcze, tarcze, tarcze... Jakich prusowie mogli u¿ywaæ tarcz? Pomiêdzy IX a XIII wiekiem?
Na pewno okr±g³ych, niekoniecznie z umbem a w pózniejszym okresie pawê¿ki (jak wygl±da³a?). Czy jakich¶ jeszcze???

Witam: tarcze potvierzone:
Okragle - znaleziska. Niestety nienteresovalemsie imi, ja niehcialem okraglej tarczy. Wiec zadnejk literatury niemam - tylko czytalem.

Migdalove - szukaj foto bramy kathetdry miasta Gniezn. Tarcze z desek wzorovano na jedno s tarcz a bramie i ja zrobil. trzeba tylko dokonczuc... ale jakosz niesdazam. Moze poznej podesle foto. Tez kiedysz widzialem v jednim niemieckim kakims artikulu rekonstrukcje migdala datowanego na XII-XIII ale tam slaby artykul wiec ja jego i kserovalem.

Pavezki - no oni jusz myszle ze pasujom tylko n XIII. Jak oni zrobione - nikt niezna. Ale na wzor szukaj figurki szachmatovo na XIII. Ja niemam skanera wiec nemoge jej zeskanowac...

Tatar! Czy mówisz o tej figurce?
Pozdrawiam!
Vlasta

ciekaw mnie jaka ochrone cia³a nosili wczesnosrednowieczni Prusowie?Czy rozni³o sie mocno od sasiednich plmion S³owiañskich?

Witajcie!
Valsta - V diasiatke! Otej samej figurkie ja i movilem.

Co do ochrony ciala. Prusy byli doscz bogate. Mieli vielkie kupieckie kontakty. I tez mieli doscz dobryh rzemieslnikow. Viec oni mieli wszysko co jest potrzebne dla dostane dobrego sprzetu bijovego. Jan na mnie to musialo byc cosz podobnego tylko innego zdobienia jak u slowian, vikingov i tez zahodu.

Witam!

Zastanawia mnie sposób monta¿u imaczy w pawê¿ce pruskiej. Czy kto¶ z was próbowa³ zrobiæ tarczê tego typu? Te pytanie kierujê szczególnie do Wszebora z Draconi Czarnej. Na stronie jego dru¿yny widzia³em XIII wieczne pawê¿e w galerii z turnieju w I³¿y. Czy montowano imacze podobnie jak w migda³ach?

Dorzucê jeszcze przedstawienia wojowników pruskich i litewskich, wyposa¿onych w pawê¿ki. Pierwsza rycina to pieczêcie w³adców litewskich. Natomiast druga rycina to detal z portalu bramy zamku w Bierzg³owie ( II po³. XIII w.) przedstawiaj±cy pruskiego wojownika.

Pozdrawiam!!!

No i oczywi¶cie trzeba spojrzeæ na to, co w za³±czniku. Wprawdzie to bardzo pó¼ny XIII wiek, ale...Na "detalu" widaæ pawê¿kê przerzucon± przez plecy, wiêc konstrukcji imaczy i rzemieni trzeba by szukaæ uwzglêdniaj±c i tak± mo¿liwo¶æ.

Niestety na pieczêciach ksi±¿±t mazowieckich, kujawskich i litewskich, a tak¿ei p³askorze¼bach z Bierzg³owa i Malborka i figurce z Krakowa nie widaæ mocowania imaczy tarczy, wiêc wyszed³em z za³o¿enia ¿eby zrobiæ tak ¿eby by³o wygodnie czyli jak w tarczach migda³owatych. Na pooparcie tej tezy mam tylko ¿e tarcze wydaj± siê byæ blisko cia³a tak jak to ma miejsce przy migda³ach.
Mocowanie imaczy tak jak w XV wiecznych pawê¿ach piechoty nie wyda³o mi siê praktyczne, spowodowa³o by trzymanie tarczy na wyprostowanej d³oni przed sob±.

pozdr
Wszebor

pozdr

Witam!

Dziêki za szybk± odpowiedz. Rzeczywi¶cie przygl±daj±c siê uwa¿nie przedstawieniom wojowników z pawê¿kami, skojarzenie o monta¿u imaczy jak w tarczy migda³owej wydaje siê byæ prawdopodobne. Za kilka dni powinienem otrzymaæ moj± pawê¿kê wtedy spróbuje zrobiæ mocowania imaczy i zobacze jak to wszystko bêdzie dzia³a³o.

Pozdrawiam

mam ten sam dylemat, na szczêscie jest jeszcze jedna rzecz która podpowiada rozwi±zanie.
Pawe¿ka je¼dziecka jaka sama nazwa mówi jest tarcz± je¼dzieck± wiêc mocowanie powinno byæ takie jak w tarczach je¼dzieckich a nie typowo piechotnych.
tak mi sie wydaje.
mozna powiedzieæ ¿e nawet jestem pewien

pozdro

edit-> a tu temat o uzbrojeniu prusów, niewa¿ne.

Ma³a "podpórka" z mojej strony w postaci fotek, które zrobi³em kiedy¶ w Malborku.
Widaæ, ¿e wbrew temu co napisa³ Wszebor, kilka postaci na tym kominku trzyma tacze do¶æ charakterystycznie przed sob± w wyci±gniêtej rêce. Co wskazuje jak funkcjonowa³ imak (choæ nie na 100% jak wygl±da³ oczywi¶cie).
Inna sprawa, ¿e przedstawienie jest do¶æ schematyczne i nawet tarcze trzymane w rêce "niewidocznej" s± skierowane frontem do podziwiaj±cego dzie³o.

-

Druga czê¶æ fotek, nie zmie¶ci³y siê wszystkie w jednym li¶cie.

-

Czo³em
Ze by nieby³o: nie upieram siê za takim mocowaniem ja jakie ja mam.
Faktycznie ¶rodkowa postaæ na ostatnim zdjêciu sprawia wra¿enie trzymaj±cej tarczê przed sob± na wyci±gniêtej d³oni.
Jeden czy drugi sposób nie jest w tej chwili weryfikowalny archeologicznie, ikonografia natomiast pozwala na wiele interpretacji i rzadko kiedy jest jednoznaczna.

Mo¿na by siê pokusiæ o próbê rekostrukcji ró¿nych sposobów konstrukcji imacza i przetestowanie.
Nie wydaje mi siê ¿eby¶my mogli stwierdziæ co¶ w tej chwili jednoznacznie.

pozdr

Witam!



Ciekawa sprawa z tym kominkiem. Do tej pory zna³em tylko to przedstawianie z przerysu kapitelu kolumny w Malborku. Nie wiem czy nie jestem w b³êdzie ale wydaje mi siê, ¿e scena na kominku jej jest kopi± . Jak na mój gust to obie ró¿ni± siê drobnymi szczegó³ami. Przedstawianie z kominka jest bardzo plastyczne i wszystko na nim dobrze widaæ. Samo uzbrojenie jak i pozy, w których uwiecznieni s± bohaterowie tej sceny ró¿ni siê nieznacznie miedzy sob± no obu przedstawieniach. Czy kto¶ mo¿e orientuje siê kiedy nad kominkiem zosta³a umieszczona ta p³askorze¼ba?

Przy wieloznacznych ¼ród³ach z epoki sam sposób mocowania imacza(y) pozostaje do wyboru przez osobê, która zamierza zrobiæ tak± tarczê. Jak s³usznie stwierdzili¶cie jeden jak i drugi sposób posiada pewne przes³anki teoretyczne. Mi osobi¶cie lepiej walczy siê tarcz± mocowan± podobnie jak w przypadku tarcz migda³owych. Wydaje mi siê, ¿e to w³a¶nie jakie¶ indywidualne preferencje w przypadku tych tarczy wp³ywa³y na jej ostateczny wygl±d. Mogê oczywi¶cie siê myliæ.

Pozdrawiam

Ano niestety tak ju¿ jest w tym sporcie, ¿e interpretacja do¶æ schematycznych przedstawieñ mo¿e byæ bardzo rozbie¿na.

Nie ma te¿ co siê za bardzo upieraæ przy jednym rozwi±zaniu jako jedynie s³usznym. I oczywi¶cie nikt tego tutaj nie robi. W koñcu to rekonstrukcja na podstawie niewielkiej ilo¶ci materia³u ¼ród³owego. Trzeba dbaæ o to, ¿eby wygl±da³o porz±dnie i by³o wykonane tak, ¿e prawdopodobieñstwo wystêpowania w interesuj±cym okresie bêdzie mo¿liwie jak najwy¿sze. Tylko tyle, albo a¿ tyle.

Tak mi siê tylko napisa³o, to w koñcu podstawowe zasady dla wiêkszo¶ci z nas.

-

No to mo¿e co¶ takego jak w za³±czniku + "naszyjnik" (bo taki pas ewidentnie by³) + jaka¶ kompozycja "narêczników".

Co masz na my¶li pisz± "narêczniów"? Oprócz "imacza" na ¶rodku jesszcze jakie¶ pasy?

pozdr

Rysunek z "Trach, Wehr und Waffen" podpiêty powy¿ej przez P.A.N. ( ) to chyba raczej pó¼na, du¿a pawê¿ piechoty?
Osobi¶cie te pozosta³o¶ci (okucia?) po "bocznych" pasach na tym rysunku bardziej pasuj± mi to idei noszenia dziêki nim tarczy na plecach (jak paski w plecaku), ni¿ do idei "alternatywa dla imaka" (który ju¿ przy tej tarczy jest).

-

W zwi±zku z postami Tomasza i Ksiêcia Wszebora chcia³em tylko pokazaæ imacz, który móg³by umo¿liwiaæ trzymanie tarczy w wyci±gniêtej rêce przed sob±. Faktycznie ten egzemplarz to tarcza piechoty ale idea ta sama. Co do "narêczników" mia³em na my¶li paski umo¿liwiaj±ce pos³ugiwanie siê pawê¿k± przez konnego, bo z centralnym imaczem jest to chyba niemo¿liwe.

W³a¶ciwie ju¿ nie na temat i mo¿e powinno byæ w osobnym w±tku.



Kwestia tylko, jakby te "narêczniki" mia³y wygl±daæ. Mój "konik" to pó¼ne ¶redniowiecze. Patrz±c na tarcze konnych w u¿yciu, sk³aniam siê ku teorii, ¿e po za pasem no¶nym, do "u¿ytku konnego" to one mia³y prawdopodobnie jeden pasek, niekoniecznie specjalnie "ciasny". Biegn±cy horyzontalnie. Byle siê tarcza mniej wiêcej w okolicach lewego ramienia trzyma³a. Wysoko¶æ umieszczenia regulowa³ pas no¶ny.
Dlaczego tak s±dzê? Wyja¶niaj± za³±czniki

-

A na moje oko troszkê od tematu odbiegacie...

Mo¿e i tak, ale w koñcu dyskusja zmierza do "uszczegó³owienia" rekonstrukcji pawê¿ki - jednego ze sk³adników uzbrojenia wczesno¶redniowiecznego Prusa
Ale mo¿e faktycznie póki co koñczmy dyskusjê i czekajmy na wyniki archeologii eksperymentalnej Bo³uta

czy aby na pewno wczesno¶redniowiecznego??? z tego co wiem to pawê¿ka nie zosta³a potwierdzona w ¿aden sposób poni¿ej XIII wieku i w sumie nie wiadomo na kiedy datowaæ jej powstanie...

No dyskusja o tym co jest wczesnym a co pó¼nym ¶redniowieczem na pewno tu bedzie offtopem a ostrze¿enia nie chcê wiêc sza...

A wracaj±c do nieszczêsnych pa³ek. CZy kto¶ zna jakie¶ przekazy ¼ród³owe.
Ja znalaz³em wzmiankê u Tacyta jakoby Estiowie z braku ¿elaza u¿ywali pa³ek. CZy aby Tacyt nie mia³ wp³ywu na badaczy, którzy pisali o pa³kach jako broni Prusów

pozdr

Wzmianki o pa³kach mo¿na znale¼æ w ¯ywotach ¦w. Wojciecha.
Odno¶nie uzbrojenie to by ³te¿ proce do miotania kamienie o których wspomina Dusburg.
Pani £ucja O.-K.pisze, ¿e Prusowie u¿ywali chêtnie no¿y tylko wiadomo jak to jest z ta autorka czy ktos moglby to potwierdzic??

Witam!

Wszeborze pozwolê sobie zacytowaæ fragment pracy Adama Fischera "Etnografia dawnych Prusów" wydanej w 1937 roku. Jest to do¶æ stara publikacja ale autor wymienia wszystkie mu znane wzmianki o pa³kach bojowych, które zawarte s± w ¼ród³ach pisanych z epoki jaki i po¼niejszych.

Nie potrafiê ustosunkowaæ siê do tych ¼róde³ gdy¿ ich nie czyta³em, wiêc pozostaje mi uwierzyæ na s³owo. Jak sam widzisz jest to do¶æ znaczny zbiór. Nie twierdzê te¿, ¿e co¶ takiego jak pa³ka bojowa przeznaczona do rzucania istnia³a. Dla mnie mimo tych ¼róde³ bardziej logiczne wydaje siê u¿ywanie ³uków czy proc. Bronie te mia³y wiêkszy zasiêg i wed³ug mojej opinii zadawa³y wiêksze obra¿enia. Pa³ki bojowe z pier¶cieniami br±zowymi przeznaczone do walki bezpo¶redniej s± po¶wiadczone przynajmniej ¼ród³ami archeologicznymi i na upartego mo¿na ich siê doszukaæ w ¼ród³ach ikonograficznych. W ich przypadku pozostaje jedynie ustalenie popularno¶ci tej borni jaki i okre¶lenie jej pochodzenia (czy napewno wszystkie znajdywane bu³awki s± pochodzenia ruskiego)

Pozdrawiam