Witam....
Zacznê od zacytowania samego siebie??
CYTAT
W marcu 1406 roku gdañszczanie zajêli angielski statek z suknem albowiem zakonne przepisy zakazywa³y sprowadzania sukna do ich pañstwa pod gro¼b± konfiskaty. W dniu 30 marca tego¿ roku dosz³o do podzia³u tego sukna miêdzy mieszkañcami Gdañska a Zakonem. Dokument wymienia englisch gewant, kogel, tuch , laken co nalezy t³umaczyæ jako sukno. Krzy¿acy zabrali wtedy;
-wysse laken - bia³e sukno dla panów i wielkiego szatnego
-kogel laken - bia³e dla panów,
-kolsis gewant - szare dla panów,
-sommergwant - bia³e letnie sukno dla m³odych rycerzy, sukno cienkie,
-meschalich - bia³e sukno dla wielkiego mistrza, najprawdopodobniej wysokiej jako¶ci,
-futirtuch - materia³ podbiciowy (kolor nieznany)
-wyssen halbenlaken - bia³e pó³sukno dla m³odych braci i Litwinów wed³ug kroju litewskiego.
Zwróæcie uwagê, ¿e Zakon zaj±³ wy³±cznie bia³e i szare sukno. Przy szarym suknie wyra¼nie zapisano ?szare dla panów?, czyli t³umacz±c wspó³cze¶nie dla rycerzy zakonnych. Nale¿a³oby, wiêc postawiæ pytanie, jaka cze¶æ stroju brata rycerza by³a w kolorze szarym. Z pewno¶ci± nie p³aszcz. By³ to atrybut zakonu. Naruszenie statutów karano zabraniem p³aszcza na jaki¶ okres czasu. Najprawdopodobniej bracia zakonni nosili szare habity, bo widaæ to,
- na fresku z Judyt,
- drzeworycie z XV wieku gdzie widoczny pod spodem habit ma wyra¼ne kreskowanie podkre¶laj±ce inny kolor stroju ni¿ kolor p³aszcza,
- taki sam kolor habitu posiada Krzy¿ak z XIII wieku,
- podobnie Krzy¿ak z Marburga,
- równie¿ brat zakonny z o³tarzyka polowego.
Wydaje siê, wiêc byæ s³usznym za³o¿enie, ¿e habity bracia nosili szare a na to bia³y p³aszcz.
Co innego starszy¿na zakonna np. komturowie czy wy¿si urzêdnicy zakonu. Musimy pamiêtaæ, ¿e to g³ównie oni widniej± na freskach witra¿ach i o³tarzykach polowych, bo to oni byli ich fundatorami. Przedstawiali siê, wiêc przy postaciach patronów, przy Matce Boskiej, bo to dodawa³o im splendoru. W tym momencie zgodziæ by siê nale¿a³o z tez± za³o¿on± przez Aidê. Wy¿si urzêdnicy zakonu bardzo chêtnie ubierali siê w czerwieñ i najprawdopodobniej p³aszcze bia³e podbijali w³a¶nie tym kolorem. Mo¿na by z tym dyskutowaæ, ale za³±czniki wykazuj± to niezbicie. Czyli ?jaki jest koñ ka¿dy widzi?.
- fresk z Grazu
- Kwidzyn
- o³tarzyki polowe
Mo¿na siê zgodziæ, ¿e s± to przebarwienia ale miejmy ¶wiadomosæ, ¿e na barwnik ten zadzia³a³o kilka wieków
Co innego stroje bitewne zak³adane na zbrojê czyli wappenroki, tabardy ? formy krótkich kom¿y. One, jak wykazuje ikonografia by³y w kolorze bia³ym nawet w przypadku wityngów ? Litwinów. Zdarza³o siê, ¿e rycerstwo rodzime wystêpowa³o równie¿ pod znakami Zakonu, o czym wspomina Ksiêga Komturstwa Gdañskiego. W tym wypadku wydaje siê, ¿e rycerzy tych oznaczano bia³ymi tarczami z krzy¿em zakonnym.
HaKo