To mo¿e tak od strony heraldycznej:
a) ¦wiêty Jerzy walcz±cy ze smokiem - jak najbardziej tak.
b) Tekst - niezbyt elegancko i niezbyt poprawnie.
c) Daty - to ju¿ by³oby bardzo nieheraldyczne, odradzam - i dodatkowo z t± uwag±, ¿e w XIII wieku jeszcze nie u¿ywali¶my w Polsce cyfr arabskich.
Rozwinê kolejno powy¿sze punkty.
ad a) Na pocz±tek uwaga ogólna: W Europie Zachodniej (i u nas w wiêkszo¶ci tak¿e) motywy heraldyczne na tarczach rycerskich charakteryzowa³y siê uproszczon±, symboliczn± form±, pozostawiaj±c zasadnicze t³o tarczy jednobarwne. Jedynie miasta (ale to ju¿ raczej w XIV wieku i pó¼niej) lubi³y bogate zdobienia tarcz swoich oddzia³ów malowid³ami i tekstem, czasami nawet wype³niaj±c ca³± woln± przestrzeñ pola tarczy ozdobnikami.
W odró¿nieniu od Zachodu, na Rusi rycerstwo (bojarowie) malowali swe tarcze równie¿ w bardzo bogate wzory, zarówno geometryczne jak i figuralne. Styl by³ oczywi¶cie odmienny, taki jak obecnie kojarzony z ikon± prawos³awn±, ale w XII-XIII wieku podobna maniera by³a popularna w malarstwie ogólnym (mam na my¶li g³ównie freski) od W³och po Konstantynopol i Ru¶. W Polsce, na styku kultur, móg³ siê pojawiæ nawet taki "bogaty" wariant.
Przyk³ady ¶wiêtego Jerzego "heraldycznego" (uproszczonego) i w formie ikony (malowid³a) w identycznym ujêciu dodajê w za³±czniku. Ten uproszczony powinien byæ nawet jeszcze bardziej uproszczony (bez kreskowego cieniowania, które pojawia siê w Europie dopiero w XIV/XV wieku pod wp³ywem rozwoju drzeworytnictwa).
Akurat ten herb to motyw stanowi±cy obecne god³o Moskwy. Nie oznacza to w ¿aden sposób ¿e jest on dla niej zarezerwowany, a tym bardziej ¿e inne osoby nie zwi±zane z Rusi± nie mog³y u¿ywaæ go w ¶redniowieczu. Moskwa przyjê³a ten herb dopiero w XVI wieku.
Kliknij, aby zobaczyæ za³±cznikKliknij, aby zobaczyæ za³±cznikad b) Co do tekstu, na herbach rycerskich zachodnioeuropejskich w ¶redniowieczu litery czasem pojawia³y siê, jednak bardzo rzadko i jako elementy g³ównego herbu, ale by³y to raczej pojedyncze litery, a nie u¿yte jako podpis pod rysunkiem czy obok niego. A i tak by³o to uwa¿ane przez niektórych za heraldycznie "nieeleganckie". Je¿eli maj± siê pojawiæ, to w wersji zaczerpniêtej z majusku³y rzymskiej albo minusku³y gotyckiej.
Natomiast na ikonie wschodniej tekst jak najbardziej siê pojawia³, a w wypadku postaci ¶wiêtego by³ wrêcz obowi±zkowy tak jak na pokazanym obrazie ¶w. Jerzego. To by³by argument za wyborem tego wariantu. Alfabetem w tym wypadku bêdzie jednak cyrylica.
Inicja³y "TRS" we wszystkich wariantach bêd± wygl±daæ tak jak w trzecim za³±czniku.
Kliknij, aby zobaczyæ za³±cznikad c) Daty to najgorszy problem.
Primo, zupe³nie nie pasuj± do realiów ¶rediowiecznej heraldyki rycerskiej. Jest raczej nie do wyobra¿enia ¿eby pojawi³y siê na tarczy.
Secundo, cyfry arabskie i zapis pozycyjny dziesiêtny po raz pierwszy w naszym kraju odnotowano w koñcu XIV wieku na Akademii Krakowskiej. Wcze¶niej u¿ywali¶my zapisu rzymskiego, pozycyjnego ale nie w sensie dziesiêtnym, i najczê¶ciej pisanego alfabetem równie¿ gotyckim.
Jednak¿e taki napis jako element herbu nie ma racji bytu, a jeszcze w³±cznie z nazw± miesi±ca, a poza tym proszê zwróciæ uwagê ¿e je¶li na froncie herbu pojawi siê taka data jak rok MMXIV (2014), to w zasadzie taka tarcza nie jest prawid³ow± rekonstrukcj±, nawet hipotetyczn±, i na niektóre imprezy nie bêdzie wpuszczona, a na ka¿dej bêdzie psuæ klimat. Tak siê po prostu nie robi.
Zdecydowanie odradza³bym Tadeuszowi podawanie dat na froncie tarczy. Na odwrocie ró¿ne napisy (najczê¶ciej modlitwy lub tym podobne) siê zdarzaj±, wiêc w ostateczno¶ci proponujê wypisaæ je od strony imaczy (uchwytów) a nie od frontu.
Trochê inaczej jest w cyrylicy.
W cyrylicy liczebniki pisano równie¿ literami ale innymi ni¿ w liczbach rzymskich (i równie¿ nie by³ to zapis pozycyjny), czasem stawiaj±c kreskê nad liter± je¿eli nale¿a³o j± odczytywaæ jako liczbê. Poniewa¿ zapis by³ niepozycyjny, mo¿na by³o zamieniaæ kolejno¶æ liter (nie musia³y byæ ustawiane od najwiêkszej do najmniejszej) tak aby ich suma dawa³a ¿±dan± warto¶æ ale zarazem aby z³o¿ony z nich "wyraz" dawa³ siê ³atwo przeczytaæ. Stanowi³o to z jednej strony swoist± mnemotechnikê, z drugiej uatrakcyjnia³o zapis.
Mo¿na wiêc by³oby pomy¶leæ jaki daæ napis ¿eby suma warto¶ci jego liter dawa³a 1999 + 2014. Np. imiê Tadeusz zapisane cyrylic± ma warto¶æ 708. Ale to ju¿ osobne zajêcie, no i napis ¿eby pasowa³ do alfabetu, musia³by byæ nie po polsku. Chyba nie ma to sensu.
