Witam
Poszukuje wykrojów, zdjêæ, czegokolwiek na temat ubioru na terenach ówczesnej Polski
Zarówno mêskich strojów jak i kobiecych. Ewentualnie czy kto¶ móg³by napisaæ na jakich bractwach warto siê wzorowaæ ??
Proszê o pomoc gdy¿ nie chce ju¿ d³u¿ej byæ mrokiem - pragnê wyrwaæ siê z tego zaklêtego krêgu mroku.

P.S.
Tylko nie piszcie proszê, ¿e to ju¿ zosta³o poruszone na FREHA, bo szuka³em i nie znalaz³em. Nie podawajcie mi proszê linku na Viking Experience ani na to niemieckie bractwo

Pozdrawiam i z góry dziêkujê.

No to pomalutku:
Po pierwsze zdajesz sobie na pewno sprawê, ¿e nie ma tu ¿adnych pewnych ¼róde³. Niemniej europejskie stroje wczesno¶redniowieczne ró¿ni³y siê g³ównie szczególami i ornamentyk± - a wiêc im mniej ozdóbek, tym jeste¶ bezpieczniejszy.
Zaczynamy od materia³ów: Len, we³na. Kolory naturalne (tj.surowego w³ókna) lub takie, jakie mo¿na by³o uzyskac naturalnymi barwnikami - a wiêc przede wszystkim niezbyt nasycone, bladawe. O tym, ¿e len bardzo ¼le chwyta farbê, by³a ju¿ tu mowa. Najlepiej wiêc nie kolorowy. We³na: Raczej grubszy splot, mo¿e byæ w pasy, kraty nie ryzykuj.
Skóra: nie barwiona i broñ Bo¿e nie lakierowana.
Koszula i tunika mniej wiêcej do kolan , pod szyj± okr±g³o, mo¿e byæ jeszcze pionowe rozciêcie. Rêkawy wszywane prosto (jak w literze T). Prawdopodobnie szew rêkawa by³ na górze ramienia, ale to mo¿e byæ tylko plotka. Rêkawy w koszuli zwê¿aj±ce siê do d³oni, w tunice mog± byæ szersze. Baba: koszula do piêt. Tunika - Bóg jede wie.
Zdobienie - najbezpieczniej krajk±. Obszyæ mo¿na dekolt, rêkawy, dó³.
Porciêta z ³±czonymi nogawkami, ¶ci±gniête w pasie. Owijanie ³ydek krajk± lub rzemieniem - ¿eby siê nie pa³êta³y. Butki - tu s± rozmaite szko³y i fasony, do kostek, trochê wy¿sze, bez klamer, co najwy¿ej zwi±zywane rzemieniem. Jak spróbujesz sobie sam uszyæ co¶ na kszta³t kierpców, mo¿e byæ OK. Z góralskich kierpców nie korzystaj, bo ciê zabij± ¶miechem. Broñ bo¿e nie sanda³y.
Na g³owê urz±dzi ciê futrzana z grubsza sto¿kowata czapka w³osem do spodu. Twoj± lub± - krajka lub jaka¶ szmata na g³owê - ale tu nie wiem, jak noszona. Wa¿ne, ¿eby nie by³o to ¶nie¿nobia³e prze¶cierad³o. Plus kab³±czki skroniowe, bo to typowe dla S³owian. Plus paciorki, bursztyn lub tp. ¶miecie, ale niech uwa¿a.
Uff. Chwilowo wyczerpa³am siê intelektualnie. Oddajê g³os, niech mnie inni poprawiaj± i uzupe³niaj±.

dziekuje za pomoc
A mam jeszcze takie pytanie czy materia³ który zwie siê surówka lniana bêdzie pasowa³ ??

To zale¿y jak ta surówka wygl±da i czy ma 100% lnu w lnie

Zapewne chodzi ci o co¶ takiego z czego robi siê worki - b.grubo tkane, koloru "br±zowy be¿" - fajne, je¶li splot nie jest zbyt gruby.

pozdrawiam

Hmmm ..
Surówka a któr± mi chodzi jest koloru bia³ego, aczkolwiek nie jest to kolor czysty ca³kowicie. Z tego co wiem nie robi sie z niej worków. natomiast ow± surówkê bardzo ³atwo siê farbuje. Jak nie jest ufarbowana to wygl±da jak zwyk³y chamski materia³, naprawde prostacki. A i jeszcze tej surówki s± trzy grubo¶ci i jest bardzo tania - najgrubsza kosztuje 7.50 z³ za metr.

Najgrubsza surowka lniana pleciona jest jak jeans na "lewa" strone jak sie uszyje w miare wyglada, ciensze sa plecione bardzo rzadko i wygladaja (prawie) jak gaza. Ma kolor lniany nie bialy, podobno uzywaj sie ja jako plotno do obrazow. A len sktorego jest pleciona jest bardzo bardzo sorowkowa

ps.Co do kolorow to na pomorzu znalezli szczatki tkaniny lnianej (choc pewien nie jestem czy to na 100% byl len) koloru czarnego, czerwonego i pomaranczowego (za W.Henselem "Slowianszczyzna wczesnosredniowieczna")

Witam!


Cytowana ksiazka moze byc pomocna, jeszcze tego smego autora "Polska przed 1000 lat" i "Hstoria Kultury Materialnej"(autora nie pamietam). Ja natomiast wynioslam ze studiow wiedze, ze we wczesnym sredniowieczu przynaleznoscs etniczna byla determinowana przez ozdoby i to jest bardzo wazne zeby je odpowiednio dobrac.

Ludka Excalibur

hmmm... czy ty jeste¶ pewien, ¿e to surówka LNIANA a nie bawe³niana?

Jest to napewno surówka lniana, chyba ¿e pani ze sklepu siê nie zna.

a surówka nie jest czasem za sztywna i szorstka??

Coz surowka jest sztywna owszem . Natomiast po namoczeniu nieco siê kurczy i staje sie miêkka, tak ze po wyschnieciu nawet wygodnie sie w niej chodzi.

Có¿ widzê, ¿e za wiele siê nie dowiedzialem. Wobec tego pytanie: Czy wykroje które s± na Viking Experience nadaj± siê dla s³owianina i s³owianki ?? czy mo¿na zrobiæ tak zeby miec stroj oparty na tej stronie a miec np. ozdoby typowo s³owiañskie? Czy to nie bedzie zalatywalo mrokiem ??

Witam! Wprawdzie nie Polska, tylko Ru¶, i nie X, tylko XI wiek (dok³adnie 1073 r.), ale mo¿e siê przyda. Miniatura z Izbornika Swiatos³awa. Ksi±¿ê z rodzin±.
Pozdrawiam!
Vlasta

Witam
Dla Jarobora - to z czego robi siê worki (rózne odcienie br±zu) to juta a nie len.

Pozdrawiam

Moge siê wzorowaæ na Viking Experience, je¶li chodzi o strój s³owiañski ??

Pytanie nastepujace:
Czy Slowianie na koszulach nosili jakies tuniki? Jezeli tak to jak one wygladaly, czym byly zdobione, czy mialy kliny itd.
z gory dziekuje

Drogi Mradu

Je¿eli chodzi o wschodni± s³owiañszczyznê to mogê podzieliæ sie swoj± wiedz±. Ubiór mêski sk³ada³ sie z tzw. rubachy (inaczej nazywanej soroczk± ) I bylo to nic innego jak koszula w³a¶nie, o d³ugo¶ci siêgaj±cej kolan lub ni¿ej. Najczêstyszymi kolorami rubach by³y: zó³ty,zielony i br±zowy. Co sie tyczy rêkawów, to siêga³y one nadgarstków. Oczywi¶cie rubachy by³y bogato zdobione obszyciami, haftami, niekiedy lekkimi metalami szlachetnymi.
Na tak± rubachê mê¿czyzna nak³ada³ kaftan. Wykonywano je z we³ny bardzo czêsto podszywanej lnem lub u zamo¿niejszych jedwabiem. Kaftan móg³ posiadaæ guziki, mógl tez ich nieposiadaæ. Do haftowania u¿ywano srebrnej nici. Niestety nie mam ¿adnych wykrojów owych kaftanów.

... to chyba tyle Pozdrawiam

A mozesz je bardziej opisac? POrownac do czegos do czego sa wykroje?

Witam

Znalazlem owe wykroje na stonce Drakonii Czarnej oto link:
http://www.draconia.it.pl/illustrations/ub...r_rusmen_01.gif
http://www.draconia.it.pl/illustrations/ub...r_rusmen_02.gif

mi³ego szycia

Poza tym jezeli mowa o kaftanach RUSKICH dodajmy, ¿e niektóre by³y w do¶æ ciekawy sposób haftowane mianowicie posiada³y hafty wokó³ szyi nad ³okciami wokó³ nadgarstków oraz na dole - i to eszystko na jednym kaftanie przyk³ad takiego haftu pokazuje Gutkowska w Historii Ubioru

pozdrawiam

A ja mam pytanie o t± nieszczêsn± "bia³± szmatê" na g³owê dla pañ... jak to co¶ siê zawija³o pytam o okres prze³om X/XI ieku Polska centralna ( rzeby nie by³o niejasno¶ci)

Szuka³em gdzie mog³em i jak mog³em opisu stroju polskiego (mniejsza o poprawno¶æ tej nazwy w tym okresie) za czasów Boles³awa Chrobrego. Chodzi mi rzecz jasna o stroj dru¿ynnika, a nie wie¶niaka. W wiêkszo¶ci posiadanych przeze mnie publikacji s± opisy ale od wieku XIII, dopiero w ksi±¿ce Ma³gorzaty Mo¿d¿yñskiej-Nowotki "O modach i strojach", z serii "A to Polska w³a¶nie", znalaz³em jakie¶ bardziej szczegó³owe informacje.
Autorka jednak zaznacza, i¿ nie s± znane przedstawienia strojów u¿ywanych rzeczywi¶cie na terenie ziem piastowskich przed XII wiekiem (wyobra¿enie Mieszka II ma siê nijak do rzeczywisto¶ci i przedstawia raczej wyidealizowany przyk³ad ubioru ówczesnego w³adcy). No i tu zaczynaj± siê schody: czy opis stroju zawartego w tej ksi±¿ce odnie¶æ mo¿na do wieku XI? Oto on:

-tunika
1)"...siêgaj±ca kolan lub krótsza tunika w kszta³cie litery T, z d³ugimi rêkawami krojonymi z jednego kawa³ka materia³u, stopniowo zwê¿aj±cymi siê ku do³owi i doszytymi na ramionach do prostego brzegu tkaniny. Tunikê, do³em rozszerzon± po bokach klinami, przepasywano...krajk±, a wówczas na bokach, poni¿ej bioder, tworzy³y siê dekoracyjne zgrupowania fa³dów"
2)"charakterystyczne dla polskich ubiorów wykoñczenie tuniki przy szyi: okr±g³e wyciêcie przechodz±ce w pêkniêcie na piersiach, obszyte w±sk± lamówk±"

-spodnie
"...o prostym kroju (sk³adaj±ce siê z jednakowego przodu i ty³u, a nie - jak wspó³cze¶nie - z dwóch po³±czonych na ¶rodku nogawek), w stanie ¶ci±gane sznurkiem.".

-p³aszcz
"...o pó³kolistym lub prostok±tnym kszta³cie, spinany fibul± na ramieniu"

Autorka dodaje te¿, ¿e na tunikê przychodzi³a tak¿e druga, d³u¿sza.

Co s±dzicie o tego rodzaju przedstawieniu stroju odnosz±c je do wieku XI?

Czy nie taki strój przedstawia wizerunek Heroda i jego orszaku z "Ewangeliarza p³ockiego" (XI w.) ? Rycinê znalaz³em w podrêczniku Szczura.

Witam!
Wiekszosc z tych rzeczy pasuje do drugiej polowy XII w, a nawet przelomu wieku XII/XIII. W stosunku do poczatku wieku XI skazani jestesmy na w wiekszosci gdybanie. Sam draze ten temat i udalo mi sie ustalic (ale z duza granica bledu), ze:
- Polanie nosili spodnie waskie, w odroznieniu od Rusi, gdzie byly bufiaste i Zachodu, gdzie zaczela sie dominacja nogawic. Dokladny kroj jest nieznany, ale opierajac sie na kroju gaci "podnogawicznych", ktore sa potomkiem wczesnych spodni, mozna zalozyc ze raczej byly one zszywane w kroczu (zreszta one tez wyewoluowaly z pojednynczych nogawic - historia spodni zatacza bowiem kola - wiec byloby to logiczne).
- Welniana tunika i lniana koszula pod nia (czesto ozdona) byly kroju prostego, bez klinow rozszerzajacych (ktore jednak byly juz wtedy znane na zachodzie).
- Krajka obszywano krawedzie tuniki welnianej, byc moze tez ozdabani w podobny sposob (krajka i haftami) koszule spodnia, gunie, ktora w cieple dni pelnila role samodzielnego ubioru.
- Mozliwe, ze przepasywano sie krajka dla ozdoby, ale raczej powszechnie noszono paski, zwlaszcza wsrod druzynnikow (czyli "przodków" rycerzy).
Pozdrawiam!
Maciek

Czy nie s±dzisz zatem, ¿e nale¿a³oby siê wzorowaæ na strojach z terenów granicznych, nale¿±cych do monarchii Ottonów? Pocz±tek XI wieku by³ na naszych terenach pod du¿ym wp³ywem niemieckiego mo¿now³adctwa i nasze warstwy wy¿sze mog³y przejmowaæ wiele elementów stylu ¿ycia z zachodu. Co o tym s±dzisz?

Witam!

Poszukaj w Historii Kultury Materialnej i u Hensla. Tam jest troche informacji. Zwroc rowniez uwage na ozdoby. A co do przejmowania obcych elementow kulturowych to zalezy gdzie patrzysz bo nie tylko niemieckie ale skandynawskie czy roskie i czeskie byly przyjmowane. Wiec mozesz z siebie zrobic "kulturowa choinke" i bedzie w porzadku. Pamietaj zeby wygladac bogato. Z Kroniki Galla wynika, ze wszyscy bogato sie nosili na dworze Boleslawa. To ostatnie potwierdzone wiadomosciami o lupach jakie ksiaze czeski wywiozl z Gniezna po ich zlupieniu.

Ludka Excalibur

Ja w "Bi¿uteri pó³nocnozachodnich s³owian..." wyczyta³am, ¿e znaleniono bardzo ma³o brosz i fibul, wiêc popularniejsze musia³y byæ inne sposoby zapinania p³aszcza.

do usuniêcia...

do usuniêcia...

Hej! Zobacz, jaka zalaczniki maja wielkosc - moga byc po prostu za duze.
Pozdrawiam!
Vlasta

do usuniêcia...

Chyba jednak 10 razy za du¿o.

do usuniêcia...

do usuniêcia...

do usuniêcia...

do usuniêcia...

Uszy³e¶ tak spodnie? Wchodzisz w nie? Hint: Klin w kroczu.

Co do koszuli - sa IMHO fajniejsze wykroje.

takie spodnie, uszyte w którykolwiek z tych sposobów, na pewno nie bêd± dzia³aæ - dziura w najmniej odpowiednim miejscu na bank..

ps. "na pinezce" siê pisze

Warte uwagi pn. europejskie spodnie wg. Marca Carlsona( "vikinskie" spodnie z obszaru Szlezwika)
http://www.personal.utulsa.edu/~marc-carls...eechesindex.htm
Kombinacja gacie+nogawice jest tez prawdopodobna dla okresu po XIw. Nogawice ze stopami datowane na VI czy VIIw. zachowaly sie we Francji i stanowily czesc ubioru ceremonialnego frankonskich arystokratow (byly dziane a nie szyte jak zazwyczaj). Nie byl wiec to wynalazek nowy w X czy XIIw. Nie wykluczone, ze nogawice+gacie i spodnie sukienne lub skorzane na modle skandynawska egzystowaly obok siebie.
Co do konstrukcji-czy to sa spodnie ze Skjoldehamn, Thorsbjerg, Damendorf czy romanskie braie z plotna to maja one nadmiar materialu w kroku i na posladkach umozliwiajacy siadanie czy kucanie w nich.
Tuniki krojono tez w jeszcze jeden sposob-korpus nie mial szwu na ramionach tylko byl krojony z jednego pasa tkaniny z dziura na glowe. Doszywano do niego rekawy.
W Polsce niestety nie posiadamy zachowanych "bagiennych" strojow zmuszeni jestesmy posilkowac sie wykopaliskami skandynawskimi a z drugiej strony sztuka bizantyjsko-ruska(silne wplywy na Mazowszu) lub niemieckimi Kodeksami.

do usuniêcia...

A dlaczego nie uszyæ wg. normalnych wykrojów i wzorów, jak to robi± inni ?
Czy najm³odsi na tym forum koniecznie musz± siliæ siê na oryginalno¶æ, zamiast po prostu poszukaæ, popytaæ, wykazaæ siê, tak potrzebn± w tym hobby - pokor± ?
B.t.w. - ja dopiero po dwóch latach przegl±dania Frehy ( i kilkunastu - zabawy w RR) zalogowa³em siê na forum.Bo dopiero teraz uzna³em, ¿e mam co¶ do przekazania innym.
Tymczasem teraz - im m³odszy nowy u¿ytkownik forum, tym intensywniej nabija posty.
I tym sposobem bajzel i ¶mietnik nam siê robi...

Ale¿ Rabiego, b³±dziæ jest rzecz± ludzk±

Je¿eli chodzi o wykroje to nie kombinuj, tylko wykorzystaj jaki¶ wykrój skandynawski dostêpny w sieci i ju¿. Do historyczno¶ci takiego stroju nikt prawa siê przyczepiæ nie ma, bo z naszych terenów nie wiadomo NIC (a przeszpera³em ju¿ obfit± biblioteczkê na ten temat) o kroju ubrañ, przedstawieñ z naszych terenów te¿ nie ma. Znane s± za to materia³y. Jak s³usznie napisa³a parê postów wy¿ej jedna z u¿ytkowniczek forum: wszystko le¿y w kwestii ozdób.

¯yczê owocnych dzia³añ
Maciek

do usuniêcia...

Witam wszystkich

Chcialbym obszyc swoja nowa koszule krajka.
Krajki ciagnely by sie od karczocha w dol (dosamego konca koszuli) w odleglosci od siebie okolo 10cm. Wiem ze szarpniemnie to po kiermanie ale juz krajki kupilem (21m...:-)
Co myslicie o tak ....hmmm ''obficie'' przyosdobionej szacie.

Krajki sa w odcieniach ciemnej zieleni jaki i matreial....tak na marginesie

pozdrawiam

Kup jeszcze 640 dzwoneczków i wszyj w 32 rzêdach co 4 cm.Bêdzie w sam raz.

woj choinka :D

na czubku czapki jeszcz z³ot± sfaste :D :D


A tak na powaznie to moim zdaniem przesada takie siê ozdobienie. Kogo chcesz odtwarzaæ ? jakiego¶ supermegawypasionego grododzier¿cê. W±tpie by nawet oni cali sie krajk± obszywali. Proponujê ci zainwestowaæ w recznie robione ozdoby ze z³ota, srebra, mosi±dzu miedzi itp szklane paciorki pier¶cienie itp itd. je¿eli juz chcsz koniecznie ca³± tunike czyms przyozdobiæ proponuje haft jaki¶ sensowny.

A czy taki, ¿e tak powiem oczoje**ny bia³y jest odpowiedni dla s³owianina? Czy koniecznie musi miec jakie¶ zabarwienie? (chodzi konkretnie o rubachê i szarawary)

Z tego co kojarzê, to Hensel twierdzi³, ¿e kolor bia³y u S³owian by³ zwi±zany ze ¶mierci±, wiêc chyba za bardzo na strój codzienny siê nie nadaje, acz mogê siê myliæ.
W sumie mnie zastawia, czy w zwi±zku z tym nie barwiony len len nadaje siê na strój (konkretnie na koszulê) dla zwyk³ago, niezbyt majêtnego S³owianina.

Dla pacho³ka (czy jak kto woli go³odupca) jak najbardziej ale wtedy zrzygnowa³ bym z innych jeszcze rzeczy (wszelkie metale kolorowe na Tobie itd.), niezbyt majetni na kolorki sobie pozwoliæ raczej mogli. Odsy³am do poczê¶ci zbeletryzowanej ksi±¿ki Korneli Dorobkiewiczowej "W grodach S³owian ¶l±skich" - pozycja wiekowa, aczkolwiek bardzo ciekawa)

By³ kolorem ¿a³oby, stosowanym, ale nie zastrze¿onym dla niej.
Tak wiêc w codziennym u¿yciu móg³ równie¿ znajdowaæ zastosowanie.
B.t.w. - nie barwiony len bynajmniej nie jest bia³y

Dobrze wiedzieæ. Hensla czyta³em ju¿ jaki¶ czas temu i zbyt dobrze tego nie pamiêtalem.



Zdajê sobie z tego sprawê.



Szczerze mowi±c, mam zamiar odtwarzaæ takiego w³a¶nie go³odupca. Co do metali, jedyne elementy metalowe jakie (ewentualnie) przewidujê w ubiorze, to klamra od pasa (najlepiej ¿elazna), chocia¿ z drugiej strony rozwa¿am przepasywanie siê po prostu krajk±, oraz zapinka do tuniki.