Witam
Znalaz³em w internecie he³m, który bardzo mnie zainteresowa³ jednak nie bardzo wiem jak z jego dok³adnym datowaniem oraz miejscem odnalezienia??

Jedynymi informacjami jakie dysponujê to ze jest on ogólnie datowany na XIII wiek, jest to typ IV w typologii he³mów wschodnich. Na priva mogê podes³aæ dosæ obszerna foto-galerie zdjec tego he³mu (23 zdjecia)

Kliknij, aby zobaczyæ za³±cznik

Pozdrawiam i liczê na jakikolwiek odzew;)

Podobny do Cingul Kurgan, ale w du¿o gorszym stanie.
Datowane jak napisa³e¶. Ruskie, koczownicze tereny.
Chêtnie zobaczê resztê zdjêæ. Z góry dziêki za linka
Pozdrawiam

Ten he³m z Cingul Kurgan by³ wrêcz analogiczny do tego. Z tego co sobie przypominam by³ ca³y poz³acany oraz mia³ on jeszcze kolcz± podpinkê. Oto link do zdjêæ;)

http://wyslijto.pl/plik/0x6plfwicy

Mo¿e kto¶ jeszcze co¶ od siebie do³o¿y;>?

Grodziec (Gorodziec) dawna Ru¶ Halicka ,Ukraina 13-14wiek

Je¶li mo¿na jak szeroko s± one datowane? Zawsze my¶la³em, ¿e to XII-XIII wiek...

W ramach kontynuacji he³mu.
Co to za he³m? Jak datowany i sk±d dok³adnie pochodzi?
Z góry dziêkujê i pozdrawiam

"Artmuziej" St. Petersburg 14-15w ...z du¿ym naciskiem na 15w (sorry to nie Moskwa i Kreml)

co do datowania helmow z "orlim nosem" albo pólmask± to mowa o grubym koñcu 12w wieku z przelewem na poczatek 14 w

Dziêkujê.
Jest mo¿e jakie¶ dobre opracowanie tych he³mów?

co¶ tam jest ...ale tylko po rosyjsku

...dokonalem poprawki lokalizacji tego helmu

Korzystaj±c z wiedzy kolegów z forum chcia³bym siê dowiedzieæ jakie s± znane jeszcze inne he³my pó³maskowe z terenów rusi?
Reasumuj±c w tym temacie pojawi³y siê Cingul Kurgan, Grodziec. Ja znam jeszcze Nikolskoje, Lykovo, Kijów i lu¼na pó³maskê z B¿iszcza(?) chyba fonetycznie siê tak wymawia Ci±gle szlifuje rosyjski

Kto¶ dorzuci co¶ od siebie ?

Skoro temat o identyfikacji rusiñskich he³mów to poci±gnê dalej.
Znalaz³em w odmêtach dysku twardego takie zdjêcie. Co to za he³m, jak datowany? Czy to przypadkiem dzwon do jakiego¶ maskowca?

...to helm z Ledovskogo ...byla ju¿ o nim mowa gdzie¶ na forum

typ " tagañski " ...niektorzy uwzaja nawet ,ze ten sam warsztat ...i faktycznie jest pos±dzany o "maskowosæ"

Patryku mam pytanie.
http://www.tforum.info/forum/index.php?aut...si&img=6757
Wedle muzealników to XII wiek, nie XIV/XV. Sk±d masz informacje o takim datowaniu?

wedle muzealników na jednej z oficjalnych wystaw znalazl siê helm Luftswaffe z IIWW opisany jako "helm Warega z 10w"

Podobne egzemplarze dot. pytania Borga – choæ rozbudowane:

Kliknij, aby zobaczyæ za³±cznik

Kliknij, aby zobaczyæ za³±cznik

Pozdrawiam Znicz

Wracaj±c do tematu.. Bardzo ciekawy artyku³ o he³mach Ruskich.

http://www.kitabhona.org.ua/index.php/libw...zhukovrusshlemy

Boli trochê zakwalifikowanie do he³mów ruskich dzwonu z koczowniczego pochówku w Tahañczy, choæ niew±tpliwie wizualnie nawi±zuje do typu tych ruskich. Zastanawia mnie brak he³mów z pó³mask± typu Gorodzieckiego itp.

Na co¶ takiego czeka³em :D

He³my w typie 4 nie s± he³mami ruskimi, a he³mami koczowniczymi, nie ma znalezisk he³mów z pó³mask± w pochówku ruskim, a jedynie pochówki po³owieckie z takimi he³mami. Nawet Lykowo (he³m abstrakcyjnie nazywany he³mem Jaros³awa) jest lu¼nym znaleziskiem wyci±gnietym z rzeki, a jego domniemana rusko¶æ polega na bizantyjskich zdobieniach. Podobne bizantyjskie zdobienia znajduje siê chocia¿by w koczowniczym pochówku Chingul.

Witam !

Atakanie czy twoja wypowiedz to wynik twoich przemysleñ i analiz czy opierasz siê na jaki¶ opracowaniach , literaturze , zród³ach ?

Tzn. o czym? o tym, ¿e Gorelik ju¿ wiêkszo¶æ typu 4 Kirpicznikova przypisuje Po³owcom, czy tego ¿e he³my w tym typie w wiêkszo¶ci to lu¼ne znaleziska ze stepu, lub spalonych Grodów przez koczowników?

Czy tego ¿e Lykovo zosta³o wyci±gniête z nad rzeczki wraz z kolczug± w 1808 roku i hipotetycznie przypisane, Aleksandrowi II Wsiewo³odowiczowi tylko z tego powodu, ¿e wed³ug latopisów uciek³ z bitwy w samej rubaszce?

Problem jest jeszcze jeden typ. 4 ju¿ nie datuje siê 12-13, a czê¶ciej 13 do 14 w. i w przeciwieñstwie do Rusi s± koczownicze przedstawienia w he³mach w typie 4.

Pokutuje sowiecka archeo i okre¶lenia he³m w typie rusko-koczowniczym.

Jak chcesz pisz na priv. omówimy dok³adnie ka¿dy z tych he³mów po kolei.

Nie daj siê prosiæ i napisz tutaj.
Turkowi piwa chyba nie wypada proponowaæ, ale jak bêdzie okazja, chêtnie za takie informacje podziêkujê

Dziêki, ciekawe. W kwestii he³mu z Grodzca faktycznie ornamentyka z wêz³em nieskoñczono¶ci wokó³ dzwonu ¶rednio pasuje jako motyw ruski.

Nauka z czasów zwi±zku radzieckiego faktycznie odcisnê³a swoje piêtno na rekonstrukcji- mo¿e to nienajlepszy przyk³ad na ¶wiecie ale na jakim¶ zdjêciu z Festiwalu S³wian i Wikingów na Wolinie widzia³em faceta biegaj±cego w he³mie z pochówku chañskiego z Tahañczy.

Armie Tatarsko-mongolskie Gorelika, tablica he³mów typu IV wg. Kirpicznikova, z przerysami z Szahname he³mów typu IV na "Mongo³oidalnych" wojownikach, których jest kilka z poczatku 14 w.
brak takich przedstawieñ na Rusi. Poza tym Moscu, Chingul etc. to po³owieckie pochówki z ogólnym charakterem pochówku koczowniczego etc. etc. lepiej omawiaæ ka¿dy z tych helmów z osobna jak by³ znaleziony, gdzie i z czym. Mam opracowania bodaj wszystkich w tym fragmentów, pisz na priv. bo naprawdê nie chce mi siê tu publicznie spieraæ o hipotezy lu¼nych znalezisk. Jak chcesz mam dobre opracowanie znalezisk ruskich z Grodu Reiki.

Dlaczego od razu spieraæ. Po prostu porozmawiajmy i wymieñmy siê informacjami jakie posiadamy- nie ka¿dy ma do nich dostêp. Wrzuæ to opracowanie tutaj

Nie udostêpniam publikacji i ksi±¿ek publicznie, jak kto¶ chce tylko priv.

Atakanie s³owo spieranie jest nie na miejscu zgadzam siê z Teyronem .
Nie mam te¿ zamiaru kwestionowaæ ¿e powstanie tych he³mów nie wi±¿e siê z Rusi±
Dla mnie pytanie najbardziej istotne brzmi .
Czy Ru¶ u¿ywa³a tych he³mów ?
Chcia³bym zebraæ argumenty oparte na opracowaniach naukowych dlatego pad³o moje pytanie o korzenie twych tez .
Skorzystam z zaproszenia na priv

Moje stwierdzenie o genezie tych he³mów opiera siê na tzw. epoce "pogorelikowej" czyli g³ównie na analizach Gorelika i dzisiejszych publikacjach o genezie tego typu he³mów. Czy Ru¶ u¿ywa³a tego typu he³mów - nie ma jednoznacznych znalezisk popieraj±cych t± tezê w stylu "jednoznacznych rusiñskich pochówków", w których wystêpowa³y helmy z pó³mask± w typie IV. Wiêkszo¶æ z nich znajdowana jest w formie lu¼nych znalezisk. Je¿eli, tak lekko przypisywane Rusi he³my, pojawiaj± siê w górnych warstwach wykopalisk grodowych, to s± to tylko przypuszczenia. Przyk³ady masek z Zas³awia i grodu Serensk, gród spalony podczas walki z Mongo³ami, znajduj± siê fragmenty he³mów w typie IV, fragment maski pod belk± i zostaj± arbitralnie przypisane obroñcom. Nie twierdzê, ¿eby zaraz mi nie przypisano, ¿e arbitralnie nikt nigdy nie móg³ ubraæ takiego he³mu, ale nie s± to Ruskie he³my i o ile kto¶ mia³ taki he³m z Rusinów to musia³ byæ ewenementem. Gorelik przesun±³ jak pisa³em datowanie tych he³mów. Chocia¿by Nikolskoje datuje na XIV wiek i Z³ot± Ordê. Popiera datowania tych he³mów nie tylko pochówkami, ale jak pisa³em przedstawieniami jakie pojawiaj± siê w manuskryptach "epoki po inwazji mongolskiej". Jest trochê przedstawieñ z Rusi i mimo licznych znalezisk typu IV nic takiego siê w nich nie pojawia, a raczej he³my sferycznokoniczne w stylu Reiki, Ukrainy (he³my o konstrukcji wywodz±cej siê z he³mów typu Czarna Mogi³a), he³my sferyczno koniczne typu £adoga, lub proste he³my podobne do Babiczi. Nie mówi±c o kapalinach. Doprawianie he³mu typu IV jest wiêc hipotez± niepewn±, od której dzisiejsze reko powinno uciekaæ. Pokutuje dzi¶ wizja jakiego¶ miksu koczowniczo-ruskiego, gdzie po prostej analizie znalezisk grodowych widaæ bli¿sze podobieñstwo Rusi do Europy Zachodniej ni¿ by to siê wydawa³o (kolczugi, uzbrojenie, miecze etc.)

Ok
A he³m z £adogi nie jest pozosta³o¶ci± maskowca? I swoj± drog± spotka³em siê z pó¼niejszym datowaniem (XIV/XV)

Nie spotka³em siê z a¿ takim datowaniem, chodzi o ten he³m:



i ogólnie he³my w tym typie?



£adoga (sam he³m jest z pochówku koczowniczego) datowana jest na 14 w, chocia¿ spotykam siê z datowaniem wcze¶niejszym:

Шлем из кочевнического захоранения, станица Ладожская. Вторая половина XIII - XIV в., Золотая Орда (?).

nie spotka³em siê z datowaniem XIV-XV w.

Ogólnie spotyka siê tego typu he³my w przedstawieniach ruskich, jak choæby w tym przedstawieniu nowogrodzkim:


Czyli sferycznokoniczne wysokie he³my zakoñczone kulk± czy sterczynk±, jego maskowo¶æ jest rozwa¿ana w charakterze:
Je¿eli za³o¿ymy, ¿e maska z Zas³awia i grodu Serensk s± maskami ruskimi, to mo¿naby j± dopasowaæ jedynie do he³mu typu £adoga lub jakiego¶ typu IV. Kirpicznikowa.

Maska z Zas³awia jak pamiêtam pochodzi z warstwy spaleniskowej grodu datowanej na czasy najazdu.
Sereñsk rzekomo mia³ byæ wcze¶niejszy, ale gród te¿ poszed³ wówczas z dymem.
Obie s± w formie ³±czonym z terenami Bu³garii Nadwo³¿añskiej. Wszystko dzia³a na niekorzy¶æ rosyjskich powi±zañ.

Jest jak piszesz, ich rzekoma Rusko¶æ jest równie hipotetyczna jak he³mów w typie IV. Ich niejako odmienno¶æ spowodowa³a, ¿e Kuleszov nie w³±czy³ ich do nowej grupy masek antropomorficznych przez niego stworzonych. Artykó³ Kuleszova wraz z nowym znaleziskiem maski z Itum-Kale z Republiki Czeczeñskiej wêdruje na priv (rysunki fedorova). Ciekawym jest, ¿e maska z muzeum w Kazaniu jest czym¶ przej¶ciowym miêdzy maskami z Sereñska i Zas³awia, a maskami z Itum-Kale, Kujbyszeva, czy Rotmistrovki. Tak jak piszesz, he³my sporne i maski sporne nie posiadaj± jasnych odpowiedników s³owiañskich, które ukazywa³yby, ¿e taki typ he³mu faktycznie by³ noszony, przez co do¶æ kontrowersyjn± opcj± jest ich rekonstrukcja jako pancerza ruskiego.

Dyskusja o koczowniczych elementach zosta³a przeniesiona do osobnego tematu.

A czy kto¶ wie, gdzie móg³bym znale¼æ wiêcej informacji na temat he³mu z Manvelovki? Jak na razie uda³o mi siê znale¼æ tylko jeden artyku³ opisuj±cy znalezisko...

http://south-rus.narod.ru/manvelovka.html

...i niewiele wiêcej. Sam he³m nale¿y o ile siê nie mylê do typu II wg. Kirpicznikowa, datowany podobno na X w.

He³my Ruskie z przedstawieñ



Kijówska Cerkiew



Krasnodar



Babiczi

http://valadamir.io.ua/album26332

Grodno

http://museummilitary.com/ru/section_19/weapon_54 etc. etc. tych he³mów znaleziono dziesi±tki

w tym miejscach gdzie koczownicy niedotarli, do tego:





Reiki



Ukraina (przy czym ten datowany jest na drug± po³owê XIII lub XIV)

He³m z Verkhne Yanchenkov, z muzeum w Rostovie

Fragment z Kirpichnikova o dzwonie z Lykova.

"The body [of the helmet] is covered with a silver sheet and decorated with embossed, etched, and gilded silver plates: on top ? a star-shaped plate depicting the Christ Pantocrator, Saint George, Saint Basil, and Saint Theodore; on the forehead ? the figure of archangel Michael with an etched inscription, ?Great archangel Michael, help your servant Fedor.? A decorative band with depictions of griffins, birds, and snow leopards separated by lilies and leaves runs along the bottom of the helm. (Kirpichnikov 1971) "

Wygl±da na to ¿e prawowity w³a¶ciciel dzwonu mia³ na imiê Fiodor.

EDIT: informacjê wzi±³em ze strony http://www.oocities.org/kaganate/helmDB/yaroslav.html - niestety nie mam dostêpu do orygina³u Kirpichnikova po rosyjsku wiêc my¶lê, ¿e nale¿y sprawdziæ to t³umaczenie u ¼ród³a.

Witam !

,, Wygl±da na to ¿e prawowity w³a¶ciciel dzwonu mia³ na imiê Fiodor. smile.gif "

Oto wyt³umaczenie tej sytu³acji :

He³m Jaros³awa Wsiewo³odowicza
He³m perejes³awskiego kniazia Jaros³awa Wsiewo³odowicza (1238-1246 wielki knia¼ w³odzimierski) to jedno z najbardziej znanych znalezisk staroruskiego uzbrojenia ochronnego, knia¼ straci³ go podczas odwrotu z bitwy pod Lipic± w 1216 r. Wg typologii A.N. Kirpicznikowa nale¿y do typu IV, do której zaliczane s± bogate okazy XII- pierwszej po³owy XIII w. Podobne he³my by³y elementami ekwipunku najbardziej znacz±cych wojowników, kniaziów i bojarów. Charakteryzuj± siê wysokim, okr±g³ym, zaostrzonym u góry dzwonem i nieruchom± os³on± twarzy (pó³maska po³±czona z nosalem). He³my ozdabiano z³otymi i srebrnymi p³ytkami z podobiznami ¶wiêtych, napisami, ornamentacj±. Do he³mów ze wszystkich stron do dziurek w pó³maskach , nosalach i dzwonach przymocowywano siatkê kolcz± (czepiec kolczy), w pe³ni zakrywaj±c± g³owê, szyjê oraz twarz.
He³m zosta³ znaleziony jesieni± 1808 r. przez wie¶niaczkê £arionow± we wsi £ykowo niedaleko miasta Juriewa-Polskiego, nieopodal miejsca bitwy. Le¿a³ na kolczudze, przedmioty by³o mocno zardzewia³e. Wie¶niaczka zanios³a znalezisko staro¶cie, a ten, widz±c wizerunki ¶wiêtych, przekaza³ je biskupowi. Duchowny odes³a³ znalezisko Aleksandrowi I, i tak trafi³o ono do historyka A.N. Olenina. Ten za¶ ustali³, ¿e he³m i kolczuga zosta³y porzucone przez Jaros³awa Wsiewo³odowicza podczas odwrotu z bitwy pod Lipic± 1216, 20 wiorst od miejsca bitwy.
Dzwon he³mu pokryty jest arkuszem srebra, ozdobiony poz³acanymi srebrnymi wybijanymi nak³adkami z wizerunkami Chrystusa i ¶wiêtych, a wzd³u¿ dolnego rantu ? pasem z ornamentami. Cztery postacie to: Chrystus Wszechw³ad-ny, ¶w. Jerzy, Wasyl, Fiodor. Na p³ytce na czole ? podobizna Archanio³a Micha³a z napisem: Wielki Archistró¿u Michale dopomó¿ swemu poddanemu Fiodorowi (Jaros³aw zosta³ ochrzczony jako Fiodor). Obecnie he³m jest wyeksponowany w Zbrojowni kremlowskiej (Moskwa).

Orgina³ tekstu
Шлем переяславского князя Ярослава Всеволодовича (в 1238-1246 гг. великий владимирский князь) — одна из наиболее известных находок древнерусского защитного вооружения, шлем потерянный князем во время бегства после битвы при Липице в 1216 г. По классификации А.Н. Кирпичникова относится к группе шлемов IV, которая представлена дорогими образцами XII-первой половины XIII вв. Подобные шлемы частью экипировки наиболее знатных воинов, князей и бояр. Внешне характеризуются высокой округлой, заостренной вверху тульёй и неподвижным забралом (полуличиной, совмещённой с наносником). Шлемы украшались золотыми и серебряными пластинами с изображениями святых, надписями и орнаментом. К шлему со всех сторон к отверстиям в полумаске, наноснике и венцу тульи крепилась кольчужная сетка (бармица), полностью закрывавшая голову, шею и лицо.

Шлем был обнаружен осенью 1808 года крестьянкой Ларионовой у села Лыкова близ г. Юрьева-Польского, недалеко от места побоища. Он лежал на кольчуге, доспехи сильно проржавели. Крестьянка отнесла находку старосте деревни, который, увидев на шлеме образа, передал архиерею. Священник отправил эту находку Александру I, от которого она попала к историку А. Н. Оленину. Он установил, что шлем с кольчугой были брошены Ярославом Всеволодовичем при бегстве с Липицкой битвы 1216 года в 20 верстах от неё.

Корпус шлема покрыт серебряным листом, украшен позолоченными серебряными чеканными накладками изображениями Христа и святых, по нижнему краю - венцом с орнаментом. Наверху шлема четыре христианских образа: Спаса Вседержителя, святых Георгия, Василия и Феодора. На налобной пластине — изображение Архангела Михаила с надписью: «Вьликъи архистратиже ги Михаиле помози рабу своему Феодору» (Ярослав в святом крещении именовался Федором). В настоящее время шлем хранится в Оружейной палате.

Zaznaczy³em trzy fragmenty tekstu raczej istotne dla naszych rozmów
1. Kto ich u¿ywa³ .
2. Jak by³y wykonane zdobienia i jaki materia³ by³ stosowany ( miêdzy innemi srebro )
3 . Do kogo nale¿a³ to raczej te¿ ju¿ wiadomo

Dziwiê siê tylko ¿e nikt nie wiedzia³ o drugim imieniu Jaros³awa tym bardziej ¿e w Rosji pisz± o tym w podrêcznikach historii ( a mo¿e nie chcia³ sie podzieliæ sw± wiedz± ).

Dla dok³adno¶ci:

Шлем Мстислава Юрьевича и Ярослава Всеволодовича. Сер. XII – нач. XIII вв. (Оружейная палата Московского Кремля)

На хромолитографии представлен выкованный из железа и украшенный серебряными чеканными накладками шлем. На накладках верхней части – изображения архангела Михаила, рядом — святых Федора и Георгия, а сзади— святого Василия. Архангел Михаил – небесный покровитель воинства, почитался на Руси как помощник в ратных делах. По краям пластины идет надпись: «Великий архистратижше Михаиле помози рабу своему Федору». Федор — имя Ярослава Всеволодовича в крещении . Некоторые исследователи считают, что шлем принадлежал новгородскому князю Мстиславу Юрьевичу, крестильное имя которого было тоже Федор.

В настоящее время шлем Ярослава Всеволодовича хранится в Государственной Оружейной палате Московского Кремля.

Хромолитография выполнена по рисунку известного художника XIX в. Ф.Г. Солнцева (1801 – 1892).

Dwoma najbardziej prawdopodobnymi Ksi±¿êtami (Fiodorami), dla których zosta³a wykonana ikona s± Jaros³aw II Fiodor Wsiewo³odowicz i M¶cis³aw Fiodor Jurewicz

Fiodorów to pewnie jeszcze paru by¶my znale¼li w¶ród ksi±¿±t dzielnicowych Rusi .
Pytanie brzmi który z nich uczestniczy³ w tej bitwie ( przyjmuj±c ¿e wtedy zagin±³ ów he³m )
Je¶li by¶ mia³ takow± wiedzê jestem ciekaw jak to wygl±da³o .

Pytanie, w której bitwie M¶cis³aw Fiodor Jurewicz zgin±³ w walkach z Mongo³ami i klêsce wojsk Wielkiego Ksiêcia W³odzimierskiego Jerzego Wsiewo³odowicza nad rzek± Sit w 1238 roku.

Jaros³aw uciek³ z pola bitwy pod Lipits± w 1216 r. porzucaj±c pancerz, gdy wojska jego brata Konstantyna zaczê³y mieæ przewagê, w latopisach jest te¿ opis, ¿e nie wojska nie poznaly Jaros³awa przez he³m i o ma³o nie zgin±³ przez swoich - mogê pó¼niej zeskanowaæ fragmenty i wrzucê Ci na priv.

Gorelik z kolei przypisuje go synowi Jaros³awa Wielkiemu Ksiêciu W³odzimierskiemu Andrzejowi :

Другого мнения придерживается М. В. Горелик. Он считает тип IV монгольским. Это предположение связано с тем, что значительная часть шлемов данного типа найдена в кочевнических погребениях или может быть связана с кочевниками, а также датирована XIII веком. Кроме того, Горелик приводит шлемы с тебризских миниатюр из рукописи Шахнаме 30-х годов XIV века, отдалённо напоминающие тип IV. Шлем Ярослава Всеволодовича Горелик приписывает его сыну Андрею, а утерю шлема связывает с неуспешным столкновением с карательным войском Неврюя.

Samych fedorów wiêkszych ksi±¿±t pomiêdzy 1210-1240 ochrzczonych z pierwszym lub chrzczonym imieniem na nasze Teodor jest 6, choæ mogê nie znaæ wszystkich.

Jest to najciekawsza, naj³adniejsza i najdziwniejsza IV ze wszystkich. Wcze¶niej przedstawiano go tak:



С рисунка, находящегося в «Древностях Российскаго государства».
Рис. А. Адамов. Рез. на дереве К. Вейерман.

T³umaczenie do 2 postów Atakana powy¿ej

He³m M¶cis³awa Juriewicza i Jaros³awa Wsiewo³odowicza. Po³owa XII-pocz±tek XIII w. (Zbrojownia moskiewskiego Kremla). Na chromolitografii przedstawiony jest ¿elazny, zdobiony srebrnymi wybijanymi elementami he³m. Na p³ytkach w górnej czê¶ci – wizerunek Archanio³a Micha³a, obok –¶wiêtych: Fiodora i Jerzego, a z ty³u – ¶w. Wasyla. Archanio³ Micha³ to niebiañski patron zbrojnych, na Rusi by³ uwa¿any za pomocnika w dzia³aniach wojennych. Wzd³u¿ krawêdzi p³ytki biegnie napis: Wielki Archistró¿u Michale dopomó¿ swemu poddanemu Fiodorowi. Fiodor to chrzestne imiê Jaros³awa Wsiewo³odowicza. Niektórzy badacze s±dz±, ¿e he³m nale¿a³ do nowogrodzkiego kniazia Micha³a Juriewicza, którego imiê chrzestne równie¿ brzmia³o Fiodor. Obecnie he³m Jaros³awa Wsiewo³odowicza eksponowany jest w Narodowej Zbrojowni Moskiewskiego Kremla. Chromolitografia wykonana jest wedle rysunku znanego XIX-wiecznego artysty F.G. Soncewa (1801-1892).

To musia³ byæ naprawdê piêkny he³m...

Последним владельцем вещи считается князь Ярослав Всеволодович. Он и бросил шлем во время бегства с поля битвы в 1216 г. Однако изготовлен шлем был для какого-то другого князя во второй половине ХII в.Шлем относится к выдающимся памятникам оружейного ремесла и неоднократно издан и описан. Корпус покрыт серебряным листом и украшен позолоченными серебряными чеканными накладками: на вершине — звездчатой пластиной с изображением Вседержителя, святых Георгия, Василия, Федора, на теле — образом архангела Михаила с черневой посвятительной надписью — «Вьликъи архистратиже ги Михаиле помози рабу своему Феодору». По краю наголовья проходит орнаментальная кайма с изображением грифонов, птиц и барсов, разделенных лилиями и листьями. Чеканная отделка близка к владимиро-суздальской белокаменной резьбе, что, может быть, указывает на место ее изготовления. К макушке прикреплено частично сохранившееся навершие; на венце ряд дырочек, пробивших и орнамент, и корпус. Возможно, они служили для прикрепления подкладки. Кроме того, кругом по ободу в пяти местах имеются целые или сломанные ушки для бармицы. К тулье прикреплен клювовидный посеребренный наносник с позолоченным надбровьем, образующим вырезы для глаз. Носовая пластина в нижней части снабжена двумя отверстиями для дыхания. Первоиздатель шлема А. Н. Оленин отмечал следы железной полуличины. К такой полумаске относились утраченные теперь нижние выкружки для глаз. Ныне можно заметить их облом по бокам верхней части наносника. К рассматриваемой вещи мастера приложились, пожалуй, не меньше трех раз. Первоначально шлем мог не иметь украшений; они прикреплены, вероятно, позже, в связи с переходом изделия к титулованному владельцу. Человек, прибивавший к наголовью серебряные пластины, явно не был их изготовителем, так как прикрепил их к корпусу без особого изящества — некоторые заклепки повредили буквы или рассекли орнамент. В дальнейшем шлем претерпел вовсе не украшательскую модернизацию. На макушку прямо на чеканные изображения было приклепано шпилеобразное навершие, а на лицевую часть прибита полумаска, грубо закрывшая ноги начельного архангела. Все эти переделки, возможно, свидетельствуют о неоднократном использовании изделия и о его нескольких владельцах.

Кирпичников А.Н., Древнерусское оружие. Выпуск 3. Доспех, комплекс боевых средств IX-XIII вв.
Сборник: Археология СССР. Свод археологических источников., Е1-36, Рыбаков Б.А., Л., 1971

Kirpicznikov o he³mie i jego wielu w³a¶cicielach i przeróbkach..

Aby komu¶ by³o ³atwiej zrozumieæ t³umaczenie

Za ostatniego w³a¶ciciela he³mu uwa¿a siê kniazia Jaros³awa Wsiewo³odowicza. Porzuci³ on he³m w czasie ucieczki z pola bitwy w 1216 r. Jednak przedmiot zosta³ wykonany dla jakiego¶ innego kniazia w drugiej po³owie XII w. He³m jest zaliczany do najwa¿niejszych zabytków ¶redniowiecznego rzemios³a wojennego, doczeka³ siê wielu publikacji i opisów.
Dzwon pokryto srebrnym arkuszem i ozdobiono poz³acanymi, wybijanymi ze srebra nak³adkami : u góry – gwia¼dzist± p³ytk± z wizerunkami: Chrystusa Wszechw³adnego, ¶w. Jerzego, Wasyla, Fiodora, a na korpusie – wyobra¿eniem Archanio³a Micha³a i napisem – pro¶b±: „Wielki Archistró¿u Michale dopomó¿ swemu poddanemu Fiodorowi”. Wzd³u¿ rantu biegnie ornamentalna ta¶ma z wizerunkami gryfonów, ptaków i lampartów, rozdzielonych liniami i li¶æmi. Wybijane zdobienia s± podobne do w³odzimiersko-suzdalskiej rze¼by w bia³ym kamieniu, co, byæ mo¿e, wskazuje miejsce ich wykonania. Do wierzcho³ka umocowano czê¶ciowo zachowan± po dzi¶ dzieñ tulejkê; na obrêczy wykonano rz±d dziurek, przebijaj±cych i ornament, i korpus. Byæ mo¿e, s³u¿y³y one do mocowania wy¶ció³ki. Prócz tego, dooko³a obwodu w piêciu miejscach wystêpuj± ca³e lub u³amane pêtelki do przymocowywania zawieszki kolczej. Do dzwonu przyczepiony jest dziobowaty posrebrzany nosal z poz³oconymi „brwiami’, tworz±cymi otwory dla oczu. P³ytka nosala w dolnej czê¶ci jest zaopatrzona w dwa otwory wentylacyjne. Twórca pierwszej publikacji dotycz±cej he³mu, A.N. Olenin, zauwa¿a³ ¶lady ¿elaznej pó³maski. Nale¿a³y do niej nie zachowane dolne wykroje dla oczu. Obecnie mo¿na zauwa¿yæ miejsca ich wy³amania po bokach wierzchniej czê¶ci nosala.
Do przedmiotu naszych rozwa¿añ przyk³adano siê przynajmniej trzykrotnie. Pocz±tkowo he³m móg³ byæ pozbawiony ozdób; zosta³y przymocowane z pewno¶ci± pó¼niej, w zwi±zku z przej¶ciem do r±k tytu³owanego w³adcy. Cz³owiek, przybijaj±cy do dzwonu srebrne p³ytki, z pewno¶ci± nie by³ ich wykonawc±, poniewa¿ przymocowa³ je do korpusu niezbyt delikatnie – niektóre uderzenia uszkodzi³y litery lub ornament. Pó¼niej he³m do¶wiadczy³ bynajmniej nie ozdobnej modernizacji. U wierzcho³ka, prosto na wybijane wizerunki przybito szpilkowat± tulejê, a w czê¶ci twarzowej przybito pó³maskê, znacznie przykrywaj±c± nogi postaci archanio³a, zdobi±cej czê¶æ czo³ow±. Wszystkie te przeróbki najprawdopodobniej ¶wiadcz± o niejednokrotnym wykorzystywaniu przedmiotu oraz o kilku jego w³a¶cicielach.

W zwi±zku z tym nasuwa mi siê pytanie czy ten he³m to nie przeróbka typu II ?

Drogi Adminie .... a mo¿e warto by zaproponowaæ bior±cym w tej dyskusji i podaj±cym teksty rosyjsko-jêzyczne - jakie¶ zasady .Na przyk³ad pisz±cy posta podajemy skan tekstu + jego t³umaczenie . Zauwa¿y³am ,¿e we wcze¶niejszych postach, tekst po rosyjsku podawany jest z pominiêciem pewnych bardzo istotnych fragmentów , istotnych dla dyskusji .

Moderatorze dzia³u - przeka¿ê sugestiê odpowiedniemu modowi. Indar

Nie mogê tego wymusiæ na dyskutantach.
Ale mogê zasugerowaæ, ¿e wrzucanie skanów ksi±¿ek jest mocno wskazane.
Zachowanie o jakim pisze Mojmira obni¿a wiarygodno¶æ argumentów, a mo¿e nawet dyskwalifikuje osobê.

Pe³ny tytu³ wielokrotnie tu omawianej tablicy z he³mami wg.Gorelika zawiera s³owo " i ich ruskie na¶ladownictwo " ( he³m 10, 11) .

Czy mo¿na wiedzieæ czego w tekstach tego tematu dotyczy wypowied¼ o pomijaniu wa¿nych informacji w oryginalnych tekstach, które s± wklejane? Czy w którym¶ z powy¿szych oryginalnych tekstów z publikacji zosta³o co¶ wyciête z ca³o¶ci tre¶ci cytatu?

Rozumiem, ¿e tyczy siê to dyskusji o wp³ywach koczowniczych na rusi i mojego pobie¿nego t³umaczenia. Jednocze¶nie chcia³bym zaznaczyæ ¿e do cytatów do³±czane s± przypisy (publikacje w wiêkszo¶ci da siê znale¼æ w sieci) i ze wzglêdu na rzekom± stronnicz± formê wypowiedzi zrezygnowa³em z t³umaczenia, wklejaj±c oryginalny tekst dla ka¿dego do odczytania samemu. Dla chc±cych na priv mogê udostêpniæ ca³o¶ciowe publikacje od cytatów - nie wszystkie s± ³atwo dostêpne do ¶ci±gniêcia od kogo¶, a sam nie zamierzam publicznie udostêpniaæ publikacji, o czym kilkukrotnie pisa³em i do czego siê stosuje.

Wracaj±c do w³a¶ciwego tematu, "skan" z Gorelika, Михаил В. Горелик.Армии монголо-татар X-XIV веков. Воинское искусство, оружие, снаряжение, fragment o he³mie Jaros³awa strona 26 i z jakiego powodu przypisuje go Gorelik wspomnianemu wy¿ej Andrzejowi (do wgl±du ka¿demu):





do ¶ci±gniêcia publikacja:
http://alternathistory.livejournal.com/41495.html



Forma dzwonu na to wskazuje i na to co pisze Kirpicznikov, ¿e wygl±da jakby by³y conajmniej 3 etapy przeróbek.

cyt .Atakan : "Czy mo¿na wiedzieæ czego w tekstach tego tematu dotyczy wypowied¼ o pomijaniu wa¿nych informacji w oryginalnych tekstach, które s± wklejane? Czy w którym¶ z powy¿szych oryginalnych tekstów z publikacji zosta³o co¶ wyciête z ca³o¶ci tre¶ci cytatu?".

Atakanie ,takie w³a¶nie pominiêcie zauwa¿y³am kilka tygodni temu np.w temacie "He³my ruskie" czy "Wp³ywy koczownicze na Rusi " .

Przet³umaczenie ca³ego podpisu tablicy ,autorstwa Gorelika , z szczególnym wy³uszczeniem tego, ¿e rysunki przedstawiaj± "Mongolskie sz³omy[] i ich ruskie na¶ladownictwo (he³my 10,11) " pokierowa³oby mo¿e dyskusjê w jeszcze innym kierunku .

Moim zdaniem ,takie pominiêcia nie powinny mieæ miejsca . I jedynie o to mi chodzi .

S³owo "na¶ladownictwo" uwa¿am w obu tematach za kluczowe i typowe dla epoki któr± w³a¶nie siê zajmujemy .