Nie jest to ta "butla" o której wcze¶niej pisa³em ale tak¿e z drewna z doby merowiñskiej,znaleziona na Livinghistory cz.
I jeszcze kilka ceramicznych ze Wschodu-ale nie wiem jak datowane.Zachodnie flaszki do¶æ mizerne

Wrzucam w za³±cznikach zdjêcia przedstawiaj±ce trzy buk³aki(manierki).Jeden jest dzisiejsz± hipotetyczna rekonstrukcj± z zachowaniem oryginalnych ukuæ,(nie wiem na jakiej podstawie umieszczono na nim plakietke z sokolnikiem) drugi o którym my¶la³em ¿e wykonany jest z drewna faktycznie jest ceramiczny,dodaje jeszcze zjêcie frankijskiej flaszen Przepraszam za wprowadzenie w b³±d.

Witam

Dziêkujê ¶licznie za ukazane przyk³ady. W najbli¿szym czasie przyst±piê do próby rekonstrukcji takiego drewnianego buk³aka. Ca³o¶æ bêdzie wykonana rêcznie, g³ównie z u¿yciem cios³a. Do uszczelnienia i sklejenia ca³o¶ci zamierzam u¿yæ smo³y drzewnej w³asnej produkcji.

Postaram sie zamie¶ciæ opis i dokumentacjê fotograficzn± wykonanych prac.

pozdrowienia Vislav

Bêd±c niedawno w skansenie archeologicznym w Modrej ko³o Velehradu,uda³o mi sie zrobiæ zdjêcia takich oto rekonstrukcji buk³aków (naczyñ flaszowatych).Pojemno¶æ tego (na oko) oko³o od 1L-do 1,5L.

Witam

Rozpocz±³em wykonywanie pierwszego buk³aka z drewna. Po 'rozpo³owieniu' pieñka z drewna dalsza obróbka z u¿yciem cios³a.

Za jaki¶ czas zamieszczê kolejne fotki z postêpu prac.

pozdrowienia Vislav

Witam
wybaczcie mo¿e odrobinê niefortunny tytu³ ale nic lepszego nie przysz³o mi do g³owy
Pozwoli³am sobie otworzyæ temat w naszym dziale g³ównie z tego wzglêdu i¿ na wszelkich wyprawach kwestia aprowizacji w wodê jest kluczowa a grzebanie w rzemie¶lniczym niespecjalnie przynosi odpowiedzi na moje pytania.

Ju¿ w poprzednich tematach w Wyprawach by³o trochê, zarówno o tym ile p³ynu trzeba ze sob± zabraæ, jak i w czym j± przechowywaæ by by³o jednoczesnie wystarczaj±co du¿o, lekko i wygodnie do noszenia.
Tak wiêc zapraszam do dyskusji o wszelkich buk³akach, wiaderkach, workach i butelkach :-D

Mnie osobi¶cie szczególnie interesuj± wasze propozycje w sprawie rozwi±zania potencjalnych problemów z wod± w przypadku wyprawy konnej. Wiadomo ¿e o ile cz³owiek mo¿e nosiæ buk³ak z wod± która mu wystarczy nawet przez kilka dni, to nie da rady ud¼wign±æ tyle wody ile potrzebuje koñ.
A zak³adam ¿e bêdzie trzeba mieæ jej przynajmniej niezbêdne minimum.
Na razie kopiê w poszukiwaniu jakiej¶ konkretnej wiedzy i bêdê zamieszczaæ to co znajdê.

Oprócz tego to mam pytanie odno¶nie drewnianego buk³aka o którym równie¿ by³a wcze¶niej mowa.
Czy mo¿na by w naszym przypadku u¿yæ wysuszonych tykw?
Bo pochodz± przecie¿ z Azji i z tego co wiem to by³y i s± powszechnie wykorzystywane jako jedno z naj³atwiejszych do wykonania naczyñ?
Z kszta³tu mieliby¶my gotow± butelkê, dosyæ mocn± a jednoczesnie lekk± i idealn± na wyprawy.

z pozdrowieniami
Rosamar

Czo³em.

Temat - rzeka .
Na wyprawê piesz± - poza populanymi skórzanymi buk³akami - mo¿na by siê pokusiæ o uszycie skórzanego worka na wodê. Przypuszczam jednak, ¿e woda tak transportowana smaczna by nie by³a.
O drewnianym buk³aku ju¿ by³o, co do tykw - dla naszego projektu by³yby jak najbardziej do zaakceptowania. Lekkie to, szczelne i mocne. Na wiosne posiejê w swoim ogrodzie taka maczugowat± odmianê ( owocê maj± du¿e rozmiary w przeciwieñstwie do populanych odmian gruszkowatych i butelkowatych ), z tym ¿e zbiór to dopiero za rok ...
Nie wiem jak z dostêpno¶ci± "gotowych" ju¿ owoców ( na alledrogo pewnie s±, alle drogie...).

Co do pojenia konia - to pozostanie raczej wiaderko (p³ócienne, ¿eby by³o l¿ej) i ¼róde³ko/studnia.
Nie wydaje mi siê, by koczownicy w taborze mieli beczkowozy . Ja w ka¿dym razie nie s³ysza³em ...

K³aniam

Rabbi

Wiekszo¶æ ju¿ pewnie spotka³a siê z tym wiadrem.....jednak Ludek Galuszka twierdzi w jednej ze swoich ksi±¿ek i¿ by³y to wiadra troczone do konia.Dlatego taki kszta³t.W tej chwili nie posiadam tej pozycji,jak odzyskam postaram siê przet³umaczyc rozdzia³ odno¶nie tych wiader.Inna sprawa czy wo¿ono w nich wodê,drobne owoce czy wino?
Pozdrawiam

E... Wiadro do transportu p³ynów siê nie bardzo nadaje; chyba ¿e od najbli¿szej studni/wodopoju do chaty/biwaku, i to w rêku albo na koromy¶le (dr±g na dwa wiadra na ramionach) - a ju¿ na koniu czy wozie na pewno siê za bardzo "chlebocze" ¿eby nawet przykrywka uratowa³a zawarto¶æ od wychlupania. Natomiast jakie¶ szmaty itp. mo¿na w nie w³o¿yæ, ale raczej wiadro by³o wo¿one jako wiadro a nie jako pojemnik do przewozu czego¶ jeszcze...

Viator..z ca³ym szacunkiem....nie bardzo kumam: wiadro do transportu p³ynów siê nie nadaje?
Poda³em tutaj konkretny przyk³ad jakby nie by³o specyficznego wiadra,poda³em nazwisko autora publikacji który twierdzi i¿ s³u¿y³o w³a¶nie do transportu p³ynow i ¿eby by³o ¶mie¶zniej w³a¶nie przytroczone do konia.Bez dekla pewnie ¿e siê "wychlebocze" ,to ¿e go nie znaleziono ( nie wiem czy znaleziono) nie wyklucza jego zastosowania.

Oczywi¶cie ¿e do transportu wody konno siê nie nadaje, nawet z deklem. Za to nadaje siê ¶wietnie, aby maj±c takowe na "postoju" co¶ w nim przynie¶æ, np. wodê ze studni/¼ród³a/rzeki, albo nawet i koniowi podaæ np. wodê lub co innego pysznego (dla kunia).
To ¿e autor pisze o transporcie p³ynów, niekoniecznie znaczy, ¿e chodzi mu o transport konny, konno transportowano byæ mo¿e wiadro (a mo¿e nie) ale p³yn to ju¿ raczej per pedes. I tu popieram Viatora.
Analogia to sk³adane wiadra wykorzystywane w kawalerii i nie tylko. Albo opis polskiego XVII-to wiecznego je¼d¼ca pancernego (bodaj¿e), id±cego komunikiem.

pozdrawiam
Abrat

Mo¿e faktycznie macie racje...nic to..odzyskam ksi±¿ke,przej¿e ja jeszcze raz i podziele siê tym co znalaz³em.

Je¿eli chodzi o wiadro to patrz±c na kszta³t tak sobie my¶lê ¿e to mog³o dzia³aæ. Pytanie jak to by³o przymocowywane do grzbietu konia?
Na sztywno czy na miêkkich rzemieniach ?
Bo je¶li by³ dekiel i powiesi³o siê to na siodle jucznym przy samych bokach konia czyli pionowo i do tego dosyæ nisko ¿eby sie nie przechyla³o to nie powinno specjalnie siê wylewaæ.
Spokojnie id±cy koñ nie kiwa a¿ tak mocno a poza tym kto powiedzia³ ¿e to musia³ byæ akurat koñ? Mo¿e mu³ albo osio³? Maj± one znacznie bardziej równy krok ni¿ konie.
My¶lê te¿ ¿e w przypadku takiego baga¿u ¿aden cz³owiek nie siedzia³ na zwierzaku tylko szed³ obok prowadz±c go. A to oznacza powolny stêp. W tamtych czasach nie stosowa³o siê praktycznie najbardziej kolebi±cego chodu u koni czyli k³usa. Je¼dzi³o siê stêpem i galopem a na koniach z predyspozycjami ró¿nymi inochodami.
Ale tak naprawdê to stêp by³o chodem marszowym ¿e siê tak wyra¿ê.

Poza tym jak tak sobie patrzê na kszta³t tego wiaderka to nachodzi mnie my¶l ¿e w przypadku kiedy nie opiera³o siê ono tym wklês³ym bokiem do czego¶ sztywnego (vide koñski bok) to by³oby dosyæ niestabilne do noszenia. Bo ¼le usytuowany ¶rodek ciê¿ko¶ci powodowa³by kolebanie i wylewanie zarówno w rêkach jak i na koromy¶le.
Ogólnie to chyba siê zgodzê z M¶cidrugiem ¿e to mog³o byæ troczone do konia.
Trzeba by zrobiæ eksperyment ale w sumie to za³o¿y³abym siê o wiadro kumysu ¿e bêdzie dzia³aæ
Czy kto¶ zna jakiego¶ rzemie¶lnika który móg³by wykonaæ wiaderko o takim kszta³cie z deklem? A w³a¶ciwie dwa bo z jednym na pewno nie da rady ze wzglêdu na konieczno¶æ przeciwwagi.

z pozdrowieniami
Rosamar

Edit: skarmianie lub pojenie z takiego wiaderka raczej nie da rady bo qñ nie w³o¿y g³owy do ¶rodka a po co wlec ze sob± co¶ tak nieporêcznego gdy mo¿na spokojnie zastosowaæ najstarszy sposób karmienia w podró¿y czyli worek na obrok.

Rosemar....te¿ bardzo podobnie to widzê.W³a¶ciwie czeka³em na opinie kogo¶ obw±chanego z koñmi.
Nic konkretnego nie mogê napisaæ bez ksi±¿ki ktora w tej chwili jest poza moim zasiêgiem.
Ale wszystko w swoim czasie.........

My¶lotoku ci±g dalszy....

Je¶li to wiadro by³o faktycznie troczone do konia to chyba raczej na sztywno czyli na czym¶ w rodzaju kab³±ka albo do siod³a jucznego równie¿ na kab³±ku.
Bo je¶liby to powiesiæ na sznurze to poza naturalnym kiwaniem siê wraz z ruchem konia dosz³oby jeszcze kolebanie samego wiadra.
Najpro¶ciej by by³o z kwadratowym kab³±kiem (takim sta³ym ale umocowanym nie w osi wiadra tylko równo z wklês³ym brzegiem) Wtedy na siodle jucznym wystarczy³yby po dwa haki po ka¿dej stronie i wisimy stabilnie
Ale na rysunku nie ma ¶ladu ¿adnego kab³±ka wiêc spekulujê ¿e inn± opcj± mog³o te¿ byæ specjalne nosid³o na sta³e przy siodle w formie przypiêtych na sztywno obrêczy w które wiadro siê po prostu wk³ada³o.
Do eksperymentu mo¿emy tu zastosowaæ takie ma³e siode³ko juczne, które Vislav wykopa³ gdzie¶ na starociach.
Ale czekam M¶cidrugu na t± twoj± ksi±¿kê ¿eby sprawdziæ co tam faktycznie jest napisane.

Witam

Jeszcze parê s³ów w sprawie "wiadra". Ze wzglêdu na rozmiary: podstawa 10 X 20 cm i wysoko¶æ ok 30cm - samo okre¶lenie jest ju¿ myl±ce. Pojemno¶æ tego drewnianego pojemnika nie jest zbyt du¿a. Zastosowanie tego jako wiaderko wymaga³oby przynajmniej ¶ladów mocowania pa³±ka. Pa³±ka nie da siê zamocowaæ do górnej obrêczy ze wzglêdu na zwê¿aj±cy siê do góry kszta³t pojemnika - po prostu by siê zsun±³. Z tego samego powodu nie bêd± skutkowaæ sugerowane przez Rosamar sposoby troczenia do boku konia.

S±dzê, ¿e jest to pojemnik na 'pó³p³ynne' produkty jak miód, smalec, mas³o - gdy potrzebne jest szczelne, nie przeciekaj±ce naczynie. ¦cianki maj± grubo¶æ ok. 1cm, czyli ca³o¶æ jest do¶æ lekka i odporna na przypadkowe uderzenia w odró¿nieniu od glinianych naczyñ.
Pojemniki ze skóry/buk³aki raczej ¶rednio nadaj± siê do gêstych i pó³p³ynnych zawarto¶ci ze wzglêdu na trudno¶ci z na/wylewaniem. Niezale¿nie, otwarty o du¿ym wlewie skórzany pojemnik móg³by ³atwo 'opró¿niæ siê' przy nieuchronnych w podró¿ach mimowolnych naciskach na boki.

Pojemnik raczej by³ transportowany w dodatkowej torbie/sakwie razem z innymi zapasami.

Sam siê za czym¶ takim (trochê mniejszym) rozgl±da³em przed ostatni± listopadow± wypraw±.

pozdrowienia Vislav

Twoja argumentacja jest przekonuj±ca Vislavie.
Mo¿e faktycznie nie woda a jakie¶ inne substancje.
Niemniej kszta³t wskazuje ¿e jest prawdopodobne na u¿ycie tych "wiaderek" do transportu na grzbiecie zwierz±t jucznych. Przy tym siê bêdê jednak upieraæ

z pozdrowieniami
Rosamar

Witam.
Wrzucam zadjêcie kolejnego ciekawego buk³aka
Zdjêcie pochodzi ze strony: http://www.tgorod.ru/index.php?contentid=252

pozdrawiam

nieco ciê¿ki dla pieszych hehe, poza tym w razie prawdziwej zimy (je¶li chodzi o nasz± szeroko¶æ) w podró¿y raczej go rozeprze, chyba ¿e trunki transportowaæ .

w³a¶nie siê zastanawiam jak przy powa¿niejszych minusach zachowa siê skóra buk³aka z wod±, jak dot±d dla mnie najlepsza opcja na wêdrówkê

To jest ciekawy problem z tym zamarzaniem i rozpieraniem / rozrywaniem buk³aka - ciekaw jestem tylko, czy rzeczywisty czy tylko my¶my go stworzyli? No bo tak: w zimie rzadko siê podró¿uje, przynajmniej w naszym klimacie, w oparciu o biwaki rozbijane w szczerym polu, raczej o zajazdy gdzie jest co piæ. A nawet je¶li, to raczej szuka siê miejsca gdzie woda jest pod rêk±, choæby w postaci ¶niegu lub lodu (je¶li jest mróz) lub wody bie¿±cej (je¶li mrozu nie ma). A po drugie, zabieranie ze sob± zapasu wody w postaci pe³nego buk³aka przy dopuszczeniu do sytuacji, ¿e zawarto¶æ zamarza, jest w ogóle bez sensu, bo nie da siê jej w miarê szybko a bezpiecznie rozmroziæ i wykorzystaæ - przy ogniu prêdzej wosk siê wytopi i buk³ak szlag trafi, ni¿ woda w nim rozmar¼nie.

Tak przy okazji, teoretyzuj±c, to ciekawa by³aby inna my¶l, nawi±zuj±ca do poprzedniej dyskusji: têg± zim±, jak siê zdaje, to w³a¶nie nape³nione (i ¶ciête mrozem) wiaderko by³oby wy¶mienitym sposobem transportowania zamarzaj±cych cieczy, znacznie lepszym ni¿ buk³ak, wór, dzban czy cokolwiek innego...

Witam

1. 1,5l buk³ak z wod± zawieszony u boku pod wierzchnim przykryciem raczej nie zamarznie - chyba, ¿e z w³a¶cicielem.

2. Byæ mo¿e podró¿owanie zim± nie by³o zbyt powszechne, jednak nie mo¿na tego wykluczyæ z wielu powodów - np. Maurycy. W tym przypadku nawet rozpalenie ognia mog³o byæ niemo¿liwe.
Nawiasem mówi±c w trakcie naszej listopadowej wêdrówki pla¿±, pierwszy raz ogieñ rozzpalili¶my dopiero drugiej nocy - temperatury by³y dodatnie, aczkolwiek noc± by³y opady ¶niegu z deszczem.

3. Nie bardzo rozumiem sk±d ten wosk mia³by siê wytopiæ z buk³aka przy zamarzniêtej zawarto¶ci? Nie wiem czy zamarzanie wody mo¿e spowodowaæ pêkniêcia buk³aka, trzeba by poeksperymentowaæ. Natomiast podgrzanie ca³o¶ci przy ognisku nie powinno stanowiæ problemu - byle tylko nie przesadziæ trzymaj±c buk³ak zbyt blisko ognia.

pozdrowienia Vislav

Mnie osobi¶cie szczególnie interesuj± wasze propozycje w sprawie rozwi±zania potencjalnych problemów z wod± w przypadku wyprawy konnej. Wiadomo ¿e o ile cz³owiek mo¿e nosiæ buk³ak z wod± która mu wystarczy nawet przez kilka dni, to nie da rady ud¼wign±æ tyle wody ile potrzebuje koñ.
A zak³adam ¿e bêdzie trzeba mieæ jej przynajmniej niezbêdne minimum.

Przypominam pytanie Dominiki...

Witam

Nie bêdziemy siê poruszaæ po terenach pustynnych - przy znajomo¶ci terenu mo¿na zaplanowaæ postoje z dostêpn± wod± dla koni. Wspó³cze¶nie problemem jest to, ¿e woda zdatna do picia dla koni - czêsto/zazwyczaj ze wzglêdów sanitarnych nie jest akceptowalna dla cz³owieka.
Historycznie ten problem wystêpowa³ lokalnie, przy wiêkszych osiad³ych skupiskach ludzkich - o czym zreszt± nasi przodkowie nie wiedzieli.
Tak wiêc, je¿eli wyst±pi± problemy - to raczej z wod± pitn± dla ludzi. Szczególnie, ¿e nie zawsze bêdzie mo¿liwo¶æ jej przegotowania przed spo¿yciem.

pozdrowienia Vislav

prêdzej dojdzie do poluzowania szwów i mikroprzecieków, mo¿e mu siê te¿ lekka deformacja przytrafiæ, ale to jak z ka¿dym przedmiotem u¿ytkowym - zu¿ywa siê.

Powiem szczerze, ¿e brakuje mi tutaj rozeznania na:
- pojemniki do transportu wody (w³a¶nie do przejscia pustyni np)
- pojemników do przetrzymywania p³ynów (np owczych ¿o³±dków) przez d³u¿szy czas, a niemaj±cych za zadanie przetrzymanie jak najwiêkszej ilo¶ci, natomiast czas trzymania by³ by siê liczy³
- pojemników podrêcznych (tutaj kilka ciekawych propozycji zauwazy³em)
- pojemników do przenoszenia z miejsca na miejsce (tzn otwartch, tak jak tutaj wiadro "podró¿ne"), brakuje mi skórzanych wiader


Chodzi mi o to, ¿e w nie kazdej podrózy potrzeba du¿ej ilosci wody - co do podró¿y w zimê wystarczy, zamkniêty pojemnik blisko cia³a aby w ekstremalnych warunkach niezamarz³a - a podczas podró¿y woda w pojemnikach faluje wiec i temperatura zamarzania powinna byæ ni¿sza i pusty do roztopienia ¶niegu/lodu.

Witam

1. Podzia³y/ klasyfikacje mo¿na dokonac dysponuj±c wiêkszym zbiorem egzemplarzy. Ponadto i tak trzeba by go ró¿nicowac ze wzglêdu na obszar i odtwarzane czasy. Na razie ilo¶c przyk³adów nie jest zbyt du¿a - bardziej s± nam potrzebne odpowiedzi ni¿ pytania.

2. Ilo¶c zu¿ywanej wody zale¿y od aktywno¶ci fizycznej danej osoby, a nie od temperatury otoczenia lub pogody. Jest to przynajmniej 1,5-2 litry na dobê przy pieszej wêdrówce zarówno latem jak i zim±.

3. Moment zamarzania wody zale¿y od ci¶nienia i temperatury. 'Falowanie' nic nie zmienia poza form± lodu - lity lód lub 'kasza'.

4. Pozyskanie wody poprzez topienie lodu lub ¶niegu jest oczywi¶cie mo¿liwe - nale¿y pamietac jednak, ¿e wymaga to czasu i stosunkowo do¶c du¿ej ilo¶ci energii. Ognisko nie od razu i nie zawsze jest osiagalne.

5. Mnie te¿ brakuje wiarygodnych wzorów skórzanego wiaderka

pozdrowienia Vislav

Hmmm zobaczcie co znalaz³em przeszukuj±c sieæ o mongolach

Kliknij, aby zobaczyæ za³±cznik

Witam

A jak to wygl±da z datowaniem? Wygl±da mi to na zaawansowana technologiê wykonania.

pozdrowienia Vislav

Ostatnie nasze do¶wiadczenia wykaza³y (Górska Wyprawa) ¿e jezeli temperatura powietrza w nocy spada do ok.-8stC.w dzieñ utrzyma siê w granicach + 2stC.to woda w buk³akach pojemno¶ci ok.1,5 litra pozostanie zamarzniêta do czasu kiedy nie rozpali sie ognia.Nic tutaj nie ma do rzeczy ruch.Je¿eli buk³aki maja ma³± ¶rednicê szyjki korek przymarza natychmiast do buk³aka.Wyrwanie go powoduje z³amanie.Jedyn± metod± pozostaje nie dopuszczenie do zamarzniêcia pierwszej nocy. To tyle z w³asnego ¶wierzo nabytego do¶wiadczenia:)
Pozdrawiam

A ja na Wyprawie 2008 zamierzam potestowaæ buk³aki zrobione z tykwy.
Zamówi³am 2 sztuki takich sredniej wielko¶ci i jestem ciekawa czy zdrewnia³a skorupka nie bêdzie lepszym izolatorem ni¿ skóra.
Poza tym kupi³am nasionka i i zobaczê czy na przysz³y rok uda mi siê wyhodowaæ co¶ samodzielnie

Vislav czy mi siê zdawa³o czy Valek mia³ na Wolinie tak± w³a¶nie tykwê?

Datowanie to okres XIII wieku.
Najgorsze w tym ¿e niemam opisu dok³adnego znaleziska, jedynie co doczyta³em ¿e jest to z terenów zajmowanych przez ordê oraz okres XIII wieku.
Co mnie zastanawia to to ¿e posiada to, to dziurkê na rzemieñ/sznur - i (rzucam tezê) mo¿e byæ odlewane ??

Witam

Brat Bule - w dalszym ci±gu mam w±tpliwo¶ci czy pokazany pojemnik/buk³ak dotyczy znaleziska z XIII w.

Zamieszczony zosta³ w sekcji Fine Arts - Sztuki Piêkne wystawy The Exhibition

Opis wystawy


Je¿eli to ma byc odlewane to z czego? Raczej to wygl±da na trójdzieln± obrotow± formê, jednak mo¿e siê mylê. Ca³o¶c jak dla mnie wyglada zbyt g³adko.

pozdrowienia Vislav

ps.Rosamar - rzeczywiscie Walok mia³ buk³ak z tykwy - dokladnie siê nie przygl±da³em - nie s±dzê aby woda w nim nie zamarza³a

Dlatego niemogê dok³adnie podaæ daty :/, ani jakichkolwiek informacji procz tego ze znalezisko jest stepowe, ale samo znalezisko jako takie jest ciekawe.

Woda przenoszona w buklaku z tykwy pozostaje zimna mimo wysokiej temperatury na zewn±trz.Jak dziala w drug± stronê? Nie wiem,trzeba sprawdziæ-przez przypadek dosta³em tykwê maczugowat± od znajomej i prawie ju¿ jest sucha.Za jaki¶ czas sprawdze i napiszê.

Witam

W tym przypadku dzia³a chyba efekt sch³adzania na skutek parowanie wody poprzez ca³± powierzchniê naczynia/buk³aka. Podobnie dzia³aj± naczynia do przechowywania wody wypalane z gliny bez glazurowania. Mia³em kiedy¶ taki dzbanek produkowany w Afryce.

W drug± stronê to raczej nie zadzia³a. Chyba, ¿e bêdziemy wytwarzaæ ciep³o poprzez tarcie, czyli sta³e g³askanie powierzchni buk³aka. Tak na serio pozostaje chyba sta³e przechowywanie buk³aka pod wierzchnim okryciem - blisko cia³a. Wa¿ne jest aby by³ szczelny i nie przecieka³ jak ju¿ k³adziemy siê spaæ.

pozdrowienia Vislav

W czasie snu skórzany buk³ak bardzo ³atwo uszkodzic,poza tym odzie¿ wierzchnia jak rozumiem to p³aszcz? Lub inny jaki¶ kabat? Przy minusowej tem. w±tpie czy zda³ by ten pomys³ egzamin.
Inna sprawa to "butla" wykonana z drewna,ale jeszcze nie uda³o mi siê jej zrobiæ wiêc nie mogê sie w tym temacie wypowiedzieæ.Ale juz zaopatrzyli¶my siê w dobre cios³o i jeste¶my krok do przodu:)
Pozdrawiam

Zapomnia³em, ¿e chodzisz i sypiasz w przeszywanicy i kolczudze - rzeczywi¶cie wtedy trudno gdzie¶ ten buk³ak zapakowaæ.

Chodzi mi o to, aby buk³ak w czasie marszu i w nocy trzymaæ blisko cia³a. Poza ekstremalnymi przypadkami temperatura jest dodatnia na tyle, aby woda ca³kowicie nie zamarza³a. ¦pioch, który 'przygniecie' buk³ak - zrobi to tylko raz i wyciekaj±ca woda skutecznie go nauczy ostro¿no¶ci.

Przy 'twardych' naczyniach jak drewno, czy ceramika - zamarzaj±ca woda mo¿e je po prostu rozsadziæ i efekt masz podobny jak przy zgnieceniu.

Wyj¶ciem móg³by byæ 'etnograficzny' buk³ak z miedzi pochodz±cy z Kaukazu, jaki posiadam. Niestety brak jest potwierdzeñ w znaleziskach z interesuj±cych nas czasów - tak wiêc zawi¶nie na ¶cianie obok moich innych zbiorów, a ja przechodzê na skórzane.

pozdrowienia Vislav

Chcia³bym powróciæ do tematu worków na wodê. Bo o ile z buk³akami, impregnowanymi i utwardzanymi woskiem mam do¶wiadczenie, to z takim "elastycznym" tworem - nie. Czy kto¶ z Was u¿ywa³ takowego?
Zastanawiam siê nad u¿yciem niezbyt grubego juhtu bydlêcego (albo podobnej skóry), licem do wewn±trz.Tylko czym to nas±czyæ, aby woda raz-dwa nie przesi±k³a na wylot? Wiêkszo¶æ t³uszczów siê ¶rednio nadaje, bo zje³czej± i worek nie bêdzie siê nada³ do noszenia wody pitnej.

Witaj.
Ja u¿y³em juhtu bydlêcego 2mm grubo¶ci.Nas±czony woskiem od ¶rodka i zewn±trz zrobi³ siê twardy jak deska.Z zaznaczeniem ¿e buk³aki nie przekraczaj± objêto¶ciowo 1,5 L.
Lotgar wykona³ z licowanej skóry o pojemno¶ci przekraczaj±cej 2L.Jego buk³ak-worek by³ w pewnym sensie miêkki i elastyczny.O szczegó³y techniczne musisz uderzyæ do niego.

W³a¶nie o to mi chodzi - noszenie pod koniec du¿ego i pustego pojemnika jest ¶rednio rozs±dne - lepiej, ¿eby siê kurczy³ z zawarto¶ci±. Dziêki za namiar, ju¿ skrobiê PW.

Witam

Garbarstwo
Trzeba poeksperymentowaæ.
pozdrowienia

Witam.
Dosta³em wiadomo¶æ i ¶pieszê na nia odpowiedczieæ.
Proces produkcji mojego buk³aka nie ró¿ni³ sie niczym od produkcji innych buk³aków. My¶lê ¿e miêkko¶æ da³a mu sama skóra , która nie by³a sztywna a miêkka i to ¿e nie impregnowa³em woskiem od ¶rodka a tylko z zwen±trz . Kiedy zacz±³em go u¿ytkowaæ to przesz³y mnie obawy , gdy¿ by³ on za miêkki , ba³em sie czy wytrzyma mrozy i czy nie pêknie . Ale spisa³ siê nad wyraz dobrze , woda w nim ca³a nie zamarz³a a z czasem gdy sie opró¿nia³ to mala³ . Ma pocz±tku my¶la³em ¿e ju¿ nie uzyskam jego pierwotnej formy po tym jak sie sp³aszczy³ ale wystarczy³o dmuchniêcie w ¶rodek i uzyskiwa³ pierwotny kszta³t .
Co do samej elastyczno¶ci , nie by³a ona taka ca³kowita , pewn± sztywno¶æ zapewnia³ wosk , który po na³o¿eniu na skóre by³ w nia wtopiony.

Witam

Postaram siê równie¿ uszyæ co¶ takiego na najbli¿sz± zimow±. Zobaczymy co wyjdzie.

pozdrowienia Vislav

Witam!

A jam pytanie z innej beczki. Jak d³ugo (na podstawie Waszych do¶wiadczeñ najlepiej) mo¿na przechowywaæ wodê w buk³akach skórzanych lub tykwach uszczelnianych woskiem pszczelim, aby jej smak by³ w miarê zno¶ny? Produkuje buk³aki i tykwy, które uszczelniam naturalnym woskiem. W celu przetestowania szczelno¶ci i przydatno¶ci do u¿ycia (co by siê kupuj±cy nie potruli ) trzymam w nich przez ok. 24h wodê. Po takim czasie woda ta ma zdecydowanie gorzki, nieprzyjemny posmak "zalatuj±cy" woskiem. Komplikacji pokarmowych nie ma ¿adnych- sprawdzam na sobie . Zauwa¿y³em te¿, ¿e po d³u¿szym czasie u¿ytkowania ( picia ró¿nych trunków, g³ównie alkoholowych ale zawsze zimnych) posmak ten traci swoj± moc.
My¶licie, ¿e kwestia tego smaku jest standardem przy tego typu pojemnikach i czy nie wi±¿e siê to poprostu z nieprzyzwyczajeniem nas, wspó³czesnych do tego typu rozwi±zañ ?

Pozdrawiam!

Z w³asnych do¶wiadczeñ-woda przenoszona w buk³akach skórzanych uszczelnionych woskiem pszczelim,po 24h staje siê ceglast± brej±.Mo¿na to dziadostwo piæ ale smaczne to to nie jest Staramy siê wymieniaæ wode przynajmniej raz na dobe.
Tykwy nie sprawdza³em...le¿y w domu ale jako¶ nieby³o czasu.
pozdrawiam

Witam
W wiêkszo¶ci przypadków nie wystêpowa³a potrzeba przechowywania wody podczas wêdrówki d³u¿ej ni¿ dobê. Zazwyczaj w okolicy wystêpowa³a woda nadaj±ca siê do picia - ¼ród³a, strumienie, rzeki, jeziora (zreszt± w I klasie czysto¶ci). Gorzej by³o z czysto¶ci± wody w wiêkszych skupiskach ludzkich prowadz±cych osiad³y tryb ¿ycia - jednak nasi przodkowie o tym nie wiedzieli. W warunkach domowych to raczej gliniane lub drewniane naczynia - szczelne bez u¿ycia wosku.

Zreszt± przy rzeczywistym braku wody, równie¿ wspó³cze¶nie - wra¿enia organoleptyczne nie maj± ¿adnego znaczenia.

pozdrowienia Vislav

Mam buk³ak robiony przez Sylwka z Zielonej Góry i z ciekawo¶ci go sprawdzi³em. Po piêciu dniach od nalania woda wcale nie zmieni³a koloru a posmak delikatny owszem jest, ale nic co by szczególnie przeszkadza³o. Co innego, ¿e rzeczywi¶cie nie jest to pierwsze jego u¿ycie - ma ju¿ prawie rok.

Lotgarze - a wypra¿a³e¶ po zaimpregnowaniu? W najbli¿szym czasie spróbujê zrobiæ worek ale trochê na odwrót, czyli z warstw± wosku od ¶rodka. To powinno daæ taki efekt, ¿e nie bêdê mia³ ca³y czas mokrej skóry, nie maj±cej jak wyschn±æ z powodu warstwy wosku po zewnêtrznej.

Witam.
Nie nic nie robi³em poza impregnacj± . Wprowadzam teraz pewn± modyfikacje . Na wyprawie zimowej buk³ak kilka razy sie obi³ i wosk odpad³ ze szwów . Zaczo³ przeciekaæ . Teraz mam zamiar uszczelniæ go woskiem od ¶rodka .
pozdrawiam

Nawi±zyj±c do kilku postów o "miekkim" buk³aku wiem,¿e roztary mózg zwierzêcy na "papke" jest ¶wietnym uszczelniaczem.Dok³adniej wygl±da to w ten sposób,¿e natarta czym¶ takim skóra ma zatkane pory przez co woda nie wycieka.Oczywiscie jak siê natrze t± papk± nale¿y poczekaæ a¿ wyschnie.Fajnie by by³o gdyby kto¶ to przetestowa³ gdy¿ sam nie mam mo¿liwo¶ci...
Pozdrawiam!

Witam.
Moim zdaniem nie jest to zbyt dobry pomys³ , nawet po wyschniêciu ten mózg przy kontakcie z wod± namoknie , bêdzie sie ¶limaczy³ a z czasem zacznie siê psuæ ( my¶le o opcji smarowania z zewn±trz o innej nawet nie chce my¶leæ co by sie sta³o po 2-3 dniach u¿ywania ).
Swoj± drog± w sobote z braku zajêcia uszczelni³em swój buk³ak woskiem od wewn±trz . Wrz±cy jeszcze wosk ( jakie¶ 70m ml ) wla³em do ¶rodka . Wcze¶niej jeszcze usuno³em wosk z zewnêtrznych szwów . Ku mojemu zdziwieniu wogule nic nie przecieka .
Kolejny sprawdzian przejdzie na bukowym lesie .
Poza tym , moim zdaniem wosk jest jednak najlepszym uszczelniaczem , powszechnie dostêpnym dzi¶ , jak i 1000 lat temu .
pozdrawiam