Mam pytanie nie wiem jak siê to nazywa, ale robi siê z nich zbroje razem z kó³eczkami. I gdzie i za ile moge je dostaæ???

O ile siê nie mylê, nazywa siê to bechter. Poszukaj na stronie Wolnej Kompanii Najemnej z Poznania, chyba mieli kiedy¶ taki na sprzeda¿.

http://tomala.tron.east.pl/?id=inne - to jest strona p³atnerza, który takie cacka robi.

Czy kto¶ wie jak wcze¶nie pojawi³y siê bechtery na terenie Polski. Podobno ju¿ w XIV wieku znano je napewno ale czy by³y u nas stosowane. Znalaz³em raz niemieck± nazwê bechteru pochodz±c± z XV wieku. Proszê o pomoc

Jak dla mnie XVIw. w naszych okolicach.
Znaleziono elemeny p³ytkowo-kolczugowe z XIVw, ale to nie by³y bechtery.

.

a oto moje 3 grosze, 5 pensów, 2 ruble czy te¿ kto jak chce:

Wg. Gradowskiego/¯ygólskiego bechter "...noszony by³ w Persji, Indiach, Turcji, Egipcie, a tak¿e na Wêgrech, w Polsce a zw³aszcza na Rusi co najmniej od XV wieku, znany by³ zapewne du¿o wcze¶niej..." (podkre¶l. moje) "S³ownik uzbrojenia historycznego"

Z kolei p.P. Dró¿d¿ w ksi±¿ce "Orsza 1514" stwierdza i¿ w onym czasie "...stosowa³y bechtery" wojska litewskie (str. 179)

to tyle... czekam na odzew
papa

.

Dzieki za pomoc i czekam na dalsze informacje.
Znalaz³em te¿ w ksi±zce wyd. Podsiedlik Raniowski i spó³ka
z serii "Klucz do Ojczyzny" pt "Dzieje Wojska Polskiego" zdjêcie bechteru (jakby poznañskiego) z do³o¿on± ³ebk± z zas³on± klapowa i podpisane ¿e z czasów Grunwaldu. Trochê mnie to zadziwi³o. Mam w±tpliwo¶ci co do tej ksi±¿ki, ale reszta serii jest w miare wiarygodna ot kolorowe albumy z ilustracjami I raczej b³êdow w nich nie ma...
Nie wiem co o tym my¶leæ

To wyg³up oczywi¶cie.
Ustawiomny jak gdyby nigdy nic w £odzi w Museum Archeologicznym i Etnograficznym (Plac Wolno¶ci).
Podpisane jako rynsztunek rycerski z XIVw. Ta przy³bica - z Siedl±dkowa.
W muzeum jest sporo fajnych drobiazgów, niestety jest te¿ parê ewidentnych g³upot.
Na obronê tej placówki dodam, ¿e i u Czartoryskich w Krakowie i w samym Malborkuu te¿ czasem mo¿na znale¼æ przekomiczne wymys³y.

Co do bechteru - moja opinia - nic nie potwierdza wystepowania w naszych okolicach w XIV i XVw. Wiêc lepiej nie ryzykowaæ.

Je¶li kto¶ pojawi sie w bechterze w jakiej¶ bitwie z po³owy XVw (Wojna Trzynastoletnia) np. w odtworzeniu pó¼niejszego, fina³owego oblê¿enia Chojnic (sam koniec wojny) - my¶lê, ¿e mo¿na zaakceptowaæ. Tyle, ¿e powinien byæ to wojownik tatarski, albo z Rusi.

Pod Grunwaldem - nie ryzykowa³bym obciachu. Ale - oczywi¶cie mo¿na próbowaæ ukryæ pod szmatkami.

Szukam jakichs zdjec, obrazkow tej wlasnie zbroi. Dokladniej kiedy i gdzie takie bechtery byly uzywane ??

to zale¿y gdzie

Na Rusi, Wêgrzech i w Polsce co najmniej od XV wieku, a "zapewne znana du¿o wcze¶niej" (Gradowski/¯ygólski "S³ownik uzbrojenia historycznego")... Bechter moskiewski (najlbardziej wytuningowana wersja) - wykonywane by³y w XVII wieku. w wy¿ej wzmiankowanej ksiazce napisano, ¿e t±¿e zbrojê nosili z upodobaniem oficerowie jazdy Polskiej...

je¶li pytasz li tylko o bechtery typu moskiewskiego no to prosta sprawa - od XVII wieku wzwy¿ :D (w Polsce)...

howgh

Widzialem kilka rodzajów p³ytek w bechterach. Mianowicie jedne p³ytki maja tylko po dwa otwory z ka¿dej ich strony, w tym jeden pokrywa siê z otworem w s±siaduj±cej p³ytce, wiêc z zewn±trz widaæ tylko jeden otwór z ka¿dej strony. W innych rodzajach (np. w bechterze wystawionym na sprzeda¿ przez WKNP) na zewnatrz widaæ po cztery, czy piêæ otworów.
Jak ma siê to do okresu oraz miejsca u¿ywania tych bechterów ??

Czy wêglenie i czernienie kó³ek, b±d¼ p³ytek jest/mo¿e byæ historyczne ??

Wystêpowanie tych zbroi nie jest do koñca udowodnione. Zak³adaj±c ze wystepowa³y na Litwie, b±dz w Polsce (najchetniej) w okresie grunwaldzkim, b±dz pózniej, do wojny trzynastoletniej; jakie os³ony r±k pasowa³yby do nich ??

Pozdrawiam.

Pytanie mo¿e i proste, ale odpowied¼ ju¿ nie tak oczywista. Czy kto¶ jest w stanie naprowadziæ mnie na dok³adne materia³y dotycz±ce bechtera. Niewiele zachowa³o sie egzemplarzy, o dokumentacjach w muzeach mozna zapomnieæ...

Scalone z kilku tematów

czy ktos z frehowiczow spotkal sie z czyms takim jak bechter ?????????

brechter? chyba raczej chodzilo ci o bechter, a informacji o tej zbroi jest na fresze dosc duzo :-)

dzieki za poprawienie
chodzi mi konkrentie o datowanie i jakies zdjecia/szkice

interesuje mnie tylko wersja pietnastowieczna tej zbroi, najlepije z 1 polowy tego wieku

Wpisz na google "bechter" Na zdaje siê 2 pozycji wyskoczy ³adna kopia wykonana.

Tylko nie pojawi siê raczej na I po³owê XVw, bo jako¶ nie stwierdzono w tych czasach...
Mêczyli¶my ju¿ temat na forum.

O wiele przyjemniej rozmawia Mi sie z 17 wiekiem ni¿ z 15 dlatego wtrace kilka s³ów.Na Obrazie Bitwa pod Orsza 1514 roku prawie wszyscy Ruscy wojownicy nosza bechtery.Co za tym idzie na pocz 16 wieku ten pancerz by³ szeroko rozpowszechniony u Ruskich ale tak¿e i drogi jednak tanszy niz Zerkia³o czyli zbroja zwierciadlana.Pospolite ruszenie Litewskie bogatsze od rusów ale biedniejsze od rycerzy RP równie¿ posiada³o bechtery.Bo tansze to niz zbroje p³ytowe.Dlatego z pewnosci± ktos kto robi koniec 15 wieku pocz 16 moze sie odzizc w ten pancerzyk jako polak na dodatek bo nie by³a to zbroja zbyt droga w porównaniu z p³ytowa os³ona cia³a a ciag³e kontakty ze wschodem chocia¿ zby z Litwa usprawiedliwiaja to z po³aczeniem np z salada,a ¿e to gryzie to juz inna sprawa.
Bechter mia³ kilku braci wsród nich Kolontar i juszman którego cenie Sobie noi jedna siostre niezle sie trzyma³a jeszcze jak na tamte czasy-kolczuge.
Ostatnio otrzyma³em email od Pana który naprawia³ juszmany dla muzeów.Juszman zrodzi³ sie z bechtera czyli powsta³ troche po¼niej,on naprawia³ juszmany z 14 wieku czyli wskazuje to na noszenie bechterów w tym okresie ale na wschodzie.
A ha bechtery by³y jak najbardziej uzywane w 17 wieku i tu By³ ich rozkwit ale uzywanie go w 15 wieku nie jest czyms strasznym.Jesli Jestes polskim lub litewskim najemnikiem czy kims takim smia³o mozesz sie w tym pokazaæ je¶li jednak ho³dujesz stosunkowi lennemu nie polecam.Jednak mog³y sie zdarzaæ anomalie tak jak np Zbroja chahar ai ne ofiarowana przez su³tana królowi Polskiemu.Mog³o tak sie zdarzyæ ¿e pod grunwaldem w 1410 ktos z Polaków by tak sie ubra³ do tego nareczaki itp.Ale pamietaj kiedys ubierano sie w to co miano stawiano na praktyczno¶æ pokona³e¶ rusa zabra³es zbroje Twoja.Dzi¶ walka prócz wojowników zajmuje sie niestety wiekszosc panow od rekonstrukcji i mówia Sobie to wolno tego nie ,to z tym sie nosi itp.Dlatego musisz uwa¿c na ogól pseudo rycerstwa które bedzie Cie szykanowa³o ,mówi³o Mrokk itp.Powód?
Masz fajny pancerz ,na dodatek drogi,panny ¶wiec± za Toba oczkami bo wola wojownika niz zakuta puchê.Dlatego jak chcesz sie sprzeczaæ to polecam.Ja sie sprzeczam non stop.

ruskie bechtery

dopisaæ nale¿y ¿e na powy¿szym obrazku jest tylko jeden behter (lewy górny), obok ko³onrar, a poni¿ej s± dwa juszmany ee nie jak przetar³ mi oczy sighrolf - jeden juszman :D slepy ja:P

Pozdrawiam

Kurcze czepialski jestem, ale to jest jeden juszman z dwóch stron

Pozdr. (i szukam dok³adnych info. o betcherach)

Zobacz tu, na stronie Tomali

Znalazlem jeszcze fote bechtera Poznanskiego z 1580 roku. Jest to najstarszy bechter znaleziony w Polsce. Jako ze fota jest zalosnej jakosci dodaje opis:
5 rzedow plytek metalowych z przodu oraz tylu i po 2 rzedy po bokach. Od przodyu na wysokosci piersi 3 medaliony z puncowana dekoracja przedstawiajace Chrystusa a po bokach skrzydlate cherubiny z napisami: "Wie Mein Jesus Christus Wil Ist Mein Zil, Got Allin Die Ehr In Drei Heilicket Heil Und Gnade Der Her Fru Und Spat. Na plecach kolejny medalion z herbem poznania. Plytki polaczane sa plecionka kolcza, z niej tez jest krotkie rekawy, fartuch, stojacy kolnierz.

to moze ja wrzuce jak±¶ troszke poprawniejsz± fotke

Behter poznañski jest chyba najpiekniejszym z zachowanych egzemplarzy w Polsce. Wielokrotnie go "odwiedza³em" w czasach kiedy mieszka³em w Poznaniu, a pracowa³em przy rynku. Faktycznie, zdobienia wskazuj± na paradne przeznaczenie pancerza, ni¼li u¿ytkowe. Niestety, muzeum nigdy nie pokusi³o siê o jego dok³adne opracowanie a rozmowa z dyrektorem o jakchkolwiek konkretach, ¿ywo przypomina³a pani± z okienka pocztowego z PRLu..

bechter cara Mikolaja Fiodorowicza 1620

Na tej stonce bechter wykonany przez tego platnerza zapinany jest z boku, pod pachami. Czy byly jakies bechtery, ktore mialy zapiecia z sprzodu lub z tylu? Tylko na paski byly wi±zane?

Od¶wie¿am temat

Jestem w trakcie robienia bechteru. I pojawi³ siê problem. Otó¿ przy próbie wytrzyma³o¶ci ogniwa miêdzy poszczególnymi p³ytkami rozszczepiaj± siê i tyle¿ z niego mam...U¿ywam drutu stalowego nieocynkowanego 1.6mm/8 mm wew. Co powinienem wg Was zrobiæ? Zahartowaæ ogniwa czy ( ) oddaæ je do zanitowania? I jeszcze co¶- czy bechtery zamiast ³±czyæ ogniwami robiono to czym innym, np mocnymi rzemieniami?

Bêdê wdziêczy za odpowied¼.

Pozdrawiam!
Marcin

Zachowalo sie bardzo malo bechterow i zaden z nich nie byl laczony rzemieniami
Czy ogniwa ci sie rozginaja? jakich ty sil uzywasz do tych testow? Moze poprostu uzyj kolek z grubszego drutu, ja uzylem 1,8 i 2mm z drutu stalowego sprezynowego i mam problem z rozgieciem ich do montarzu

behter z zalozenia jest laczony koleczkami rzemieniami to sie lamelke laczy

Czo³em. Zawsze chcia³em sobie zrobiæ bechter, ale jako¶ nie mogê zabraæ siê do zrobienia przymiarów na p³ytki (trochê ¿mudne zajêcie). Mo¿e kto¶ ma ju¿ gotowe przymiary do p³ytek i mo¿e je udostêpniæ ? Tak na mój wymiar- oko³o 186 cm wysoko¶ci, i 75kg wagi?

Czesc, chodzi ci o matryce do wycinania plytek? czy o same ich wymiary?
Moge ci powiedziec ze w bechterrze poznanskim plytki mialy dlugosc ok. 5cm a wysokosc od 2,1 do 2,5cm grubosc ok 1,5mm.
Ja do swojego uzylem plytek wysokosci 2,3cm i dlugosci 5,1cm (plus te krotsze uzyte do przewezenia na brzuchu i plecach). Poszlo mi ok 1000 plytek( 5 kolumn na przod, 5 na tyl, i po 2 na kazdy bok). Rezultat koncowy to chyba widziales.

Cze¶æ. Dziêki za od¼wiêk!
Chodzi³o mi w³a¶nie o wymiary poszczególnych p³ytek. Mo¿e zosta³y ci jakie¶ przymiary do p³ytek o ró¿nym kszta³cie ( tych z przewê¿enia na plecach i brzuchu, pod pachami, i wogóle)? Czy mo¿e pasowa³e¶ je na bierz±co?
Co do twojego bechtera, to wstyd siê przyznaæ, ale nie pamiêtam go za dobrze. czy mo¿esz wrzuciæ jego parê fotek , lub przys³aæ mi na maila? Przejrza³em swoje archiwum zdjêciowe, i nie mam ciê w bechterze...

Tu masz kilka fotek.
http://img97.imageshack.us/img97/1497/bechtg1.jpg
http://img150.imageshack.us/img150/8101/bech2ok1.jpg
http://img92.imageshack.us/img92/5404/bech4nd1.jpg
Wymiary gdzies mialem musze poszukac. Z bechterem jest taki problem ze dopiero po skonczeniu jak zalozysz to widzisz czy wyszedl, wczesniej nie bardzo jest mozliwosc go zakladac i dopasowawac takze trzeba troszke poanalizowaci powyliczac
Te krotsze plytki pod pachami mialy 37mm u mnie
pozdrawiam

Bardzo wielkie dziêki. Powiniennem sobie poradziæ. Pozdrawiam.
P. s. Co s±dzisz o blaszce 1.2mm, lub 1.3mm. Nie za cienka? I mam jeszcze parê pytañ - ile wa¿y takie cacko, i czy jest wygodne,czy krempuje ruchy bardziej ni¿ kolczuga?

Zalezy z czego masz te blaszki. Ja mam ze stali jakies pohartowanej czy cos bo sa sprezyste i oporne jak diabli takze starczyla mi grubosc 0,9mm jak dobrze pamietam. Najlepiej zrob test wytnij i zobacz czy sie nie wygina za bardzo.
Caly bechter razem z plecionka kolcza wazy mi 6-6,5kg takze bomba, ruchow nie krepuje jestem w nim bardziej mobilny niz w kolczudze
Bardzo istotnym elementem sa kolka ktorymi laczysz blachy. Jak bedzie zly rozmiar to plytki beda sie blokowaly lub "wstawaly" co usztywni cala konstrukcje i obnizy walory estetyczne
Ja uzywalem kolek ze stali sprezynowej 2mm fi wewnetrzne 11mm i kolek z drutu 1,8mm i fi wewn. 8mm (tu tez mozesz poeksperymentowac bo to zalezey tez jak dziory porostawiasz i ile dzior w kazdej plytce bedzie )

Cze¶æ. Za blach± dopiero siê rozgl±dam, my¶lê o kwasówce (taa, wiem ¿e niehistoryczne, ale nie rdzewieje) , grubo¶ci ok 1.3-1.5mm(ale mo¿e byæ cieñsza). Kó³eczka jeszcze nie wiem, ale my¶la³em, aby ca³o¶æ zrobiæ z drutu 1,8 i ¶rednicy wewnêtrznej ok 8-9mm, ale nie jestem pewny czy wtedy nie bêdê musia³ wierciæ po trzy dziórki w blaszce. Zobaczê jak to siê bêdzie mia³o w czasie tworzenia... Trochê siê bojê tego "wstawania" i sztywno¶ci bechteru. Ty u¿y³e¶ du¿ych kó³ek miêdzy blaszkami, ja my¶la³em w³a¶nie o mniejszych, ale o wiêkszej ilo¶ci pomiêdzy nimi np. cztery, piêæ sztuk.

Zrezygnuj z kwasowki. Szkoda pracy, namordujesz sie a bechter bedzie wygladal jak z puszek po piwie i nie ma szans zeby to zmatowic. Drugiego juz nie bedzie ci sie chcialo robic- gwarantuje :P. Jak go zabezpieczysz np wazelina techniczna to nie bedzie tak rdzawil, po sezonie eksploatacji nalot mialem tylko ta kilku blaszkach.
Z tymi kolkami to trzeba pokombinowac, kolega robil blachy na 6 dzior (po trzy z kazdej strony) i zastosowal mniejsze kolka i podobno dziala.

My¶la³em o kwasówce ciemnej. Normalna ma w³a¶nie taki szary nalot, ale ciemna po wyszlifowaniu wygl±da iak normalna blacha. Parê ¿eczy ju¿ z niej robi³em, i po dwóch sezonach nie ma ¿adnego nalotu. Co do kó³ek, to w³a¶nie mi chodzi³o o takie sze¶cio-dziórowe blaszki. Ja te¿ gdzie¶ widzia³em zdjêcia takiego behtera, i zastanawia³em siê czy jest ok. Podoba mi siê bardziej, ze wzglêdu na gê¶ciejszy splot.

Taki na 6 otworow wychodzi nawet lzejszy
Co do blachy to juz twoje sumienie i wrazliwosc

Witam. Odtwarzamy(moje bractwo) XIV i XV w. Wiêc czy bechter bêdzie na miejscu?? Czy lepiej sko³owaæ sobie kirys, i pod kirys kolczuge??
pozdrawiam

Zależy co dokładniej odtwarzasz. Czytałem gdzieś że bechtery znane były przed XVI wiekiem na wschodzie (Ruś, Persja, Turcja- początki XVI wieku), ale nigdy nie zdarzyło mi się widzieć konkretnych znalezisk (poza malarstwem/ikonografią). Jeśli chodzi o centrum i zachód Europy to bechter IMO absolutnie się nie nadaje. W Polsce najstarsze tego typu znalezisko to "bechter poznański", znajdujący się w Wielkopolskim Muzeum Wojskowym w Poznaniu. Datowany jest (o ile mnie pamięć nie myli) na lata osiemdziesiąte XVI wieku

Na Twoim miejscu dałbym sobie spokój i kupił typową (o ile można tak w ogóle powiedzieć ;)) zbroję XV-wieczną.

Pozdrawiam

Achaaa..rozumiem...niedawno ogl±da³em "Braveheart" i w tym filmie du¿o rycerzy mia³o có¶ co chyba jak bechtery wygl±da³o...mo¿e to by³y lamelkowe, ale nie jestem pewiem...
pozdrawiam

Frehowa archeologia:
Poszukujê zdjêæ, przerysów, ikonografii bechterów oraz wszelkich informacji na ten temat. Na razie wiem, ¿e bechtery by³y u¿ywane na terenach Rzeczypospolitej Obojga Narodów od XVIw. nie¶miale, pewniej ju¿ w XVII wieku. Na ziemiach wschodnich ju¿ nawet od XVw.

Jakie formacje u¿ywa³y tego typu opancerzenia? Czy towarzysz pancerny te¿ wchodzi w grê?

Ciekawostka:
http://www.allegro.pl/item935398928_bechter.html

Jako¶ nie wydajê mi siê, ¿eby pancerni nosili bechtery

Czemu¿ nie? Na pewno tani nie byl ale jak mia³ to czemu mia³ nie nosiæ? Ju¿ o tym pisa³em ale pozwolê sobie przekleiæ jeszcze raz swojego posta
( http://www.freha.pl/index.php?showtopic=16...mp;#entry239987 ):
"Nie zgodzê siê te¿, ¿e polski pancerny czy kozak to tylko w kolczudze. Starowolski tak definiowa³ jazdê lekk± i ¶redni± w 1 po³. XVIIw.:
"Jazda lekka bywa dwojaka: która u¿ywa w³óczni krótkiej (rohatyny) i pancerza - nazywa siê Czeremisy, i druga, która strzelby tylko, albo ³uków, albo obojga razem u¿ywa, b±d¼ zbroj± odziana, b±d¼ nie- nazywa siê Kozacy." Dalej jest "Czeremisy w pancerze i tarczê zbrojnie(..) Kozacy s± dwojacy, jedni odziani w zbrojê albo pancerz i szyszak...". "

Jest wyra¼nie napisane ¿e u¿ywali nie tylko kolczug.

Zbroja czyli napier¶nik jak u husarii ???


Poza tym ostatnio znalaz³em malowid³o bodaj¿e na fotkê ze zbiorów Parówki - z pa³acu Biskupiego w Kielcach gdzie husaria jest bez p³yt tylko w p³aszczach , skórach i szyszakach nieliczni posiadaj± napier¶niki ,¿adnych obojczyków niewielu posiada karwasze

my¶lê ze tak naprawdê Husarzem by³ ten który w³ada³ kopi± i to odró¿nia³o j± od jazdy pancernej - u¿ywaj±cej rohatyn