Witam!

Po nieudanych samodzielnych badaniach przychodze po prosbie:

Czy ktos sie moze orientuje, czy rzeczone tuniki czesciej byly szyte z lny, czy z welny? A moze szyte byly tylko z jednego typu materialu (zawsze z lnu albo zawsze z welny)?

A moze np tuniki specjalne pod zbroje szyte byly z welny, a te pozniejsze, na zbroje z lnu?

Bede bardzo wdzieczny za odpowiedz.

Pozdrawiam!
Maciej

To wszystko zale¿y od tego jak bogata jest Twoja postaæ

Trzeba by³o siê pokazaæ i obszyæ we³enk± wysokiej klasy albo i nawet jedwabiem bogato haftowanym
A jak tylko zbrojny to i z lnu mog³o byæ. Choæ w tym okresie to dopiero zaczynali nosiæ och³adzacze na kolczugi

Pozdrawiam

Witam

Te¿ siê podepnê do tematu; a jak tunika by³a z we³ny to podszewka mog³a byæ lniana?
Podszewkê widaæ na co drugiej miniaturze w Maciejowskim wiêc wystepowa³a na bank równie¿ w tunikach noszonych na kolczugi...

Pozdrawiam

Podszewka równierz stanowi³a o klasie walcz±cego

Pozdrawiam

Witam!
Ja równie¿ mam pytania:
1)czy cote d'armes zak³adane na pancerz powinno mieæ kliny wszyte tak jak w cote cywilnym

pozdrawiam

Hej

powinno miec kliny - wed³ug mnie to perfidnie widac na ikonografii:)

jo³

Witam. Ja równie¿ dopiszê moje pytanie do tego tematu. Czy istniej± znaleziska archeologiczne b±d¼ przedstawienia w ikonografii potwierdzaj±ce istnienie i u¿ywanie skórzanych tunik (zak³adanych na zbrojê w jakiejkowiek formie) w szeroko rozumainej ¶redniowiecznej Europie? (od VII do XVw, od Wikingów po Bizancjum). By³bym wdziêczny za rozwianie moich w±tpliwo¶ci.

Witam wszystkich!
Co do tuniki; bawiê siê w XIIIw. W moim bractwie robimy siê na Zakon Braci Dobrzyñskich (takich tam rycerzy z terenów Polski). Nasze tuniki uszyte s± z bia³ej we³ny, a podszyte p³Ótnem. Daje to naprawdê dobry efekt + nie sypi± siê tak jak to czasem bywa z lnianymi tunikami:) Mogê zaryzykowaæ twierdzenie, ¿e tuniki które nosimy s± historyczne - w koñcu szyte w oparciu o ksi±¿ki i ryciny przez najlepszego krawca (chyba znanego wszystkim) Aiuta:) Myslê jednak, ¿e najlepiej by³oby zapytaæ siê chyba jego samego. Popieram te¿ przedmówców, zw³aszcza Pana Roberta - wreszcie to "Tatu¶" XIIIw. Ja tam bawiê siê w bractwo tylko rok i mam 16 lat jak na razie
Pozdrawiam
Arytm

Witam. Przejrza³em troch forum lecz nie uda³o mi sie niczego znale¼æ na ten temat (jezeli przeoczy³em przepraszam najmocniej). Mam takie pytanie mam fotografie z Ospreya i interesowa³ by mnie wykroj tej czesci odzie¿y ktora ma na sobie ten Pan po lewej (zo³to-zielone cote). Czy ktos by³by w stanie daæ mi jakis wykrój ? wydaje mi sie ze nie jest to wielce skomplikowane ale ja nie mam wogole daru rysowania wykrojow i szycia samodzielnie a potrzebowal bym to daæ pewnej Pani zeby mi uszy³a.

Pozdrawiam i dziekuje

dwa prostok±ty z wyciêciem na dekolt.

Ok dzieki a mam pytanie odnosnie materia³u Len? czy We³na?


i jeszcze pytanie jezeli bed± dwa kolory zszczyæ wewn±trz zeby nie bylo widac szwu i tylko bylo widac dwa kolory czy ladny szew ³aczacy te dwa kolory ?

Zwyczajne to byl len... Ale dozwolone i welne z podkladem...
Szew powinen byc historycznym...
Takim:



Lub takim:

Genialni jestescie Dzieki wielkie Pozdrawiam

Sciegi byly wyraźnie drobniejsze...
Na obrazkah 8 mm i 4 mm - to zaduze...
Sorki...
Po prostu wylozylem obrazek jak najprostszy do rozumenia sposobu szycia...)

Nawiazujac do tematu... drobne elemety znajdujace sie na tunice... herby, inne symbole...

sa namalowane (czym), naszyte?? (z czego, jakiego materialu, jak?)... wyhaftowane??

jak to wyglada historycznie...

w BM tuniki sa jednolitego koloru....

wie moze ktosgdzie moge znalesc jakies informacje na ten temat?
zostalem zignorowany bo jest to zbyt oczywiste czy tez nikt tak naprawde niewie jak to jest historycznie??
jakie rozwiazania preferowane sa w waszych grupach?

Jo³,

I po co te zbêdne uszczypliwo¶ci kierowane na uczestników forum.

W BM cottes d'arme s± jednolitego koloru...



I wg mnie to rozwi±zaie jest najmniej problematyczne. W ¼ród³ach znajdujemy jednak te¿ cottes d'arme zdobione w herby, np w Codexsie Manesse (poczatek XIV):



Z XIII w. ¼rod³em mo¿na zaj¿eæ do np. ¯ywotu króla Edwarda Wyznawcy, który powsta³ w I po³owie XIII w. (jednak to czym sie obecnie pos³ugujemy jest kilkadziesi±t lat pó¼niejsze ):



Wiele zale¿y od tego jaki teren chcesz "przybli¿aæ", a moja sugestia znajduje siê wy¿ej.

Aaa co do samego umieszczania herbu na cotte d'arme...
Mo¿na odnie¶æ siê do tekstu ¼ród³owego (spisanego na pocz±tku XIV, ale opisuj±cego zdarzenia XIII w przez ich naocznego ¶wiadka) "Ksiêgi ¶wiêtych s³ów i dobrych czynów króla ¶wiêtego Ludwika" ("Czyny Ludwika ¦wiêtego króla Francji") Jean'a de Joinuville. W owej "kronice" jest tak napisane:



At³as - to g³adka tkanina, wytwarzana z ró¿nych surowców, która z jednej strony jest b³yszcz±ca, a z drugiej matowa. At³as charakteryzuje siê wzorzysto¶ci± faktury. Znalaz³ on zastosowanie w kosztownych strojach oraz jako tkanina obiciowa. **

Tafta (fran. taffetas z w³. taffeta z per. t?fta - tkane, plecione, tkanina) - gêsta i sztywna tkanina wykonana z naturalnego jedwabiu, szeleszcz±ca i mieni±ca siê przy poruszaniu. Wykorzystywana najczê¶ciej w sukniach wieczorowych i balowych. **

**-wikipedia.pl

Tak wiêc masz rozwi±zany problem, dziêki temu tekstowi mo¿emy domy¶laæ siê (przybli¿aæ), ¿e herby by³y naszywane, aczkolwiek mo¿e to byæ jaki¶ szczególny wyj±tek. My¶le, ¿e naszywanie bêdzie odpowiednie, mo¿e odniesiesz siê do tekstu i zrobisz swoje cotte d'arme z at³asu i tafty?

Pozdrawiam,
£ukasz

Przegl±daj±c BM zauwa¿y³em ¿e nie wszystkie tuniki s± jednolitego koloru, niektóre posiadaj± proste wzory, to tak w ramach zrywu. Podajê link do obrazów:

http://www.medievaltymes.com/courtyard/ima...m34vc&d.gif

Faktem jest i¿ tunika w jednym kolorku jest prosta do zrobienia, ja nad swoj± siê mêczê bo mam z herbem. Podszycie tuniki, wed³ug mnie kolorystycznie mo¿e byæ obojêtne ale fajnie jakby pasowa³o do ogólnej kolorystyki herbu lub barw rycerza. Jak dla mnie najlepszy jest len+len. Co do herbu, polecam obszycie go aby mia³ kontur, lepiej wtedy wygl±da.

Ile znasz przedstawieñ herbowych bojowych surcotów z XIII wieku? Ile z nich nie pochodzi z okolic Tamizy i Loary?
Ile znasz pasuj±cych do herbu kolorystycznie?
Jak my¶lisz, czy rycerz z koniem, namiotem i ton± innego inwentarza kaza³ szyæ reprezentacyjny ciuch z tandetnego lnu?
A na koniec, ile znasz pasuj±cych kolorystycznie podszewek?

Masz racjê, rycerz pewnie nie szy³ tuniki z tandetnego lnu, jednak w tej chwili ciê¿ko aby ktokolwiek z nas posiada³ konia, namiot, kupê tandetnego inwentarza itd. Osobi¶cie szyjê z lnu bo jest dla mnie najwygodniejszy i najprostszy na pierwsz± tunikê która mo¿e siê szybko zniszczyæ. Co do podszewki, jest mi obojêtne jaki kolor wezmê na tunikê, choæ z regu³y u¿ywano koloru kontrastowego, patrz±c na podszewki z BM. Jest tam pewne wyczucie koloru, choæby po³±czenie br±zu z oliwk±. Tak wiêc s±dzê i¿ ludzie w XIIIw. mieli poczucie gustu. Tunika by³a czêsto zdobiona motywami heraldycznymi (gdzie przyjmujemy i¿ herby rozwinê³y siê w II po³owie XIIw w Europie zachodniej w Polsce natomiast z pocz±tkiem XIIIw). Proste herby w XIII wieku ju¿ wiêc by³y, g³ównie max dwudzielne, trójdzielnych nie widzia³em. Choæ mo¿e s±, mo¿e ty wiesz, chêtnie bym siê zapozna³ z 3-dzielnymi. Po ostatnich rozmowach z moi znajomym doszli¶my do wniosku i¿ tunika nie musia³a jednak posiadaæ motywu heraldycznego, powinna jednak byæ w kolorze odpowiadaj±cym herbowi. Je¿eli dwudzielny to tunika te¿ itp. Ale to tylko moje osobiste zdanie. Pewnie wiesz lepiej

Nie rozumiesz mnie. Nie ma przedstawieñ heraldycznych tunik dla tego okresu... nawet kolorami siê nie przejmowali...wyj±tkiem jest tu kilka francuskich i angielskich przedstawieñ królów, ksi±¿±t, gdzie heraldyka by³a ponad wiek do przodu.
Poczucie estetyki by³o trochê inne, polecam na pocz±tek ksi±¿ki Pastoureau'a

Irytuje mnie podej¶cie, "nie mamy koni wiêc i resztê olewajmy..." To jest forum rekonstrukcji historycznej a nie wymy¶lania historii od nowa.
I s± ludzie posiadaj±cy konia, namiot itd... sam wyprzedaje rycersk± zbroje, bo g³upio mi siê chodzi w ostrogach bez konia. Ale pewnie, ¿e lepiej uszyæ tandetn± szmatê, na³o¿yæ ja rdzaw± kolczugê z zaginanych kó³ek i u¿ywaæ kubka z Cepelii jak masz w awatarze... zdajesz sobie sprawê, ¿e nie ma on nic wspólnego z ¶redniowieczem?

Oczywi¶cie ka¿dy mo¿e posiadaæ konia, lecz jest on drogi jak i wiêkszo¶æ rzeczy. Niestety w ci±gu 1,5 roku mojej dzia³alno¶ci jest to ciê¿kie do osi±gniêcia pod wzglêdem finansowym, jednak po to ca³y czas siê rozwijam pod wzglêdem rekonstrukcji, aby ca³y czas polepszaæ swój ekwipunek i z roku na rok prezentowaæ coraz to lepszy poziom. Jak widzisz na pocz±tek starcza mi moja tandetna szmata z której siê wielce cieszê. Moim zdaniem odbiegasz od tematu wyrzucaj±c mój avatar nie wiedz±c nawet w jakim kontek¶cie zrobione by³o zdjêcie produkuj±c jaki¶ niepotrzebny offtop. Je¿eli bêdê mia³ ochotê to wrzucê sobie na avatara wojownika chaosu i my¶lê ¿e nie powinno ciê to interesowaæ. Bo t³umacz±c co¶ i chc±c co¶ przekazaæ, zaczynasz wtykaæ nos w nie swoje sprawy które w ogóle nie dotycz± rozmowy i to wrêcz po chamsku. To raczej nie sugeruje i¿by¶ by³ dobrze wychowany.

My¶lê ¿e rozumiesz te¿ chyba ¿e wszystkiego co dzia³o siê w XIII wieku nie zrekonstruujemy. Musieliby¶my wynale¼æ maszynê czasu, przenie¶æ siê tam i dopiero zobaczyæ co tam tak naprawdê by³o. A wtedy mogliby¶my zrobiæ wielkie oczy i stwierdziæ ¿e wszystko co wiemy i czego dowiedzieli¶my siê jest ma³o warte. Oczywi¶cie jest wiele ¼róde³ z których mo¿emy czerpaæ informacje aby nasza rekonstrukcja rozwija³a siê coraz lepiej i podzielam twoje zdanie na ten temat ¿e powinni¶my rekonstruowaæ na jak najwy¿szym poziomie i czerpaæ wiedzê zewsz±d.

To forum rekonstrukcji historycznej wed³ug mojej opinii zosta³o stworzone aby pomagaæ, np takim ludziom jak ja lub innym którzy ca³y czas chc± poszerzaæ swoj± wiedzê. My¶lê ¿e nie jest tu ide± wy¶miaæ kogo¶ lub zachowywaæ siê wobec niego nieprzyjemnie.

Co do cotte d'armes rozumiem i dziêkujê za wyt³umaczenie.

Widzê tu jeden problem. Przedstawienia tunik herbowych pojawiaj± siê ju¿ w pocz±tkach XIV w. Przyk³adowo taki pan Henryk von Frauenberg ¿yj±cy w latach 1257-1314 w Codex Manesse przedstawiony jest w tunice herbowej. Wiêc co? po ¶mierci mu nadali herb? czy te¿ mo¿e heraldyka uczyni³a tak wielki skok zaraz po rozpoczêciu XIV w? To samo tyczy siê Henryka IV Prawego.Urodzi³ siê oko³o 1258, zmar³ 23 czerwca 1290. Te¿ przedstawiony jest w tunice herbowej. Wiêc??

¯eby nie by³o:

Henryk von Frauenberg
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/de/t..._Frauenberg.jpg

Henryk IV Probus
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/comm...von_Breslau.jpg

Na ile autor Kodeksu Manesse widzia³ Probusa na ¿ywo?
Nie mamy ¼róde³ i koniec... reszta to gdybologia.
Jak znajd± siê ¼ród³a dla naszego krêgu to super... na razie brak. Francja i Anglia to naprawdê inny ¶wiat.

Jedno pytanie. A kto ci powiedzia³ ¿e nie odtwarzamy kogo¶ z Francji albo z Anglii? w koñcu nie wszyscy musz± odtwarzaæ Polaków

Na ta chwilê, osób z ceramik± i wyposa¿eniem z rodzimych stron znam a¿ kilkoro, tak do 10 góra...
Bêdê narzeka³, bo to uw³acza polskiemu, ¶l±skiemu czy kaszubskiemu narodowi

Chronika Majora 1250

Witam serdecznie,

Jak to sie mówi do wszystkiego mo¿na dorobiæ ideologiê. My¶le ¿e nale¿y zadaæ sobie pytanie po co to ^^ na cote bojowym ? Bo kto¶æ chce niby byæ fajny bo ma co¶ na naszyte... A mo¿e tak bardzo chce siê odró¿niaæ ¿eby byæ cool i trendy... Te¿ tak mo¿na nikt nie broni, mo¿na sobie naszyæ lniane gryfo-smoko-go³êbio-psio podobnego i mo¿na te¿ ¿yæ w przeswiadczeniu ¿e jest siê historycznym ;) przecie¿ to tylko zabawa :D
Ju¿ np. ma³o kogo mo¿e obchodziæ ze to co jest na wy¿ej zamieszczonym obrazku to mo¿e s± hafty z³ot± lub srebrn± nici±... ale przecie¿ to niewa¿le len te¿ jest fajny , najwa¿niejsze zeby siê wyrózniaæ, bo nie ma to jak rozró¿niæ siebie w t³umie wspania³ych cynkowanych 40 cie¿kozbrojnych rycerzy ;D

A ;) i ka¿de ¼rod³o mo¿na zakwestionowaæ, wiêc dyskusje na temat poprawno¶ci ¼rod³e s± wg mnie najlepszym sposobem na nabicie sobie wiekszej ilo¶ci postów,a potem mo¿na siê nimi pochwaliæ na jakiejs imprezie przecie¿ !

Witam!
Przygl±dam siê nieco z boku dyspucie, ale widz±c ten ogrom m±dro¶ci i wiedzê wypowiadaj±cych siê starych wyjadaczy, prosi³bym namiar na jakie¶ polskie pewne ¼ród³a, pokazuj±ce wygl±d zbrojnych, w szczególno¶ci rycerzy w po³owie trzynastego stulecia na obszarze Wielkopolski. Oczywi¶cie odpadaj± numizmaty i sfragistyka bo to ksi±¿êta. Prosi³bym te¿ nie zbywaæ mnie od razu s³owami " jest opcja wyszukaj". Pozdrawiam.

Mo¿e kto¶ z Was jest w posiadaniu wykroju tuniki bojowej Templariuszy (interesuje mnie okres 1232-1244) no i najwa¿niejsze ! jak wygl±da³ krzy¿ z tego okresu (kszta³t, wielko¶æ, rozmieszczenie) ?
Z czego by³a wykonana tunika ?
Bardzo proszê tylko o odpowiedzi osób , które s± pewni tego co napisz± ...
Mo¿e kto¶ zna odno¶niki do materia³ów na stronach ?
Czytam ten temat i siê ju¿ pogubi³em ;)

mnie interesuje jak gruba we³na potrzebna jest na cotte

Salve Fratres

Taka ma³a ciekawostka dla Reseta. Najwyra¼niej tuniki Templariuszy wygl±da³y nieco inaczej od tych powszechnie stosowanych. Przytoczê cytat z Ospreya:

"In 1240 Pope Gregory IX wrote that the knights used to wear white capae or cappae, monastic-style tunics, over their armour, so this 'surcoat' was probably a cappa. Wearing a monastic tunics over their armour would enable brothers to recognise each other on the battlefield and distinquish them from other warriors, but it did restrict their movements."

Jednak stan ten nie trwa³ wiecznie. Ów niewygodne habito-tuniki zamieniono na zwyk³e tuniki na pro¶bê Templariuszy. (W razie w±tpliwo¶ci, mogê zamie¶ciæ cytat)




Niektóre najprostsze kwestie zwi±zane z tunikami mo¿na rozwi±zaæ obserwuj±c inne bractwa, np youtube i filmiki z I³¿y.

taaa jasne... jak na mój gust to najgorszy z mo¿liwych sposobów,takie filmiki s± pe³ne b³êdów wiêc po co robiæ niepoprawniejsze "rekonstrukcje" niepoprawnych "rekonstrukcji" skoro poogl±danie jakies ikonografii czy rze¼b naprawde nie boli...

Zgadzam siê. Nie ma lepszego ¼ród³a ni¿ ikonki, jednak s± laicy, którzy nie potrafi± siê ich doszukaæ lub korzystaæ z nich. Dlatego te¿ czasami mo¿na zerkn±æ na ¿ywo jak inne do¶wiadczone bractwa s± poubierane. A szczególnie pod I³¿±, gdzie nie pozwol± wyj¶æ z jak±¶ cha³±. ¯adnych LARPów czy podwórkowych m³ócek. Ale ju¿ nie offtopujmy

Pozdrawiam

Witam,

Wypowiedz lekko bêdzie odbiega³a od tematu, ale my¶lê ¿e nale¿y przestrzegaæ przed tym jak przed ogniem...

"Dlatego te¿ czasami mo¿na zerkn±æ na ¿ywo jak inne do¶wiadczone bractwa s± poubierane. A szczególnie pod I³¿±, gdzie nie pozwol± wyj¶æ z jak±¶ cha³±."

A sk±d wiesz, ¿e te bractwa s± do¶wiadczone? I nie wa¿ne czy to by³a I³¿a czy cokolwiek innego nie warto patrzeæ na zdjêcie wspó³czesnych "rycerzy" rekonstruktorów, poniewa¿ jest to powtarzanie czyich¶ b³êdów po raz kolejny... Polecam jednak zmuszenie siê do przegl±dania ikon, ¼róde³ etc. poniewa¿ wyrabiasz dziêki temu swoje zdanie na dany temat i mo¿esz je potwierdziæ odpowiednimi "odkryciami". Jest to czasoch³onne jednak bardziej efektywne.

Pozdrawiam.

Witam.
Mam takie pytanie: czy cote d'armes od 1190 do 1250 mog³y wystêpowaæ z krótkimi rêkawami, siêgaj±cymi maksymalnie do ³okcia, czy te¿ by³y wy³±cznie w formie bezrêkawników, b±d¼ z d³ugim rêkawem jak na nagrobku:
http://effigiesandbrasses.com/monuments/ro...e/606/original/

By³bym wdziêczny za naprowadzenie mnie na trop, oraz za ewentualne ¼ród³o

Pozdrawiam
Tomek

Biblia M:

Dziêki Yasha, to przedstawienie akurat kojarzê tylko nie do koñca jestem przekonany co do konstrukcji tej szaty. Wygl±da jak zwyk³e cote d'armes "bezrêkawnik" za³o¿one na jeszcze jak±¶ tuniczkê. Albo jakby rêkaw by³ wykonany z samej podszewki (na drugim przedstawieniu kolor rêkawów jest taki sam jak to co dynda w rozciêciu u do³u - pytanie, podszewka to czy inna szata pod spodem??).

Hm tego to nie wiem to juz zale¿y od interpretacji,mozna tak wszyc rekawy ze wygladaja jak od czegos pod spodem ,a mo¿e faktycznie to sa dwie osobne szaty.

T± szat± z rêkawami zainteresowa³em siê po obejrzeniu zdjêæ z tegorocznego Czerska. Jeden ze zbrojnych mia³ na sobie co¶ takiego:
http://www.bagrit.pl/php/obraz.php?obraz=&...;gal=galeria_33
Wygl±da efektownie ale nie wiem na ile jest to historyczne i potwierdzone ¼ród³owo, dlatego te¿ pytam Mo¿e w³a¶ciciel tej szaty czyta ten temat i rozja¶ni nieco sprawê
Pozdrawiam
Tomek

No nie wiem, co¶ mi siê ko³acze ¿e widzia³em co¶ podobnego na jakiej¶ ikonografii, ale mo¿e mi siê tylko wydaje. Poszukam, mo¿e znajdê.
To co widaæ w BM - Kiedy¶ sam siê zastanawia³em co to jest, ale jak dla mnie jest to raczej co¶ za³o¿one pod "bojowe" cotte, nie za¶ jedna ca³o¶æ. Ot taka egzotyka - w BM znajdzie siê kilka innych unikalnych rzeczy.
To tylko ikonografia - tak naprawdê to mo¿e byæ wszystko.

Sir wu ple
Jak widaæ co¶ takiego by³o...

Dziêki wielkie za pomoc
Znalaz³em jeszcze w BM co¶ takiego:
http://www.medievaltymes.com/courtyard/ima...m34vc&d.gif
Go¶æ z toporem ma podobn± szatê do tamtych poprzednich ale jednolit±, w tej samej kolorystyce.

Ha, te¿ ju¿ to mam A tu reszta:
http://medieval.mrugala.net/Architecture/V...e%20Honnecourt/
Powiem ¿e jak dla mnie to bomba.

Indarze, czy wiesz mo¿e z którego dok³adnie roku pochodz± te rysunki?? Niektóre wygl±daj± niemal jak renesansowe szkice - projekty Da Vinciego

I po³owa XIII wieku, ale gdzie¶ na angielskich stronach doszuka³em siê informacji ¿e pó¿niej dodawano do szkicownika rysunki i zapiski. Ale te "pó¿niej" nie jest skonkretyzowane. Z pewno¶ci± czê¶æ pochodzi z XIII wieku, ale faktycznie niektóre nie pasuj± mi do epoki.

Dziêki jeszcze raz za pomoc. Poszukam po ikonografii i nagrobkach, mo¿e co¶ jeszcze odkryjê
Pozdrawiam
Tomek

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/comm...chbook_-_03.jpg
Z naszego punktu widzenia jednak ten folia³ jest najciekawszy.

To te¿ chyba niez³y rys krótkich rêkawów w tunice bojowej, tak siê doszuka³em przegl±daj±c link od Indara...bardzo fajna sprawa

W³a¶nie czego¶ takiego szuka³em Choæ d³ugo¶æ chyba trochê przesadzona, szata sprawia wra¿enie d³u¿szej od nogi. W siodle, fakt, efektowne ale gdyby przysz³o poruszaæ siê i walczyæ pieszo (¶mieræ wierzchowca albo niesprzyjaj±cy dla konnicy teren) tak d³uga szata by³aby ¶rednio wygodna i praktyczna. Udowodni³ to jakie¶ 100 lat pó¼niej niejaki John Chandos swoj± ironiczn± ¶mierci±