Jak za³o¿yæ bractwo rycerskie?
Poni¿szy poradnik powsta³ na podstawie powracaj±cych jak bumerang dyskusji na powy¿szy temat oraz w³asnego do¶wiadczenia autora. Mam nadziejê ¿e jego lektura zapewni zainteresowanym dobry start do naszego wspólnego hobby. Jednocze¶nie proszê do¶wiadczonych wyjadaczy o zg³aszanie przemy¶leñ i poprawek dotycz±cych tego opracowania. Co chcecie robiæ?
Pierwsz± spraw± do rozstrzygniêcia jest to, czym ma siê grupa zajmowaæ. Czy chcecie byæ grup± wojów s³owiañskich albo Wikingów czy te¿ chcecie siê zaj±æ feudalnym rycerstwem europejskim z okresu dojrza³ego ¶redniowiecza lub schy³ku epoki? A mo¿e jednak bardziej ci±gnie Was ku siedemnastowiecznej Rzeczpospolitej? Przestrzega³bym przed ³apaniem paru srok na raz - lepiej chyba na pocz±tku skupiæ siê na jednym okresie i zrobiæ to dobrze ni¿ wszystko rozgrzebaæ i zostawiæ w pocz±tkowej fazie. Wa¿ne jest te¿ to, aby wyznaczone ramy czasowe by³y w miarê w±skie, nie przekraczaj±ce powiedzmy 30 czy 50 lat. Dlaczego? Bo dziêki temu grupa w bêdzie wygl±daæ spójnie i w miarê prawdopodobnie od strony historycznej. Oczywi¶cie ¿eby doj¶æ do tego co ze strojów, opancerzenia czy chocia¿by przedmiotów codziennego u¿ytku siê ³apie na dany okres potrzeba trochê czasu i wiedzy - t± mam nadziejê znajdziecie w³a¶nie na tym forum. Dobrze by by³o, gdyby profilowi odpowiada³a nazwa grupy. Jest w Polsce bardzo du¿o grup o nazwach w stylu "Bractwo Rycerskie Ziemi ....." czy "Chor±giew Rycerstwa Ziemi ...". Nazwa taka bêdzie nieodpowiednia je¶li zamierzacie zajmowaæ siê na przyk³ad wczesnym ¶redniowieczem, gdzie trudno mówiæ o rycerzach - mo¿e lepiej skonstruowaæ nazwê tak± jak "Dru¿yna Najemnych Wojów Blotunga" czy "Jomsborg Vikings Hird". Oprócz tego ¿e sama nazwa lepiej oddaje charakter, to zawiera cz³on, który z czasem stanie siê potoczn± nazw± grupy, w szczególno¶ci je¶li pe³na jest dosyæ d³uga. W przypadku braku pomys³u mo¿na podpatrzeæ nazwy innych grup na Bagritonie.
S±siedzi
Zazwyczaj na pocz±tku to wygl±da tak, ¿e grupa paru m³odych osób, znajomych, postanawia: Zak³adamy bractwo rycerskie! Tyle, ¿e zaraz przychodzi chwila zastanowienia: Ale jak to zrobiæ? W pierwszej kolejno¶ci polecam zajrzeæ na Wielkie Spisywanie Roberta Bagrita i tam w spisie poszukaæ grupy w swojej miejscowo¶ci lub okolicy. Byæ mo¿e bowiem bêdzie efektywniej je¶li do³±czycie do ju¿ istniej±cego bractwa o profilu zbie¿nym z Waszymi za³o¿eniami i bêdziecie mogli korzystaæ z ich do¶wiadczenia ni¿ rozpoczynaæ wszystko od zera. Nawet je¶li czy to z powodu odleg³o¶ci, czy to ró¿nic w pogl±dach nie chcecie ³±czyæ si³, to chyba nie odmówi± Wam pomocy w rozpoczêciu dzia³alno¶ci na w³asny rachunek...
Od czego zacz±æ?
Pasowa³oby na pocz±tku zdecydowaæ jak bêd± podejmowane decyzje - czyli czy wszyscy cz³onkowie s± równi i ka¿dy ma równe prawa i obowi±zki, czy te¿ powstanie jakie¶ dowództwo, które skupi siê na dbaniu o rozwój grupy. Ustalenie tego (a mo¿e wrêcz spisanie) ma du¿e znaczenie gdy¿ z czasem nieuchronnie pojawi± siê konflikty i trzeba wiedzieæ kto i jak ma je rozwi±zywaæ - w przeciwnym razie dalsze istnienie bractwa mo¿e zawisn±æ na w³osku. Je¶li zamierzacie siê bawiæ w stosunki feudalne nale¿y uwa¿aæ na to, aby osoby decyduj±ce siê na odtwarzanie szczytów drabiny spo³ecznej (rycerze, damy dworu) nie próbowa³y na si³ê wykorzystywaæ tego w codziennych kontaktach towarzyskich w stosunku do swoich giermków, dwórek i reszty grupy. Pozycjê w grupie powinno siê uzyskaæ zaanga¿owaniem i prac± nad sob± a nie ambicjami. Jest to jednym z powodów dla których niektóre grupy odrzucaj± tak± strukturê i stanowi± po prostu zrzeszenie osób dzia³aj±cych na w³asny rachunek, zazwyczaj dotyczy to jednak osób z wiêkszym do¶wiadczeniem. Dzia³alno¶æ grupy jako takiej najlepiej rozpocz±æ od znalezienia jakiej¶ siedziby, w której mo¿na siê spotkaæ i pogadaæ czy te¿ potrenowaæ walkê. Oczywi¶cie w sezonie mo¿na æwiczyæ pod chmurk± a spotykaæ siê w knajpie lub domu prywatnym, ale na d³u¿sz± metê robi siê to uci±¿liwe. Dlatego te¿ lepiej spróbowaæ dogadaæ siê z poblisk± szko³±, domem kultury lub inn± tego typu instytucj± - mo¿e zgodzi siê na udostêpnienie jakiego¶ lokum za darmo lub symboliczn± op³atê. Z czasem siê oka¿e ¿e takie czy inne niezbêdne wydatki trzeba jako¶ pokryæ - czy bêdzie to dora¼na zrzutka w zale¿no¶ci od zapotrzebowania czy te¿ regularnie p³acona sk³adka cz³onkowska o ustalonej wysoko¶ci zale¿y od Was.
Zapewnione miejsce do trenowania i dyskusji mo¿e uzupe³niæ ale nie zast±pi pracy nad sob± ka¿dego cz³onka z osobna nad sob± samym. Oznacza to w pierwszej kolejno¶ci lekturê co wa¿niejszych pozycji. Ksi±¿ek przydatnych do odtwarzania kultury materialnej nie brak, trzeba je tylko znale¼æ. W zadaniu tym zapewne przyda siê zaprzyja¼niona grupa istniej±ca od pewnego czasu - jest du¿a szansa ¿e jej cz³onkowie naprowadz± Was albo wrêcz u¿ycz± materia³y. Zawsze te¿ mo¿na poszukaæ wskazówek na temat bibliografii w dzia³ach Frehy po¶wiêconych danym zagadnieniom lub na Bagritonie, gdzie mo¿na znale¼æ ciekawe artyku³y nie tylko dla pocz±tkuj±cych. Mo¿na te¿ szukaæ materia³ów w Sieci, z tym ¿e jak przy szukaniu ka¿dej innej informacji trzeba podchodziæ do tego ¼ród³a z rezerw±. Zbiór warto¶ciowych odno¶ników znajdziecie w dziale Linki.
W pierwszej kolejno¶ci polecam zabraæ siê za uszycie ubrañ (choæby podstawowych) oraz skompletowanie podstawowych przedmiotów codziennego u¿ytku - misek, no¿y, ³y¿ek, kufli. Pozwoli to wzi±æ Wam udzia³ w niektórych turniejach i swoiste obycie siê w ¶wiecie. Bêdziecie mogli spotkaæ wiêcej osób siedz±cych w tym od d³u¿szego czasu i wiele siê od nich dowiedzieæ. Na kupno czy robienie opancerzenia przyjdzie czas razem z wiedz± na jej temat - lepiej inwestowaæ w sprzêt nieco wolniej ale w sposób przemy¶lany. Nie oznacza to ¿e w miêdzyczasie nie powinni¶cie rozpocz±æ treningów szermierki - rozs±dnie prowadzone, dostosowane do umiejêtno¶ci i wyposa¿enia, na pewno nie zaszkodz±.
Tak siê sk³ada, ¿e w³asnorêczne wykonanie wszystkich elementów stroju czy opancerzenia wymaga opanowania wielu ró¿nych dziedzin rzemios³a, co oprócz czasu na poznanie tematu od strony poprawno¶ci historycznej i opanowanie techniki mo¿e poch³on±æ du¿e ¶rodki pieniê¿ne. Oczywi¶cie niewiele jest rzeczy równie satysfakcjonuj±cych co samodzielne wykucie miecza, pytanie tylko czy efekt bêdzie zadowalaj±cy od strony wykonania a przeznaczone na to ¶rodki nie przewy¿sz± kosztu zakupu podobnego lub lepszego produktu u dobrego miecznika.
Wyj¶cia s± dwa. Pierwsze polega na specjalizacji i podzieleniu pracy wewn±trz grupy - kto inny zajmuje siê szyciem strojów, kto inny robi buty, kto inny klepie elementy opancerzenia i w swojej dziedzinie siê rozwija. Drugie polega na przeznaczeniu potrzebnego na to wszystko czasu na dorobienie paru z³otych, które mo¿na do³o¿yæ do pieniêdzy które nie wydali¶my na surowce i pó³produkty i kupiæ gotowy towar u rzemie¶lnika, który siedzi w fachu od lat. Obszern± listê producentów znajdziesz, bo gdzie by indziej, na Bagritonie. Oczywi¶cie dobrze jest wcze¶niej popytaæ o to, czy produkty danych producentów s± warte swojej ceny - ¿eby równie pochopnie nie wyrzuciæ pieniêdzy w b³oto.
Strona prawna
Wszystkie powy¿sze porady odnosz± siê do grupy kole¿eñskiej, która od strony prawnej nie ma w³a¶ciwie ¿adnego znaczenia. Z czasem mo¿e stwierdzicie, ¿e warto siê zarejestrowaæ jako stowarzyszenie. Co to daje? W kontaktach z innymi grupami - w³a¶ciwie nic. Du¿o jednak zmienia na p³aszczy¼nie wspó³pracy z jednostkami administracji samorz±dowej (Urz±d Gminy, Urz±d Miasta) oraz placówkami o¶wiatowymi (szko³y, domy kultury); daje potencjaln± mo¿liwo¶æ ubiegania siê o dofinansowanie z ró¿nych funduszy i grantów czy uzyskanie innej pomocy. Z drugiej strony wymaga wysi³ku organizacyjnego i odpowiedzialno¶ci - jak ka¿dy podmiot o osobowo¶ci prawnej ma pewne obowi±zki, które trzeba wype³niaæ. Decyzjê o zawi±zaniu stowarzyszenia bêd±cego prawnym odzwierciedleniem bractwa polecam prze³o¿yæ na nieco pó¼niejszy okres, gdy organizacja okrzepnie trochê i ustabilizuje siê. Nie odnosi siê to do przypadku, gdy dla przyk³adu gmina chce Was wesprzeæ - wtedy warto zdobyæ siê na trochê wysi³ku i wykorzystaæ nadarzaj±c± siê okazjê.
Proces rejestracji bractwa przebiega tak samo jak ka¿dego innego stowarzyszenia - niemal wszystkie potrzebne informacje na ten temat mo¿na znale¼æ w dziale Prawo Portalu Organizacji Pozarz±dowych: ngo.pl. Na bazie informacji udostêpnionych w tym serwisie na prawdê da siê przej¶æ niemal bezbole¶nie przez ca³± papierkow± robotê. Szczegó³owe rozwi±zania dotycz±ce statutu i regulaminów mo¿na zawsze podpatrzeæ u innych bractw zarejestrowanych jako stowarzyszenia. Przypominam tylko, ¿e robota nie koñczy siê z uzyskaniem wpisu do Krajowego Rejestru S±dowego - potem zostaje systematyczne zarz±dzanie bractwem od strony prawnej i ksiêgowej, co wymaga albo znajomo¶ci rzeczy, albo zaprzyja¼nionego ksiêgowego, albo ekstra ¶rodków na op³acenie takowego.