Tekst ten jest t³umaczeniem - kompilacj± fragmentów sag, gdzie mowa jest o odzie¿y bohaterów, zaczerpniêtych ze stron
Black Boar Heimr i ze strony dru¿yny
Nasliedie Priedkow. Nie jestem autork±, jedynie t³umaczk±, a przek³ad zamieszczam w celu edukacyjnym
. Wiêksza czê¶æ tekstu pochodzi ze strony Black Boar Heimr, a to, co zaznaczone gwiazdk± * ze strony Nasliedia Priedkow.
S³owo wstêpne - ode mnie:
Sagi s± bogatym ¼ród³em do odtwarzania kultury wikiñskiej ale:
1) s± spisane czêsto znacznie pó¼niej, ni¿ czasy, których dotycz± - przekaz mo¿e byæ niedok³adny.
2) s± utworami literackimi, czyli mog± siê w nich pojawiæ elementy fantastyczne, przesada i nie¶cis³o¶ci
3) s± t³umaczone - i tu te¿ pojawiaj± siê trudno¶ci - czyli np. jak to, co nazywano "poñczoch±" w X w. ma siê do tego, co nazywamy poñczoch± dzisiaj.
Tak wiêc apelujê o ostro¿no¶æ w wykorzystywaniu
P.S. Wszelkie uwagi mile widziane!
Saga o Gunnlaugu
Akcja sagi rozgrywa siê od roku (mniej wiêcej) 983 do 1009. Tekst sagi zosta³ zapisany w 2 po³ XIIIw. Cytaty za wydaniem Исландские саги. М., 1956.
S.34 Gunnlaug mia³ na sobie szar± sukniê i bia³e poñczochy
s.36 Konung podziêkowa³ mu (Gunnlaugowi) za pie¶ñ i w nagrodê za ni± da³ mu purpurowy p³aszcz, podbity najlepszym futrem, a z przodu zdobiony z³ot± nici±.
Saga o Egilu
Akcja rozgrywa siê od lat (mniej wiêcej) 910, po lata 90-te X wieku. Tekst sagi zosta³ zapisany w 1 po³ XIII w. Cytaty za wydaniem Исландские саги. М., 1956.
S. 158 U Thorulfa takie by³o uzbrojenie: du¿a i gruba tarcza, na g³owie – wytrzyma³y he³m, u pasa – miecz. Nazwa³ on ten miecz – D³ugi. By³ to s³awny orê¿. W rêce Thorulf trzyma³ oszczep (w³óczniê?). Grot oszczepu mia³ d³ugo¶æ dwóch ³okci, a na szczycie mia³ czterograniaste ostrze. Górna czê¶æ grotu by³a szeroka, a tuleja – d³uga i gruba. Drzewce by³o takiej d³ugo¶ci, ¿e stoj±c mo¿na by³o dosiêgn±æ rêk± tulei. By³o ono bardzo grube i okute ¿elazem. ¯elazny kolec z³±cza³ tulejê z drzewcem. Takie oszczepy nazywano „ko³ek w bronie”.
S 205 Arinbjarn podarowa³ Egilowi z okazji Jula d³ugie odzienie, uszyte z jedwabiu, ze z³ot± lamówk± i z³otymi guzikami z produ do samego do³u.
S 228 Egil by³ odziany tak: poñczochy ¶ci¶le opina³y jego nogi, mia³ na sobie odzie¿ z czerwonej tkaniny, w±sk± w górnej czê¶ci i sznurowan± z boku.
S 240 ... z przodu by³ cz³owiek w niebieskim p³aszczu. Na glowie mia³ z³ocony he³m, przy boku – ozdobion± z³otem tarczê, w rêku – oszczep z tulej±, okut± z³otem, na pasie – miecz. To przyjecha³ Egil, syn Skallagrima z osiemdziesiêcioma lud¼mi.
Saga o ludziach z Laxdalle
Akcja sagi trwa od po³owy IX do po³owy XI w. Tekst zapisany zosta³ w po³owie XII w. Cytaty za wydaniem Исландские саги. М., 1956
s.269 ... siedzi cz³owiek w odzieniu ze wspania³ej tkaniny i w ruskiej czapce na g³owie.
s.315 On (Geimund) zawsze nosi³ purpurowe odzienie, na wierzchu na sobie mia³ szary futrzany p³aszcz, na g³owie czapkê z nied¼wiedziego futra, a w rêce – miecz.
s. 327 czy to prawda, Tord, ¿e twoja ¿ona Aud chodzi w spodniach zawi±zanych z ty³u i z owijaczami, spuszczaj±cymi siê do butów?
s. 328 Tord poderwa³ siê i poszed³ do Ska³y Prawa i powo³a³ ¶wiadków na to, ¿e og³asza swój rozwód z Aud, a jako przyczynê poda³, ¿e nosi ona spodnie, zawi±zane z ty³u, jak u mê¿czyzny.
s. 334 Hrut poderwa³ siê, w koszuli i p³óciennych spodniach i narzuci³ na siebie szary p³aszcz.
s. 356 Przy tym Ingeborg wyci±gnê³a rêkê do naczynia, stoj±cego obok niej. Wyjê³a z niego bia³± chustkê na g³owê, wyszyt± z³otem.
s.359 Na g³owie mia³ (Kiartan) poz³acany he³m, przy boku czerwon± tarczê, na którym z³otem by³ wymalowany ¶wiêty krzy¿. W rêku mia³ w³óczniê (oszczep) z grotem, zdobionym z³otem. Wszyscy jego ludzie byli odziani w barwne szaty.
s. 387 Gudrun by³a w sukni i w±skiej bezrêkawce z we³ny, na g³owie mia³a du¿± chustê. Mia³a niebieski fartuch z haftem i frêdzlami u do³u.
s.401 Po tym Thorgils przebra³ siê. Zdj±³ swój niebieski p³aszcz i narzuci³ na siebie p³aszcz od deszczu.
s. 403-405 By³ w purpurowym kyrtle, na rêce mia³ z³ot± bransoletê, a na g³owie opaskê, wyszyt± z³otem.
s.410 Thorgils by³ w br±zowo-czerwonej odzie¿y, mia³ na sobie szeroki srebrny pas.
s. 416 By³a to okaza³a dru¿yna, gdy¿ wiêkszo¶æ z nich by³a w barwnych szatach.
s. 416. Na g³owie mia³ kapelusz.
s. 431 Halldor by³ odziany w ciasno przylegaj±cy p³aszcz z wielk± zapink±, jak to w tych czasach by³o przyjête.
s.435 By³a ona w we³nianym p³aszczu, a naoko³o g³owy mia³a chustê...
s.436 Bolli tak przywyk³ do przepychu od kiedy powróci³ ze swej podró¿y, ¿e nie chcia³ nosiæ ¿adnej innej odzie¿y, ni¿ szaty z purpurowych i innych kosztownych tkanin, a ca³a jego broñ zdobiona by³a z³otem(...)
Bolli odjecha³ ze swego okrêtu razem z jedenastoma towarzyszami, i wszyscy oni byli w purpurowych szatach i siedzieli w z³oconych siod³ach. Wszyscy oni byli piêkni, ale Bolli górowa³ nad reszt±. By³ w tych drogich szatach, które podarowa³ mu król Miklagardu. Oprócz tego, mia³ na sobie purpurowy p³aszcz, a za pasem miecz Fotbitur. Jego jelec i g³owica by³y zdobione z³otym rze¼bieniem, a rêkoje¶æ owiniêta z³ot± nici±. Na g³owie mia³ on poz³acany he³m, a z boku czerwon± tarczê, na której by³ przedstawiony z³oty rycerz. W rêce mia³ pikê, tak, jak to by³o w zwyczaju w obcych krajach.
Saga o Niallu
Akcja sagi rozgrywa siê od 960r. (mniej wiêcej) do 1015r. Saga zosta³a zapisana pod koniec XIII wieku. Tekst za Исландские саги. М., 1956.
s.469 Mia³a na sobie (Hallgerd) b³êkitn± narzutkê z sukna, a pod narzutk± jaskrawoczerwon± sukniê i srebrny pas.
s.478 Powiniene¶ mieæ na sobie p³aszcz, a pod nim we³nian± odzie¿ w br±zowe pasy. * Pod t± odzie¿± powinno byæ ukryte twoje porz±dne odzienie.
s. 482 – Zauwa¿y³em wewn±trz jego rêkawa z³ot± lamówkê i czerwon± tkaninê.
s. 493 ... Konung podarowa³ mu odzie¿ ze swoich ramion, wyszyte z³otem rêkawice, przepaskê na czo³o ze z³ot± ta¶m± i rosyjsk± czapkê. (*futrzan± czapkê z Gardariki)
s. 495 Mia³a na sobie (Hallgerd) czerwon± sukniê, a na sukni bogate ozdoby. Na wierzchu za¶ mia³a purpurow± narzutkê, do do³u oblamowan± koronk±.
S.519 Skarphedin zobaczy³ ich, gdy¿ Sigmund by³ w czerwonym p³aszczu (...) Sigmund by³ w skórzanym pancerzu.
s. 544 Gunnar mia³ na sobie czerwony strój *i srebrny pas
s. 569 Gunnar zobaczy³ w oknie jego (Norwega Thorgrima) czerwon± odzie¿ i zada³ mu cios sw± w³óczni±.
s.598 Thrain bardzo lubi³ piêkne i bogate rzeczy i zawsze je¼dzi³ w ciemnoniebieskim p³aszczu i z³oconym he³mie
s. 601 Z przodu szed³ Skarphedin. Mia³ na sobie niebieskie szaty, w rêkach niedu¿± okr±g³± tarczê, a na ramieniu – siekierê. Za nim szed³ Kari. By³ w jedwabnej odzie¿y, na g³owie mia³ z³ocony he³m, a w rêkach tarczê, na której by³ narysowany lew. Za nim szed³ Helgi. Mia³ on na sobie strój czerwony, na g³owie mia³ he³m, a w rêkach czerwon± tarczê, na której by³ narysowany jeleñ. Wszyscy oni byli w barwnych szatach.
s. 641 Synowie Nialla ¶miali siê z niego, gdy¿ mia³ na sobie br±zowy p³aszcz w pasy...
s. 641 Niall by³ w niebieskim p³aszczu, na g³owie mia³ filcowy kapelusz, a w rêkach niedu¿± siekierê.
s. 647 mia³ on na sobie (Skarphedin) niebieski kyrtle i pasiaste niebieskie spodnie, a na nogach wysokie czarne buty. Pas mia³ srebrny, a w rêkach trzyma³ siekierê, któr± zabi³ Thraina i któr± nazwa³ Rimmugjug (Olbrzymka bitew) i niewielk± tarczê. G³owê mia³ przewi±zan± jedwabn± wst±¿k±, zdobion± z³otem, a w³osy zaczesane za uszy.
s. 681 ... Przy¶ni³o mi siê, ¿e twój brat Thorwald by³ w czerwonej odzie¿y, a ona by³a tak ciasna, zupe³nie jakby by³a przyszyta do jego cia³a.. I jakby na nogach mia³ czerwone poñczochy, owiniête z³ymi owijaczami...
s. 691 W¶ród nich by³ cz³owiek w purpurowym p³aszczu, narzuconym na ramiona, ze z³ot± przepask± na g³owie i siekier±, owiniêt± srebrn± nici± w rêce.
s. 729 On (Hall) by³ w niebieskim p³aszczu, a w rêkach trzyma³ niewielk± siekierê, owiniêt± srebrn± nici±.
* przy maszcie sta³ cz³owiek. By³ ubrany w jedwabne szaty...
* Na rêce mia³a wielk± z³ot± bransoletê, mia³a te¿ p³ócienne nakrycie g³owy
* Wszyscy oni byli w barwnej odzie¿y.
* Flosi podarowa³ mu szkar³atny p³aszcz, wykoñczony po brzegach do samego do³u z³otem
* Niall wzi±³ d³ugie, jedwabne odzienie i zamorskie buty ...
* i wyjê³a z plecaka p³ócienn± czapkê...
* Astrid zawi±za³a mu na g³owie chustkê a Thorhildr narzuci³a na niego kobiec± narzutkê, i wyszed³ z domu miêdzy nimi
* Przed rozstaniem Thorgeir podarowa³ Hallowi z³ot± bransoletê i purpurowy p³aszcz.
Saga o Grettirze
Opisywane zdarzenia dziej± siê od ok. 900r. do roku 1031. Saga zosta³a zapisana na pocz±tku XIVw. Tekst wg. wydania Сага о Греттире, Новосибирск, 1976.
s.12 Wtedy Asmund przystawi³ do piersi jarla w³óczniê i kaza³ mu p³aciæ bez zw³oki. Jarl ¶ci±gn±³ z szyi naszyjnik i odda³ go razem z trzema z³otymi pier¶cieniami i p³aszczem, przetykanym z³otem. Asgrim wzi±³ kosztowo¶ci i nada³ jarlowi przezwisko – Audun Zaj±c.
s. 28 M³oda ¿ona kormczego przyzwyczai³a siê zawi±zywaæ co rano Grettirowi rêkawy koszuli...
s. 51 On (Grettir) widzi: wszed³ cz³owiek – ros³y, w czerwonej koszuli, a na g³owie he³m.
s. 87 I widz±: jedzie wierzchem trzech po dolinie, a jeden w barwnych szatach.
s. 98 ... Gisli rzek³ do swych towarzyszy: „Dalej pojedziemy w barwnych szatach. Niech widzi ten przestêpca, ¿e my to nie ta ca³a reszta, co codziennie têdy je¼dzi.
* ona dosta³a od niego ca³y Morsowy Przyl±dek, a w zamian ofiarowa³a mu plamisty p³aszcz z kapturem.
* Grettir mia³ na sobie futrzany p³aszcz z kapturem
* Okry³ siê puszystym p³aszczem
* Zrzuci³ z siebie odzie¿ i na³o¿y³ na go³e cia³o p³aszcz z kapturem i siermiê¿ne spodnie.
* On zdoby³ dla siebie czarny p³aszcz...
* W tym czasie Gisli by³ w samej bieli¼nie...
* On sta³ w drzwiach i naci±ga³ rêkawice
* I Grettir Chwyci³ Thorda za spodnie"
* Grettir przygotowa³ siê do wyp³yniêcia, na³o¿y³ siermiê¿ny p³aszcz z kapturem i podwi±za³ spodnie
Saga o Gislim, synu Kwa¶nego
Akcja sagi rozgrywa siê od 962 do 978 roku. Saga zosta³a zapisana w po³owie XIII wieku. Cytowana wg. wydania Исландские саги. Ирландский эпос. М., 1973
S.29 Jad± oni wiosn± na thing w towarzystwie czterdziestu ludzi, wszyscy w barwnych szatach.
S. 38 On (Westein) wyci±gn±³ stamt±d kawa³ek tkaniny, takiej, jak± wieszano na ¶cianach, d³ugo¶ci sze¶ædziesiêciu s±¿ni i zawój na g³owê, d³ugo¶ci dwudziestu ³okci z trzema pasami ze z³otog³owiu na ca³ej d³ugo¶ci...
s. 40 ...obyczaj obuwaæ zmar³ego w buty Hel, ¿eby wszed³ w nich do Walhalli.
s.44 Mia³ na sobie(Gisli) niebieski p³aszcz na koszuli i p³ócienne spodnie. .
s. 51 Teraz trzeba powiedzieæ, ¿e Bjork i jego ludzie podchodz± do cz³owieka w niebieskim p³aszczu, odrzucaj± z jego twarzy kaptur, i widz±, ¿e nie tak im siê powiod³o, jak s±dzili...
S. 65 Thorkell ma na sobie rusk± futrzan± czapkê i szary p³aszcz, spiêty na ramieniu z³ot± sprz±czk±, a w rêce miecz.
s. 76 Id± oni wszyscy trzej, i kobiety w d³ugich szatch, i szaty zostawiaj± ¶lady na oszronionej ziemi.
s. 77 Gisli by³ uzbrojony tak: w rêce siekiera, u pasa miecz, przy boku tarcza. By³ w szarym p³aszczu i przepasa³ siê sznurem
s. 80 ... i jeden z nich, m³ody i ros³y, by³ w czerwonym stroju
* Bjatmar by³ synem Ana Czerwonego P³aszcza
* W Norwegii rz±dzi³ Harald Szary P³aszcz
* Aud, skrój mi koszulê dla mê¿a mojego, Thorkella.
* Gisli mia³ w zwyczaju dobrze siê ubieraæ i nosiæ niebieski p³aszcz
* by³ cz³owiek o imieniu Hallbjerri Ko³pak
Saga o Grenlandczykach
Akcja sagi rozgrywa siê pod koniec X w. Saga zosta³a zapisana pod koniec w XII, Cytaty za wydaniem Исландские саги. Ирландский эпос. М., 1973.
s. 100 ... wesz³a kobieta w w±skiej, czarnej odzie¿y, niewysokiego wzrostu, z przepask± na jasnych w³osach.
* I spu¶ci³ nogi z po¶cieli i namaca³ nimi swoje buty
* i znie¶li na brzeg ¶piwory
Saga o Eryku Rudym
Akcja sagi rozgrywa siê pod koniec X w. Saga zosta³a zapisana w po³owie XIIIw. Cytaty za wydaniem Исландские саги. Ирландский эпос. М., 1973.
S.110 ...by³a ona (wieszczka) ubrana tak: mia³a niebieski p³aszcz zawi±zany z przodu na rzemyki i obrêbiony klejnotami do samego do³u. Na szyi mia³a szklane korale, a na g³owie karaku³ow± czapkê, podbit± bia³ym kocim futrem. W rêce trzyma³a kostur z ga³k±, oprawion± w ¿ó³t± mied¼ i wysadzan± klejnotami. Pas mia³a zrobiony z huby, a na pasie by³a zawieszona du¿a sakwa z zio³ami, potrzebnymi dla wró¿by. By³a ona obuta w w³ochate buty z cielêcej skóry, a na nich by³y d³ugie i mocne rzemienie z wielkim sprz±czkami z zó³tej miedzi. Na rêkach mia³a rêkawiczki z kociego futra, bia³e i puszyste w ¶rodku.
S. 113 Leif podarowa³ jej drogi pier¶cieñ, grenlandzki p³aszcz i pas z p³ytkami z ko¶ci morsa.
S.119-120 Na nich obojgu (Szkotach o imionach Haki i Hekja) by³a odzie¿, któr± nazywali „bjafal”. By³a ona skrojona tak - na górze by³ kaptur, po bokach rozciêcia i ¿adnych rêkawów, a miêdzy nogami zapiêcie – guzik i pêtla.
S. 123 Najchêtniej brali Skrælingowie tkaninê czerwon±.
* wtedy wyci±ga ona jedn± pier¶ spod koszuli...
Saga o Hrafnkelu, godi Freya
Akcja sagi rozgrywa siê pod koniec X w. Saga zosta³a zapisana w XIIIw. Cytaty za wydaniem Исландские саги. Ирландский эпос. М., 1973.
S. 142 On (Hrafnkel) jedzie, ubrany na niebiesko. W rêce ma siekierê i ¿adnej broni oprócz tego.
S.147 Ten, kto szed³ na przodzie, by³ wysoki, ale nie bardzo barczysty, odziany w trawiastozielony p³aszcz i trzyma³ miecz w gotowo¶ci.
S. 158 Wszyscy oni byli w barwnej odzie¿y i trzymali b³yszcz±ce tarcze.
Saga o Herdzie i wyspiarzach
Akcja sagi rozgrywa siê pod koniec X w. Saga zosta³a zapisana w pocz±tkach XIVw. Cytaty za wydaniem Исландские саги. Ирландский эпос. М., 1973.
S. 462 Mia³ na sobie (Geir) futrzany p³aszcz. I widzi Geir: w jego stronê kieruj± siê jacy¶ ludzie, i jeden z nich jest w niebieskim p³aszczu z kapturem.
S.465 Przed domem stoi cz³owiek w pasiastym, niebieskim p³aszczu z kapturem.
S. 483 Potem Bolli wybra³ siê w drogê. Na³o¿y³ podarte buty i p³aszcz ze zwyk³ego sukna.
S.484 ... wyszed³ cz³owiek w koszuli i p³óciennych spodniach.
*Odp³yn±³ na ³ódce Thorsteina Z³otego Guzika
Saga o Halfdanie Eysteinssonie
Saga zosta³a zapisana w po³owie XIVw. Jako, ¿e nale¿y do kategorii „sag o wikingach” dok³adny czas akcji trudno okre¶liæ. Cytaty za wydaniem Г.В.Глазырина Исландские викингские саги о Северной Руси, М., 1996.
S. 67 Na jednym ze statków przy maszcie sta³ cz³owiek wysokiego wzrostu, odziany, zamiast w kolczugê, w jedwabn± kurtkê bez rêkawów.
Saga o Sturlaugu Pracowitym Yngolfssonie
Saga zosta³a zapisana w pocz±tkach XIVw. Jako, ¿e nale¿y do kategorii „sag o wikingach” dok³adny czas akcji trudno okre¶liæ. Cytaty za wydaniem Г.В.Глазырина Исландские викингские саги о Северной Руси, М., 1996.
S.145 I podwinê³a ona podó³ swej skórzanej sukni i wysz³a za burtê...
S.151 I zerwano z nich ca³± odzie¿, oprócz lnianych spodni.
Saga o Olafie Trygvassonie mnicha Odda (redakcja A)
Saga opisuje (w przybli¿eniu) okres od 968 do 1000 r. Zosta³a ona zapisana pod koniec XII w. Cytaty za wydaniem Т.Н.Джаксон Исландские королевские саги о Восточной Европе (с древнейших времен до 1000 г.), М., 1993.
.S. 136 M³ody ch³opiec w kiepskiej odzie¿y ( Olaf Trygvasson) (...) by³ w szerokim p³aszczu, i kaptur mia³ odrzucony na plecy.
* By³ on ubrany w odzie¿ podró¿n±, a na tym mia³ futrzany p³aszcz.
* I uderzy³ j± po twarzy rêkawiczk±, któr± trzyma³ w rêce.
* Na kolczudze mia³ krótki, szkar³atny p³aszcz
Kr±g ziemski. Saga o Olafie ¦wiêtym.
Olaf ¦wiêty panowa³ od 1015 do 1028r. Zgin±³ w bitwie pod Stiklestad w 1035r. Sagi Królewskie Krêgu Ziemskiego zosta³y zapisane przez Snoriego Sturlussona w po³. XIII w. Cytaty za wydaniem Снорри Стурлусон. Круг Земной, М., 1980.
S. 200 Wszyscy oni pod odzie¿± mieli kolczugi, a na he³mach ko³paki.
S. 220 Pos³a³a ona (Ingigerd) konungowi Olafowi jedwabny p³aszcz, wyszywany z³otem i srebrny pas.
S. 224 Kiedy konung Olaf usiad³, konung Hrorek poó¿y³ mu rêkê na ramieniu i rzek³ „Na³o¿y³e¶ dzi¶ szaty ze z³otog³owiu, krewniaku”.
S. 274 Kiedy statki siê zbli¿y³y, Karli powiedzia³ „ Tam oto u steru siedzi Asbjorn w niebieskim p³aszczu”, Asmund mówi „ Zaraz bêdzie mia³ czerwony”. I Asmund cisn±³ oszczepem w Asbjorna. Oszczep trafi³ go w pier¶, przeszed³ na wylot i uwi±z³ w opaciu ³awki. Asbjorn pad³ martwo u steru.
S. 301 Torodd wraz ze swym towarzyszem podarli na pasy swoje d³ugie ko¿uchy...
S. 301 Szaty na nim ( Arnlot Gellini) by³y soczy¶cie czerwone, wyszywane z³otem.
S. 303 Mia³ na sobie (Karl z Meru) czerwony p³aszcz, na g³owie he³m, za pasem miecz, a w rêce d³ugi oszczep.
S.306 I zobaczyli, ¿e obok idzie cz³owiek z siekier± w rêce, w kapeluszu z szerokimi po³ami, zielonym p³aszczu, bosy i w podwiniêtych p³óciennych spodniach.
S. 323 Dag mówi: „Na prawej rêce powy¿ej ³okcia ma on grub±, z³ot± obrêcz, któr± podarowa³ mu konung Knut”.
S. 343 On (Thorir Pies) kaza³ sobie zrobiæ dwana¶cie koszul z jelenich skór. Te koszule by³y zaczarowane, tak, ¿e ¿aden orê¿ ich siê nie ima³.
* Mówi±, ze by³ odziany tak: Mia³ na sobie niebiesk± kurtkê, niebieskie poñczochy, wysokie buty, zawi±zane poni¿ej kolana i szeroki szary kapelusz.
* Kiedy konung powiedzia³ to, usiad³, pozwoli³ siê rozzuæ a potem naci±gn±³ na nogi wysokie buty z koziej skóry i przyczepi³ do nich poz³acane ostrogi. Potem ¶ci±gn±³ z siebie p³aszcz i kurtkê i na³o¿y³ odziê¿ z drogocennej tkaniny, a na wierzch – szkar³atny p³aszcz.
*Na g³owie mia³ czapkê
Kr±g ziemski. Saga o Magnusie Dobrym
Magnus Dobry panowa³ od 1035 do 1047r. Sagi Królewskie Krêgu Ziemskiego zosta³y zapisane przez Snoriego Sturlussona w po³. XIII w. Cytaty za wydaniem Снорри Стурлусон. Круг Земной, М., 1980.
S. 395 Konung Magnus zrzuci³ z siebie kolczugê. Mia³ na sobie tylko czerwon± jedwabn± koszulê, a w rêkach – siekierê Hel, która nale¿a³a przedtem do konunga Olafa.
Kr±g ziemski. Saga o Haraldzie Surowym
Harald Surowy panowa³ od 1046 do 1066 r. Sagi Królewskie Krêgu Ziemskiego zosta³y zapisane przez Snoriego Sturlussona w po³. XIII w. Cytaty za wydaniem Снорри Стурлусон. Круг Земной, М., 1980.
S. 416 Konung Harald da³ na uczcie Thorirowi ze Stejgu klonow± czaszê, obramowan± poz³acanym srebrem i z r±czk± z poz³acanego srebra, ca³± nape³nion± monetami z czystego srebra. Potem da³ mu i dwie z³ote grzywny, ka¿da wa¿y³a markê. Da³ mu tak¿e swój ciemnopurpurowy p³aszcz na bia³ym futrze.
* W tym czasie napatoczy³ mu siê jeden wo¼nica, odziany w ko¿uch
Kr±g ziemski. Saga o Olafie Cichym
Olaf Cichy panowa³ od 1066 do 1093 r. Sagi Królewskie Krêgu Ziemskiego zosta³y zapisane przez Snoriego Sturlussona w po³. XIII w. Cytaty za wydaniem Снорри Стурлусон. Круг Земной, М., 1980.
S. 465 Przysz³y nowe mody. Ludzie zaczêli nosiæ szarawary, ¶ci±gniête w kostkach, z³ote obrêcze na nogach, suknie do piêt, sznurowane z boku i z rêkawami d³ugimi na piêæ ³okci, i takimi w±skimi, ¿e trzeba je by³o przyci±gaæ sznurkami do ramienia (?)[and so narrow that they must be drawn up with ties, and lay in folds all the way up to the shoulders.], wysokie buty, obrêbione jedwabiem, a nawet z³otem. Wiele innych nowych mód zaczê³o siê wtedy.
Kr±g ziemski. Saga o Magnusie Go³onogim
Magnus Go³onogi panowa³ od 1093 do 1103 r. Sagi Królewskie Krêgu Ziemskiego zosta³y zapisane przez Snoriego Sturlussona w po³. XIII w. Cytaty za wydaniem Снорри Стурлусон. Круг Земной, М., 1980
S. 476 ... Kiedy konung Magnus wróci³ z wikiñskiej wyprawy na zachód, ubiera³ siê, jak to by³o przyjête w krajach zachodnich, tak samo ubiera³o siê wielu z jego ludzi. Chodzili oni z go³ymi nogami po ulicy i w krótkich kurtkach i p³aszczach.
S. 479 Na koszulê mia³ on (Magnus Go³onogi) zarzucony czerwony jedwabny p³aszcz, a na nim z przodu i z ty³u ¿ó³tym jedwabiem by³ wytkany lew.
*Konunga Magnusa ³atwo by³o poznaæ – by³ wysokiego wzrostu i nosi³ czarwony p³aszcz na kolczudze
* I wtedy konung krzykn±³ do Thorgrima Skórzanej Czapki..
Kr±g ziemski. Saga o synach Magnusa Go³onogiego
Akcja sagi rozgrywa siê od 1103 do 1130 r. Sagi Królewskie Krêgu Ziemskiego zosta³y zapisane przez Snoriego Sturlussona w po³. XIII w. Cytaty za wydaniem Снорри Стурлусон. Круг Земной, М., 1980
S. 495 Kiedy ten siê zjawi³, on (Harald Gille) by³ tak odziany: mia³ koszulê i spodnie ze strzemi±czkami, krótki p³aszcz, irlandzk± czapkê na g³owie i oszczep w rêkach.
* Thorarin Krótki P³aszcz mówi tak...
* Wtedy poganie wynie¶li na mur szaty ze z³otog³owiu i inne kosztowno¶ci...
* Ubiera³ siê on po irlandzku, w krótk± i lekk± odzie¿.
Kr±g ziemski. Saga o Magnusie ¦lepym i Haraldzie Gilli
Akcja sagi rozgrywa siê od 1130 do 1136 r. Sagi Królewskie Krêgu Ziemskiego zosta³y zapisane przez Snoriego Sturlussona w po³. XIII w. Cytaty za wydaniem Снорри Стурлусон. Круг Земной, М., 1980
S. 513 On (Sigurd) by³ tak odziany: mia³ na sobie niebieskie spodnie, koszulê i p³aszcz ze sznurkami. Patrzy³ przed siebie w dó³ i trzyma³ rêkê na sznurkach p³aszcza, to ¶ci±gaj±c go z g³owy, to znów naci±gaj±c go na g³owê.
* Wtedy ¶ci±gn±³ on z siebie spodnie, wyci±³ w nich rozporek...
Kr±g ziemski. Saga o Magnusie Erlingssonie
Magnus Erlingsson panowa³ od 1162 do 1084r. Sagi Królewskie Krêgu Ziemskiego zosta³y zapisane przez Snoriego Sturlussona w po³. XIII w. Cytaty za wydaniem Снорри Стурлусон. Круг Земной, М., 1980
S.558 Hakon narzuci³ na siebie szary p³aszcz i skoczy³ na drugi statek.
S. 561 Jarl Sigurd by³ w br±zowej odzie¿y i czerwonym p³aszczu z podwiniêtymi po³ami.Na nogach mia³ futrzane buty.
S.574 Ubiera³ siê on (Jarl Erling) po dawnemu: nosi³ d³ugi bezrêkawnik, kurtkê i koszulê z d³ugimi rêkawami, walijski p³aszcz i bardzo wysokie buty.
*Na he³mach mieli ko³paki
Saga o Swerrirze
Saga opowiada o wydarzeniach od mniej wiêcej 1177 do 1202 r. Zosta³a zapisana pod koniec XII (?) wieku. Cytaty za wydaniem Сага о Сверрире, М., 1988.
S. 33 Konung Swerrir by³ w szerokim niebieskim p³aszczu.
S.41 Jarl Erling by³ w czerwonym bawe³nianym p³aszczu o d³ugim w³osie (puchatym), w jedwabnym ko³paku i pancerzu, niezapiêtym z przodu.
S.92 Konung Magnus mia³ na sobie dwukolorowy p³aszcz, na pó³ szkar³atny, na pó³ bia³y.
Thattr o Eimundzie
Thattr opowiada o wydarzeniach od mniej wiêcej 1015 do 1019 r. Zosta³a zapisana pod koniec XIII wieku. Cytaty z wydaniem Т.Н.Джаксон Исландские королевские саги о Восточной Европе (первая треть XI в..), М., 1994.
S. 116 Eimund mia³ na sobie p³aszcz z rzemieniem, a w rêkach – miecz (...)Rozwi±za³ rzemyk p³aszcza a ona ( ksiê¿na Ingigerd, ¿ona Jaros³awa M±drego) zdjê³a rêkawiczkê i machnê³a ni± nad g³ow±.
Thattr o Thorleivie, Jarlowym Skaldzie
Akcja thattr rozgrywa siê w po³ X w. Cytaty za wydaniem Корни Иггдрасиля, М., 1997.
S.116 ... wypad³a mu ca³a broda, i jeszcze w³osy po jednej stronie przedzia³ka....
Thattr o Oddzie Ofeigrssonie
Akcja thattr rozgrywa siê w czasach panowania Haralda Hardrady (1046-1066). Cytaty za wydaniem Корни Иггдрасиля, М., 1997.
S. 505 Musia³em zatrzymaæ siê, panie – mówi on (Odd) – ¿eby poprawiæ poñczochê.
Thattr o Thorwardzie Kruczym Dziobie
Akcja thattr rozgrywa siê w czasach panowania Haralda Hardrady (1046-1066). Cytaty za wydaniem Корни Иггдрасиля, М., 1997.
S. 509 A wysoko na dziobie stoi piêkny, postawny mê¿czyzna w czerwonej odzie¿y.
S. 509 Szata ta by³a ca³a ozdobiona krajkami i skrojona z nowiusieñkiej, szkar³atnej materii.
S. 510 (P³aszcz) by³ z czerwonej tkaniny, a pod spodem podbity szarym futrem, wspaniale wyprawionym.
Thattr o Brandzie Szczodrym
Akcja thattr rozgrywa siê w czasach panowania Haralda Hardrady (1046-1066). Cytaty za wydaniem Корни Иггдрасиля, М., 1997.
S.512 Mia³ on na sobie (Brand) szkar³atn± koszulê, na któr± narzucony by³ czerwony p³aszcz, a na g³owie przepaskê.
Thattr o Hreidarze
Akcja thattr rozgrywa siê w czasach panowania Haralda Hardrady (1046-1066). Cytaty za wydaniem Корни Иггдрасиля, М., 1997.
S. 516 Odziany on (Hreidar) by³ tak: mia³ na sobie spodnie do kostek i szary p³aszcz.
Thattr o Hrawnie Gudrunssonie
Akcja thattr rozgrywa siê w czasach panowania Haralda Hardrady (1046-1066). Cytaty za wydaniem Корни Иггдрасиля, М., 1997.
S.533 I wtedy z lasu wyszed³ cz³owiek w futrzanym plaszczu...
Thattr o Gislim Illugissonie
Akcja thattr rozgrywa siê w czasach panowania Haralda Hardrady (1046-1066). Cytaty za wydaniem Корни Иггдрасиля, М., 1997.
S. 543 Theit w tej samej chwili wyskoczy³ z ³a¼ni. By³ w koszuli i p³óciennych spodniach, czo³o opasywa³ mu z³oty sznurek a na koszuli na lew± stronê by³ narzucony dwukolorowy p³aszcz na szarym futrze, szkar³atno-br±zowy.
Thattr o Piwnym Kapturze
Akcja thattr rozgrywa siê mniej wiêcej w pierwszym trzydziestoleciu X w. Cytaty za wydaniem Корни Иггдрасиля, М., 1997.
S. 548 On ¼le widzia³ i wesz³o mu w nawyk przykrywanie g³owy futrzanym kapturem.
Thattr o Audunie z Zachodnich Fiordów
Akcja thattr rozgrywa siê w czasach panowania Haralda Hardrady (1046-1066). Thattr zosta³a zapisana w 1 po³. XIIIw. Cytaty za wydaniem Исландские саги. Ирландский эпос. М., 1973.
S.85 I wtedy konung da³ Audunowi skórzan± poñczochê pe³n± srebra.
Saga o Thorsteinie Mrozie
* I Thorstein wstaje, wsuwa nogi w buty, narzuca gruby p³aszcz
Saga o Thorsteinie Bitym
* ...odrywa kawa³ek od po³y koszuli...
* Niewiele koszul zosta³o mu do znoszenia...
* Teraz but mi siê rozwi±za³
Saga o Inglingach
* Pewnego razu ¶ni³o siê jej, ¿e stoi w swoim grodzie, i wyci±ga ig³ê ze swej sukni.
Saga o Haraldzie Piêknow³osym
* I naznaczy³ na starszego na statku Hauka D³ugie Poñczochy
Saga o Hakonie Dobrym
* By³ tam jeden bond o imieniu Egil We³niana koszula
Saga o Finnbogu Silnym
* Potem poprosi³a ona Gesta aby wzi±³ ich futra i wniós³ do komory.
* Sirpa zrobi³a dla niego we³niane spodnie i gettê ( Co¶ podobnego do du¿ego, szpiczastego kaptura z d³ugimi i szerokimi koñcami, nak³adanego na czapkê). On podwi±zywa³ j± do spodni."
*Urthakott by³ tego dnia w swoich we³nianych portkach i w ko¿uchu...
*... tylko Finnbogowi uda³o siê wydostaæ na brzeg ze swoim orê¿em i skórzan± torb±
* By³ ubrany w czerwony p³aszcz i szeroki srebrny pas owija³ jego taliê
* Finnbog narzuci³ na siebie futrzany p³aszcz
Saga o Frithofie ¦mia³ym
* Przed przyjazdem tam na³o¿y³ na sukniê szerokie futro
*Thof zrzuci³ z siebie futro, a pod nim by³ ciemnoniebieski kaftan i na rêce cenny pier¶cieñ, taliê owija³ ciê¿ki, srebrny pas, za którym by³a du¿a sakwa... na g³owie nosi³ on du¿±, futrzan± czapkê...
Vlasto, nale¿± ci siê wielkie brawa za udostêpnienie nam, leniuchom takiej kopalni cytatów ! Dziêkujê ci !
Zgadzam siê, gorace podziêkowania dla Ciebie, Vlasto!
Co do niebieskich p³aszczy, to co¶ mi sie przypomina ze S³upeckiego, ¿e taki kolor mog³y nosiæ tylko sedikony - wieszczki, bo by³ ¶ci¶le zwi±zany z magi±. Ale dlaczegoby³ zwi±zany, to ju¿ nie pamiêtam - skleroza to moje drugie imiê
Równie¿ JA podpiszê siê pod podziêkowaniami dla Vlasty
niebieski - kolor niebios i mg³y oraz wód, dlatego ¶wiêty
Vlasta jestes wielka
No No tytaniczny wysi³ek
Przy okazji te cytaty rozwi±zuj± wiele w±tpliwo¶ci co do materia³ów u¿ywanych na stroje i co do ich kolorów.
Oczywi¶cie badacze 'wikiñskich' tekstów czêsto dodaj±,¿e opisy s± przesadzone, zbyt bogate itp. , niemniej s± tak zbie¿ne, ¿e nie mo¿e to byæ przypadek. Tak samo jak skórzane koszule, nogawice i poñczochy - rzadziej wymieniane,
ale noszone czê¶ciej ni¿ z³otog³ów
noszone by³y - mo¿e bez zbytniej dumy- w zimniejszych porach roku, razem z futrami i futrzanymi elementami stroju oraz rêkawicami, wystêpuj±cymi wielokrotnie..
Wielkie Dziêki, Vlasta !!!