Pomoc - Szukaj - U¿ytkownicy - Kalendarz
Pe³na wersja: Sztuka polska
> Ogólne kategorie (bez podzia³u na epoki) > Sztuka, architektura i nauka
Sam
Witam,

poszukuje wzory ozdebne, amulety itd. kultury polskiej albo slowianskiej. Mam na mysli typowe wzory jak nap. wzory Celtyckich Narodów (wiezly, dziki, krzyz celtycki itd.). jest cos podobnego?
Unik
Przede wszystkim, jako co¶ typowo polskiego i s³owiañskiego, nale¿y wymieniæ krzy¿ w kszta³cie stylizowanej sylwetki ludzkiej. Jest to chrze¶cijañska przeróbka "medalika" pogañskiego, przedstawiajacego boga Welesa (oryginalny taki pogañski "medalik" znamy z Biskupina - odró¿nieniu od pó¼niejszych analogii chrze¶cijañskich, mia³ rogi - niestety, nie mam go tu).
Unik
Dzik - symbol ¶mierci (bo ryje w ziemi, co kojarzy siê z pogrzebem) niew±tpliwie zachowa³ u S³owian znaczenie militarne. ¦wiadczy o tym ozdobienie g³owami dzików wa³u gnie¼nieñskiego. Natomiast nie s³ysza³em, ¿eby ozdabiano w ten sposób np. god³a wojenne, jak u Celtów.
Unik
Nie nale¿y te¿ zapominaæ o symbolach ogólnoindoeuropejskich (które jednak mog³y mieæ tak¿e osobne, s³owiañskie odmiany), jak swastyki i trystyki. Przyk³ady swastyk poda³em ju¿ gdzie indziej.
Je¶li chodzi o jak najbardziej pokojow± symbolikê, to zaliczyæ tu nale¿y przede wszystkim ptaki (zapewne przewa¿nie go³êbie), zwykle pod Drzewem ¯ycia. Jest to symbol rodziny. Zamiast ptaków mog³y wystêpowaæ tak¿e wilki, a byæ mo¿e i inne bestie, czêsto fantastyczne (co czêste by³o na Rusi). Prawdopodobnie by³ to stale ten sam symbol rodziny, zw³aszcza, ¿e wilk by³ te¿ symbolem p³odno¶ci (a nie tylko si³ demonicznych).
Wersja z drapie¿nikami ma do dzi¶ znaczenie w heraldyce ró¿nych krajów, zapewne jako symbol rodów panuj±cych, a w konsekwencji - pañstwa. Natomiast motyw pary ptaków jest tak¿e obecnie bardzo popularny w folklorze, szczególnie na Mazowszu. S³ynne wycinanki kurpiowskie s± najczê¶ciej oparte na tym motywie, spotyka siê go te¿ w architekturze drewnianej.
Unik
No, to jeszcze te wilczki.
Unik
Bardzo uniwersalny by³ te¿ indoeuropejski wzór po³±czonych w liniê trójk±cików, tzw. wilcze zêby. Mo¿ecie go zobaczyæ na podanej wy¿ej kaptordze. Ponadto ozdabiano tym wzorem drzwi (do bardzo niedawna w Bieszczadach, w za³±czniku ko¶ció³ w Moryniu), gdy¿ za nimi znajdowaæ siê mia³o Z³o. "Wilczymi zêbami", by odstraszyæ przeciwnika, zdobiono równie¿ broñ: w³ócznie, wed³ug przedstawieñ ikonograficznych tak¿e tarcze i he³my, w Skandynawii (a mo¿e i u nas) miecze. Czasem zdobiono tak równie¿ elementy oporz±dzenia je¼dzieckiego. W ogóle by³ to motyw bardzo czêsto stosowany.

A teraz nie ca³kiem na temat:
Ko¶ció³ murowany z Morynia jest pó¼noromañski z elementami gotyckimi (jak widaæ - wej¶cie jest ostro³ukowe). Znajduje siê na Pomorzu Zachodnim. Pisa³ o nim Z. Nienacki w ksi±¿ce "Ksiêga strachów" z cyklu "Pan Samochodzik". Wed³ug tej¿e ksi±¿ki, mia³ to byæ herb lokalnej niemieckiej rodziny szlacheckiej Haubitzów. Mia³ byæ on umieszczony w ró¿nych miejscach ich dóbr i mia³ strzec miejsca ukrycia pamiêtnika jednego z cz³onków tego rodu, nazistowskiego zbrodniarza wojennego. Pamiêtnik ten mia³ zawieraæ dokumentacjê zbrodni.
W rzeczywisto¶ci szachownica jest, jak pisze prof. Z. ¦wiechowski w "Architekturze romañskiej w Polsce" (Wyd. DiG, Warszawa 2000, s. 173), jest "sygnatur± warsztatu, który wykona³ kilka blisko siebie po³o¿onych budowli na prawym i lewym brzegu Odry".
To jest wersja lo-fi g³ównej zawarto¶ci. Aby zobaczyæ pe³n± wersjê z wiêksz± zawarto¶ci±, obrazkami i formatowaniem proszê kliknij tutaj.
Invision Power Board © 2001-2024 Invision Power Services, Inc.