Czy rycerz, giermek, szlachcic z XV w. by³ cz³owiekiem wykszta³conym,
czy s³abo pi¶miennym ?? Chodzi mi g³ównie o postaci historyczne,
nie literackie . W¶ród ludzi pisz±cych na ten temat jest spory
rozrzut pogl±dów - mo¿e tak samo by³o z tym wykszta³ceniem??

Wszystko zale¿a³o (jak i dzisiaj) od majêtno¶ci i chêci rodziców
i samego zainteresowanego. Bogaty móg³ byæ g³±bem - je¶li tylko chcia³,
bo mia³ pisarzy, sekretarzy i innych. Ale je¶li chcia³ uchodziæ za ¶wiatowca
i super rycerza na jakim¶ dworze, musia³ pisaæ, czytaæ, graæ na czym¶,
tañczyæ,znaæ siê na modzie itp,itd...

Fakt, trudno tak jednoznacznie powiedzieæ.Przeciez juz w XIII wieku znalezc mozna by³o rycerzy-tubadurów lub Minnasingerów, o których wiadomo z Kodeksu Manesse.Oczywiscie nie swiadczy to o ich wielkim wykszta³ceniu,niemniej moze byc przes³anka ,ze pewne umiejêtnosci posiadali : Zale¿a³o to tez od ich statusu spo³ecznego, z pewnoscia rycerz ze znaczacego rodu od najm³odszych lat przygotowywany by³ do ¶wiatowego zycia a zgodnie z kanonami ówczesego dworskiego wychowania ;musia³ umiec grac na instrumencie, znaæ sie na poezji ale tez znac jêzyk, który uchodzi³ za ,,modny" -w zaleznosci od kraju by³y to jêzyki g³ównie francuski i niemiecki.Nie jest to jednak oczywiscie wykszta³cenie jakim mog³by sie pochwalic ktos kto odebra³ nauki w klasztorze lub na uniwersytecie,choc jak pokazuje historia najwiecej studentów stanowili nie rycerze a synowie mieszczan.Wiemy z kronik poskich, ¿e synowie naszych ksiazat i krolow niekiedy pobierali nauki w klasztorach i udawali sie w tym celu nawet za granicê,ale to historia nieco wczesniejsza niz wiek piêtnasty Jakkolwiek wiemy,zwe nauczycielem synów Jagielloñczyka by³ sam D³ugosz a matka ich ponoc zainspirowa³a do napisania traktatu o wychowaniu królewiczów.Kwestia wykszta³cenia rycerzy jest ca³kiem ciekawa ,ja na studiach pisa³am o wykszta³conych Polkach w sredniowieczu i przy okazji spotka³am sie z wiadomosciami o umiejetnosciach pisania czy czytanai naszych ksiazat i królow,warto sie tym zajac szerzej,bo to raczej nie zbadana jeszce dzia³ka

Pozdrowionka:)

Zaskakuj±ce - jak twierdz± lUDZIE z UJ (KRAK i inni )
polscy rycerze byli statystycznie lepiej wykszta£ceni ni¿ ich zachodnie odpowiedniki
I czosnek, w porz±dku !! Nasi gór±!! Jou !!

Jakie¶ dowody? Wyniki badañ?
Barbara Tuchman pisze w Odleg³ym Zwierciadle (str. 498):
"[...]Karol [VI], nie znaj±cy ³aciny, jêzyka w którym wypowiedziano oracjê, przys³uchiwa³ siê dobrotliwie i... nie zrozumia³ ani jednego s³owa. Bezpo¶rednio po tym nakazano sporz±dziæ t³umaczenie mowy dla Rady Królewskiej, której cz³onkowie równie¿, jak z tego wynika, nie znali ³aciny."

Cytat odnosi siê do mowy Nicolasa de Clamangesa, rektora Uniwersytetu Paryskiego, który wyg³osi³ mowê przed królem co do sposobu zakoñczenia schizmy w Ko¶ciele 30 czerwca 1394 roku.
O ile co do króla to siê nie dziwiê (w koñcu by³ chory psychicznie) ale to ¿e najwa¿niejsze osoby w pañstwie nie pos³ugiwa³y siê na tyle dobrze ³acin±, to ju¿ daje do myslenia.

S³awa!!
A w³asnie, chcia³bym poruszyæ tutaj te¿ watek franciszkanów, dominikanów. Oni te¿ byli w sumie ze stanu rycerskiego. a znani byli z niezwyk³ej inteligencji... Podobnie jak ksiê¿a, te¿, o ile posuiadali ziemiê na w³asnosc, mogli byc wezwani przez króla do walki... choæ z tym ostatnim to moge sie myliæ :D

Moim zdaiem zale¿y to od postêpu kulturalnego na danych ziemiach. Piszê tak, gdy¿ s±dzê, ¿e wielmo¿e np we Wloszech mieli wiêksz± szansê na zdobycie wykszta³cenia (du¿y nacisk na kulturê osobist±, wiedzê i rozwój strony duchownej cz³owieka) lub we Francji, ni¿ w Polsce do porównania. Trzeba te¿ okre¶liæ dok³adnie okres, o którym rozmawiamy, gdy¿ czym o pó¼niejszych latach mowa- tym bli¿ej czasów odrodzenia. Nie mogê poprzeæ swoich s³ów jakim¶ namacalnym dowodem, ale s±dzê, i¿ W³adys³aw Jagie³³o móg³ byæ gorzej wyedukowany ni¿ np jego synowie (uczniowie D³ugosza jak wspomniano powy¿ej).
Pozdrawiam