Wobec coraz szerzej znanych faktów, faktów o których od niedawna zaczyna siê g³o¶no mówiæ /sk±din±d starczy³o poczytaæ Dyrektywe nr 21/ okazuje siê ¿e plan Barbarossa posiada³ za³o¿enia, które wobec mo¿liwo¶ci militarnych i technicznych ówczesnych niemiec mo¿naby miêdzy bajki w³o¿yæ. Co wobec tego sk³oni³o niemców do ataku na ZSRR?

A mo¿e dajmu ju¿ sobie spokój ze wschodem ???
Wszyscy zainteresowani tematem wiedz± jakie s± Twoje na ten temat pogl±dy i ¿e nie da siê Cibie do jakichkolwiek innych przekonaæ...

Mo¿e pogadajmy o innym teatrze dzia³añ ???

Pozdr.
M.

Có¿ ja tylko jestem ciekawy z czym oni chcieli to osi±gn±æ?? Z Furmankami??

Jak Ci nie odpowiada temat Micha³ to siê nie wypowiadaj, po co ta odpowied¼?? Zêby sobie pogadaæ czy ¿eby od razu uci±c dyskusjê bo Tobie temat sie nie podoba?!

Przekonaæ mnie nic prostrzego tylko wyt³umacz mi jak niemcy mieli zamiar zrealizowaæ za³o¿enie w/w planu czyli osi±gniêcie linii Wo³ga - Archangielsk /zapewne obowi±zkowo z furmankami a do tego z silnikami których zabrak³o jeszcze przed Moskw±, z paliwem i amunicja która by³a a której nie by³o, oj mo¿na wyliczaæ/. Zgodnie z tym co zawieraj± dokumenty umo¿liwi³oby to zlikwidowanie "ostatniego" rosyjskiego centrum przemys³owego na Uralu. Cudzys³ów sam wstawi³em, dla mnie Rosja nie koñczy siê na Uralu dla niemieckich genera³ów pa³a z geografii. A ¿eby nie by³o, w kwestii tego bombardowania to czym chcieli to zrobiæ? Heinkle i dorniery to nie ciê¿kie bombowce dalekiego zasigu. Poczytaj sobie, pomy¶l, potem mów o zmianie pogladów. Ja sugeruje by¶ w tej kwestii zmieni³ swoje - raczej opieraj± siê na g³odnych kawa³kach przeznaczonych dla ludzi którzy powtarzaj± a nie my¶l± samodzielnie, chyba ¿e o czym¶ nie wiem
A teraz niemiecki dowcip z pocz±tku 41 roku o radzieckich czo³gach które obs³uguje stu jeden ¿o³nierzy - jeden siedzi w ¶rodku, a stu popycha. Dobre nie? Zw³aszcza w ¶wietle pó¼niejszych wydarzeñ.
Jeszcze pytanie czyta³e¶ Michale sztandarow± pozycje ludzi powtarzaj±cych, sztandarow± bo jej nie czytali tylko powtarzaj±? Mówie o ksi±¿eczce "Mein Kampf". Wszyscy g³o¶no mówi± a w³a¶ciwie powtarzaj± za radzieckimi demagogami o przestrzeni ¿yciowej na wschodzie cytuja tu nawet w³a¶ciwe zdanie z tej ksi±¿eczki. Tymczasem osoba która zada sobie trud by ta ksi±¿eczke zdobyæ i przez ni± przebrn±æ ze zdziwieniem stwierdzi ¿e wróg owszem jest ale na zachodzie. Wróg numer jeden to Francja, wróg numer dwa to Anglia. Mój Bo¿e mo¿na tak wyliczaæ bez koñca, od dziecka powtarzano nam -nie tylko nam naszym rodzicom te¿- ¿e to niemcy zaatakowali a rosjanie biedne niewinne baranki... problem w tym ¿e my jak te dzieci nadal wierzymy w te bajki.

Witam!

Napiszê ten list jako osoba kszta³caca sie na historyka z zaznaczeniem, ze jest to maja subiektywna ocena.
Czy szansa na sukces planu " Barbarossa " to mit czy nie mit? Zanim spróbuje odpowiedzieæ na to pytanie, które tylko z pozoru jest ³atwe, spróbuje odpowiedziec na pytanie czym by³y pañstwa które sie star³y?
Nie ulega watpliwo¶ci ¿e wojny nie da siê sprowadziæ jedynie do techniki, planów militarnych, dzia³añ wojskowych. Do tego trzeba doliczyæ jescze po³ozenie geograficzne, gospodarcz± ,
politykê ( i zagraniczn± i wewnetrzn± ), i chyba jedna z najwa¿niejszych rzeczy je¶li nie najwazniejsz±
: aspekt ludzki odpowiedzialny za spo³eczno - historyczn± sytuacje za ideologiê,ale i maj±cy wp³yw na wszystkie wyzej wymienione czynniki.
A wiêc po jednej stronie barykady III Rzesza, po drugiej ZSRR. Ani jedna ani druga strona nie by³y w pe³ni przygotowane. Obydwie pope³ni³y istotne b³êdy. Ale po kolei.
III Rzesza. Pañstwo to z ideologicznego punktu widzenia by³o nastawione na ekspansjê. Rz±dzone przez nazistów zak³adaj±cych wyzszo¶æ rasy aryjskiej utozsamianej wy³acznie z rasa germañsk± nad innymi, powo³anej z racji swego istnienia i sprawiedliwo¶ci dziejowej do rz±dzenia innymi w celu rozwoju cywilozacji.
Czytaliscie rozdzia³ Mein Kampf dotyczacy spraw rasowych? Hitler przytacza tam ca³kiem s³uszne, potwierdzone przez naukê i religie stwierdzenie ¿e rozmna¿anie i dziedziczenie w przyrodzie odbywa siê w obrebie tego samego gatunku i ¿e przy skrzyzowaniu dwóch róznych gatunków np. konia z os³em narodzi sie bezp³odny mu³. " bekart" wed³ug nazistów. Bez w±tpienia tak jest w ¶wiecie przyrody. Ale bez watpienia
teoria o wy¿szosci czy nizszosci a nie innosci gatunków i zw³aszcza przenoszenie jej w ¶wiat relacji miedzyludzkich to powazne naduzycie i wykroczenie po za prawo natury. Ale nie bedê tu wg³ebia³ siê w istotê faszyzmu czy nazizmu tylko zwrócê uwagê na co innego. W istocie Francja w Mein Kampf jest wymieniona jako
" odwieczny wróg Niemiec ". Bior±c pod uwagê wzgledy historii jest to tak samo prawdziwe jak stwierdzenie ¿e Niemcy to odwieczny wróg Polski. Czyli nie prawdziwe. Faktem jest jednak ¿e zgodne to by³o z nastrojami spo³eczeñstwa niemieckiego, wyrastajacego w poczuciu krzywdy wyrzadzonej w istocie niezbyt sprawiedliwym uk³adem wersalskim, stojacym wobec biedy i bezrobocia i pamiêtajacym kleskê w I Wojnie ¦wiatowej któr± spowodowali wed³ug s³ów nazistów pañstwa zachodnie( nie mog±ce pogodzic sie ze zjednoczeniem Niemiec w 1871 r. i z rozwojem ich si³y ) przy wspó³udziale " wrogów wewnetrznych ", komunistów, pacyfistów i ¯ydów którzy zadali pañstwu niemieckiemu " Cios w plecy ". Sporo osób w Niemczech ( wychowanych w czasach kajzerowskiego pangermanizmu )nie mog³o pogodzic sie z buntem marynarzy w Kilonii, Hamburgu i innych portach w 1918 r. i z komunistycznym powstaniem w Berlinie w 1919 r i przyj±æ do wiadomo¶ci i¿ nie by³o to spowodowane "antyniemieckim spiskiem z³owrogich si³ " tylko fatalna sytuacj± ekonomiczn± i kleskami militarnymi pod koniec I Wojny. Faktem jest te¿ ¿e Francja i Niemcy od wieków rywalizowa³y ze sob± o granice ( Alzacja i Lotaryngia ) i o dominacjê polityczn± ( Habsburgowie contra Burbonowie itd. ). Faktem jest te¿ ¿e Francja wprowadzi³a okupacjê zag³êbia Ruchry w 1923r. wobec braku sp³aty reparacji czym dodatkowo pogorszy³a sytuacje ekonomiczn± Niemiec. Plan Dawesa i kredyty dla Niemiec to dopiero 1925r. Nazisci swoja ideologiê zbudowali w du¿ej mierze na nastrojach odwetowych . Z podobnych powodów czuli niechêæ do niepodleg³ej Polski która oderwa³a przecie¿ od Cesarstwa Niemieckiego Wielkopolskê i Pomorze Gdañskie oraz czê¶æ ¦l±ska. I z podobnych programowo nienawidzili komuzimu. Racjê masz Kamil ¿e Rosja czy te¿ ZSRR nigdzie nie s± wymienione jako wróg Niemiec. Mowa jest ogólnie o
" Lebensraumie ", o przestrzeni ¿yciowej na wschodzie. Wed³ug s³ow Hitlera " Wstrzymujemy pochód germañski na po³udnie i zachód i rozpoczynamy go tam gdzie konczy³ siê przed 500 laty. Przechodzimy od polityki kolonialnej do kontynentalnej, wkraczaj±c na drogê dawnych rycerzy krzy¿owych. " Dalej stwierdza wyraznie ¿e " mamy na mysli prze de wszystkim Rosjê i jej pañstwa o¶cienne " oraz ¿e Rosja wydana na pastwê Bolszewizmu chyli sie ku upadkowi, ¿e ¯ydzi zast±pili star± germañsk± ( tak! ) elitê i nie s± wstanie utrzymaæ rozleg³ego pañstwa a " Rosjanin o w³asnych si³ach nie mo¿e zrzuciæ jarzma ¿ydowskiego "
( Fajne co? ) Dalej " Ziemiê winien przygotowaæ m i e c z" . Tu juz nie da sie zaprzeczyæ i¿ jest to zapowiedz wojny lub co najmniej brana pod uwagê mozliwo¶æ jej wybuchu. Wojny na Wschodzie, podkre¶lam.
Faktem jest ¿e Francja by³a celem nr.1 ale nie tylko z tego wzglêdu i¿ to " odwieczny wróg " . Hitler nie by³ a¿ tak g³upi i mia³ doradców. Zna³ na tyle komunistów, ¿e by wiedzieæ ze zdobycie przestrzeni ¿yciowej raczej nie odbêdzie siê bez zbrojnej konfrontacji z ZSRR. Zdawa³ te¿ sobie sprawê z tego ¿e prawdopodobnie predzej czy pózniej zaatakowaæ mog± oni. Ale lepiej uprzedziæ uderzenie.Przecie¿ nigdy nie wyrzekli siê d±¿êñ do rewolucji ¶wiatowej a wojna miêdzy ich ideologicznymi przeciwnikami " imperializmem anglosaskim " i "imperializmem faszystowskim "jest im bardzo na rekê gdy¿ doprowadzi do "rewolucyjnego wrzenia mas " w Europie. Tak wiedz wróg Niemiec jest nie tylko na Zachodzie gdzie s± nim pañstwa ale i na Wschodzie gdzie jest nim ideologia. Istniej± te¿ fakty iz Hitler poczatkowo w pokojowy sposób chcia³ pañstwa zachodnie wciagn±æ do krucjaty antybolszewickiej. Skoro siê nie da³o, trzeba by³o uzyæ si³y i je podbiæ m. in. po to aby wykorzystaæ ich potencja³ i zlikwidowac mo¿liwo¶æ walki na dwa fronty.( Pierwszy atak spad³ na Polske dlatego gdy¿ Hitler wiedzia³ iz w przypadku ataku na Zachód Polska dokona inwazji) A ich potencja³ by³ Niemcom potrzebny. Zdawali sobie sprawe ¿e ekonomia samych Niemiec nie pozwala im na wygranie starcia ze Wschodem. Ale tez co ciekawe bez ekonomicznego wsparcia ZSRR nie byli te¿ chyba wstanie pokonaæ Anglii . Pisze chyba bo Anglicy za³ozyli blokadê morsk±, mieli kolonie zamorskie, ekonomiczne wsparcie Stanów Zjednoczonych ale Bitwy o Anglie omal nie przegrali. Dziêki dostawom surowców z ZSRR skutki tej blokady by³y niweczone ale Hitler bra³ pewneie pod uwagê iz dostawy mog± sie skoñczyæ je¶li Stalin tak zadecyduje.
A ZSRR tak¿e prowadzi³ ekspansjê, ale e Stalin raczej nie planowa³ Czerwonego Marszu na Zachod w 1941r.
Nie liczy³ siê te¿( czy te¿ mo¿e nie wierzy³ ) z mozliwo¶ci± niemieckiego ataku gdyz nie prowadzi³ ¿adnych przygotowañ. Ekonomicznie do wojny by³ nieprzygotowany, kadry by³y wymordowane, kolektywizacja rozwali³a rolnictwo, nadmierne inwestycje w przemys³ ciezki szkodzi³y gospodarce. Ale jednoczesnie w kierowniczych kadrach Armii Czerwonej panowa³o po za nielicznymi wyj±tkami zadufanie zupe³nie takie jak w armii polskiej przed 1939r i nie docenianie si³y przeciwnika. Broni niestety te¿ brakowa³o. W przeciwnym wypadku nie trzeba by³o by nadrabiaæ odwag± i strzelaniem w plecy cofajacym sie oddzia³om. Fakt ZSRR sie podniós³ gdy¿ ewakuowa³ za Ural wiêkszo¶æ fabryk których Niemcy z braku odpowiedniego lotnictwa nie mogli zniszczyæ i uruchomi³ swój sporo wiêkszy od Niemiec potencja³. Nie zaatakowali ZSRR Japoñczycy dzieki czemu w okresie zimy 1941/1942 pojawi³y sie na froncie doskonale pzrygotowane do walki w zimie dywizje syberyjskie , w czasie gdy Niemcom brakowa³o wyposa¿enia zimowego. Jeszcze w zimie 1942/1943 rekwirowali na u¿ytek wojska zimowe cywilne p³aszcze i kurtki w tym damskie. ZSRR zwycie¿y³ gdy¿ w trudnym dla niego decyduj±cym okresie 1941 - 1942 zanim w pe³ni uruchomi³ w pe³ni swój potencja³ wojenny pomog³y mu Wielka Brytania i zw³aszcza Stany Zjednoczone Ameryki wysy³aj±c tony broni i sprzêtu. I prze de wszytskim dziêki nieugietej postawie narodu radzieckiego który choc w duzej mierze nie cierpia³ stalinizmu to jednak zjednoczy³ sie wobec hitlerowskich okrucieñstw. Niemcy i ich sojusznicy przegrali takze dzieki temu ¿e byli zaanga¿owani w walce z Angli± i od grudnia 1941r. ze Stanami Zjednoczonymi ( o potencjale wiêkszym jeszcze od ZSRR i du¿o wiekszym od Niemiec i Japonii ), zagro¿eni drugim frontem w koñcu otwartym i pchnêli przeciw sobie wiêkszo¶æ narodów Europy I Azji ( w przypadku Japonii ) swoj± brutaln± polityk± okupacyjn±, co absorbowa³o niema³o ich si³ których tym samym brakowa³o na frontach.
Koalicja posiada³a nad osi± przewagê potencjaln± i moraln± i g³ównie z tego wzgledu zwyciezy³a. I tak to chyba nalezy rozpatrywaæ. A nie sprowadzaæ tego tylko do konfontacji dwóch pañstw. Faktem jest iz ZSRR za wojne ponosi podobn± odpowiedzialno¶æ co Niemcy ( chocia¿ Rosjanie reaguja na to alergicznie ), ale faktem tez jest ¿e agresja hitlerowska da³a Stalinowi do rêki potêzny argument walki o wyzwolenie Europy ( i Azjii ) od faszyzmu i militaryzmu i spowodowa³a ¿e opinia publiczna na Zachodzie by³a ZSRR w latach wojny i bezpo¶rednio po niej bardzo przychylna. Odpowiedzialno¶cia mo¿na by tez przeciezobarczyc panstwa zachodnie za to ¿e w 1939r. nie przysz³y Polsce z obiecana pomoc±.

A czy wynik wojny móg³ byæ inny. To tylko gdybanie. Byæ mo¿e Hitler móg³ pokonaæ ZSRR przy wspó³udziale samych Rosjan, Ukrainców, Bia³orusinów , og³aszaj±c ich wyzwolenie od komunizmu i stalinizmu. Tyle ¿e to ze wglêdów ideologicznych by³o niemo¿liwe.

Ocena ca³kiem calkiem zawiera niestety ciut niedoróbek.
Niemniej jednak jestem pod wra¿eniem ¿e ci sie chcia³o
Oto moje uwagi moze ci siê przydadz±


Zwróæ uwage ¿e nie ma terminu nawet ogólnego, a w ujêciu ca³o¶ciowym na 1 miejscu jest Francja na 2 Anglia /wraz z nadzieja na porozumienie/ i "ogólna rewizja" traktatu

Ale ta argumentacja ma dziure i to spor±. Hitler nie musia³ atakowaæ Francji mógl i¶æ dalej "na sowietów". Tymczasem nie do¶æ ¿e zlikwidowa³ bufor (Polske) to jeszcze odwróci³ siê do Stalina plecami i poszedl na Francje.

Szczerze to baardzo mocno naciagane i tak naprawde bez oparcia w faktach

Ciep³o cieplo ale konkretniej chodzi o to ¿e Stalin móg³ odci±æ Hitlera od rumuñskiej ropy na po³udniu a na pó³nocy od niklu i ¿elaza. Zwróæ uwage jak zmieniaja siê wypowiedzi A.H. po zajêciu Besarabii i krajów nadba³tyckich /"Dzienniki" Halder/
Blokada angielska - chyba ci siê pomyli³o z I ¶wiatow± w II blokowali a owszem niemcy Anglie

Ja mam inny pog±d ale to nie na ten temat

liczy³ siê /w zupe³nie inny sposób - za³o¿enia z gier wojennych/ a przygotowania prowadzi³
Ekonomicznie by³ przygotowany lepiej ni¿ Hitler
O wymordowanych kadrach sugeruje doczytaæ bo to bzdura totalna a historyk powinien wiedze uzupe³niaæ

a to sk±d wzi±³e¶

Bez obrazy ale znowu sugeruje by¶ doczyta³, a metody NKWD maj± swój pocz±tek w czasie wojny domowej i ciagle by³y obecne

w ZSRR przemys³ w momencie wybuczhu wojny ju¿ byl przestawiony na tryb wojenny

Szafujesz s³owami jak ch³opcy w podstawówce co przyszlemu historykowi nie przystoi

Poczytaj o Abbeville /chyba 17.09.39r./ i przy okazji o zobowi±zaniach Polski - temat przyznam dyskusyjny

Pozdrawiam

Odmienne opinie w dyskusjach historycznych s± bardzo porz±dane. Z interpretacj± najnowszej historii zawsze sa k³opoty. Czê¶æ rzeczy jest utajniona wci±¿, emocje jeszcze po czesci obecne ( bo ludzie z tamtych lat jeszcze ¿yj± ), pogl±dów jednoznacznych na czê¶æ spraw brak. Np. ¶mierc Sikorskiego ( wypadek, sabota¿,
wywiad radziecki, wywiad brytyjski, opozycja...?)

Z Blokad± Wielkiej Brytanii to dyskusyjna sprawa, gdy¿ si³y floty brytyjskiej wielokrotnie Niemców przewy¿sza³y, co przyznaje sam Erich Reader, blokada odbywa³a sie g³ównie za pomoc± U-Bootów ( samoloty niemieckie operowa³y g³ownie z baz w Skandynawii i strzeg³y g³ownie tras do Murmañska i Archangielska )
no i za pomoc± " Mosquito Fleet " na kanale La Manche. Mimo wysokich strat konwojów brytyjskich Wyspiarze ani przez moment nie byli odciêci od swych posiad³osci kolonialnych. Bywa³o za to ¿e przechwytywali amerykañskie statki ze sprzetem przeznaczonym dla Niemiec( tak! ), oczywiscie mam namysli okres 1939- 1940.
Od roku 1943 alianci dominowali juz ca³kowicie.

Co do Abbeville. 12 IX 1939 r. spotkali sie tam premierzy Francji Edouard Daladier i Wielkiej Brytanii Arthur Neville Chamberlain i uzgodnili wstrzymanie wszelkich dzia³añ przeciw III Rzeszy nie infomuj±c jednak o tym rz±du polskiego. By³o to przed wkroczeniem do polski wojsk Sowieckich a wiêc nie przypuszczam, ¿eby by³o z tym zwi±zane.
Zobowi±zania Francji: U¿ycie lotnictwa natychmiast ( niewykonane ), U¿ycie g³ównych si³ l±dowych najpózniej w 15 dniu wojny ( nie zd±zyli wykonac przed Abbeville )
Zobowi±zania Wielkiej Brytanii : Uzycie lotnictwa ( ograniczone do rozrzucania ulotek nad Niemcami i nieudany atak na Wilhelmshaven bez udzia³u g³ównych si³ RAF )

Pozostaj± faktem natomiast starcia morskie w tym okresie, oczywiscie bez porównania z pózniejszymi.


Co do produkcji zbrojeniowej w ZSRR. Fakt gospodarka radziecka by³a zawsze nastawiona na przemys³ cie¿ki i zbrojeniowy czêsto kosztem inny dzia³ow produkcji.Fakt jednak ze przemys³ ten trzeba by³o ewakuowac za Ural w momencie inwazjii i b³yskawicznych postepów Wermachtu w 1941r. Zak³ad trzeba najpierw zdemontowaæ, przewiezæ, zmontowac i uruchomic. Szybko to siê nie dzieje. Gdy mia³em na mysli brak broni to moze powiem inaczej. Broni nie brakowa³o tylko brakowa³o broni nowoczesnej odpowiadajacej technicznie broni niemieckiej. Wiêkszosc broni nie odpowiada³a najnowszym standartom. Zw³. lotniczej. Niemieckie lotnictwo by³o przeznaczone do wspomagania marszu wojsk ladowych nie do operacji strategicznych na wielka skale ( m.in. dlatego nie mog³o siegnac Uralu ) ale w 1941 r. panowa³o w powietrzu na swym akwenie dzia³an. Nie ulega te¿ watpliwo¶ci ¿e niemieckie samoloty i nie tylko nale¿a³y do najlepszych na ¶wiecie.Czy moi profesorowie mnie ok³amuja?

Zwróc uwage na to jak zachwalana przez Ciebie potezna Armia Czerwona radzi³a sobie wczasie wojny zimowej 1939/1940 w starciu z Finlandi± która niewiele posiada³a po za sprzyjajacym terenem i klimatem.

S³owa o zadufaniu w kregach dowódczych Armii Czerwonej to nie moja s³owa tylko Gieorgija ¯ukowa, podobnie ocenia to Nikita Chruszczow w swym tajnym referacie na XX zjezdzie KPZR i bynajmniej nie tylko oni.
Byæ mo¿e np. Wo³oszanski k³amie ( ¶wiadomie albo nie ) byc moze mówi prawdê, prof.Roszkowski , prof. Turkowski,prof.Ko³odziejczyk ( obaj z UW ) i inni podobnie. Ja sie przychylam do ich opinii , chyba ¿e zmienisz mój pogl±d ale aby to nastapi³o najpierw odpowiedz mi na pytanie : Jakie sa wed³ug Ciebie motywy hitlerowskiego uderzenia na ZSRR? I opisz przyczyny pora¿ek Armii Czerwonej w 1941r. Od razu mówie ze nie uwierze w zaden przemyslany z góry plan strategicznego odwrotu o czym wypisuje historiografia radziecka z okresu stalinowskiego.

Pozdrawiam!

Ps. Prosi³bym tez o skupienie sie na dyskusji bez docinek osobistych, gdyz ja tego Tobie nie robiê

Witam!

Jeszcze kilka uwag. Jak powyzej wspomnia³em gospodarka pañstwa radzieckiego, skupiona by³a na przemysle ciezkim i zbrojeniowym ( od momentu pierwszej pieciolatki zw. " budowaniem podstaw socjalizmu " ), odbywa³o sie to kosztem przesuniecia iwestycji na ten sektor i zaniedbaniem wytwórczosci lekkiej, dóbr komsumpcyjnych, rolnictwa i ogólnego poziomu zycia przecietnego cz³owieka. Przy tym budowa podstaw przemys³u odbywa³a siê w warunkach nastawienia na autarkiê,terroru ( który najbardziej da³ sie we znaki w czasie kolektywizacji - na skutek g³odu w pierwszej po³owie lat trzydziestych , za³amania produkcji roliniczej , wyrzynaniem pog³owia byd³a przez ch³opów itd., oporu wobec przymusowych kontyngentów i represji ze strony w³adz, zmar³o z g³odu b±d¿ zginêlo kilkana¶cie milionów obywateli radzieckich ),politycznego wyizolowania ZSRR w latach dwudziestych i pierwszej po³owy lat trzydziestych i warunkach zacofania technicznego, prymitywnymi metodami za cênê licznych ofiar. ( Takie by³y czasy, terror i ¿arliwo¶æ wiary ideologicznej wzajemnie sie wspomaga³y ). Do¶æ wspomnieæ liczbê 50 tys. ofiar w czasie budowy kana³u bia³omorskiego. ¯e tez wspomnê kilka milionów wiezniów " gu³agu " co by³o sposobem pozyskiwania darmowej si³y roboczej. Przemys³ radziecki mimo to rozwija³ sie do¶æ pomy¶lnie, opierajac siê na pracy przymusowej i na ¿elaznej dyscyplinie. Jednak¿e mia³ istotn± wadê podobnie jak gospodarka krajów obozu komunistycznego po wojnie. Rozwój przemys³u odbywa³ sie ekstensywnie poprzez zwiekszanie liczby zak³adów przemys³owych, zatrudnienia, mobilizowania entuzjazmu za³óg lub wymusznia dyscypliny kosztem inwestycji na wprowadzanie nowoczesnych technologii w produkcji. Okres rz±dów Józefa Stalina mimo rozwoju potêgi ZSRR jednocze¶nie jednak niszczy³ podstawy tej potegi. W³adza w ZSRR zorganizowana by³a w sposób hierarchiczny, opieraj±c sie na ¶cis³ym podporzadkowaniu wobec " góry ", przy czy z biegiem czasu okaza³o sie ¿e o obsadzie kluczowych stanowisk w aparacie partyjnym, administracyjnym, a tak¿e w armii decydowa³a przede wszystkim lojalno¶c wobec góry i " prawomyslno¶æ " a kompetencje liczy³y sie drugoplanowo. Kierownictwo partyjne na którego czele sta³ Stalin d±zy³o do eliminacji ka¿dego uznanego za " wroga ludu " interpretujac to rozszerzajaco czesto wcelu pognebienia odmiennych pogl±dów, sprzeciwu wobec dzia³an góry czy tez po prostu zbytniej niezalêznosci. Stalin d±¿yl do usuniecia wszystkich zagra¿aj±cych mu ludzi, nie tylko opozycjonistów w rodzaju Trockiego ale i w³asnych wspó³towarzyszy którzy przez swoje zas³ugi jak Sergiej Kirow czy Sergo Ordzonikidze ,byli popularni i mogli z nim rywalizowaæ. Opozycjonistów usun±³ jescze w latach dwudziestych a z najbardziej zas³uzonymi wspó³towarzyszami ( uczestnikami " Zjazdu Zwyciezców " po zakoñczeniu pierwszej " piêciolatki " ) zacz±³ sie rozprawiaæ w latach trzydziestych. Zaczê³o sie od zleconego NKWD zabójstwa Kirowa , co zosta³o potraktowane za pretekst do kolejnych czystek. Okres najwiekszej czystki to lata 1935 r. ( partia i aparat bezpieczeñstwa) i 1937 - 1938 r ( partia ,aparat bezpieczeñstwa i armia ). W latach tych wymordowano w³asciwie wiekszo¶c starej kadry partyjnej i wojskowej, ludzi zas³u¿onych, doswiadczonych , z okresu rewolucji, wojny domowej i budowy gospodarki. Ich miejsce zajmowali czêsto ludzie nie dorównujacy im kompetencjami ale za to s³u¿alczy wobec " góry ", którzy doswiadczenie dopiero musieli zdobywaæ. Przytoczê tu chociazby dane s³u¿by bezpieczeñstwa na temat wymiany kadr w armii:

Z piêciu marsza³ków pozostawiono dwóch, z piêtnastu dowódców armii pozostawiono dwóch, z osiemdziesiêciu piêciu dowódców korpusu pozostawiono dwudziestu o¶miu, ze stu dziewiêædziesieciu pieciu dowódców dywizji pozostawiono osiemdziesieciu piêciu, z czterystu sze¶ciu dowódców brygad pozostawiono stu osiemdziesieciu szesciu , wystarczy? Liczby mówia same za siebie. Ogólem usunieto z armii ok. 80 000 oficerów a wiec takze wielu nizszych stopniem. Usuniêcie z armii oznacza³o najczesciej uwiezienie w ³agrze lub wyrok smierci i represjonowanie rodziny jako tzw. rodziny zdrajcy ojczyzny co spotka³o m.in. rodzinê Tuchaczewskiego.
Tak czy inaczej Armia Czerwona zosta³a w przeddzieñ II Wojny ¦wiatowej pozbawiona wiêkszo¶ci swego doswiadczonego trzonu dowódczego który ustapi³ miejsca ludziom takim jak np. Kiry³ Kirponos , który swój awans zawdziecza³ wyjatkowo s³uzalczej postawie i tym ¿e w szkole oficerskiej aktywnie uczestniczy³ w zwalczaniu " wrogów ludu " donosz±c na swych kolegów. A po wybuchu wojny jako dowódca frontu po³udniowo - zachodniego zachowa³ sie strasznie nieudolnie i poniós³ koszmarne straty. Albo Siemion Budionny, jeden z najbardziej s³uzalczych wobec Stalina oficerów który po wybuchu wojny móg³ pochwaliæ sie podobnymi "osiagniêciami" co Kirponos.
A wiekszo¶æ z tych doswiadczonych którzy unikneli czystki by³a niechetna do podejmowania jakichkolwiek decyzji bez wiedzy i zgody " góry ", dlatego tez ocaleli. I nawet jesli mieli jakies zastrzerzenia i uwagi, czy z czyms sie nie zgadzali to woleli nie narazaæ siebie ( i swoich rodzin ). To odbiera³o w³asciwie wiekszo¶æ inicjatywy dowódczej radzieckim si³om zbrojnym.

S³owa marsza³ka Bagramiana o okresie poprzedzajacym wojnê : " Biernosæ organizacyjna, na któr± Stalin i kierownictwo Ludowego Komisariatu Obrony skazali wojska pog³ebia³a sie jeszcze wskutek bezmyslnej propagandy dezinformujacej ¿o³nierzy "
Chodzi o ton propagandy jakoby wszelkie doniesienia o zblizaj±cej sie agresjii Niemiec by³y bezpodstawne i obliczone na prowokacjê.

Odnosnie wyposazenia i wyszkolenia Armii Czerwonej. Zróbmy analizê porównawcz±:
Dane odno¶nie radzieckich si³ zbrojnych pochodza z ich sztabu generalnego:

Si³y hitlerowskie Armia Czerwona

7 200 000 ¿o³nierzy 4 700 000 ¿o³nierzy
I rzut 3 800 000 ¿o³nierzy I rzut 2 350 000 ¿o³nierzy
153 dywizje 300 dywizji
2740 samolotów 8105 samolotów
3350 czo³gów 22000 czo³gów
48 000 dzia³ i mozdzierzy 38 000 dzia³ i mozdzierzy

Stosunek si³ kataklizmu wcale nie zapowiada. Niemcy i ich sojusznicy maj± pewna przewagê w artylerii, wiêksz± w liczbie ¿o³nierzy ale pod wzgledem liczby dywizji ustepuj± i sporo ustêpuj± w liczbie samolotów i czo³gów. Ale duza przewaga radziecka w tym wzglêdzie jest iluzoryczna gdy¿ w liczbie samolotów 8 105 znajdowa³o sie tylko 1 500 sztuk nowych typów rozrzuconych po róznych jednostkach lotniczych i nie wszystkie znajdowa³y sie w gotowosci na pierwszej linii. Pozosta³e samoloty to w wiêkszosci przestarza³e typy z lat dwudziestych i poczatku trzydziestych z których spora czê¶æ by³a " uziemniona " z powodu braków paliwowych i cze¶ci zamiennych pzrzez co sta³a w magazynach na lotniskach. Sporo mozna te¿ powiedzieæ na temat wyszkolenia radzieckich lotników którzy zdecydowanie ustêpowali doswiadczonym lotnikom niemieckim dla których by³ to ju¿ prawie trzeci rok wojny. Zreszt± ok. 70% radzieckiego lotnictwa zosta³o zniszczone na ziemi gdy¿ nie og³oszono na czas w jednostkach lotniczych alarmu ( zgubne czekanie na decyzje góry ) i nie przemieszczono ich np. na zamaskowane lotniska polowe.Przemieszczono tylko czêsæ, ale nie dowieziono zapasów materia³owych zw³. amunicji. Dzieki czemu Hitlerowcy b³yskawicznie zdobyli panowanie w powietrzu i mogli w miare swobodnie siac zniszczenie na bezposrednim zapleczu frontu, co mia³o duzy wp³yw na walki na l±dzie. Utrac± inicjatywe w powietrzu dopiero w 1943 r.Podobnie ma sie rzecz z czo³gami. ZSRR ma 22 000 czo³gów ale w tym tylko 1 470 czo³gów nowych typów ( KW - 1 i T - 34 w pierwszej wersji ) , reszta to maszyny przestarza³e ( ustêpuj±ce czo³gom niemieckim) i czesc z nich stoi z braku czesci zamiennych.
Niemieckie czo³gi uczestniczace w agresji na ZSRR to g³ównie góruj±ce nad nimi PZKPW III i PZKPW IV, oczywiscie takze by³y sprzêt armii czechos³owackiej i francuskiej.

Oddajmy jednak g³os Fediuniñskiemu dowódcy 15 korpusu Obwodu Specjalnego w Kijowie :
" Sporadycznie jak na lekarstwo dociera³y do nas nowe modele czo³gów i samolotów. Najnowsze typy czo³gów dotar³y do strefy przygranicznej dopiero w kwietniu i maju 1941 r. a przeciez przyuczenie czo³gistów zajmuje duzo czasu.Skutki sa widoczne. Brakuje za³óg. Oficerów, podoficerów i szeregowców z innych formacji np. kawalerii przenosi siê do jednostek pancernych " Dalej refleksja " Nie docenialismy do¶wiadczenia wojskowego oraz ¶wietnego wyposazenia technicznego armii niemieckiej "

Gieorgij ¯ukow wypowiada sie w troche inny sposób ale sens jest podobny :
Czy to by³o zaskoczenie? Co to w ogóle znaczy zaskoczenie, jesli mówimy o dzia³aniach na tak wielka skalê?
Przeciez to nie by³o tylko niespodziewane przekroczenie granicy i nie tylko niespodziewana napa¶æ.[...] G³ówne niebezpieczenstwo zaskoczenia nie polega³o na tym, ¿e Niemcy nieoczekiwanie przekroczyli granicê, ale na tym ¿e zaskoczeniem by³a dla nas moc uderzeniowa armii niemieckiej . To jest to najwazniejsze co uwarunkowywa³o nasze straty w pierwszym okresie wojny a nie tylko zwyk³e niespodziewane przekroczenie granicy "

A o odpowiedzialnosci Stalina i wyzszych dowódców wypowiada siê:

" Na nas [...] spoczywa odpowiedzialno¶c za to ¿e nie do¶æ stanowczo ¿adalismy [...]podjêcia ¶rodków niezbednych na wypadek wojny[...] oczywiscie nalezy realnie wyobrazic sobie, co oznacza³o wówczas przeciwstawienie sie Stalinowi w ocenie sytuacji ogólnospo³ecznej.
Dalej :
" Nie odczuwa³em wówczas przed wojn± , ¿e jestem m±drzejszy i bardziej dalekowzroczny niz Stalin,¿e lepiej ni¿ on oceniam sytuacjê i wiecej o niej wiem."

Gieorgij ¯ukow i Niko³aj Watutin przeprowadzili jednak grê sztabow± zak³adajac± niewielk± przewage liczebn± Niebieskich ( Niemców ) nad Czerwonymi ( Armia Czerwona ). Niebiescy odniesli druzgoczace zwyciêstwo. Stalin nie uwierzy³ jednak w taka mozliwo¶c i odpowiedzialnoscia za pora¿kê Czerwonych obarczy³ szefa sztabu,Kiry³³a Miereckowa, g³ównego recenzenta gry, który wkrótce trafi do wiezienia w " nagrodê " za
" osiagniecia " Armii Czerwonej w czasie wojny z Finlandi±. Na kogo¶ trzeba by³o zrzuciæ winê.
A oto wspomnienia Anastasa Mikojana :

" W sobotê 21 czerwca 1941r. zebralismy siê, cz³onkowie Biura Politycznego KC Partii,póznym wieczorem u Stalina w jego rezydencji na Kremlu.[...] Stalin nadal sadzi³ iz w najbli¿szym czasie Hitler nie rozpocznie wojny przeciwko ZSRR "

Armia Czerwona w 1941r. potê¿na by³a g³ównie w dokumentach. By³a to potega iluzoryczna. Ustepowa³a Niemcom uzbrojeniem, inicjatyw± dowódcz± i pod wzglêdem morale
( czêste przypadki mordowania komisarzy i poddawania sie bez walki) i przede wszystkim do¶wiadczeniem.
Sam jestem podoficerem ( rezerwy ) i wiem co to jest potega w dokumentach a si³a rzeczywista. Nasza armia na papierze jest ca³kiem " silna " i zdolna do odparcia najazdu a nawet do kotrofensywy i sukcesu. Tylko jednak na papierze.Moja kompania saperów zmotoryzowana ( oczywiscie z nazwy ) posiada³a 100 ¿o³nierzy, 20 podoficerów, 8 oficerów, 115 karabinów AKMS, 7 karabinów AK - 47 PALLAD z podwieszanymi granatnikami, 8 RKM, 8 granatników rakietowych p-panc, 3 wyrzutnie rakiet kierowanych o zasiegu 3 km., 8 cie¿kich karabinów maszynowych PK, 9 pistoletów maszynowych PM - 63 ( dla oficerów ) , cztery cie¿arówki , jeden Honker ( wozi³ sie nim d - ca ) , cztery transportery p³ywajace, cztery wyrzutnie Wyd³uzonych £adunków Wybuchowych, ¿e nie wspomnê o innym sprzêcie izynieryjnym do likwidacji zapór inzynieryjnych i treningowym. Ile z tego dzia³a³o i jacy ludzie s³uzyli ( m.in.dwóch prawie analfabetów) no có¿, nie bêdê
wyprowadza³ Was z b³êdu.

O sytuacji gospodarczej ZSRR po wybuchu wojny i o znaczeniu dostaw LEND - LEASE spróbuje podyskutowaæ pózniej.

Pozdrawiam!

Ps. Podajê zród³a i opracowania które wykorzysta³em:
" Stalin i Genera³owie " - Pawe³ Wieczorkiewicz ( wybitny znawca tematyki ZSRR )
" Wspomnienia i refleksje " - Gieorgij ¯ukow
" Sztab Generalny w latach wojny " - Siergiej Sztiemienko ( szef wydzia³u operacyjnego Sztabu
Generalnego ZSRR )
" Podniatyje po triewogie " - Fediuniñski ( d-ca 15 korp. Obwodu Spec. w Kijowie )
" Fenomen Stalina " - zbiór wypowiedzi funkcjonariuszy KPZR i opozycjonistów zebrany przez Paw³a
Wieczorkiewicza
Dotychczasowe dyskusje jak widze opieraj± siê g³ównie na wspomnieniach i dziennikach dowódców niemieckich, ale oni prezentuj± w³asny punkt widzenia. Postanowi³em zwrócic uwage tak¿e na radziecki.

Dla chêtnych fragmenty zaczerpniete z opracowania " Wielikaja Otieczestwiennaja Wojna Sowietskogo Sojuza 1941 - 1945 " w za³±czniku. Kogo nudzi czytanie , omijaæ z daleka !

Ja sie powstrzymam od wyra¿ania opinii na ten temat, ale mój ¶wiatopogl±d na sens planu "Barbarossa" jak i na wojnê radziecko-niemieck± wogóle wywróci³a ksi±¿ka Wiktora Suworowa "Lodo³amacz". Szczerze polecam, choæ wiarygodno¶æ tego autora (szczególnie ostatnio) jest przedmiotem sporów, to publikacja ta sk³ania do my¶lenia.

Pozdrawiam

Nowy, byæ mo¿e nieznany Wam fakt dotycz±cy zniszczenia radzieckiego lotnictwa w pierwszych godzinach wojny. Otó¿ wspomina³em o tych 1500 nowoczesnych samolotach ( wiêkszo¶æ z nich znajdowa³a siê na loniskach polowych ), to samo mo¿na powiedzieæ o ca³ej lataj±cej reszcie. Samoloty nieprzemieszczone by³y to samoloty w wiekszo¶ci niesprawne. Dlaczego zatem radzieckie lotnistwo zosta³o zniszczone?
Niemcy znali po³o¿enie wszystkich ( a przynajmniej wiêkszo¶ci ) lotnisk polowych na Zachodzie ZSRR! Dokumenty te znajduj± siê w archiwum wywiadu amerykañskiego. Dotycz± tzw. lotniczego pu³ku Rowehla specjalizuj±cejgo siê w lotach wysko¶ciowych. Otóz jego eskadry na kilka miesiêcy przed inwazj± dokonywa³y rozpoznania z powietrza za pomoc± bardzo czu³ych b³on filmowych i aparatów. Wysosko¶æ lotu do 12 tys. metrów, sensacyjna w tamtych czasach, sprawi³a ¿e Rosjanie nic nie spostrzegli! I faktycznie w ich wspomnieniach czy dokumentach nie ma ani s³owa o tym. Konieczno¶æ u¿ycia wysoko¶ciowych samolotów podyktowana by³a nieskuteczno¶ci± infiltrowania terenu ZSRR tradycyjnymi sposobami. NKWD by³o za dobre i za przebieg³e . A pomys³ z samolotami okaza³ siê rewelacyjny.Odkryto nie tylko lotniska. Szerzej o tym mówi ksia¿ka Paula Carella
" Operacja Barbarossa ".

To taka ciekawostka, nie do koñca zwi±zana z tematem ale warta przytoczenia.