******************
1.Kusze prymitywne
Najprostszy zamek dzia³a³ na zasadzie wypchniêcia ciêciwy z poprzecznego wy¿³obienia w ³o¿u. £o¿e kuszy mia³o przymocowany od do³u d³ugi drewniany spust. By³a to dzwignia jednostronna przymocowana w przedniej czê¶ci ³o¿a. Wewn±trz wyciêcia w którym spoczywa³a napiêta ciêciwa wywiercony by³ otwór. W otworze tym spoczywa³ drewniany trzpieñ. Podczas strza³u kusznik prawa rêka przyciska³ spust do ³oza, trzpieñ by³ wypychany w gore, podnosi³ i uwalnia³ ciêciwê. Spust by³ mocowany w przedniej czê¶ci za pomoc± sznura lub drewnianej osi tak, aby uniemo¿liwiæ mu zbyt du¿e opadniecie i poruszanie siê na boki. Takie rozwi±zanie w Europie stosowano g³ównie do XI wieku, lecz w innych czê¶ciach ¶wiata przetrwa³o nawet do XIXw.
Kusza-zamek w ¶redniowieczu
2. Skane lockbow - prymitywna kusza z p³d.Szwecji - inspiracja do wykonania repliki
The lockbow is a common type of crossbow used throughout northern Europe between approximately 900 to 1600 AD. It is a relatively primitive weapon that is inexpensive to construct - no metal parts. It is typical of early crossbows before the advent of more complicated lock mechanisms and composite prods during the 12th century.
This reconstruction is based on the sketches in Alms "Survey of European Crossbows". The artifact was discovered in Skane in southern Sweden in 1941, and has been dated to 1525. however the style is practically identical to that of earlier bows. The original prod measure 92cm long, 4cm deep, and 3.5 cm thick. Half inch diameter bolts were discovered with the bow.
lockbow
3. Obszar wystêpowania
The Picts and the Norse also seem to have used a weapon known as the lockbow, a type of primitive crossbow, perhaps similar to the Roman crossbow.
lockbow
4.Rozwój kuszy w przedzia³ach czasowych
The crossbow was probably introduced into Europe circa 900 CE, and possibly a couple of hundred years earlier. From this time until the 12th. century, the prods of crossbows were self-bows, or made out of one piece of wood. Composite prods, made out of horn and/or sinew(tendon) and/or wood were introduced to Europe in the 12th. century. The composite bow was the technology of the Saracens, and was a marked improvement over the wood bow. Steel prods were made and used after 1350 CE.
kusza w ¶redniowieczu
5. Historyczne miejsca wystepowania prymitywnej kuszy w Xw. z jednoczesnym wskazaniem, ¿e konstrukcja ró¿ni³a siê od rozwi±zañ "rzymskich" - jako odrêbne konstrukcje zbli¿one do kusz my¶liwskich z p³d.wsch.Azji i Afryki u¿ytkowanych lokalnie, praktycznie do chwili obecnej
riddle 17 of the Anglo Saxon chronicle The Exeter Book, refers to a mechanically released bow-type weapon, some say a crossbow while others say a siege engine. "I am the protector of my flock, fast strengthened with wires...I often spit forth deadly spears...missiles of war fly from my belly." The French chronicler Richerus records that arcobalistae were used in the siege of Senlis in 947 AD and again at Verdun in 985. Their presence was known at the battle of Hjorungsvag, Norway in 986. Primitive examples have been discovered in digs at Lillohus, Kristianstad, Sweden. Some experts attribute these bows to the later Middle Ages, but the fact that Scandinavian peasants used this type of weapon for many centuries with little development makes determining the earliest date of use difficult. This Scandinavian primitive bow differs in release from the Roman bow, instead showing similarities in release to the simple African and Southeast Asian trap-bows still in use today.
Historia kuszy
trochê przyk³adów broni prymitywnej
An Ankha warrior from Northern Siam (Thailand) shooting with a crossbow.
Khant hunter with crossbow, 19091910. No. 1706-50
wooden crossbow coming from Indo-China, probably from Vietnam
Montagnard Hand-crafted Vietnamese Crossbow with Scabbard and Arrows
Dega Crossbows
Nu nationality crossbow with bearskin quiver, arrow tubes and arrows.
6. prymitywna kusza zachodnioeuropejska jako odrêbne i bardzo uproszczone rozwi±zanie
The history of the crossbow is varied. In China in the 200s B.C., the crossbow (nu, ?) was well developed, including a lock mechanism that was self resetting. Roman bows tended to be ornate and well engineered, yet western European bowstocks that were produced 600 years later appeared to be nothing more than rough hewn slabs of wood. Crossbows were actively being used from 800 to 1500 A.D.
kusza prymitywna
Dodatkowe za³o¿enia wprowadzone przez Wotawê i uwzglêdnione w replice jak± wykona³em:
7. Niemetalowe ³êczysko i orzech. - Lockbow nie posiada absolutnie ¿adnych elementów metalowych.
8. Naci±g do 30kG, napinanie tylko si³± r±k lub hakiem i strzemieniem.
- napinanie mo¿liwe jest dwiema metodami: staj±c na ³êczysku (nie by³o u¿ywane strzemiê) lub opieraj±c kolbê o brzuch i ci±gn±c ciêciwê do siebie obu rêkami (d³onie kciukami do góry)
- si³a naci±gu nie jest jedynym parametrem, wa¿na jest droga rozpêdzania be³tu, czyli prawid³owo efektywno¶æ kuszy winna byæ okre¶lana w kilogramo-centymetrach.
THE PHYSICS OF MEDIEVAL ARCHERY – efektywno¶æ ³uku http://www.stortford-archers.org.uk/medieval.htm
9. Mechanika oparta na historycznych schematach
- istniej± ró¿ne rodzaje mechanizmów spustowych:
> paznokieæ kciuka pod ciêciwê (przy ma³ych naci±gach), http://www.atarn.org/letters/ltr_oct03.htm
> mechanizm spustowy górny zabierakowy (ulepszenie pierwszego)
> mechanizm spustowy dolny z ko³eczkiem wypychaj±cym ciêciwê (najbardziej sprawny)
http://scamelee.freeservers.com/combat_crossbows.html
> mechanizm spustowy z Azji
Dzia³anie mechanizmu spustowego http://www.atarn.org/chinese/yn_xbow/yn_xbow.htm
10. Bezpiecznik
mo¿na zastosowaæ prosty bezpiecznik blokuj±cy d¼wigniê spustow± doln±, (co wa¿ne nie zmieniaj±cy historycznego wygl±du sprzêtu)
11. Nak³adanie be³tu lub pacynki tylko na stanowiskach strzeleckich (pole odtwarzanej bitwy w tym siê mie¶ci).
- lockbow nie powinien posiadaæ sprê¿yny podtrzymuj±cej be³t w ³o¿u, w praktyce oznacza to, ¿e machanie kusz±, przypadkowe przechylenie w górê, dó³ lub w bok powoduje spadniêcie be³tu z ³o¿a. Przy faktycznym strzelaniu w górê lub dó³ be³t przytrzymuje siê kciukiem (to dzia³a i nie boli - sprawdzi³em w praktyce).
*****************
Kolejna rekonstrukcja jak± stworzy³em posiada ³êczysko wprowadzane do otworu w ³o¿u, bez mocowania oplotem z linki konopnej. Pozwola to na ³atwy demonta¿ na czas transportu w miejscach publicznych.
(wprowadzanie ³êczyska do otworu, zamiast do wciêcia w przedzie kolby by³o stosowane w kuszach my¶liwskich).
Kusza w za³o¿eniu s³u¿y do strzelania z pacynek na polu walki. Mo¿liwo¶ci sportowo/bojowe w trakcie testowania.
cdn.-mechanizmy spustowe p.9
pozdrowienia Vislav
?
powiedzmy, że to wystarczy 