witam
oto co mowia na temat stroju braci Zakonu Szpitala Sw. Jana Jerozolimskiego regula i statuty zakonne [za: The Rule Statutes and Customs of the Hospitallers 1099 - 1310, ed. E. J. King, London 1933]; uwaga-duzo.
1. Regu³a Blogoslawionego Raymonda du Puy, 1120-60
8. [str. 22-23]CO DO UBIORU I JEDZENIA - Co wiecej rowniez zabraniamy braciom noszenia jasnych, kolorowych ubran lub tez futer zwierzat lub aksamitu/weluru.
19. [str. 27-28]O TYM, ¯E BRACIA NOSZA NA SWYCH PIERSIACH ZNAK KRZYZA - Item, niech wszyscy bracia ze wszystkich komandorii, ktorzy teraz i w przyszlosci poswieca sie Bogu i Swietemu Szpitalowi Jerozolimskiemu, nosza krzyz na swych piersiach, na wappenrokach i plaszczach, ku chwale Bozej i Swietego Krzyza, by Bog przez ten gonfanon [sztandar bojowy] i poprzez wiare, czyny i posluszenstwo, chronil i bronil nas na ciele i duszy, wraz z naszymi Chrzescijanskimi dobroczyncami, od mocy Zlego na Tym i Tamtym swiecie.Amen.
2. Statuty Br. Alfonso z Portugalii, tzw. Statuty z Margat 1203-6; w tych statutach jasno okreslono, ze zakon joannitow jest zakonem rycerskim, militia dei
; przedstawiona zostala jego nowa struktura; szczegolowo wypunktowano role Marszalka Zakonu, ktory na polu bitwy przejmowal role Mistrza.
9. [str. 47-48]JAKOSC I EKWIPUNEK BRACI, KTORY WINNI POSIADAC-Bracia winni posiadac trzy koszule i trzy pary braise'ow, jeden plaszcz i jedna czapke?[ang. hat] i trzy przescieradla na lozko i jedno w sakwach, wappenrok i ang. cowl [fr. garnache et soupe, na ten temat juz byla dyskusja powyzej] i dwie oponcze, jedna z futrem i jedna bez futra, nogawice z lnu i welny.
3. Statuty Br. Hugona de Revel, 1258-77
7. [str. 55-56]Item, zaden z braci nie moze nosic butow, z wyjatkiem prymy i jutrzni [bracia posiadali tzw. nocne buty-prawdopodobnie futrzano-lniane ochrony na stopy, ktore mialy podwojne zastosowanie-dawaly cieplo i tlumily kroki w podczas godzin wielkiej ciszy, ktore trwaly od komplety do prymy], chyba ze brat byl chory i mial pozwolenie swego przelozonego. I ktokolwiek nosilby buty wbrew nakazom i zlozonoby na niego skarge, zostanie skazany na Spetyne [siedmiodniowa kara - sroda i piatek post o chlebie i wodzie, posliki spozywane na ziemi na rozlozonej oponczy, a nie przy stole]. I niech bedzie nalozona taka sama kara na braci, ktorzy beda nosic naramienniki i nagolennice w czasach zakazanych [w tym czasie nagolennice byly oczywiscie kolcze, od stopy do kolana, druga czesc ochrony nog biegla od kolana w gore; w II pol. XIII obie czesci 'zrosly sie' w forme kolczych nogawic]
9. Item, zaden brat nie moze nosic biretty [co to takiego?berecik?--> w wersji francuskiej to chapeau de bonet, a po lacinie birettum bonetti] z jedwabiu lub welny wielbladziej; biretta powinna dotykac uszu braci po obu bokach, a ten kto sie temu sprzeniewierzy, niech zostanie poddany Septynie. [Mon Dieu!]
34. [str. 63] Item, jest zakazane, by bracia mieli haftowane nakrycia glowy, a tylko biale.
4. Statuty Br. Nicholasa le Lorgne,1277-85
3. [str.80-81]Kapitula Generalna z 1278r-CO DO CZARNYCH PLASZCZY-Item, zarzadza sie, ze WSZYSCY bracia Szpitala powinni nosic czarne plaszcze z bialym krzyzem.[czarna oponcza poczatkowo byla noszona li tylko przez Rycerzy, braci zbrojnych, tak jak nakazywala wspomniana tu juz bulla papieza Aleksandra IV z 1259 -->'Dajemy przeto Wam poprzez autorytet obecnych tutaj, ze Rycerze, ktorzy sa bracmi w Waszym zakonie, beda nosic czarne plaszcze, by odroznic ich od innych braci tegoz zakonu']
4. O TYM ZE BRACIA WINNI BYC POGRZEBANI W SWOICH PLASZCZACH-Item,zarzadza sie, ze wszyscy bracia, ktorzy zejda z tego swiata, winni byc pochowani w swoich plaszczach.
5. O TYM ZE BRACIA ZBROJNI WINNI UBIERAC SURCOAT'y-Item,zarzadza sie,ze wszyscy bracia zbrojni Szpitala. kiedy sa w zbrojach, winni nosic szkarlatny surcoat [fr. jupell] z bialym krzyzem.[szkarlatny surcoat, w pozniejszym okresie zwany byl 'sopraveste', poczatkowo byl noszony na zbrojach tylko przez rycerzy-bulla Aleksandra IV:'Jednakze w czasie wojny i na polu bitwy rycerze winni ubierac jupons i inne wojskowe wappenroki, ktore winny byc w kolorze czerwonym, z naszytym bialym krzyzem, wedlug Waszego kanonu.' Zanim papiez Aleksander IV nadal czerwony wappenrok joannitom, bracia nosili na swych zbrojach czarna zakonna 'cappa clausa' z osmiokatnym krzyzem na piersiach-bulla papieza Innocentego IV z 1248 r.]
5. Statuty Br. Jeana de Villiers - 1285-94
6. [str.89-90] Item, zarzadza sie, ze bracia moga nosic plaszcze skladane z calego kola, z czarnej tkaniny, lub pofarbowanej na brazowo, i moga one byc z brazowej welny wielbladziej; moga miec kolnierz, i winny byc otwarte z przodu, z guzikami z tego samego materialu, a u braci zza morza [czyli z Europy patrzac od strony Ziemi Swietej] calkowicie zapiete, i niech nosza na przedzie krzyz.
7. Dlugie tuniki [hargans] i cotehardies sa zakazane. A ci, ktorzy ubraliby wappenroki, moga je nosic.
6. Statuty Br. Odo des Pins - 1294-96
1.[str. 99]Kapitula Generalna z 1295r-CO DO ZAKAZU NOSZENIA HAFTOWANYCH TURBANOW LUB OREILLET [w/g Oxford Dictionary: nakrycie glowy zakrywajace uszy;nakrycie lub ochrona uszu;czesc helmu zakrywajaca uszy]Po pierwsze zarzadza sie, ze bracia nie moga nosic haftowanych turbanow, ani tez miec cokolwiek na wlosach innego koloru niz bialy, ani tez oreillet'ow, o ile nie beda one zakryte czyms bialym.
7. Statuty Br. Wilhelma de Villaret - 1296-1305
7. [str. 103]CO DO WIELKOSCI KRZYZA,KTORY BRACIA NOSZA NA PLASZCZACH - Item,zarzadz sie, ze krzyz,ktory bracia nosza na swych plaszczach lub wappenrokach winien miec rozmiar 1 dloni [czyli ok 3-4 cali]
Co do ozdobek przy broni i ubraniu-bracia nie mogli miec broni i pasow inkrustowanych srebrem lub zlotem:-->statut z 1270 r i potwierdzony z 1288 r.;jednoczesnie nie mialo znaczenia czy bron miala innego rodzaju ozdoby.
Uff. Tyle mowia statuty. Co do wygladu braci w ikonografii w XIV-XVw-malo tego,znalazlam 2 obrazy;jak poskanuje to tu wrzuce; wspomniany Caravaggio-hultaj, morderca,pijak,sodomita i geniusz w jednym:)
ucieklszy na Malte w poszukiwaniu azylu chcial odkupic swe winy tworczoscia na rzecz Zakonu Szpitala-przedstawia braci w okresie maltanskim [1522-1798]; Caravaggio zyl w latach 1573-1610.
pozdrawiam i zycze owocnych poszukiwan
eRe