<2008 r. Zadane wieki temu pytanie o nazewnictwo i typologiê instrumentów widzi mi siê z perspektywy czasu nazbyt g³upio; zacieram jego ¶lady ze wstydu, oraz w trosce o podatnych na mêtlik m³odych Frehowiczów. Niech mówi± sami specjali¶ci:)>

Gê¶le Gdañskie (jak i gê¶le z Opola) to instrument strunowy, na którym gra³o siê za pomoc± prymitywnego smyczka. Gê¶le nowogrodzkie (jak i inne z Rusi) to instrumenty szarapane, kszta³tem podobne do gê¶li Gdañskich, jednak¿e technika gry przypomina bardziej tê z kanteli, czy te¿ cytry. Gê¶le wczesno¶redniowieczne niewiele maj± wspólnego z wymienionymi przez ciebie instrumentami.

Pozdrawiam

Hej
to ja pomieszam troche te zupê niejasnosci

dla mnie ruskie Gusli, (czyli to cos co trzyma w reku na swoim avatarze Mlodymir)
to zawsze bylo znane jako litewskie kokles, fiñskie kantele, estoñskie kannel, czy tez polskie .... psa³terium

a znowuz zauwazylem ze polscy muzycy folkowi czesto na gê¶le mowi± po prostu fidele

taka moja wiedza w tym temacie, ciekawe czy mam racje ...

pozdrawiam
watcher

Racjê masz, mimo tego, iz instrument na zdjeciu to rekonstrukcja gê¶li nowogrodzkiej, jednak¿e jest ona prawie identyczna z fiñskimi kantele.

Drogi Mlodymirze czy masz mo¿e jakie¶ ryciny/rysunki/ikony lub cokolwiek przedstawiaj±ce Gê¶le Gdañskie? By³bym bardzo wdziêczny.

Ja równie¿ ciekaw jestem zbie¿no¶ci nazw gu¶li i gu¶larza (gê¶larza) na Wschodzie, z gus³ami czyli "ludow± bia³± magi±", wró¿eniem. W tak wielu kulturach muzyka, silnie oddzia³uj±ca na wyobra¼niê a mo¿e i wprowadzaj±ca s³uchaczy w trans, by³a nie rozrywk± a atrybutem wró¿bitów, kap³anów i duchownych - afrykañscy szamani ze swoimi bêbnami, gu¶larze, wajdeloci, japoñscy mnisi Komuso...

Czyli odtwarzaj±c porz±dnie gê¶larza trzeba by byæ nawiedzonym a przynajmniej mocno przes±dnym...

(A tak na boku:

Ach mój mi³y Lecheorze
Zdrad¼ mi, proszê, zdrad¼:
Czy ty wstajesz o tej porze,
Czy siê k³adziesz spaæ ? )

Mo¿e mi kto¶ podpowiedzieæ co¶ na temat gry? Mo¿e ma kto¶ nutki jakich¶ melodii? Mam 9-strunowe gê¶le i ma³o co umiem . Poratuje kto¶?

Napisz prosze jak stroisz gesle, mysle ze moge dac pare rad.

Nastrojê, jak mi doradzisz... :]

ZAmiesc zdjecie instrumentu, od kogo kupiles i jak na maksa (a raczej najdzwieczniej) naciagniesz swoja najgrubsza strune, to co wyskakuje ci na tunerze ?

Tunera nie mam(nawet nie wiem, co to dok³adnie jest- strojak elektryczny?). Gê¶le kupi³am od pana Walerki, który je¼dzi na festiwale w Wolinie i Biskupinie. W za³±czniku zamieszczam zdjêcie. Z góry dziêkujê .

Tuner jest np. tutaj. Wystarczy pod³±czyæ mikrofon do komputera.

Yurasss co do gê¶li gdañskich- jest zdjêcie w ksi±¿ce "¦redniowiecze" Teresy Micha³owskiej. £atwo znale¼æ w bibliotekach(niestety, jestem na wakacje i nie mam swojej prywatnej przy sobie).

Ok, gê¶le bia³oruskie stroi siê nastêpuj±co:

W skali mollowej od najnizszej struny

4th 5th 7th 1st 2nd 3rd 4th 5th 6th

Np. Moje B moll strojê tak:

E F# A B C# D E F# G

A np. C moll tak:

F G B C D E F G A

Wszystko zalezy jak stroisz najnizsza strunê

Anulko! W Twojej M±drej Ksi±¿ce zdaje siê by³y fragmenty o strojeniu instrumentów, prawda? Bo tu ju¿ bia³orusk± mod³ê chc± stosowaæ. Mog³aby¶ pogmeraæ?

Jesus D±brówka, bia³oruskie strojenie bo dziewczyna kupi³a gê¶le od bia³orusina Walerki, wiêc wiem ¿e bêdzie pasowaæ. Mo¿na te¿ stroiæ w Pentatonice, jak gdañskie podobno by³y strojone, ale przy 9 strunowym instrumencie to nienajlepszy wybór.

W swoich poszukiwaniach natkn±lem siê ostatnio na takie co¶ podobno XIV w. Czy ma kto¶ miejsce znaleziska i jakies lepsze foty mo¿e ?

Prosi³bym równie¿ o lepsze foty tego maleñstwa z Nowogrodu i jak kto¶ ma, to zdjêcie wykopaliska gê¶li Gdañskich (Lecheor kiedy¶ podrzuci³ na to forum ,ale usuneli

Dziêki z góry

Kakofoniks ma zdaje siê takie co¶ Pelcowej produkcji. Który¶ z nich bêdzie co¶ wiedzia³, tylko mêcz ich osobi¶cie bo chyba rzadko zagl±daj± do dzia³u.

Tutaj masz Nowogrodzkie opolskie i gdañskie



A tutaj lutnicza wariacja Gê¶li gdañskich wykonana przez mojego przyjaciela

A tak, widzia³em te gê¶le gdzie¶ na allegro chyba, bodaj ¿ywio³ak na nich gra³. Muszê przyznaæ, do¶æ odwa¿na interpretacja.

By³y na allegro i nadal s± na targowisku ;) Robert z ¯ywio³aka na nich nie gra³, bo to nówka sztuka, natomiast gê¶le te by³y budowane na do¶wiadczeniach Trolla. Powiêkszony zosta³ otwór na d³onie (w oryginale by³ bardzo ma³y, przypuszcza siê ¿e gê¶le nale¿a³y do dziecka albo kobiety o ma³ych d³oniach) dziêki czemu mo¿liwo¶ci techniczne grania na tym instrumencie s± du¿o wiêksze- wiêkszy zakres d¼wiêków. Nowinki takie jak stroiki, czy mostek s³u¿± poprawieniu d¼wiêku i trzymaniu stroju, a wizualne dodatki to ju¿ pomys³y autora, ale oparte na s³owiañskich motywach

A ma kto¶ mo¿e dane techniczne 11 strunowej gusli? Dok³adnie mówi±c, interesuje mnie ¶rednia d³ugo¶æ i grubo¶æ drewnianej czê¶ci, rozstaw strun (d³ugo¶æ i odleg³o¶æ od siebie) oraz jakie struny s± u¿ywane do tego instrumentu?

http://www.myspace.com/robertodeliraikompany/blog/541283086 Link do okaza³ego artyku³u o gê¶lach gdañskich, napisanego przez Roberta Jaworskiego aka "Troll". Gor±co polecam!!

To i ja wtr±ce swoje trzy grosze, a co

Co siê tyczy punktów 2 i 4

W³a¶ciwie, to je¶li chodzi o wszelkie liry smyczkowe (czyli Talharpy, Tagelharpy i Str?kharpy itd.) to historycznych ¼róde³ przedstawiaj±cych grê smyczkiem za wielu nie znalaz³em. W³a¶ciwie tylko trzy, z Durrow (X w. choæ nie jestem pewien czy to smyczek, raczej pêkniêcie), to z Revdal (XIII w.) i Trondheim (XIV w.tu nie ma w±tpliwo¶ci ¿e to smyczek, ale czy to lira smyczkowa z oknem?). Co ciekawe, s± niezbite dowody, ¿e na lirach pionowych z oknem jeszcze w XIII wieku grano szarpi±c struny (patrz. relief z Trzebnicy).

Popularne sta³o siê przenoszenie tej praktyki na liry anglosaskie i, w tym wypadku, gê¶le. Z dostêpnych mi ¼róde³ wynika jednak, ¿e ani w lirach anglosaskich, ani w odnalezionych zabytkach gê¶li (Nowogród, Opole, Gdañsk), tudzie¿ w ikonografii (Stary Riazañ, Nowogród), smyczek NIGDY nie by³ u¿ywany

A ja bym chêtnie siê dowiedzia³. Mo¿na prosiæ ?

Witam, mam nadziejê, ¿e w dobrym temacie piszê.
Zg³aszam siê z pro¶b± o pomoc. Czy istnieje jaka¶ monografia dotycz±ca kantele?
U nas to pewnie nic nie ma, wiêc interesuje mnie pozycja po angielsku, czesku i rosyjsku. Ewentualnie niemiecki i francuski. Niestety, z fiñskiego to znam tylko parê s³ówek, zdecydowanie za ma³o, aby czytaæ w tym jêzyku.
Sama dokopa³am siê do pracy doktorskiej o kantele, a poza tym to tylko ksi±¿eczki (najczê¶ciej hamerykañskie) do nauki gry.