witam wszystkich!

mam takie pytanko a dotyczy ono ksztaltów nitów, czy lepki byly wtedy tylko pol okragle czy tez tez stozkowate o podstawie czterokontu... (ta osotnia opcja lazi mi ustawicznie gdzies po glowie i jakos wyjsc nie chce).
jesli kogos to tez intersuje a nie uzyskam odpiwedzi tutaj to postaram sie zajsc do muzeum w Jeleniej Górze i moze tam pomoga...

Don Robroj

Mam ma³e pytanie do pytania wtedy to znaczy kiedy? Trochê to pytanie zosta³o absurdanie zadane i nie wiem w³a¶ciwie o co chodzi. Nity by³y wykuwane rêcznie za pomoc± m³otka i mo¿na by³o nadaæ kszta³t dowolny, w zale¿no¶ci od kszta³tu narzêdzia i staranno¶ci, potrzeby...

mea culpa!
najmocniej przepraszam.. z rozstragnienia zapomanilem dodac ze inte4resuje mnie przelom wiekow XIV oraz XV ...
dziekuje za zwrocenie uwagi

robroj

Chyba chodzi³o o kszta³t ostros³upa. Mogê siê wypowiedzieæ tylko o gwo¼dziach jakie widzia³em i ich ³ebki mia³y w³a¶nie taki kszta³t.

Witam
Z tego co wiem czêsto ³±czono poszczególne elementy metalowe za pomoc± nitów ukrytych. Od zewnêtrznej strony ³ebki tych nitów by³y p³askie i idealnie wkomponowywa³y siê w p³aszczyznê powierzchni blachy, od wewn±trz widaæ by³o miejsce ³±czenia. Przyk³ad nitów ukrytych he³m w Kijowie :

a)strona wewnêtrzna http://img158.imageshack.us/img158/6789/kijw7.jpg

b)strona zewnêtrzna http://img139.imageshack.us/img139/4969/kijw11.jpg

Pozdrawiam

Witam

to ja - zanim odpowiem jakie byly ksztalty lbow nitów - zwroce uwage na pare istotnych rzeczy ktore z pewnoscia dadza ci obglad tego, jak zakonczenia nitow mogly wygladac

przede wszystkim - przeznaczenie - w zaleznosci od tego gdzie i do czego mial ow nit sluzyc takie dostawal wykonczenie lba, np. przedstawione na fotkach zlinkowanych przez WITOLDA - widoczne sa nity kryte - mialy one zastosowanie wtedy kiedy moglyby ulec uszkodzeniu (wystajace lby nitow w np. helmach bojowych mogly byc scinane przy uderzeniu co w znaczacy sposob obnizalo wartosc bojowa takiego helmu) takie nity stosowane byly rowniez w napiersnikach, uzbrojeniu, itp itd - wszedzie tam gdzie mialy laczyc i gwarantowac pewnosc tego polaczenia (swoja droga korzystano z takich nitow rowniez tam gdzie chciano pokazac ze dany element wykonany jest z duzego kawalka - a de facto wykonywany byl z kilku mniejszych)

po to by mial racje bytu taki nit i spelnial swoje wlasnosci techniczne - konieczne bylo odpowiednie osadzenie tego nitu

nity z lbami wystajacymi - no i tu dochodzimy do sedna pytania - otoz w zaleznosci od mozliwosci technicznych byly to roznego rodzaju zakonczenia - od polokraglych, przez stozkowe, graniaste, ostroslupowe, narzedziowe (niereguralne - wynikajace w neidbalych uderzen mlotka), z motywami roslinnymi, animalistycznymi, itp. - w tym miejscu nalezy zaznaczyc ze stopien wykonczenia zalezal od zamoznosci zamawiajacego, od funkcji nita (uzytkowa ozdobna), od materialu...

z tego nalezy wnosic ze kazdy rodzaj zakonczenia byl mozliwy (ludzie w tamtym czasie mieli taka sama fantazje i umiejetnosci techniczne jak dzisiaj - lub wieksze :-) - w kazdym razie zamiast zastanawiac sie czy nit byl polokragly czy graniasty to lepiej sie zastanowic jakie mial zastosowanie oraz jak zamozny stan odtwarzasz .... - po odpowiedzeniu sobie na tak zadane pytania - bedziesz wiedzial

i taki maly PS - ostatnio przegladalem zbiory archeologiczne we Wroclawiu... i niby wystawka przyjemna, ale bledy na bledach (w ramach jednej sali znalazlem trzy...) - wniosek - w muzeach pracuja najczesciej "wybitni teoretycy" (nie ujmujac kilku prawdziwym znawcom) wiec nie zawsze udziela odpowiedzi ktora w sposob rzeczowy rozstrzygnie twoje watpliwosci

pozdrawiam fanow rzemiosl metalowych RF

Dodaæ jeszcze nale¿y, ¿e wszelkie mniej lub bardziej fantazyjne ³ebki nitów (stalowych) by³y wykuwane/wybijane, a nie toczone jak dzisiejsze, st±d, tak jak piszesz, z ich regularno¶ci± i ozdobno¶ci± bywa³o ró¿nie. Kiedy siê obejrzy elementy zbroi z prze³omu XIV-XV w. okazuje siê, ¿e du¿a czê¶æ nitów, nawet w ozdobnych miejscach, to po prostu kawa³ek drutu rozklepany z obu stron na p³asko - podobnie w przypadku okuæ pasków z londyñskich (i nie tylko) wykopalisk.

Pozdrawiam,
EO

Na potwierdzenie s³ów Przemka, narêczak z Musee de l' Armee w Pary¿u

Kliknij, aby zobaczyæ za³±cznik

W wiêkszo¶ci wypadków tak w³a¶nie nity siê prezentuj±. Czysty pragmatyzm (nie utnie nic ³ba nitowi) i oszczêdno¶æ materia³owa i czasowa (u¿ycie stricte okr±g³ego drutu).

Pozdr.

EO...

jedna uwaga - nitów sie nie toczy (ze wzgledu na koszt... czysta ekonomika) w kazdym razie sa one kute automatycznie przez maszyne (podobnie jak gwozdzie) ... - choc mozna je z powodzeniem odkuc recznie - polecam cwiczenie

a co do regularnosci... to ze napisalem o polokraglych stozkowych lbach , itp - coz z mojej strony to byl skrot myslowy - bo to ze robiono czesc nitow niedbale to prawda - tak bylo i szybciej, i wygodniej (choc nie zawsze pewniej) w kazdym razie nalezy zaznaczyc ze owa regularnosc uzyskiwano za pomoca odpowienich zakuwaczy i punc o profilowanych lbach roboczych (oczywiscie wkleslych - a ze takie nie trudno wykonac ... coz wszystko zalezalo od tego gdzie i do czego byl stosowany nit - ale o tym pisalem w poprzednim poscie do tego watku) ... celem zastosowanie zakuwaczy bylo uzyskanie powtarzalnego wzoru lba

pozdrawiam RF

No tak, nie licz±c tego toczenia, to zasadniczo siê zgadzamy

Je¿eli ju¿ rozmawiacie o nitach to siê do³±cze i zapytam :
Jakich nitów u¿ywano w IX-XI wieku???

witam

IX-XI wiek ? - oczywiscie takich samych - technologia nitów, jako taka, specjalnie sie nie zmienia³a od stuleci (czytaj od starozytnosci) - tak naprawde by scisle odpowiedziec na Twoje pytanie nalezaloby zadac pytanie co do miejsca, a nie wieku... ta pozorna sprzecznosc wynika z tego ze czesc obszarow byla mniej lub bardziej rozwinieta w zakresie technologii obrobki metali - a z tego juz prosty wniosek - im bardziej prymitywne warunki technologiczne i umiejetnosci wytworcow - tym bardziej posledniej jakosci wykonanie nita jako takiego, wyzsze umiejetnosci i technika -> lepsza jakosc, wieksza fantazja zakonczen, rodzaje uzywanych metali itp, itd.

de facto wiekszosc pytan dotyczacych obrobki metalu nalezy rozwazac w kontekscie geograficzno - technologicznym, a nie jak wiekszosc sugeruje (czy z pelna premedeytacja robi) posilkowac sie osia czasu

dlaczego geografia ? - proste - chodzi o dostepnosc do zloz (kopalnie, miejsca przerobki) oraz ciaglosc cywilizacyjna (tradycje technologiczne, poziom rozwoju) - rozumiana jako polozenie osrodka na mapie swiata (Europy)

technologia ? - zalezne od lokalnych tradycji metalurgicznych i zbioru doswiadczen oraz dostepnosci do surowca (koszt pozyskania i naklad poniesiony na przerobke rudy)

parokrotnie - wypowiadajac sie na forum - wspominalem by nie przyjmowac za pewnik datowania dostepnego w literaturze... po pierwsze rzadko kiedy osoby piszace ksiazki sa praktykami (najczesciej sa to wybitni teoretycy), a po drugie czlowiek - jak istota niepokorna - zawsze probuje znalesc rozwiazanie na nurtujace tematy - tyle ze jedne odkrycia sa naglasniane (lub zachowaly sie) a inne gina w mrokach historii

pozdrowionka RF

Chodzi mi o nity z terenów dzisiejszej Szwecji, Norwegi, Islandii, jednym s³owem WIKINGOWIE.

Dziêki z bardzo wyczerpuj±c± wypowied¼.