Pomoc - Szukaj - U¿ytkownicy - Kalendarz
Pe³na wersja: Ewolucja he³mu i innego uzbrojenia od czasów rzymskich
> Uzbrojenie na przestrzeni dziejów > Uzbrojenie dojrza³ego ¶redniowiecza > Ochronne uzbrojenie dojrza³ego ¶redniowiecza
Bartko z £om¿yñca
CYTAT(bogomir)
scutum, pilum, lorica hamata i segmentata, gladius ,pilum ,cingulum ,manica i he³m typu cesarsko-galijskiego. Ca³o¶æ wygl±da imponuj±co -a¿ dziw bierze, ¿e nie zastosowano takiego uzbrojenia w ¶redniowieczu.


icon_wink.gif hmm, ja zadam takie naiwne pytanie:

czemu dziw bierze? bigsmile2.gif :-P
mardinus
Witam.

Dziw nie powinien braæ .....
Bo to inne czasy i wojowanie siê zmieni³o....(oraz zmieni³y siê realia )
Broñ ca³y czas ewoluowa³a, np he³m galijsko-cesarski:

W ogólnej formie ewoluowa³ do:
- ruchomego nakarczka lub pasków metalu (³atwiejszy proces produkcji)
-policzki o takim kszta³cie przesta³y byæ potrzebne ,w momencie wprowadzenia nosala ,oraz okularów
-W czasie recesji technologicznej trudno by³o uzyskaæ do¶æ du¿y kawa³ek stali aby wykonaæ z niego pojedyñczy he³m (st±d he³my obrêczowe-sk³adaj±ce siê z wielu ma³ych kawa³ków)

Scutum:
To tarcza do odpowiednich celów...(gdy cele siê zmieni³y , to tarcze....)
Podobne tarcze znamy z ¶redniowiecza (powêrze) (kszta³t jest determinowany przez przydatno¶æ na polu walki - a jak sposoby sie zmieniaj±........

Pilum:
raczej nie nadaje siê do fechtunku (idealnie sprawdza siê w zgranej formacji) a je¶li mamy zbiorowo¶æ wojowników to lepsza jest w³ucznia.

Gladius:
To krótki miecz idealny w walce w zwarciu (dok³adnie takie same w³a¶ciwo¶ci ma : sax, landsax (no¿e bojowe)

Segmentata:
nie by³a wcale taka idealna (koszt by³ ogromny - i jej ciê¿ar.... i np bardzo dobrze broni³a od ciosów z boku i góry - przed pchniêciami z przodu s³abiej )by³a nieprzewiewna, .
Kolczuga z dobra przeszywanic± mia³a tyle zalet ,¿e ja wypar³a.....
Lepszym rozwi±zaniem okaza³a sie kolczuga
Wotawa
CYTAT(bogomir)
projektu uzbrojenie rzymskiego legionisty z czasów Hadriana itp,a wiêc: scutum, pilum, lorica hamata i segmentata, gladius ,pilum ,cingulum ,manica i he³m typu cesarsko-galijskiego. Ca³o¶æ wygl±da imponuj±co -a¿ dziw bierze, ¿e nie zastosowano takiego uzbrojenia w ¶redniowieczu.


Cesarsko galijski by³ wtedy ju¿ zdecydowanie wypierany przez cesarsko-italski.
Manica by³a na wyposa¿eniu tylko niektórych oddzia³ów (szturmowych).
Mieli oni te¿ nagolennice i okratowania he³mów podobne do gladiatorskich (znane tylko z opisów).
O kontakt z tym panem bym jaki¶ poprosi³, bo mnie te¿ to siê marzy od dawna (a i stroje przewiewniejsze).

CYTAT(Mardinus)
Broñ ca³y czas ewoluowa³a, np he³m galijsko-cesarski:
W ogólnej formie ewoluowa³ do:
- ruchomego nakarczka lub pasków metalu (³atwiejszy proces produkcji)

Niczego takiego nie by³o w rzymskich he³mach.
Jaki to moze mieæ zwi±zek z he³mem rzymskim??
Chyba, ¿e:
Wzory które omawiasz pojawi³y sie d³ugo po zniknieciu he³mów cesarsko galijskich i italskich. Nikt nawet nie pamiêta³ wtedy, ze takie istnia³y. Przekoczy³e¶ jednym krokiem 300 lat historii.

CYTAT(Mardinus)
-policzki o takim kszta³cie przesta³y byæ potrzebne ,w momencie wprowadzenia nosala ,oraz okularów

Nosal w cesarsko- galijskim??? W IIIw.n.e. ju¿ cesarsko-galijski nie by³ u¿ywany, a w V wogóle uzywano he³mów nie bardzo przypominajacych wsze¶niejsze rzymskie.
Je¶li chodzi Ci o pó¼niejsze tzw. "wikiñskie" he³my, to tych z okularami by³o na tyle niewiele, ze nie mia³y szansy niczego wyprzeæ.
Za¶ policzki spe³nia³y zupe³nie inn± rolê ni¿ nosal.
Przepraszam, ale tu sie nic kupy nie trzyma.

CYTAT(Mardinus)
-W czasie recesji technologicznej trudno by³o uzyskaæ do¶æ du¿y kawa³ek stali aby wykonaæ z niego pojedyñczy he³m (st±d he³my obrêczowe-sk³adaj±ce siê z wielu ma³ych kawa³ków)

crazy.gif
Przepraszam, mówisz o he³mach rzymskich?
¦redniowieczne he³my nie maja nic wspólnego z tradycyjnymi rzymskimi.

CYTAT(Mardinus)
Scutum:
To tarcza do odpowiednich celów...(gdy cele siê zmieni³y , to tarcze....)
Podobne tarcze znamy z ¶redniowiecza (powêrze) (kszta³t jest determinowany przez przydatno¶æ na polu walki - a jak sposoby sie zmieniaj±........

Oraz przez modê i tradycjê.
W sredniowieczu tez u¿ywano wielkich tarcz piechoty. Niekoniecznie typu pruskiej pawê¿y z o¶ci±.

CYTAT(Mardinus)
Pilum:
raczej nie nadaje siê do fechtunku (idealnie sprawdza siê w zgranej formacji) a je¶li mamy zbiorowo¶æ wojowników to lepsza jest w³ucznia.

Rzymianie po prostu przestali u¿ywaæ pilum juz w IIIw.e. pod wp³ywem swoich wrogów. Tym bardziej, ze wiekszo¶c ich wojsk sk³ada³a sie w³±¶nie z owych barbarzyñców.
Pilum to broñ wymagaj±ca d³ugiego treningu i dyscypliny. A to ju¿ odchdzi³o w przesz³o¶æ. Poza tym w³ucznai jest lepsza do walki z jazd±. A tej znaczenie ros³o ju¿ od dawna.

CYTAT(Mardinus)
Segmentata:
nie by³a wcale taka idealna (koszt by³ ogromny - i jej ciê¿ar.... i np bardzo dobrze broni³a od ciosów z boku i góry - przed pchniêciami z przodu s³abiej )by³a nieprzewiewna, .

Wszystko powy¿sze to nie prawda. Po prostu wymaga³a dobrego, zorganizowanego warsztatu. Tego zabrak³o. Dzis bierzesz sobie p³achte równo walcowanej blachy z "Centrostalu" i gitara, ale kiedy¶ j± trzeba by³o wyklepaæ na równo w hamerni, potem blachy spasowaæ itp, itd, itp.
Zreszt±, komu ja to mówiê.

CYTAT(Mardinus)
Kolczuga z dobra przeszywanic± mia³a tyle zalet ,¿e ja wypar³a.....
Lepszym rozwi±zaniem okaza³a sie kolczuga

Nieprawda. Posz³o o sprawy techniczne i warsztatowe, oraz o koszta. Bo pod koniec Rzymu zwyk³y legionista wogóle ju¿ nie nosi³ pancerza. Nie staæ na to by³o wojska i tyle. Do mody wróci³a zbroja ³uskowa, jako najprymitywniejsza i naj³atwiejsza do wykonania. Rzym zawali³ siê od ¶rodka. Zabi³a go stagnacja. Podobna do tej jak± dzi¶ mamy w Europie. icon_wink.gif
To nie mia³o nic wspólnego z groszo¶cia zbroi segmentowej, bo ta by³a po prostu lepsza. Tylko wymaga³a wysokiego poziomu wytwórstwa. A to upad³o.
Co ciekawsze wschodnie legiony nosi³y raczej gkolczugi, zachodnie zdecydowanie preferowa³y zbroje segmentowe (I-II w.n.e.).
mardinus
Witam.
Je¶li chodzi o ewoluowanie kszta³tu he³mów to nie chodzi³o mi o przej¶cie bezpo¶rednio z jednych do drugich...
Chodzi³o mi bardziej o rozwi±zania technologiczne pojawiaj±ce siê i PRZYJMUJ¡CE siê na przestrzeni wieków.
Te rozwi±zania s± zdeterminowane ró¿nymi czynnikami:
-taktyk± bojow± wojowników ich nosz±cych - i ich przeciwników
-cen± jednostkow± (w tym cen± materia³u)
-mo¿liwo¶ciami technicznymi rzemie¶lników

He³my z jednego kawa³ka metalu odesz³y z kilku powodów ,a miejsce ich zaje³y he³my z kilku mniejszych kawa³ków (wszystkie segmentowe)

Dlatego np ochrona karku zacze³a byæ ruchoma (wczesne he³my Bizantyjskie ) - okaza³o siê ,¿e takie rozwi±zanie jest o niebo ³atwiejsze do wykonania , i tañsze , a niewiele zmniejsza walory bojowe he³mu.
Przy wielkiej armii (i k³opotach finansowych Bizancjum) to lepsze rozwi±zanie.

Policzki zaczê³y byæ bardziej proste i pojawi³ sie nosal (piszê w dalszym ci±gu o he³mach Bizantyjskich) Bo:
-Policzki wycinane (i profilowane)s± bardziej k³opotliwe w wykonaniu
-te wyciêcia s³uz± do zakrywania mozliwie najwiêkszej czê¶ci twarzy (wyciêcia na usta na dole , oraz wyciêcia na oczy u góry)- oczywi¶cie nie by³a to pe³na ochrona - a jesli w to miejsce wprowadzimy nosal to otrzymujemy podobn± ochronê , lecz o wiele mniejszym kosztem - nosal jest bardzo ³atwo wykonaæ.
oczywi¶cie pojawi³y siê he³my z prostymi policzkami i bez nosali (mo¿e w³a¶nie nosal to wynik poszukiwañ zwiekszenia ochrony w tych he³mach?)

I pewnie nawet jak by³a mozliwo¶æ wykonania policzków z wycieciami to nie robiono tego z prostego powodu - ten nowy sposób by³ równie dobry (je¶li nie widaæ ró¿nicy to po co przep³acaæ)

---------------------------------------
Co do he³mów z okresu Vendelskiego to przed Wikingami to wiêkszo¶æ z nich mia³a w³a¶nie okulary........
---------------------------------------

Co do Segmentaty to mnie przekona³e¶ . smile.gif ... ,

Prawie....
------------------------------------
Ale dlaczego segmentata znik³a jak kamfora.... , dlaczego nie pozosta³y jakiej¶ jej resztki (jakie¶ wersje minimum) np jako naramienniki......
Tu jest co¶ nie tak.... (dlaczego przy mo¿liwo¶ci wykonywania p³ytek na zbroje p³ytkowe , nie prubowano je ³±czyæ i tworzyæ cos na kszta³t segmentaty?
Czy mo¿e ten kszta³t zbroii (jej rozwiazania techniczne)nie by³ zbyt udanym??
Dlaczego nigdy tak naprawdê te rozwiazanie techniczne nie powróci³o do uzbrojenia (poziome p³aty metalu ³±czone z przodu i z ty³u na sprz±czki)?
Dlaczego tego typu naramienniki nie pojawi³y sie...w historii....?

Je¶li jest jaki¶ bardzo dobry pomys³ to zawsze wraca w historii jako ponowne odkrycie , lub jako nowe (wywarzanie otwartych drzwi)









[/quote]
Wotawa
Dlatego np ochrona karku zacze³a byæ ruchoma (wczesne he³my Bizantyjskie ) - okaza³o siê ,¿e takie rozwi±zanie jest o niebo ³atwiejsze do wykonania , i tañsze , a niewiele zmniejsza walory bojowe he³mu.

A! Teraz rozumiem! No tak, masz taki he³m nawet w ofercie.
Warry twierdzi, ze to he³m pochodzenia perskiego. Zwyk³y pieszy legionista raczej go nie nosi³.

Moim sdaniem nosal i policzki w he³mie nie chroni± tego samego.

He³my vendelskie je¶li sie z czym¶ kojarz±, to z persj± sassanidzk±. Nie maja nic wspólnego genetycznie z rzymskimi he³mami peichoty cesarsko-galijskim i italskim.

Segmentata mia³a bardzo duzo wspólnego ze zbrojami koczowników. pAtrz kolumna trajana. Naramienniki podobne pojawia³y sie na stepie. PAsy skórzane albo pasma lamelek.

Segmentata powraca³a w historii kilka razy. Zbroja z Dendry, segmentata, pó¼niej europejska anima, zbroje koczownicze.
mardinus
Witam.
Oto zestawienie he³mów Bizantyjskich...z OSPREYA "Romano-Byzantine Armies 4th-9th Centuries"
Na podstawie tej ilustracji twierdzê to co napisa³em o he³mach w poprzednich postach.

Zgadzam siê ,¿e he³my Vendelskie nie maj± nic wspólnego z Rzymskimi - ale da³em je jako przyk³ad tworzenia he³mu z wielu ma³ych kawa³ków, i jako przyk³ad innego podej¶cia do os³ony twarzy .
Moim zdaniem okulary w he³mie to ¶wietny wynalazek (i kto¶ musia³ na niego wpa¶æ - a potem idea takiej os³ony twarzy by³a obecna w¶ród p³atnerzy , jako dobre rozwiazanie.
Dlatego raczej nie powracano do wycinanych policzków (masowo).

Pozdrawiam.[/img]
mardinus
zapomnia³em daæ obrazka.


Wotawa
Mardinusie, Twoja kopia pó¼nego he³mu rzymskiego kawalerzysty jest dobra, kiedy¶ j± nawet komplementowa³em. Jest absolutnie historyczna dla tego przedzia³u historycznego (IV-V w.n.e.). Co do tego nie mogê mieæ jakichkolwiek obiekcji.

Upieram siê jednak, ze to nie okulary wypar³y policzki w he³mach. Poniewa¿ same okulary by³y nie a¿ tak czêsto spotykane.

Pozwolê sobie odbiæ pi³eczkê w sposób bardzo prosty: skoro by³y one (okulary) a¿ tak dobrym wynalazkiem, to czemu tak szybko zniknê³y?
Moim zdaniem pojawoienie siê okularów nie ma nic wspólnego ze znikniêciem os³on policzków. Po prostu nie widzê zwi±zku.
Obawiam siê, ¿e na tej rozbie¿no¶ci musimy poprzestaæ, akurat nie szkodzi, bo niewiele to zmienia.
Skadin±d sam siê zastanawiam czemy w pewnym momencie zniknê³y tak po¿yteczne elementy jak policzki czy pó¼niej nosale.
Co ciekawsze oba te zjawiska przecie¿ znowu powróc± w pó¼niejszych wiekach.
Jeszcze zabawniejsze, ¿e by³y u¿ywane na bliskim wschodzie w wynalazku zwanym "szyszak". Niektórzy utrzymuj±, ¿e wystêpowa³ ju¿ w XIVw.
mardinus
Witam
CYTAT(wotawa)
Skadin±d sam siê zastanawiam czemy w pewnym momencie zniknê³y tak po¿yteczne elementy jak policzki czy pó¼niej nosale.
Co ciekawsze oba te zjawiska przecie¿ znowu powróc± w pó¼niejszych wiekach.
.


Ja te¿ sie nad tym zastanawia³em - To bez sêsu .......
Nie mog³em znale¶æ ¿adnej teorii.... ,ale jedna ma³a mi zakie³kowa³a...

Z tych czasów nie mamy zbyt wiele orygina³ów (a jesli s± to wiadomo - skorodowane)
Wiekszo¶æ informacji mamy z ikonografii...

A ikonografie tworzyli skrybowie w zaciszach zamków , którzy widzieli uzbrojenie wojowników tylko jak ci odwiedzili zamek .
A mogli to robiæ w HE£MACH PARADNYCH (ciê¿kie bojowe zak³adano tylko do walki , a na przemarsze i odwiedziny zak³adano lekkie paradne (z ciêkiej blachy ,lub z skóry)
Nie maj± one nosali i policzków bo ich nie potrzebuj± (a nawet by³yby zbêdne - zas³aniaj± twarz)

I ten zwyczaj poszed³ mo¿e dalej , ludzie zamawiaj±c he³m zaczeli wzoroowaæ sie na he³mach wy¿szej arytstokracji któr± widziano ZAWSZE w he³mach paradnych.
I zaczeto uwa¿aæ ¿e takie he³my s± OK.
I tak posz³o dalej .

Dobrym przyk³adem s± ikonografie przedstawiaj±ce he³my z czasów Karola Wielkiego - wojownicy w pe³nych pancerzach ³uskowych - a do tego leciutkie ma³e he³miki - bardziej przypominaj±ce czapki .....



To taka sobie teoria :-)
Sigurd
Tylko teoria Mardinusie, ale bardzo prawdopodobna, ja jestem sk³onny j± przyj±æ.
Tomasz Rajtar
Ja bym siê a¿ tak nie spieszy³...

Bez obrazy proszê... Nie chcê nikogo uraziæ, ostatnio co¶ towarzystwo nerwowe siê zrobi³o... mad.gif

Prócz ikonografii, któr± mo¿na interpretowaæ jak widaæ bardzo ró¿nie (z ostatnich dyskusji wynika, ¿e najlepiej interpretuje siê to czego na niej nie ma... icon_wink.gif ) s± jeszcze takie zachowane egzemplarze z wykopalisk.
I wtedy okazuje siê ¿e np. taki "paradny norman" (paradny, bo to i p³ytkie to do¶æ, ani nakarczka, ani polików, tylko ten nosal) to by³ nie tylko gruby, ale do tego jeszcze z jednego kawa³ka wykuty...
Itd. itp...
Apelujê o trochê umiaru przy tworzeniu nowych teorii...
A ju¿ w ogóle, przy ich przyjmowaniu za pewnik podczas rekonstrukcji stroju i uzbrojenia... icon_wink.gif
To najkrótsza droga do krainy Xeny... bigsmile2.gif
mardinus
Witam.
Masz racjê Tomaszu - ta droga prowadzi prosto do krainy Kseny..

Ale ta teoria to tylko taka ma³a zabawa.
Wiem ,¿e taki norman jest NAPRAWDÊ dobrym he³mem (praktycznie by³ nie do przebicia w tamtych czasach - gdzie¶ to czyta³em)Rozk³ad naprê¿eñ w tego typu konstrukcji jest idealny ...

Analizuj±c jednak ikonografiê mozna zauwa¿yæ ,¿e wszyscy (wiekszo¶æ) wojowników na jednym przedstawieniu ma takie same he³my...
Podobne do siebie - jak z jednej linii produkcyjnej.

A na innej ikonografii (z tego samego okresu) mamy znowu inne - wszyscy je maj±....

To jest bardzo czêsto spotykane....

Moim zdaniem w tych czasach nie zwracano uwagi na takie szczegó³y jak odwzorowanie rzeczywisto¶ci (he³m -to he³m)

A Ikonografiê tworzyli ludzie nie zwi±zani (w wiêkszo¶ci) z militariami.

Chlubnym wyj±tkiem jest Tkanina z Bayo (zapomnia³em jak sie to pisze)

Tam np wszystkie he³my maj± nosale...
S± to he³my typowo bojowe - a specjali¶ci twierdz± ,¿e tkaninê ta projektowa³a osoba najprawdopodobniej bior±ca udzia³ w tych wydarzeniach.

Powtarzam ,¿e to tylko teoria i nie biore jej jako pewnik .

Patrz±c na orygina³y okazuje siê ,¿e nie jest tak ¼le z nosalami , i innê os³on± twarzy:
-te co naj± to maj±
-kilka procent z tych co nie maja jest tak skorodowana ,¿e mog³yby mieæ , ale zosta³y zniszczone.(s³ysza³em ,¿e przeprowadzono badania rendgenowskie nah sz³omami Wielkopolskimi i w jednym z nich odkryto co¶ - co wskazywa³oby na istnienie czego¶ - mo¿e nosala
-czê¶c he³mów z policzkami jest he³mami paradnymi (pieknie zdobionymi )
i one nie maja nosali - nosale w takich he³mach nie s± potrzebne.

Z ikonografi± i orygina³ami zawsze jest co¶ nie tak.
Najczê¶ciej jedno do drugiego nie pasuje.
np:
-Zbroja z Dendry
-he³m z kultury Vendelskiej (ten z policzkami w styli rzymskim)
-Sz³omy Wielkopolskie (hi hi - tu rozpêta siê burza smile.gif )
To jest wersja lo-fi g³ównej zawarto¶ci. Aby zobaczyæ pe³n± wersjê z wiêksz± zawarto¶ci±, obrazkami i formatowaniem proszê kliknij tutaj.
Invision Power Board © 2001-2024 Invision Power Services, Inc.