Witam !
Poszukujê informacji, jak to by³o z ³ukiem w ¶redniowieczu w Europie, to znaczy czy by³a to broñ u¿ywana wy³±cznie przez ni¿sze warstwy spo³eczne (jakby wskazywa³a czê¶æ ¼róde³), czy jednak równie¿ przez rycerstwo, choæby poza polem bitwy np. do polowañ. Ciê¿ko co¶ konkretnego w tym temacie znale¼æ, a przyznam ¿e poniek±d zainspirowa³a mnie legenda Robin Hooda - w niektóre ¼ród³a sugeruj±, ¿e pierwowzór by³ szlachcicem, inne ¿e pochodzi³ z ludu, ale zawsze s± zgodne ¿e by³ ¶wietnym ³ucznikiem.
W³adys³aw Jagie³³o z ³ukiem - przedstawienie z lubelskiej kaplicy zamkowej.
Na ile rzeczywi¶cie odzwierciedla u¿ycie - trudno powiedzieæ, w ka¿dym razie ³uk zosta³ tu uznany za godny ukazania u króla.
Dziêki
Tak siê w³a¶nie zastanawia³em, ¿e skoro w¶ród szlachty na terenie RON w XVI i XVII wieku ³uk by³ tak bardzo popularny, to musia³ byæ i wcze¶niej u¿ywany przez rycerstwo. Nie jest to chyba tylko lokalny trend wywo³any wp³ywami Wschodu. W "Pie¶ni o Rolandzie" te¿ jest wspomniany ³uk, który Roland otrzymuje od Cesarza przed bitw±, przy czym wygl±da ¿e ³uk w tym przypadku ma znaczenie czysto symboliczne.
Tylko ¿eby¶my siê nie zagalopowali, to wspomnijmy od razu ¿e:
- powy¿sze przedstawienie Jagie³³y jest absolutnie unikatowe wiêc stanowi s³ab± podstawê,
- chocia¿ strój Jagie³³y jest zachodni, to jednak jest on Litwinem (i ma na koncie lata walk i wspó³pracy z Po³owcami i Tatarami),
- jego refleksyjny ³uk umieszczony w jakiej¶ odmianie gorytu/sajdaka jest ewidentnie patentem koczowniczym,
- Robin Hood to zupe³nie osobna para kaloszy, gdy¿ ¶wietny po-ziom ³ucznictwa na Wyspach Brytyjskich wynika³ ze specyficznych edyktów królewskich, kierowanych g³ównie do yeomanów w okolicach czasowych Wojny Stuletniej (legenda mo¿e sobie mówiæ o czasach Wypraw Krzy¿owych, ale tak naprawdê jej spisane redakcje s± pó¼no¶redniowieczne),
- ³uk w Eurazji, owszem, by³ w u¿yciu bojowym w rêkach elit nie tylko w Anglii, ale i jak wiemy w Walii, w Szkocji, w Burgundii, u koczowników obecnych na naszych kresach od XII wieku, a pojawia³ siê "go¶cinnie" i w Polsce, nawet jeszcze w pó¼nym ¶redniowieczu (choæby setka ³uczników angielskich po stronie krzy¿ackiej contra Tatarzy po stronie polsko-litewskiej pod Grunwaldem), ale mimo to obecny stan wiedzy jest taki, ¿e u nas ³uk w rêkach szlachty stanowi³ w wiekach XII-XV broñ wy³±cznie my¶liwsk±. Sporadyczne przypadki posiadania i u¿ywania ³uku klasyfikujemy jak na razie jako ewenement - co najwy¿ej osobist± fanaberiê, na zasadzie czyjego¶ szczególnego hobby.
Viator jak najbardziej ma racjê, warto dodaæ jeszcze jedno: polichromia w lubelskiej kaplicy jest w stylu zdecydowanie wschodnim - bardziej bizantyjskim, ni¿ ³aciñskim. To te¿ mog³o mieæ swój wp³yw na przedstawienie króla (przyda³oby siê siê, aby zabra³ tu g³os kto¶ mocniej w sztuce bizantyjsko-ruskiej zorientowany - na ile czêsto ³uk jest w niej prezentowany poza rêkami Mongo³ów itp?)
W ka¿dym razie z pewno¶ci± nie mo¿na na podstawie wizerunku Jagie³³y uogólniaæ dla ca³ej Europy.
Co do polowañ - istnieje nieco przedstawieñ my¶liwych z ³ukiem, ale na ogó³ s± to osoby, które trudno nazwaæ rycerzami - s±dz±c po stroju, raczej plebejusze, trafia siê kobieta, a nawet i ... zaj±c.
To, ¿e Anglicy doceniali ³ucznictwo nie jest nowink±. Nie byli oni jednak ¶lepo zapatrzeni w swoje a w³a¶ciwie walijskie d³ugie ³uki. Wpad³ mi kiedy¶ artyku³/opracowanie na temat ksiêstwa weneckiego i jego szlaków handlowych. I oto jak dla mnie ciekawostka. Po rozszerzeniu swoich szlaków handlowych poza Morze ¦ródziemne dotarli do Anglii. By³ to okres pó¼nego ¶redniowiecza. Na swoich galerach nie mie¶cili zbyt wiele towarów wiêc i towar by³ drogi. Anglicy wyrazili zgodê na wymianê handlow± ale zastrzegli, ¿e na ka¿d± (i tu nie pamiêtam dok³adnie) okre¶lona ilo¶æ towaru musz± przywie¶æ ³uk wschodni z ówczesnego pañstwa otomañskiego. Widaæ, ¿e doceniali dobrze ³uki a ¿e takie ³uki ze wzglêdu na koszty dostarczenia nie by³y tanie mo¿na wnioskowaæ, ¿e by³y dla mo¿nych/rycerstwa i raczej nie wisia³y na ¶cianach jako ozdoba.
W Wenceji i po³udniowych W³oszech (nie wiem jak w "pañstwach ¶rodka") w tym czasie wyrabiano i masowo u¿ywano tych ³uków i by³y znane szerzej jako ³uki weneckie. Istnieje prawdopodobieñstwo, ¿e ich ¶rednia jakowsiowa górowa³a nad ¶redni± jako¶ciowa pierwowzoru. Dekret mia³ za zadanie ich masowy sprowadzanie bo to wychodzi³o niby wedle prawa sporo tego - w ramach op³aty celnej jakby. Ergo mia³ to byæ sprzêt dla ¿o³nierzy na stanie. Chodi³o o stworzenie formacjii konnej strzelaj±cej z siod³a - chocby stosunkowo niewielkiego korpusu - przypominam, ¿e konnych ³uczników angielskich anglicy zastosowali (a wiêc "dragonów") po niezadowalaj±cych eksperymantach z irlandzkimi oszczepnikami miotajacymi z siod³a. Ergo juz kilka set lat wcze¶niej kombinowali z jazd± "strzelcz±".
Dekret w zasadzie pozosta³ martw± liter± - nie wysz³o. Powodów bimbalion.
Serial praktycznie ¿adne ¼ród³o, ale w pierwszym odcinku trzeciego sezonu "Robina of Sherwood" Guy z Gisburne znajduj±c konia nale¿±cego do Roberta z Huntingdonu mocno dziwi siê, ¿e ten ma do siod³a przytroczony ³uk i wprost okre¶la go jako broñ nie dla rycerza. Poniewa¿ serial jest angielski a ³uk to jedna z narodowych broni Anglików nie s±dzê, ¿eby autorzy scenariusza pozwolili sobie na a¿ tak± nie¶cis³o¶æ historyczn±, gdyby to by³o niezgodne z powszechnie przyjêtymi faktami.
CYTAT(blackram80 @ 12:06 14.07.2013)
Serial praktycznie ¿adne ¼ród³o, ale w pierwszym odcinku trzeciego sezonu "Robina of Sherwood" Guy z Gisburne znajduj±c konia nale¿±cego do Roberta z Huntingdonu mocno dziwi siê, ¿e ten ma do siod³a przytroczony ³uk i wprost okre¶la go jako broñ nie dla rycerza. Poniewa¿ serial jest angielski a ³uk to jedna z narodowych broni Anglików nie s±dzê, ¿eby autorzy scenariusza pozwolili sobie na a¿ tak± nie¶cis³o¶æ historyczn±, gdyby to by³o niezgodne z powszechnie przyjêtymi faktami.
HAHAHAH, co ty za przeproszeniem pierd?**
Ten film to 99,99 % mrok, po co na si³ê szukasz w nim poprawno¶ci? To ¶mieszne!
Napisze to wielkimi literami. DZIA£AMY NA PODSTAWIE
¬RÓDE£ NIE FILMÓW, BAJEK CZY OPOWIADAÑ O MCHU I PAPROCI!
Po prostu wydawa³o mi siê, ¿e skoro g³ównym odbiorc± serialu mia³ byæ Anglik, to nie wciskano by oczywistego kitu gdyby na przyk³ad prawd± by³o, ¿e angielscy rycerze nagminnie pos³ugiwali siê ³ukami. Co do mroku, to akurat je¶li chodzi o scenografiê tego serialu (wyj±wszy w±tki fantastyczne) to widzia³em du¿o mroczniejsze ;)
To jest wersja lo-fi g³ównej zawarto¶ci. Aby zobaczyæ pe³n± wersjê z wiêksz± zawarto¶ci±, obrazkami i formatowaniem proszê
kliknij tutaj.