W Muzeum jest taki pas datowany jako 17-18 wiek no i rzeczywiscie "kozacki" Pochodzenie na razie niewiadome jak i dokladne datowanie. Poszukam ...

I Jeszczekilka pasow zezbiorow Muzumw Ukrainie z kon 16 - pocz 18w. Niektore to nawet napewnie kozackie

Rozumiem ¿e pierwszy (czerwony) to tkana we³na, a pozosta³eto tkany jedwab?
W koñcu jakie¶ konkretne zabytki dla Kozaków
pozdrawiam

A czy wiadomo co¶ na temat wymiarów pierwszego pasa (tego we³nianego)?

By³abym bardzo zainteresowana wszystkim, co go dotyczy - w³a¶nie czego¶ takiego poszukujê!

Edycja
I jeszcze jedno pytanie: Jak my¶lisz, Szlachcianko - czy s³usznie doszukujê siê ci±g³o¶ci miêdzy tym pasem, a pasami w strojach ludowych spod Czernihowa - zdjêcia 2 i 3 na TEJ STRONIE ?

No akurat tego to nie mam. Ale jak dobrze pamietam (tak na oko) jest szeroki ok 20cm. Jak dlugi - nie wiadomo.

Cos w tym jest, Owka! Ale... Te stroje kobiece pochodza z XIX-XXww. Do dzis po wsiach mozna ubrania odnalesc. Ale w Muzeum m Przyluki (obw Czernichowski) jest bardzo podobny pas, jako meski i datowany na XVII-XVIII. Takze moze z czasem z garderoby meskiej przeszsedl pas do kobiecej (jak kiedys pasy rycerskie).
Pozdrawiam

Czyli to zapewne by³yby te "brane pasy" - plecione, a nie tkane - które wymienia (niestety tylko w postaci krótkiej wzmianki) Kazimierz Moszyñski (Kultura ludowa S³owian, t.I, str 331), jako noszone m.in. na pó³nocnym zachodzie i zachodzie Ukrainy. Technika znana te¿ pod nazw± sprang.

Pasy przy strojach kobiecych z pocz. XX wieku s± wyra¼nie opisane jako "пояс плетений", czyli "pas pleciony" - przy dalszych strojach na tej stronie wystêpuje "krajka tkana", czyli mo¿na za³o¿yæ, ¿e muzealnicy ¶wiadomie je rozró¿nili.

A ten pas kozacki wygl±da mi na wykonany t± sam± technik±, poniewa¿:
1) sko¶nie biegn±ce nici wykluczaj± splot p³ócieny uzyskany na bardku czy prostym kro¶nie.
2) teoretycznie takie uko¶nie biegn±ce nici mo¿na by uzyskaæ na tabliczkach tkackich, ale gdyby wszystkie bieg³y w jedn± stronê, pas zwija³by siê spiralnie, poza tym splot wygl±da na zbyt lu¼ny i ma³o regularny jak na na tabliczkowy.
3) Pas tabliczkowy by³by raczej sztywny, ten zdaje siê uk³adaæ do¶æ miêkko.
4) Te ¶ci±gniêcia na koñcu pasa (widoczne te¿ na pierwszym ze strojów ludowych) raczej nie mia³yby jak siê pojawiæ na pasie tabliczkowym, ju¿ ze swej natury mocno ¶ci±gniêtym w±tkiem. Za to przy siatce zrobionej sprangiem na krañcach robótki - jakoby - wychodz± naturalnie.

I bardzo dziêkujê!

No to¿ ja czego¶ takiego szukam ju¿ d³u¿szy czas

No nie moge stwierdzac, ze ten welniany pas robiony w technice sprag. Welniany pas jest sztywny i gruby, nie rozsiaga sie. Natomiast pasy jedwabne w technice sprag (przynajmniej te ktore trzymalam w rekach) rozciagaja sie w poprzek, maja luzne oczka i wygladaja jako siatka. No i w jezyku ukrainskim "pleciony" raczej oznacza robiony na drutach. Ale z tym pasem tecznika jest inna.

No i najwazniejsze! Jezeli w ukrainskich Muzeach jest zapisane ze to rzecz kozacka - to w calkiem nie znaczy ze nalezala kozakowi Taka moda. Napewno kozacki (bo pochodzi z pochowania) ja znam tylko jeden, ale dobrego zdjecia go jeszcze nie mam.

Dobrze wiedzieæ - nie bêdê ukrywaæ, ¿e ukraiñskiego nie znam, rozumiem tyle, ile mogê doj¶æ po¶rednio, przez znajomo¶æ polskiego i rosyjskiego. W angielskiej wersji strony jest "plaited belt", czyli raczej nie robiony na drutach ("plaiting" bywa u¿ywane wymiennie ze "sprang", gdy robiæ na drutach to po angielsku zdecydowanie "knit"). Ale w³a¶nie nie jestem w stanie okre¶liæ jako¶ci t³umaczenia na tej stronie, bo do tego trzeba by jeszcze przyzwoicie znaæ ukraiñski.

Je¶li jest sztywny, to przemawia³oby jednak za tkanin±... natomiast nie zawsze sprang musi byæ lu¼n± siatk± - zdjêcia wspó³czesnych wyrobów, nie wiem, czy cokolwiek rekonstruuj±cych, ale pokazuj±, ¿e mo¿liwy jest zwarty (choæ na pewno wci±¿ elastyczny) splot.

Juz mam taki zabytkowy pas, pochodzi z centralnej Ukrainy. Zgory jest stan zwarty, nizej rozciagniety. Przy porownaniu z oryginalnym fragmentem jedwabnego pasa-sprag z XVIIw, technika jest inna. Ale podobny do tego damskiego co jest przy damskim ukrainskim ubraniu od Owki.

To bardzo prosty sprang. Wygl±da mi to jakby ca³y pas zrobiony by³ jednym gêstym splotem ("Z") i bez zabaw we wzory.
Zrobi³em taki ma³y modelik:


¦rodek i brzegi mam nie wykoñczone - nie zwracajcie na nie uwagi. Co do uwag i pytañ:
1. Jak zrobiony jest ¶rodek? Sprang powstaje z dwóch koñców w kierunku ¶rodka (tzn robi siê jeden koniec, a drugi sam siê robi ;) i tak coraz bardziej do ¶rodka). ¦rodek trzeba na koniec jako¶ wykoñczyæ, albo wszystko siê rozpl±cze. Najprostsza metoda to przewi±zaæ (ale wtedy pas siê zwêzi i jest do¶æ brzydki). Mo¿na te¿ zrobiæ rz±dek oczek na szyde³ku i tylko zwi±zaæ ostatnie oczko z ostatni± nici±. Wiadomo jak jest tu? U mnie jak widaæ tylko wprowadzona jest dodatkowa niæ i nic nie jest wykoñczone...

Jak widaæ zreszt± - gdy jeden koniec skrêcamy "Z" to drugi otrzymujemy skrêcony "S". Sprawdzaj±c gdzie wzory siê zbiegaj± znajdziemy ¶rodek ;)

A mo¿e ca³y pas jest zrobiony w "Z"?

2. Czy on siê nie skrêca? Je¿eli splata siê tylko w jednym kierunku to po zdjêciu z warsztatu wszystko nam siê zacznie skrêcaæ. Po namoczeniu i wysuszeniu skrêt siê trochê zmniejszy, pewnie po prasowaniu jeszcze bardziej , ale i tak lekko siê to skrêca:

Po pierwsze, Rafalu - masz zlote rece. Po drugie - dobra glowe do tych splotow. Ten (ostatni pas) to raczej 19-20w. Nie wyglada na welniany (jeszcze nie badalam) moze len ?, farbowany domowo. Nie skreca sie i zauwazylam po srodku polaczenia, ale pozniej zrobie zdjecia. Jezeli przy jednym sreceniu pociagnac za nic (wzdluz), to luznie ciagnie sie i dalej. W oryginalnym jedwabnym siatczanym pasie takiego niema. Rafale, jezeli potrzebujesz dokladnych zdjec pisz na priv, tutaj moge wrzucac tylko slabe (server).
Splot jedwabnego pasu siatczanego XVIIw

Witam Was czule!
Spotka³em siê kilkukrotnie w opracowaniach ze stwierdzeniem (teraz ju¿ nie podam jakich), ¿e u¿ywano w wieku XVII skórzanych pasów plecionych (wyplatanych etc) - co¶ jak na za³±czonym XXw zdjêciu paska. Czy kto¶ spotka³ siê ze znaleziskami takich albo wie wiêcej na ten temat?

Widzia³em tak± jakby plecionkê ze skóry ale przymocowan± do tekstylnego podk³adu

Koresponduje mailowo z Pani± która spróbuje wykonaæ na krosnach pas we³niany.
W zwi±zku z tym prosi³bym o pomoc aby pas taki by³ mo¿liwie najbardziej odpowiadaj±cym takiemy prostemu pasowi z I po³owy XVII w:
1) jak powinien wygl±daæ splot? tzn. czy np. bêdzie du¿ym b³êdem prosty splot "p³ócienny"?
2) Jaka powinna byc d³ugo¶æ i szeroko¶æ takiego pasa. S±dze ¿e d³ugo¶æ 3m i szer. 30 cm powinna byæ wystarczaj±ca.
3) Czy taki pas powinien siê rozci±gaæ czy jednak powinien byæ sztywny?
4) Jakiej grubo¶ci we³ny u¿yæ?
Pozdrawiam i z góry dziêkujê z apomoc.

Zainteresowa³a mnie technika sprang. Calkiem ciekawe a i pas mo¿na wykonaæ stosunkowo szybko! Do¶æ istotny jednak jest dobór grubo¶ci nici.

Dlatego mam trzy pytania:

1. jakiej mniej wiêcej grubo¶ci owe nici stosowano?? Czy by³a to cienka przêdza czy tez sznurek we³niany skrêcony z kilu ¿y³??

2. jakie by³y wymiary takiego pasa??

3. Jak ów pas wi±zano?? Czy zachowa³y sie jakies przekazy co do sposobu, czy po prostu przepasywano siê nim, wi±zano na boku i lu¼ne koñce puszczano w dó³?