Natrafi³am na co¶ takiego, przegl±daj±c sobie manuskrypt Roman d'Alexandre z pierwszej po³owy XIV wieku - i nie mam ró¿owego pojêcia, co te panie maj± tak naprawdê pod sukniami wierzchnimi:



Pocz±tkowo my¶la³am, ¿e to po prostu suknia spodnia z jakiego¶ tañszego materia³u, wzglêdnie giez³o z dosztukowanym na dole pasem dro¿szego materia³u. Jednak co¶ siê tu chyba nie zgadza. Mo¿na zauwa¿yæ, ¿e ten dosztukowany pas tkaniny ma taki sam kolor, jak wychodz±ce spod surcotów i cottehardie rêkawy sukni spodnich. Dodatkowo, je¶li bli¿ej siê przyjrzeæ, na tym pasie s± widoczne jakie¶... nie wiem, czy to schematyczny haft czy co?

Jak wygl±daj± w takim razie suknie spodnie przedstawionych na ilustracji pañ? Czy s± to po prostu suknie / giez³a z doszytymi z dro¿szej tkaniny rêkawami i do³em, udaj±ce "bogatsze" suknie spodnie? Jak w takim razie doszywano w nich rêkawy? Z cottehardie na wierzchu sprawa wydaje siê prosta - wystarczy³oby dosztukowaæ rêkawy powy¿ej ³okcia i problem z g³owy. Ale przy tych mocno wyciêtych surcotach praktycznie ca³a góra sukni spodniej musia³aby byæ z jednego materia³u...

Pomy¶la³am jeszcze, ¿e mo¿e to byæ schematyczne przedstawienie bia³ego (futrzanego?) podszycia sukni wierzchniej, która u wiêkszo¶ci pañ na ilustracji jest zgrabnie podwiniêta... ale ten pas na dole jest w ka¿dym przypadku tak równo odciêty, ¿e ta opcja te¿ mi jako¶ nie pasuje. Chyba jednak to co¶ doszytego.

Macie jakie¶ pomys³y...?

Mo¿e nie pomys³, ale zastanawia mnie to ¿e u tej kucaj±cej ¿ó³ty materia³ jest wyra¼nie wê¿szy ni¿ bia³y powy¿ej. Podobnie wydaje siê byæ u pi±tej od lewej ale tu ju¿ jest to mniej widoczne. Trochê tak jakby to bia³e by³o tylko spódnic± od pasa w dó³ (ale na co to komu, i czy ma analogie to ju¿ pojêcia nie mam ;) )

A mo¿e to fartuch zawi±zywany w pasie w celu os³oniêcia sukni spodniej przed pobrudzeniem w czasie pracy?
Taka by³a moja pierwsza my¶l, kiedy zobaczy³am ten manuskrypt...

Wygl±da mo¿e podobnie, tylko tak siê zastanawiam, po co fartuch w sytuacji, kiedy na wierzch zak³ada siê eleganck± kieckê wierzchni± i rusza do tañca? Te kobiety raczej nie wyskoczy³y na imprezê prosto z kuchni czy innego browaru - patrz±c na scenê po prawej wydaje siê, ¿e mia³y wcze¶niej czas na "ogarniêcie siê", przynajmniej na u³o¿enie w³osów... Hm.

Mocno zastanawia mnie te¿ ten "haft" (?) na tych dostawionych paskach - nie jest on na wszystkich taki sam, pojawia siê w paru wersjach i przypomina ogólnie pó³koliste "z±bkowanie". Kobiety maj± jakby specjalnie podwiniête suknie wierzchnie, ¿eby by³o to widaæ - albo tañcz± sobie po prostu w bardzo ciep³y dzieñ w bardzo nieformalnym gronie... Ech, czemu nie mo¿na po prostu wskrzesiæ na chwilkê autora ilustracji i zapytaæ, co mia³ na my¶li...

EDIT:

Uda³o mi siê przy³apaæ jeszcze jedn± ilustracjê z tego samego okresu (chodzi o tê po lewej stronie). Te¿ mamy tutaj do czynienia z podwiniêciem sukni wierzchniej w tañcu - prawdopodobnie dla wygody, ¿eby nie pl±ta³a siê zbytnio pod nogami. W jednym przypadku widaæ wyra¼nie zdobienie w formie tego "z±bkowanego" haftu (?), uzupe³nione chyba pere³kami czy czym¶ podobnym. Wstawiam link do ilustracji:

http://image.ox.ac.uk/images/bodleian/ms.bodl.264/181v.jpg

Nie wydaje mi siê, ¿eby to by³o sztukowane giez³o przerobione na sukniê spodni±, bo giez³em w tañcu chyba nie wypada³o ¶wieciæ damie... Istnieje opcja, ¿e ta bia³a czê¶æ to po prostu lu¼no puszczona podszewka sukni wierzchniej - podczepiona tylko gdzie¶ w górnej czê¶ci, krótsza ni¿ sama suknia i ozdobiona czym¶ w czê¶ci dolnej...?

Ewidentnie interesuj±ce - rzeczywi¶cie najbardziej wygl±da na to ¿e podszewka do wierzchniej sukni nie jest do niej przyszyta do³em.

Wskazuje na to równie¿ to, ¿e - na tym drugim obrazku widaæ to lepiej - tam gdzie wewnêtrzna powierzchnia suknia wierzchniej jest widoczna od spodu, ma ten sam kolor co zewnêtrzna powierzchnia.

Kliknij, aby zobaczyæ za³±cznik

W takim razie to zdobienie u do³u musi byæ jako¶ podczepione do brzegu podszewki. Wygl±da to trochê jak ozdobna wst±¿eczka albo sznureczek, podszyty w pewnych punktach do podszewki i ozdobiony pere³kami lub koralikami. Ciekawe, czy by³ zwyczajnie elementem ozdobnym, czy te¿ np. mia³ obci±¿aæ dodatkowo podszewkê, ¿eby opada³a swobodnie w dó³ i nie podwija³a siê razem z sukni± wierzchni±.

Tak siê sk³ada, ¿e przymierzam siê do wszycia podszewki do dworskiego surcotu z po³owy XIV wieku i zastanawiam siê, czy mog³abym trochê u³atwiæ sobie pracê takim rozwi±zaniem... Tylko nie jestem pewna, czy bazowanie na jednym manuskrypcie wystarczy. Co prawda ilustracje wskazuj±, ¿e tak skonstruowana i ozdobiona podszewka nie by³a niczym wyj±tkowym, ale... hm.

Ale jakie by³oby to udogodnienie przy wszywaniu