Chcia³bym zasiêgn±æ Waszych opinii na temat nietypowego wczesno¶redniowiecznego (XII/XIIIw.) grotu, pochodz±cego z Grodziska w Ka³dusie w gm. Che³mno. Ów grot jest nietypowy, poniewa¿ jego gabaryty - 10,5 cm d³. i ciê¿ar 44g dyskwalifikuj± go jako grot be³tu od kuszy, a tuleja ¶rednicy 1cm jako grot oszczepu. Trafn± wydaje mi siê teza która traktuje ten zabytek jako grot od pocisku u¿ywanego do ciê¿kich kusz wa³owych (arkbalist). Za t± tez± stoi równie¿ podobieñstwo tego zabytku do grotów u¿ywanych w rzymskich balistach. By³bym wdziêczny o wszelkie analogie do grotu z Ka³dusa, które mog³yby pomóc w rozwi±zaniu tej kwestii. Przyda³yby siê równie¿ publikacje traktuj±ce o ww. machinach oblê¿niczych u¿ywanych na terenie Polski w ¶redniowieczu (Jurga 2011 znany). Pamiêtam równie¿ ¿e w którym¶ z muzeów, chyba wielkopolskich, znajduje siê fragment ³uczyska od kuszy wa³owej, problem w tym ¿e nie pamiêtam w którym. Informacje te bêd± mi potrzebne przy pisaniu pracy proseminaryjnej. Pozdrawiam i za³±czam rycinê.
Kliknij, aby zobaczyæ za³±cznik

powy¿ej groty koczownicze ze tego okresu. Na pocz±tku chcia³em nie zgodziæ siê z tez± wykluczania owego grotu jako grot kuszy, powo³uj±c siê na gabaryty koczowniczych grotów strza³, ale po fakcie zerkn±³em na przekrój tego wynalazku ;) Da³oby radê jako grot oszczepu na solidnie zestruganym kijaszku. ;)

pozdro

Jako¶ mi tak to nie pasuje wizualnie... co¶ za d³uga i solidna ta osada (tuleja) jak na grot jednorazowego u¿ytku...
A mo¿e to rzeczywi¶cie lekki oszczep (my¶liwski a nie bojowy)? Z drugiej strony osady grotów oszczepnych z regu³y silnie siê rozszerzaj± ku koñcowi...
Wiemy jaki by³ kontekst zabytku? (le¿a³ p³asko czy by³ wbity w ziemiê?)

Ten grot z Ka³dusa dok³adnie wygl±da jak do wielkiej kuszy oblê¿niczej. Tutaj groty staro¿ytne z III wieku (Dura Europos).

Kliknij, aby zobaczyæ za³±cznik

A to ponoæ wczesno¶redniowieczne znalezione na Ebay-u:

Kliknij, aby zobaczyæ za³±cznik

http://www.ebay.co.uk/itm/LOT-3-ANCIENT-ME...=item43a8028481

Pozdrawiam Znicz

Viatorze, kontekst nie jest mi obecnie znany, ale to jest do za³atwienia. Chyba rzeczywi¶cie mo¿e to byæ oszczep. Sprawdzi³em ¶rednice tulejek 2 oszczepów z Siedl±tkowa i wynosz± analogicznie ok 1cm. Dziêki za sugestie.

Spokojnie, a co z masywnym kwadratowym przekrojem grotu? Oszczep na mamuta odpada bo i tak za ma³a masa. Poni¿ej przekroje oszczepów z X-XIII wieku z Kirpicznikowa.

Kliknij, aby zobaczyæ za³±cznik

W Siedl±tkowie przekrój te¿ nie kwadratowy. Kwadratowy to wielka kusza jak z mojego postu wy¿ej.

Pozdrawiam Znicz

Bardzo podobny, choæ o nieco szerszej tulei (nieco ponad 1,5 cm przeliczywszy ze skali rysunku), grot o rombowym przekroju i krótkim ostrzu (oko³o 6,5 cm) figuruje jako grot ba³tyjski (pruski) wydatowany na IV-VII wiek w kolekcji British Museum. Opisany jest jako grot oszczepny (za³±cznik).

Kliknij, aby zobaczyæ za³±cznik

Mo¿e ten element przez wieki niewiele siê u Prusów zmieni³, pod tym wzglêdem byli bardzo konserwatywni, wiemy te¿ ¿e w okresie funkcjonowania krzy¿ackiego Ka³dusa wci±¿ jeszcze u¿ywali bojowo oszczepów, nie jest to wiêc niemo¿liwe.

Acz teza o kuszy wa³owej te¿ nie jest wykluczona, pamiêtam w którym¶ artykule z Wratislavia Antiqua - bodaj tom X - ¿e jego autor wydzieli³ groty do kuszy wa³owej z zespo³u ¶l±skich znalezisk w³a¶nie na podstawie w±skiej tulei.

Znicz, zgadza siê, groty z Siedl±tkowa maj± p³aski li¶æ, ale jak widaæ ma³a tuleja nie zdyskwalifikowa³a ich jako grotów oszczepów, a takimi niew±tpliwie by³y. Co do wagi - 44g - sprawa siê komplikuje.

Viatorze, dziêkujê za cenn± informacjê, w poniedzia³ek zajrze do czasopisma Wratislavia Antiqua, powinno to popchn±æ sprawê do przodu.

Wratislavia Antiqua 10, w rozdziale o oszczepach jest wzmianka na temat grotu z Czechowa który, jak wynika z tekstu zosta³ zakwalifikowany jako grot pocisku do wielkiej kuszy wa³owej. Autor - Lech Marek nie zgadza siê z t± interpretacj±, poniewa¿ grot posiada "znaczn± ¶rednicê wylotu tulei oraz p³aski przekrój li¶cia z grani±".
Czy o tê informacjê chodzi³o?

Tak, to to.

Teraz te¿ dotar³em do tego rozdzia³u, widzê jednak, ¿e nie do koñca popiera on tezê o w±skiej tulei jako wyznaczniku grota do be³tu kuszy wa³owej, bo zaraz na nastêpnej stronie autor przyznaje ¿e "Niewielkie rozmiary i w±ska tuleja uwa¿ane s± jednak za cechy charakterystyczne pó¼no¶redniowiecznych oszczepów, co widoczne jest na podstawie znalezisk na stanowiskach z terenu Polski (G³osek 1990, s. 134)." A wiêc wszystko zale¿y od problemu poprawno¶ci datowania. Je¶li grot nie jest XII-XIII wieczny lecz np. XIV-XV wieczny to spokojnie móg³by byæ grotem oszczepnym. Lecz je¶li datowanie jest poprawne, to teza o grocie arcbalisty jest prawdopodobna.

Mo¿e to pomo¿e, groty do kuszy z 12 - 13 wieku.

Kliknij, aby zobaczyæ za³±cznik


Pozdrawiam Znicz

Okaza³o siê ¿e grot niekoniecznie musi pochodziæ z prze³omu XII/XIII wieku. Zabytek pochodzi z warstwy przemieszanej, zdeponowanej w wieku XIV. Znaleziono go na zewnêtrznym stoku wa³u granicz±cego z fos±, która zosta³a zasypana w XIV wieku, i w tym w³a¶nie zasypisku znalaz³ siê ów grot.

Chcia³bym podziêkowaæ wszystkim za wszelkie sugestie jakie od Was otrzyma³em, jak widaæ kontekst znaleziska jeszcze bardziej poszerzy³ ramy moich poszukiwañ.