Kithara
Harfa z Ur
Wspó³czesna rekonstrukcja liry
Wspó³czesna rekonstrukcja kithary

Witam.

Jak strojono staro¿ytne instrumenty strunowe? Poza skórzanymi pêtlami zachowanymi w niektórych afrykañskich, wspó³cze¶nie u¿ywanych instrumentach (ngoni, kora), natrafi³em na takie ko³ki - pêtle.
Czy te ko³ki s± zaczepione o co¶ (odcinek struny owiniêty wzd³u¿ osi?)?
Czy stosowano obok tego rodzaju strojenia strojenie ko³kami (tymi u¿ywanymi w ca³ej europejskiej historii nowo¿ytnej)?

I drugie pytanie - czy ramiona liry i innych tego rodzaju instrumentów by³y wklejane (czy zamocowywane na sta³e w inny sposób) czy trzyma³y siê one jednie przez naci±g skóry naci±gniêtej na korpus (staro¿ytne instrumenty egipskie, wspó³czesne afrykañskie)?

Pozdrawiam.

zob. u Westa (jak go nie masz, to TUTAJ kto¶ wrzuci³ chyba ca³o¶æ) i w razie czego u Landelsa (choæ to z³o)
najlepiej je¶li namierzysz M. Maas, J. Snyder, Stringed Instruments of Ancient Greece, New Haven, 1989, ale mam obawy, ¿e w polskich zbiorach trudno to znale¼æ (widzia³em dot±d tylko w jednym miejscu).
tak, zw³aszcza przy instrumentach szyjkowych, zob. u Eichmanna TUTAJ i innych publikacjach tego¿ oraz instrument p(h)andour/a/pandora (nb. st±d "fandur"). Wszystko to sprawa pó¼noantyczna i o wyra¼nym wp³ywie orientalnym. Liry we wszelkich odmianach zasadniczo siê na to nie ³api±, ze wzglêdu na nie-monolityczn± budowê (por. liry "germañskie" - strojone ko³kami, ale o monolitycznej morfologii) oraz - odpowiadaj±c na ostatnie pytanie - w³a¶nie utrzymywanie struktury instrumentu naci±giem strun. Zob. te¿ TO, niedawno wydane, jeszcze nie czyta³em, ale mo¿e co¶ znajdziesz.

Dziêki wielkie! ;]

Ostatnio naby³em Muzykê w staro¿ytno¶ci (?) Curta Sachsa i Muzykê staro¿ytnej Grecji i Rzymu Johna G. Landelsa. Jako, ¿e zamawia³em przez Internet, czekam jeszcze na dostarczenie mi tych ksi±¿ek.

Je¿eli móg³by¶ poleciæ jakie¶ publikacje w jêzyku polskim (lub angielskim - do nabycia lub ¶ci±gniêcia) to by³bym bardzo wdziêczny.

Ten West, z tego co widzê ma we wszystkich najwy¿szych linkach z googli wyczerpany nak³ad.

Tutaj znalaz³em ksi±¿kê Hegela - ale za jaka¶ astronomiczn± cenê (przy do¶æ standardowej liczbie stron).

I jeszcze takie jedno pytanie:
(na które pewnie potrafi³bym sobie odpowiedzieæ sam gdybym przeczyta³ powy¿sze ksi±¿ki)
Czy istniej± jakie¶ zachowane opisy muzykowania dla przyjemno¶ci i do jakiej bieg³o¶ci technicznej dochodzili ówcze¶ni muzycy? Chodzi mi tu o co¶ takiego, ¿e ze wszystkich ogólnodostêpnych ¼róde³ (podrêczniki szkolne, skrypty z historii muzyki) wynika, ¿e by³a to muzyka potwornie zmanieryzowana i grana od wielkiego dzwonu - w co nie bardzo mi siê chce wierzyæ (jak podejrzewam nie bêdzie siê chcia³o nikomu, kto gra na czymkolwiek z zami³owania). Je¿eli budowa instrumentów z tamtej epoki by³a na tyle niewymagaj±ca, ¿e budowali je pewnie sami muzycy (co zreszt± by³o przecie¿ powszechne jeszcze w ¶redniowieczu) muzykowanie musia³o byæ czym¶ powszechnym (jak zreszt± jest obecnie, przy ogólnodostêpnych tanich instrumentach).

Jak mi jeszcze co¶ przyjdzie do g³owy to napisze

to kup na Allegro, jest za 25z³

Sachs - szacowna pozycja, ale przeterminowana w pewnej mierze. Landels to opowie¶ci dziadka przy kominku - kilka warto¶ciowych informacji otoczonych pierdo³ami.

Poszukaj na archive.org, masz tam darmowo H. Panum, The Stringed Instruments Of The Middle Ages (autor b³êdnie oznaczony jako J. Pulver - to t³umacz ang. wydania), b. stara (przedsachsowska), ale jak dot±d najlepsza synteza tematu. Wbrew tytu³owi jest tam du¿o wiadomo¶ci o instrumentach antycznych i tradycyjnych.
Podobnie K. Schlesinger, The instruments of the modern orchestra & early records of the precursors of the violin family - to nie jest rozprawa o skrzypcach, tylko do¶æ szeroka i erudycyjna praca, która nie stroni od cytatów ¼ród³owych.
I mo¿e jeszcze Stainera The music of the Bible - to ju¿ raczej jako ciekawostka (i tak lepszy ni¿ fatalny Montagu Instrumenty muzyczne Biblii w jeszcze gorszym pl przek³adzie). Wszystkie prace oczywi¶cie s± przestarza³e i nale¿y podchodziæ do nich z nale¿yt± krytyk±, ale bez w±tpienia siê przydadz±. Jak pobuszujesz po archive.org, to pewnie znajdziesz co¶ jeszcze (mo¿esz i¶æ za bibliografi± Sachsa).

Hegela specjalnie taniej nie kupisz, przynajmniej nie teraz.

Bardzo du¿o. Wiêcej i bardziej wiarygodne ¶wiadectwa ni¿ dla ¶redniowiecza - piszê tu o Grecji, bo "ówcze¶ni" w tym temacie mo¿e równie dobrze znaczyæ, ¿e zaczynamy od Enuma Elisz. ¬ród³a bêd± nawet u Landelsa.

mo¿na tak i mo¿na tak - by³a szko³a falenicka i otwocka, inaczej siê gra³o na igrzyskach pytyjskich a inaczej na sympozjonie. inaczej - jak mo¿na za³o¿yæ - robi³o siê epikê archaiczn±, inaczej lirykê za Alkajosa. by³y "nurty tradycyjne" i "manieryzmy". to zbyt rozleg³y chronologicznie i zró¿nicowany terytorialnie materia³, aby mo¿na by³o sformu³owaæ prost± charakterystykê. zobaczysz zreszt± w opracowaniach.
niewymagaj±ca? to poczytaj o mechanizmach klapowo-pier¶cieniowych w aulosach lub o ewolucji kithary by³y instrumenty wyra¼nie przeznaczone dla amatorów i profesjonalistów. oddaje to choæby uproszczone zestawienie lira-kithara.

Jakich wspó³czesnych wykonawców poleci³by¶ pos³uchaæ w trakcie czekania na ksi±¿ki?

S³ucham sobie teraz jakich¶ inspirowanych staro¿ytno¶ci± nagrañ, ale pewnie nijak to siê ma do brzmienia rzeczywistego w takim stopniu na jaki pozwalaj± zachowane traktaty o teorii muzyki.

Szczególnie zale¿y mi tutaj na nagraniach instrumentów strunowych.

edit:
Czy takie grupy jak Synaulia i Musica Romana mo¿na uznaæ za jaki¶ wzorzec wykonywania muzyki antycznej?

A ja mam pytanie czy w ksi±¿ce Montagu jest jaka¶ sensowna ikonografia? Pytam siê bo ksi±¿ka tania i ¿aden problem siê w ni± zaopatrzyæ

nie ma