Pe³na wersja: Polacy w III wyprawie krzyzowej ??
Zna kto¶ jakie¶ ¼ród³a potwierdzaj±ce udzia³ polskiego rycerstwa w III wyprawie krzy¿owej ??
Polecam ksi±¿kê "Zapomniani krzy¿owcy" Miko³aja G³adysza - mega ciê¿ka w lekturze i meganaukowa ksi±¿ka, za to dziêki temu wiarygodna, tam jest co¶ na ten temat, z odpowiednimi ¼ród³ami.
W przysz³ym tygodniu jak bêdê w domu mogê wyszukaæ Ci w niej jakie¶ konkrety.
Na razie rzucam has³a: Dzier¿ko z Chotli (Chotla/Chotela) i (bodaj¿e) Wawrzyniec Jerozolimski.
Ale wiêcej naszych by³o w II krucjacie.
W przysz³ym tygodniu jak bêdê w domu mogê wyszukaæ Ci w niej jakie¶ konkrety.
Na razie rzucam has³a: Dzier¿ko z Chotli (Chotla/Chotela) i (bodaj¿e) Wawrzyniec Jerozolimski.
Ale wiêcej naszych by³o w II krucjacie.
Bêdê wdziêczny za podanie konkretów bo do literatury mam bardzo ograniczony dostêp. Wiêkszo¶æ fachowych ksi±¿ek jest zamkniêta w bibliotekach uniwersyteckich do których nie mam dostêpu;/
Polska a krucjaty lewantyñskie.
27 listopada 1095 roku po zakoñczeniu przedostatniego dnia synodu w Clermont (Francja), papie¿ Urban II wezwa³ zgromadzon± na placu przed ko¶cio³em ludno¶æ do spontanicznej akcji odbicia ¶wiêtego miasta Jerozolimy z r±k niewiernych. Papie¿ mia³ tutaj na my¶li Turków Seld¿uckich, którzy opanowali wówczas Ziemiê Swiêt±. Siedem krucjat organizowanych na przestrzeni XI-XIII stulecia, po pocz±tkowym opanowaniu Jerozolimy (lipiec 1099) w czasie I wyprawy krzy¿owej ,zakoñczy³o siê ostatecznie fiaskiem i zdobyciem w 1291 roku Akry, ostatniego przyczó³ka krzy¿owców.
Analizuj±c wyprawy krzy¿owe, które tak mocno odcisnê³y swoje piêtno na kszta³cie gospodarczym Europy (handel miast w³oskich z Lewantem) i mentalno¶ci rycerskiej, nie sposób nie wspomnieæ tutaj o zwi±zkach ziem polskich (wtedy w rozbiciu na drobne ksiêstwa piastowskie) z europejskim ruchem krucjatowym.
Niestety, pierwsza wyprawa krzy¿owa (1097-99) zakoñczona zdobyciem Jerozolimy poza krótk± wzmiank± w Roczniku Kapitu³y Krakowskiej "Jerusalem a Christianis capta est" z roku 1099, nie znajduje odbicia w polskich ¿ród³ach. Jeszcze tylko rocznik ma³opolski (Kuropatnickiego) pod rokiem 1098 wspomina i¿: "Lanccea Christi inventa est" - mówi±c o cudownym znalezieniu podczas oblê¿enia Antiochii (1098) w³óczni, która przebi³a bok Chrystusa, a co by³o zapewne zrêcznym posuniêciem którego¶ z krzy¿owców maj±cych "odnalezion±" relikwi± wzmocniæ morale oblegaj±cych miasto krzy¿owców. Poza tymi wzmiankami, przejêtymi byc mo¿e z innych, obcych ¿róde³, nie mamy, niestety, ¿adnych dowodów na to, by który¶ z mo¿nych polskich uczestniczy³ w tej¿e wyprawie.
W czasach tych jednak zwiêksza siê intensywno¶æ kontaktów miêdzy Polsk± XI i pocz. XII wieku a Europ±, g³ównie poprzez ¶rodowiska duchowieñstwa. Ju¿ pierwszy po reakcji pogañskiej lat trzydziestych XI w. biskup krakowski Aaron, pó¿niejszy arcybiskup, przybywa z Brauweiler. W pocz±tkach XII w. biskupi p³ocki i wroc³awski wywodz± siê z Lotaryngii, tak¿e z tego miejsca rekrutuj± siê mnisi benedyktyñscy przybywaj±cy do Tyñca, Mogilna i Lubinia. Ksi±¿e W³adys³aw Herman wysy³a poselstwo w sprawie pro¶by o narodzenie syna do prowansalskiego opactwa ¶w. Idziego w Saint Gilles. Tak¿e pierwszy znany kronikarz Anonim zwany Gallem jest prawdopodobnie mnichem z Prowansji. Wszyscy ci przybysze staj± siê zapewne no¶nikami idei krucjatowych nad Wis³±.
Podczas II krucjaty (1147-49) bêd±cej g³ównie przedsiêwziêciem cysterskim, organizowanym pod auspicjami ¶w. Bernarda z Clairvaux spotykamy nie wymienionego z nazwiska polskiego ksiêcia, a informacjê t± zawdziêczamy greckiemu kronikarzowi Janowi Kinnamosowi. Wed³ug niego w listopadzie 1147 roku wycofuj±caa siê po klêsce pod Doryleum armia niemiecka spotka³a w Nikei nadci±gaj±ce hufce francuskie, czeskie i polskie. Historycy uwa¿aj±, ¿e przywódc± polskiej grupy krzy¿owców móg³ byæ ks. Henryk Sandomierski, który przebywa³ w Niemczech jako zak³adnik cesarza i w³a¶nie ¶lub krucjatowy móg³ poprawiæ jego sytuacjê. Henryk wyprawi siê do Jerozolimy raz jeszcze w latach 1153-54 czego owocem bêdzie fundacja klasztoru joannitów w Zago¶ci. Istnieje tak¿e hipoteza jakoby do Ziemi ¦wiêtej wyruszy³ senior dynastii, wygnany z kraju W³adys³aw II. Hipotezê tê jednak czê¶æ badaczy odrzuca na podstawie przekazu o licznej armii jak± ci±gn±³ ze sob± ów tajemniczy ksi±¿ê piastowski - co w wypadku uchod¿cy z kraju by³o by niemo¿liwe. Tak¿e powrót z wyprawy przez ziemie polskie nie wchodzi³by w rachubê w wypadku W³adys³awa II.
W miêdzyczasie (w l. 1162-1163) Ziemiê ¦wiêt± odwiedzi³ ksi±¿ê kopanicki Jaksa, a owocem wyprawy by³o sprowadzenie do Miechowa zakonu bo¿ogrobców.
Dysponujemy przekazem ¿ród³owym mog±cym wskazywaæ na przypadek czynnego zaanga¿owania Polaków w wydarzenia Trzeciej Krucjaty (1187-1193). Jest nim dyplom Kazimierza Sprawiedliwego, wystawiony 12 kwietnia 1189 roku w Opatowie dla kapitu³y katedralnej w Krakowie, gdzie w¶ród ¶wiadków na jedenastym miejscu wystepuje Wielis³aw Jerozolimski, który przydomek zyska³ na pewno dziêki udziale w tym czasie w wyprawie krzyzowej. Na po³y legendarna jest te¿ wzmianka o udziale w trzeciej krucjacie wojewody mazowieckiego Krystyna (Mors et miracula beati Werneri - dzie³ko powsta³e w II po³. XIII wieku w krêgu katedry p³ockiej, oparte zapewne na wcze¶niejszych przekazach, gdzie czytamy, ¿e dziekanowi p³ockiemu, niejakiemu Janowi ukaza³a siê nad o³tarzem katedry g³owa tragicznie zmar³ego wojewody Krystyna, który walczy³ za morzem).
W V krucjacie (1217-21) bra³ udzia³ równie¿ jaki¶ polski ksi±¿ê. Mo¿emy o tym wnioskowaæ na podstawie datowanego na rok 1246 dyplomu króla wêgierskiego Beli IV wystawionego dla rycerza Leustaha syna Bohmy. Z dokumentu wynika, ¿e rycerz Bohma wzi±³ udzia³ w krucjacie walcz±c w hufcu ksiêcia polskiego. Kim by³ ów zagadkowy dux Polonie? Wiekszo¶æ uczonych sk³ania siê do tezy, ¿e ksiêciem tym by³ Kazimierz opolski, uczestnik zjazdu ksi±¿±t - juniorów w 1215 r. w Wolborzu (Konrad Mazowiecki, Leszek Bia³y i W³adys³aw Odonic) a którzy z³o¿yli wówcza ¶luby krucjatowe. Jedynie on móg³ wype³niæ te sluby - ksi±¿ê Konrad Mazowiecki i Leszek Bia³y zostali zwolnieni przez papie¿a pod powodem obrony ksiêstw przed niewiernymi Prusami, a Odonic walczy³ o odzyskanie ziemi kaliskiej z Laskonogim. Dodatkowym argumentem na udzia³ Kazimierza Opolskiego w V krucjacie jest jego ¶lub z ksiê¿n± bu³garsk± Wiol±, któr± musia³ poznaæ w Bu³garii podczas przemarszu przez ten kraj w orszaku króla wêgierskiego Andrzeja II.
Sugerowana dalsza lektura:
M. G³adysz, Zapomniani krzyzowcy. Polska wobec ruchu krucjatowego w XII - XIII w., Warszawa 2002, M. Starnawska, Miêdzy Jerozolim± a £ukowem. Zakony krzy¿owe na ziemiach polskich w ¶redniowieczu. Warszawa 2006; Sz. Wrzesiñski, Polscy krzy¿owcy: Tajemnice ¶redniowiecznych krucjat, wyd. Egros, Warszawa 2007
27 listopada 1095 roku po zakoñczeniu przedostatniego dnia synodu w Clermont (Francja), papie¿ Urban II wezwa³ zgromadzon± na placu przed ko¶cio³em ludno¶æ do spontanicznej akcji odbicia ¶wiêtego miasta Jerozolimy z r±k niewiernych. Papie¿ mia³ tutaj na my¶li Turków Seld¿uckich, którzy opanowali wówczas Ziemiê Swiêt±. Siedem krucjat organizowanych na przestrzeni XI-XIII stulecia, po pocz±tkowym opanowaniu Jerozolimy (lipiec 1099) w czasie I wyprawy krzy¿owej ,zakoñczy³o siê ostatecznie fiaskiem i zdobyciem w 1291 roku Akry, ostatniego przyczó³ka krzy¿owców.
Analizuj±c wyprawy krzy¿owe, które tak mocno odcisnê³y swoje piêtno na kszta³cie gospodarczym Europy (handel miast w³oskich z Lewantem) i mentalno¶ci rycerskiej, nie sposób nie wspomnieæ tutaj o zwi±zkach ziem polskich (wtedy w rozbiciu na drobne ksiêstwa piastowskie) z europejskim ruchem krucjatowym.
Niestety, pierwsza wyprawa krzy¿owa (1097-99) zakoñczona zdobyciem Jerozolimy poza krótk± wzmiank± w Roczniku Kapitu³y Krakowskiej "Jerusalem a Christianis capta est" z roku 1099, nie znajduje odbicia w polskich ¿ród³ach. Jeszcze tylko rocznik ma³opolski (Kuropatnickiego) pod rokiem 1098 wspomina i¿: "Lanccea Christi inventa est" - mówi±c o cudownym znalezieniu podczas oblê¿enia Antiochii (1098) w³óczni, która przebi³a bok Chrystusa, a co by³o zapewne zrêcznym posuniêciem którego¶ z krzy¿owców maj±cych "odnalezion±" relikwi± wzmocniæ morale oblegaj±cych miasto krzy¿owców. Poza tymi wzmiankami, przejêtymi byc mo¿e z innych, obcych ¿róde³, nie mamy, niestety, ¿adnych dowodów na to, by który¶ z mo¿nych polskich uczestniczy³ w tej¿e wyprawie.
W czasach tych jednak zwiêksza siê intensywno¶æ kontaktów miêdzy Polsk± XI i pocz. XII wieku a Europ±, g³ównie poprzez ¶rodowiska duchowieñstwa. Ju¿ pierwszy po reakcji pogañskiej lat trzydziestych XI w. biskup krakowski Aaron, pó¿niejszy arcybiskup, przybywa z Brauweiler. W pocz±tkach XII w. biskupi p³ocki i wroc³awski wywodz± siê z Lotaryngii, tak¿e z tego miejsca rekrutuj± siê mnisi benedyktyñscy przybywaj±cy do Tyñca, Mogilna i Lubinia. Ksi±¿e W³adys³aw Herman wysy³a poselstwo w sprawie pro¶by o narodzenie syna do prowansalskiego opactwa ¶w. Idziego w Saint Gilles. Tak¿e pierwszy znany kronikarz Anonim zwany Gallem jest prawdopodobnie mnichem z Prowansji. Wszyscy ci przybysze staj± siê zapewne no¶nikami idei krucjatowych nad Wis³±.
Podczas II krucjaty (1147-49) bêd±cej g³ównie przedsiêwziêciem cysterskim, organizowanym pod auspicjami ¶w. Bernarda z Clairvaux spotykamy nie wymienionego z nazwiska polskiego ksiêcia, a informacjê t± zawdziêczamy greckiemu kronikarzowi Janowi Kinnamosowi. Wed³ug niego w listopadzie 1147 roku wycofuj±caa siê po klêsce pod Doryleum armia niemiecka spotka³a w Nikei nadci±gaj±ce hufce francuskie, czeskie i polskie. Historycy uwa¿aj±, ¿e przywódc± polskiej grupy krzy¿owców móg³ byæ ks. Henryk Sandomierski, który przebywa³ w Niemczech jako zak³adnik cesarza i w³a¶nie ¶lub krucjatowy móg³ poprawiæ jego sytuacjê. Henryk wyprawi siê do Jerozolimy raz jeszcze w latach 1153-54 czego owocem bêdzie fundacja klasztoru joannitów w Zago¶ci. Istnieje tak¿e hipoteza jakoby do Ziemi ¦wiêtej wyruszy³ senior dynastii, wygnany z kraju W³adys³aw II. Hipotezê tê jednak czê¶æ badaczy odrzuca na podstawie przekazu o licznej armii jak± ci±gn±³ ze sob± ów tajemniczy ksi±¿ê piastowski - co w wypadku uchod¿cy z kraju by³o by niemo¿liwe. Tak¿e powrót z wyprawy przez ziemie polskie nie wchodzi³by w rachubê w wypadku W³adys³awa II.
W miêdzyczasie (w l. 1162-1163) Ziemiê ¦wiêt± odwiedzi³ ksi±¿ê kopanicki Jaksa, a owocem wyprawy by³o sprowadzenie do Miechowa zakonu bo¿ogrobców.
Dysponujemy przekazem ¿ród³owym mog±cym wskazywaæ na przypadek czynnego zaanga¿owania Polaków w wydarzenia Trzeciej Krucjaty (1187-1193). Jest nim dyplom Kazimierza Sprawiedliwego, wystawiony 12 kwietnia 1189 roku w Opatowie dla kapitu³y katedralnej w Krakowie, gdzie w¶ród ¶wiadków na jedenastym miejscu wystepuje Wielis³aw Jerozolimski, który przydomek zyska³ na pewno dziêki udziale w tym czasie w wyprawie krzyzowej. Na po³y legendarna jest te¿ wzmianka o udziale w trzeciej krucjacie wojewody mazowieckiego Krystyna (Mors et miracula beati Werneri - dzie³ko powsta³e w II po³. XIII wieku w krêgu katedry p³ockiej, oparte zapewne na wcze¶niejszych przekazach, gdzie czytamy, ¿e dziekanowi p³ockiemu, niejakiemu Janowi ukaza³a siê nad o³tarzem katedry g³owa tragicznie zmar³ego wojewody Krystyna, który walczy³ za morzem).
W V krucjacie (1217-21) bra³ udzia³ równie¿ jaki¶ polski ksi±¿ê. Mo¿emy o tym wnioskowaæ na podstawie datowanego na rok 1246 dyplomu króla wêgierskiego Beli IV wystawionego dla rycerza Leustaha syna Bohmy. Z dokumentu wynika, ¿e rycerz Bohma wzi±³ udzia³ w krucjacie walcz±c w hufcu ksiêcia polskiego. Kim by³ ów zagadkowy dux Polonie? Wiekszo¶æ uczonych sk³ania siê do tezy, ¿e ksiêciem tym by³ Kazimierz opolski, uczestnik zjazdu ksi±¿±t - juniorów w 1215 r. w Wolborzu (Konrad Mazowiecki, Leszek Bia³y i W³adys³aw Odonic) a którzy z³o¿yli wówcza ¶luby krucjatowe. Jedynie on móg³ wype³niæ te sluby - ksi±¿ê Konrad Mazowiecki i Leszek Bia³y zostali zwolnieni przez papie¿a pod powodem obrony ksiêstw przed niewiernymi Prusami, a Odonic walczy³ o odzyskanie ziemi kaliskiej z Laskonogim. Dodatkowym argumentem na udzia³ Kazimierza Opolskiego w V krucjacie jest jego ¶lub z ksiê¿n± bu³garsk± Wiol±, któr± musia³ poznaæ w Bu³garii podczas przemarszu przez ten kraj w orszaku króla wêgierskiego Andrzeja II.
Sugerowana dalsza lektura:
M. G³adysz, Zapomniani krzyzowcy. Polska wobec ruchu krucjatowego w XII - XIII w., Warszawa 2002, M. Starnawska, Miêdzy Jerozolim± a £ukowem. Zakony krzy¿owe na ziemiach polskich w ¶redniowieczu. Warszawa 2006; Sz. Wrzesiñski, Polscy krzy¿owcy: Tajemnice ¶redniowiecznych krucjat, wyd. Egros, Warszawa 2007
dziêki 
mam juz jaki¶ punkt zaczepienia w poszukiwaniach.
mam juz jaki¶ punkt zaczepienia w poszukiwaniach.
Roczniki Ko³backie mówi± o bezspornym udziale ks. Kazimierza II Pomorskiego w walkach o Damitellê (Egipt) i jej obronie w 1218- 1219 (V krucjata).
CYTAT(Szymek z K-g @ 11:38 27.07.2011) 
Roczniki Ko³backie mówi± o bezspornym udziale ks. Kazimierza II Pomorskiego w walkach o Damitellê (Egipt) i jej obronie w 1218- 1219 (V krucjata).
Technicznie rzecz uj±wszy miasto nazywa siê DAMIETTA
To jest wersja lo-fi g³ównej zawarto¶ci. Aby zobaczyæ pe³n± wersjê z wiêksz± zawarto¶ci±, obrazkami i formatowaniem proszê kliknij tutaj.