Witam, mam pewien k³opot... Mianowicie jestem na pocz±tku robienia pierwszej 100% samodzielnie wykonanej kolczugi nitowanej. Problem jaki napotka³em to hartowanie ogniw, b±d¼ gotowej kolczugi. Rozumiem, ¿e kó³ka podczas obróbki trzeba rozhartowaæ. Nastêpnie wypada³o by zahartowaæ ogniwa, my¶la³em nad zahartowaniem w profesjonalnej hartowni ca³o¶ci kolczugi. Wszystko fajnie, ale problem tkwi do jakiej twardo¶ci hartowaæ? Musia³bym podaæ w skali Rockwella (HRC) stopieñ twardo¶ci jaki ma mieæ zahartowany przedmiot. Jakie¶ sugestie?

Hmmm... je¶li robisz j± ze stali konstrukcyjnej jakiej¶ miêkkiej, z miêkkiego drutu to mo¿liwo¶ci hartowania s± ograniczone i to bardzo. Skala jest od 20 do 100, gdzie twardo¶æ miecza to zazwyczaj 50-60. Na kolczugê powinno wystarczyæ 35-40, choæ taki wynik mo¿e nie byæ do otrzymania ze wzglêdu na ma³± zawarto¶æ wêgla w Twoim drucie, jakkolwiek to brzmi...

W takim razie jaki drut proponujesz i do ilu go hartowaæ?

Wpisz na allegro "drut sprê¿ynowy", obecnie jest tego parê pozycji w dobrych ¶rednicach. Taki drut bez rozhartowania obrabia siê do¶æ ciê¿ko, ¶rednica prêta na który nawija³ bêdziesz ten drut musi byæ mniejsza ni¿ ¶rednica kó³ek, które chcesz uzyskaæ. Je¶li dasz radê obrabiaæ go bez rozhartowania to nie trzeba pó¼niej hartowaæ, bo jest fabrycznie idealnie zahartowany. Ogólnie drut sprê¿ynowy moim zdaniem nie wymaga hartowania, bo bêdzie strasznie wytrzyma³y na kolczudze nitowanej, na bank mocniejszy ni¿ zwyk³y drut hartowany. Tylko jeszcze wspomnê, ¿e jest to stal stopowa, która podobno nie wystêpowa³a w ¶redniowieczu (sprê¿ynówka pewno z krzemem i innymi pierwiastkami) , ale nikt przecie¿ nie bêdzie bada³ co to za drucik, i prawie ka¿dy dzi¶ u¿ywa stali sprê¿ynowych.

Powiedzmy sobie szczerze, ¿e temat niniejszy jest raczej nie zwi±zany z rekonstrukcj±. Hartowanie drutu miêkkiego jest niemo¿liwe, a równomierne zahartowanie gotowej kolczugi skazane na niepowodzenie, drut sprê¿ynowy i wszelkie inne stale stopowe i narzêdziowe - niehistoryczne, a w koñcu nawet gdyby Ci siê uda³o zahartowaæ kolczugê, to cen± za wiêksz± twardo¶æ (a po cholerê Ci ona skoro nie u¿ywamy broni ostrej) jest wiêksza krucho¶æ, wiêc nie warta skórka za wyprawkê.

Powiem tylko, ¿e ze sprê¿ynówki nie zrobisz choæby¶ zrobi³ pod siebie 3 razy:
-twarde i kruche, nie zrobisz zak³adki bo pêknie drut,
-je¶li nawet rozklepiesz to jeszcze trzeba otwór na nit zrobiæ a taki dziurkacz wtedy nie wiem z czego by¶ musia³ zrobiæ ¿eby nie pêk³.

Dobrze siê sk³ada z tym tematem bo akurat teraz zajmujê siê tym na polibudzie.
Kolczugê zrobi³em z drutu 1mm ¶rednica kó³ka 9,5mm, fajna bo leciutka, rêkaw 3/4, koñczy siê nad kolanem a wa¿y tylko 4,3 kg (!), ale niestety kó³ka mo¿na wygi±æ w palcach... Dlatego postanowi³em j± nawêgliæ. Jak na razie uda³o siê to, jest ju¿ nawêglona, nawet równomiernie, tylko w niektórych miejscach powsta³y ró¿nego rodzaju osady: na rêkawie kawa³ek plecionki jest z³oty, czê¶æ jest intensywnie purpurowa, czê¶æ jest niebieska... Purpurowy osad schodzi jak siê przejedzie palcem, ale ze z³otym to ju¿ nie tak ³atwo.
Wêgla w drucie jest teraz sporo, ale najpierw musimy jeszcze wygrzaæ j±, aby pozbyæ siê cementytu ze struktury. Pó¼niej bêdziemy hartowaæ.
Jak ju¿ wszystko bêdzie gotowe, bêdzie z tego artyku³ i wrzucê go na freha.

PS. ¯eby nie by³o. Nawêglana by³a w wêglu drzewnym z ma³ym dodatkiem sody kalcynowanej dla przyspieszenia procesu (chocia¿ mimo tego trzymali¶my j± w piecu przez 22 godziny).

Wiem, ¿e sprê¿ynówka to kiepski pomys³.

£ukaszu, hartujesz samemu, czy profesjonalny zak³ad?

Viatorze, jakiego drutu ty by¶ u¿y³? Mam na my¶li wystarczaj±ca wytrzyma³o¶æ bez hartowania.

ale po co w ogóle hartowaæ nitowan± kolczugê?
Powiem szczerze - mam nitowany czepiec kolczy przy he³mie, który to jest ostro tyrany ju¿ od ponad roku. Przez ten czas wypad³y mo¿e z 4 kó³eczka. Ta kolcza nie jest na pewno hartowana ani jaka¶ specjalna. Drut jest stosunkowo miêkki, ale kó³ka s± sp³aszczane. To wszystko powoduje ¿e strasznie ciê¿ko j± podrzeæ.

Wszystko robiê na polibudzie a raczej robi± za mnie.
W mojej kolczudze u¿y³em w³a¶nie kó³ek z rozklepan± tylko zak³adk±. Kó³ka nie wypadaj± tylko siê zginaj± w pó³ i po ka¿dym mocniejszym strzale kilka ogniw jest do prostowania. A poniewa¿ nie lubiê ci±gle naprawiaæ tego samego wiêc postanowi³em co¶ z tym zrobiæ.

Przy drucie 1,2 mm ¶redniej twardo¶ci kó³ka o ¶rednicy 10mm ca³kowicie rozklepane s± ju¿ wystarczaj±co wytrzyma³e. Z takich kó³ek chyba wiêkszo¶æ ludzi robi kolcze.

W³a¶nie o takim drucie my¶lê. Drut po nawiniêciu sprê¿yn i pociêciu w kó³ka koniecznie trzeba potraktowaæ temperatur±? Spotka³em siê z tym w ka¿dym opracowaniu, opisie. W praktyce jest to konieczne? Hartowanie wtedy zupe³nie nie bêdzie potrzebne...

Trzeba je odprê¿yæ w³a¶nie w wysokiej temp. Zazwyczaj rozgrzewam je do koloru czerwonego/ ciemno pomarañczowego a nastêpnie zostawiam na powietrzu do wystygniêcia, aby ³atwiej je rozklepaæ. Nie rozje¿d¿a siê wtedy zak³adka. Ale przez to nie powoduje siê, ¿e drut jest twardszy, tylko nawet trochê miêknie. Musisz wyczuæ dobry moment na wyci±gniêcie ich z pieca.

To siê nazywa po prostu odpuszczaniem- robi siê to w celu zniwelowania naprê¿eñ stali. Nie ma prawa zrobiæ siê twardsze:P

(...)"kó³ka koniecznie trzeba potraktowaæ temperatur±?"(...)"Hartowanie wtedy zupe³nie nie bêdzie potrzebne..."
To akurat wiem, tylko ¿e z Twojego poprzedniego posta wywnioskowa³em, i¿ nie wiesz za bardzo o co chodzi i chcia³em to wyt³umaczyæ ³opatologicznie.

a mo¿e tak drut do spawarki MAG? jaki¶ typu SpG1 lub pochodny
co wazne trzeba kupiæ niemiedziowany (standartem sa miedziowane druty), trzeba szukaæ drutu "precyzyjnie nawijanego"
mozna kupic rolki 5kg, mozna i 18kg
drut jest wystarczaj±co sprê¿ysty, ¶miem twierdziæ, ze kruchy nie jest
po wyzarzeniu jest mieciuteñki
dostepne ¶rednice to 0,6; 0,8; 1; 1,2; 1,6(za tym cza sie nachodziæ)

pozdro

Drut o podwy¿szonej zawarto¶ci wêgla jest sam w sobie twardszy, nawet bez hartowania, w dodatku bardziej odporny na korozjê. Dodatkowo mo¿na go utwardziæ poprzez klepanie ogniw na zimno.
Nawêglanie i hartowanie kolczugi jest ryzykowne, zapewne nawêgli siê na wskro¶, po hartowaniu i odpuszczeniu mo¿e pêkaæ.
Nawêgla³em drobne elementy, po odpuszczeniu do ok. 400st.C nadal by³y do¶æ kruche, cieñsze czê¶ci ¼le znosi³y silne naprê¿enia, wykrusza³y siê.

Kó³ka w³a¶nie nawêgli³y siê na wskro¶. Wêgla jest sporo z tego co widzia³em na zdjêciach. Dlatego tez przed zahartowaniem i odpuszczaniem zrobimy jeszcze wy¿arzanie zmiêkczaj±ce (sferoidyzacjê) przez 24 godziny. Ma to na celu zlikwidowanie cementytu, przez który w³a¶nie stal jest krucha. Zobaczymy co z tego wyjdzie...