Jak w temacie. Poszukujê przedstawieñ/ opisów wykorzystania bojowego kapturów/ czapek itp. rzeczy przez staro¿ytnych greków- od pradziejów a¿ po hellenizm.

Przyk³adem mo¿e byæ s³ynne malowid³o wazowe autorstwa malarza Sosiasa przedstawiaj±ce Achillesa opatruj±cego rany Patroklesowi http://www.zgapa.pl/zgapedia/data_pictures...erlin_F2278.jpg . Patrokles ma na g³owie zapewne noszon± pod he³mem czapkê- wy¶ció³kê?

By³bym wdziêczny równie¿, gdyby kto¶ potrafi³ wskazaæ jaki¶ artyku³, w którym poruszony jest problem tego przedstawienia.

A mo¿e kto¶ s³ysza³ o u¿yciu takiego okrycia g³owy jako jedynej ochrony g³owy wojownika?
Ponoæ co¶ takiego pojawia siê u Homera. Zwaæ siê powinno w³a¶nie Kataityx.
Ja jednak namiarów dok³adniejszych na to nie znalaz³em.

Tak, kataityx to jest jedyna os³ona g³owy wojownika. To jest czepek a nie kaptur.
No, poguglaæ trzeba przecie¿... od razu na pierwszej stronie wyników guglania masz kilka przydatnych linków. No, chyba ¿e u Ciebie cienko z angielskim.

Np. tutaj masz na którym¶ tam od góry miejscu narysowany kataityx z opisem: grecki he³m skórzany zwany kataityx. 8 w. p.n.e., z paskiem pod brodê, przerysowany z pos±gu Diomedesa.

Na tej stronce z kolei Homer (Iliada, X.258) u¿ywa s³owa kataityx na okre¶lenie he³mu wykonanego z wo³owej skóry.

Te i kilka innych ¼róde³ podaj± te¿, ¿e pó¼niejsi autorzy b³êdnie u¿ywali tego samego s³owa na okre¶lenie tekstylnych czepków nie-bojowych (piloi), zapewne st±d wziê³o siê Twoje podejrzenie, ¿e kataityx by³a to tylko pod¶ció³ka he³mu metalowego.

Dziêki za odpowied¼ i zainteresowanie tematem

Potrzebujê waszych opinii co do popularno¶ci takich os³on g³owy

Chodzi mi o to, ¿e w ¶redniowieczu przyj±æ mo¿emy, ¿e w¶ród biedniejszych wojaków pikowane kaptury/ czepki mog³y byæ bardzo rozpowszechnion± ochron± g³owy.

Poznaj±c staro¿ytne przedstawienia nie trudno dopatrzeæ siê lekkozbrojnych wojowników w charakterystycznych ochronach g³owy- Scytów, amazonki, peltastów czêsto ukazywano w boju w takim nakryciu g³owy (niestety nie znam jego nazwy. Zna kto¶? ). Czêsto pojawia siê równie¿ petasos
Id±c drog± analogii zacz±³em siê wiêc zastanawiaæ, czy te czepki czy to skórzane jak Kataityx kynei czy wykonane z innych materia³ów mog³y pe³niæ podobn± rolê i byæ równie popularne jak pikowañce w ¶redniowieczu?

Zastanawiaj±ce jest te¿, jak moda cywilna wp³ywa³a na rozwój militarnej ochrony g³owy. Tak z pilosa jak i z petasosa wyewoluowa³y he³my ( Z pilosa Z petasosa ).

Wiêc zacz±³em sobie gdybaæ; czy mo¿na przypuszczaæ, ¿e czepki w stylu naszego Kataityxa mog³y byæ ewolucyjn± podwalin± np. he³mów ilyryjskich, czy mo¿na to uznaæ jedynie za pobo¿ne marzenie?
Co o tym my¶licie? [code][/code]

Czapka o która pytasz to wersja czapki frygijskiej (popularnej i w czasie rewolucji francuskiej) ¶wiadczy o tym zawiniêcie na czubku g³owy. wydaje siê ze we³niana czy filcowa frygijka mog³a byæ noszona pod he³my metalowe, zw³aszcza te z policzkami. Na obrazku (wiêksz± rozdzielczo¶æ przygotujê pó¼niej) lustra etruskie znalezione na celtyckim cmentarzysku Monte Tamburino (M. Bibele) z III w pne. pokazuj±ce przynajmniej 3 rodzaje 'he³mowego' nakrycia g³owy bohaterów(Hermesa nie liczê) Bior±c pod uwagê czêsto sk±pe odzienie przedstawianych postaci nie nale¿y zapominaæ, ¿e oprócz ochrony przed udarem mechanicznym nakrycie g³owy ma chroniæ przed udarem s³onecznym

Nie jestem pewien czy mo¿na to nazwaæ frygijk±. Czapy takie czasem nie s± przedstawione z tym charakterystycznym smerfnym podwiniêciem. Czasem maj± czubek postawiony w szpic O tak, czasem w ogóle nie maj± ¿adnych wystaj±cych elementów u góry (niestety nie mogê znale¼æ chwilowo ¿adnego linka), albo maj± jeszcze inne dziwaczne kszta³ty np. takie.. Charakterystyczne s± w nich te zwisaj±ce uszy raczej ni¿ ten czubek. St±d moja w±tpliwo¶æ czy mo¿na je zrównaæ z Rewolucj± francusk± i czapkami które wydzielone zosta³y na podstawie w³a¶nie tego podwiniêtego czuba.

Mo¿na?

My¶lê ze Papa Smerf nie jest tu na miejscu bo ma frygijkê bez nauszników. W przedstawieniach zawsze pojawi± siê pewne odstêpstwa od akuratno¶ci dokumentacyjnej i przyczyn tego faktu jest zbyt wiele, by je wymieniaæ. Wszystkie obrazki poza tym pokazuj± najogólniej rzecz bior±c czapkê frygijsk±. Wykrój z za³±cznika pozwala na wykonanie szpiczastej czapki krasnoludka a czy czubek zwiniemy czy postawimy... kwestia mody. Sam podk³adam we³nian± frygijkê pod he³m (celtycki) wiêc czubek siê w naturalny sposób zawija. Przy okazji ³adny egzemplarz z wiki trochê stoi, trochê le¿y

Hmmm. Czyli problem smerfojag... czapek mamy ju¿ rozwi±zany

A co my¶licie o mojej teorii spiskowej czepków ewoluuj±cych w he³my?

Matko z takim my¶leniem nied³ugo mnie do sejmu do jakiej¶ komisji wezm±

To chyba naturalne bo he³m i czapka zawsze bêd± wystêpowaæ w jednym kontek¶cie . Kiedy¶ jeden z moich studentów odkrywczo zauwa¿y³ podobieñstwo czê¶ci mózgowej czaszki do kasku motocyklowego. Nobla powinien za to dostaæ od razu.
My¶lê ¿e wiele niezale¿nych inspiracji czapkami prowadzi³o do form he³mów metalowych w wielu kulturach.