Witam wszystkich,
Ostatnio zastanawia mnie jedna kwestia. Mianowicie - wed³ug ikonografii p³aszcze od mundurów wojskowych w pierwszej po³owie XVIII w. wydaj± siê podobne w fasonie do p³aszczy noszonych w cywilu, tyle ¿e w konkretnych barwach. Czy jednak uniformy w pe³ni sz³y z duchem mody? Chodzi mi g³ównie o ilo¶æ i materia³och³onno¶æ plisów przy bocznych rozciêciach p³aszcza. Czy by³y uproszczone, tak samo jak w strojach ludzi z ni¿szych sfer, czy raczej wprost przeciwnie? Czy je¿eli np. chcia³bym p³aszcz z okolic bitwy pod Culloden, powinienem zwyczajnie popatrzeæ na p³aszcze z 1740-tych u Nory Waugh i zwyczajnie dopasowaæ go do kolorystyki i oznaczeñ odtwarzanego regimentu?
Niestety nie natrafi³em ani na opisy od kuchni stricte wojskowych p³aszczy, ani na zdjêcia zachowanych, które by te w±tpliwo¶ci rozwia³y.
Pe³na wersja: Konstrukcja p³aszczy wojskowych zachodnich XVIII w.
P³aszcze wojskowe jakie mam w swoich zbiorach s± raczej z okolic 1780 roku i to p³aszcze oficerów wiêc nie wiem czy stroje szeregowych ¿o³nierzy sz³y za mod± tak szybko jak wy¿szych stopniem. To raczej pytanie do panów. Znalaz³am jednak zdjêcie zachowanych elementów stroju z okolic Ciê interesuj±cych ,mo¿e siê do czego¶ przydadz±.
Dobrze by³o by aby¶ poda³ nam jaka mia³a by to byæ formacja wojskowa i czy odtwarzasz zwyk³ego ¿o³nierza czy te¿ oficera .
Dobrze by³o by aby¶ poda³ nam jaka mia³a by to byæ formacja wojskowa i czy odtwarzasz zwyk³ego ¿o³nierza czy te¿ oficera .
P³aszcze wojskowe jakie mam w swoich zbiorach s± raczej z okolic 1780 roku i to p³aszcze oficerów wiêc nie wiem czy stroje szeregowych ¿o³nierzy sz³y za mod± tak szybko jak wy¿szych stopniem. To raczej pytanie do panów. Znalaz³am jednak zdjêcie zachowanych elementów stroju z okolic Ciê interesuj±cych ,mo¿e siê do czego¶ przydadz±.
Dobrze by³o by aby¶ poda³ nam jaka mia³a by to byæ formacja wojskowa i czy odtwarzasz zwyk³ego ¿o³nierza czy te¿ oficera .
Br±zowy jest z lnu-1750r. ,niebieski komplet z we³ny 1750-4
Dobrze by³o by aby¶ poda³ nam jaka mia³a by to byæ formacja wojskowa i czy odtwarzasz zwyk³ego ¿o³nierza czy te¿ oficera .
Br±zowy jest z lnu-1750r. ,niebieski komplet z we³ny 1750-4
Dziêkujê za odpowied¼.
P³aszcze z powy¿szego zdjêcia szczerze mówi±c nie wydaj± siê tak mocno plisowane jak p³aszcze modnych cywilów z 1750, sylwetka wrêcz jak z 2 pierwszych dekad XVIIIw. Niby ma sens, bo po co prostemu ¿o³dakowi niemal pe³ne ko³o plisów z ka¿dej strony, do tego wzmocnionych lnem i filcem? Chocia¿ mo¿e to kwestia tego, ¿e nie s± za³o¿one na delikwenta tylko luzem.
Interesuje mnie przede wszystkim okres 1740-50. Co do jednostki - piechota Irlandzkiej Brygady (jakobici walcz±cy na ¿o³dzie Francji), a jeszcze konkretniej Regiment Bulkeley'a, a jeszcze konkretniej jego oddzia³ pod komend± Karola Edwarda Stuarta w czasie Powstania Jakobickiego. Czyli p³aszcze czerwone (w zasadzie bardziej pomarañczowo-czerwone), podszycie i mankiety zielone, zielona kamizela, bia³e bryczesy i getry, kapelusz stosowany czarny z ta¶m± bia³±. Mundur poza wyró¿niaj±c± barw± by³ taki sam jak dla reszty armii francuskiej. Ranga - zdecydowanie szeregowy ¿o³nierz.
P³aszcze z powy¿szego zdjêcia szczerze mówi±c nie wydaj± siê tak mocno plisowane jak p³aszcze modnych cywilów z 1750, sylwetka wrêcz jak z 2 pierwszych dekad XVIIIw. Niby ma sens, bo po co prostemu ¿o³dakowi niemal pe³ne ko³o plisów z ka¿dej strony, do tego wzmocnionych lnem i filcem? Chocia¿ mo¿e to kwestia tego, ¿e nie s± za³o¿one na delikwenta tylko luzem.
Interesuje mnie przede wszystkim okres 1740-50. Co do jednostki - piechota Irlandzkiej Brygady (jakobici walcz±cy na ¿o³dzie Francji), a jeszcze konkretniej Regiment Bulkeley'a, a jeszcze konkretniej jego oddzia³ pod komend± Karola Edwarda Stuarta w czasie Powstania Jakobickiego. Czyli p³aszcze czerwone (w zasadzie bardziej pomarañczowo-czerwone), podszycie i mankiety zielone, zielona kamizela, bia³e bryczesy i getry, kapelusz stosowany czarny z ta¶m± bia³±. Mundur poza wyró¿niaj±c± barw± by³ taki sam jak dla reszty armii francuskiej. Ranga - zdecydowanie szeregowy ¿o³nierz.
Zamieszczone zdjêcie przedstawia kurtki, a nie p³aszcze. I to chyba cywilne, a nie mundurowe.
W po³owie XVIII w. w wiêkszo¶ci armii europejskich by³o tak, ¿e piechota p³aszczy w zasadzie nie posiada³a. W zasadzie, poniewa¿ nie mia³ ich indywidualny ¿o³nierz, a by³o kilka na stanie kompanii. By³y to tzw. Wachtmantle, czyli p³aszcze dla wartowników. Znajdowa³y sie one w wartowniach lub budkach wartowniczych i u¿ywali je wartownicy w razie potrzeby. Oficerowie miewali p³aszcze, lecz równie¿ rzadko ich u¿ywano, i by³y prywatn± w³asno¶ci±. Regulaminy piechoty pruskiej, austriackiej czy polskiej nic nie mówi± o wyposa¿eniu w p³aszcze, podczas gdy inne elementy umundurowania s± szczegó³owowo wymieniane.
Kawaleria ze wzglêdu na charakter s³u¿by mia³a p³aszcze. Pruskie p³aszcze kawaleryjskie by³y szyte z pó³ko³a, mia³y szerokie rêkawy bez mankietów, pelerynkê i wysoko stoj±cy rozszerzony ko³nierz. Materia³em by³o sukno we³niane niebieskie do granatowego, podszewka z szarego p³ótna lub czerwonego boye. P³aszcze austriackie szyte by³y z bielonego sukna.
W po³owie XVIII w. w wiêkszo¶ci armii europejskich by³o tak, ¿e piechota p³aszczy w zasadzie nie posiada³a. W zasadzie, poniewa¿ nie mia³ ich indywidualny ¿o³nierz, a by³o kilka na stanie kompanii. By³y to tzw. Wachtmantle, czyli p³aszcze dla wartowników. Znajdowa³y sie one w wartowniach lub budkach wartowniczych i u¿ywali je wartownicy w razie potrzeby. Oficerowie miewali p³aszcze, lecz równie¿ rzadko ich u¿ywano, i by³y prywatn± w³asno¶ci±. Regulaminy piechoty pruskiej, austriackiej czy polskiej nic nie mówi± o wyposa¿eniu w p³aszcze, podczas gdy inne elementy umundurowania s± szczegó³owowo wymieniane.
Kawaleria ze wzglêdu na charakter s³u¿by mia³a p³aszcze. Pruskie p³aszcze kawaleryjskie by³y szyte z pó³ko³a, mia³y szerokie rêkawy bez mankietów, pelerynkê i wysoko stoj±cy rozszerzony ko³nierz. Materia³em by³o sukno we³niane niebieskie do granatowego, podszewka z szarego p³ótna lub czerwonego boye. P³aszcze austriackie szyte by³y z bielonego sukna.
Zdjêcie które przes³a³am opisa³am jako "zdjêcie zachowanych elementów stroju " a nie jako p³aszcze. -to tak gwoli wyja¶nienia. Co do ich charakteru militarnego nie wiem dok³adnie bo znalaz³am zdjêcie na forum militarnym ale opis by³ ma³o szczegó³owy. Dlatego zaznaczy³am ¿e s± to stroje z konkretnym datowaniem .
Ja zajmujê siê raczej strojami cywilnymi ...
Ja zajmujê siê raczej strojami cywilnymi ...
Musia³em drugi raz wczytaæ siê w temat. Oczywi¶cie chodzi o kurtki mundurowe, nie o p³aszcze. Nieporozumienie spowodowane niew³a¶ciw± nomenklatur±. W³a¶ciwa dla tego okresu jest taka:
- kurtka, nie p³aszcz
- spodnie, nie bryczesy
- kamasze, nie getry
Oko³o 1740 r. kurtki by³y ju¿ mocno uproszczone w stosunku do prze³omu XVII i XVIII w. Je¶li chodzi o fa³dy w rozciêciach, we wszystkich znanych mi kurtkach ¿o³nierskich s± to fa³dy pojedyncze, i to zaznaczone tylko w materiale wierzchnim, nie w podszewce. W najbardziej ozdobnych kurtkach oficerskich mog³y byæ podwójne, a nawet potrójne, ale mo¿na to robiæ tylko przy bardzo cienkim materiale - fa³dowanie sukna mundurowego powoduje powstanie grubej bu³y w miejscu zszycia. Adolf Menzel w swoich rysunkach z po³owy XIX w., sporz±dzanych na podstawie autentycznych mundurów, zachowanych w berliñskim arsenale, zamieszcza tylko fa³dy pojedyncze i podwójne.
A swoj± drog±, tak z ciekawo¶ci - sk±d to zdjêcie? Te kurtki nie pasuj± mi do ¿adnej znanej mi armii europejskiej.
- kurtka, nie p³aszcz
- spodnie, nie bryczesy
- kamasze, nie getry
Oko³o 1740 r. kurtki by³y ju¿ mocno uproszczone w stosunku do prze³omu XVII i XVIII w. Je¶li chodzi o fa³dy w rozciêciach, we wszystkich znanych mi kurtkach ¿o³nierskich s± to fa³dy pojedyncze, i to zaznaczone tylko w materiale wierzchnim, nie w podszewce. W najbardziej ozdobnych kurtkach oficerskich mog³y byæ podwójne, a nawet potrójne, ale mo¿na to robiæ tylko przy bardzo cienkim materiale - fa³dowanie sukna mundurowego powoduje powstanie grubej bu³y w miejscu zszycia. Adolf Menzel w swoich rysunkach z po³owy XIX w., sporz±dzanych na podstawie autentycznych mundurów, zachowanych w berliñskim arsenale, zamieszcza tylko fa³dy pojedyncze i podwójne.
A swoj± drog±, tak z ciekawo¶ci - sk±d to zdjêcie? Te kurtki nie pasuj± mi do ¿adnej znanej mi armii europejskiej.
Dziêkujê za odpowied¼ 
Fakt, nieco namiesza³em w terminologii, ale to przez siedzenie g³ównie w tekstach angielskich (gdzie mamy coat, breeches oraz gaiters). Coat jest w zasadzie nieprzet³umaczalne, a bryczesy siê u nas nieco zleksykalizowa³y ;)
Tak czy inaczej, dziêki raz jeszcze za cenne uwagi, rozja¶ni³y mi nieco we ³bie.
Fakt, nieco namiesza³em w terminologii, ale to przez siedzenie g³ównie w tekstach angielskich (gdzie mamy coat, breeches oraz gaiters). Coat jest w zasadzie nieprzet³umaczalne, a bryczesy siê u nas nieco zleksykalizowa³y ;)
Tak czy inaczej, dziêki raz jeszcze za cenne uwagi, rozja¶ni³y mi nieco we ³bie.
Fakt, z nomenklatur± jest zamieszanie.
Np. kamasze. Polska nazwa pochodzi od niemieckiego "Gamaschen" (po rosyjsku te¿ jest "gamaszi"). Ale regulaminowa pierwsza nazwa to Stiefeletten. Tyle, ¿e dzisiaj sztylety to krótkie buty do jazdy konnej, a kamasze zosta³y, chocia¿by jako element umundurowania marynarzy kompanii honorowej Marynarki Wojennej RP.
Z kolei kurtka po niemiecku to Rock, a p³asz to Mantel. Ale w okresie napoleoñskim p³aszcz nazywano te¿ Uberrock. W armii pruskiej typowa kamizelka bez rêkawów to Weste, a Camisol to kamizelka z rêkawami, która z kolei w armii Ksiêstwa Warszawskiego nazywa³a siê lejbikiem.
Np. kamasze. Polska nazwa pochodzi od niemieckiego "Gamaschen" (po rosyjsku te¿ jest "gamaszi"). Ale regulaminowa pierwsza nazwa to Stiefeletten. Tyle, ¿e dzisiaj sztylety to krótkie buty do jazdy konnej, a kamasze zosta³y, chocia¿by jako element umundurowania marynarzy kompanii honorowej Marynarki Wojennej RP.
Z kolei kurtka po niemiecku to Rock, a p³asz to Mantel. Ale w okresie napoleoñskim p³aszcz nazywano te¿ Uberrock. W armii pruskiej typowa kamizelka bez rêkawów to Weste, a Camisol to kamizelka z rêkawami, która z kolei w armii Ksiêstwa Warszawskiego nazywa³a siê lejbikiem.
To jest wersja lo-fi g³ównej zawarto¶ci. Aby zobaczyæ pe³n± wersjê z wiêksz± zawarto¶ci±, obrazkami i formatowaniem proszê kliknij tutaj.