Witam.
Do¶æ sporo czyta³em, lecz informacje jakie znalaz³em na wielu stronach zasadniczo siê od siebie ró¿ni±, mo¿e dlatego, i¿ nigdzie nie znalaz³em w 100% tego co mnie interesuje, co pasuje do rycerza ze ¦l±ska z okresu 1225-1250 (Panowanie Henryka Pobo¿nego, bitwa pod Legnic±, itd.). Konkretnie chodzi mi o tarczê:
1-Jakie tarcze by³y najpopularniejsze, jakie w ogóle wystêpowa³y? (Oczywi¶cie wszystko w odniesieniu do ¦l±ska z ww okresu).
2-Kszta³t (szeroko¶æ/d³ugo¶æ oraz grubo¶æ, jaka gruba warstwa drewna, a jak wiele warstw lnu itd.)
3-Malowanie tarcz, czym i jakie techniki, kolorystyka podobna jak w przypadku cotte (2 kolory na przemian, lub ca³a jednolita) czy wystêpowa³y jakie¶ herby, "oznaczenia"?
4-Jakie¶ ksi±¿ki dotycz±ce tej tematyki oraz okresu, zdjêcia, ryciny/rysunki? Oprócz BM oczywi¶cie.
5-Jak± technik±? Listewki czy jednolite, a mo¿e z jakby to okre¶liæ "desek"?
6-Z jakiego drewna? Miêkkie czy twarde? Elastyczne czy sprê¿ynuj±ce? A mo¿e na przemian na zasadzie listewek z ró¿nych gatunków drewna?
7-Górê bardziej obci±¿yæ czy dó³? Jak siê bêdzie lepiej ni± porusza³o?
PS: Je¿eli chodzi o kszta³t, to siê dopasowuje do wzrostu danej osoby, lecz niekoniecznie wiem jakie mia³yby to byæ wymiary na moj± osobê np. czyli 175cm +/-
PSS: Je¿eli chodzi o technikê i materia³y to interesuj± mnie tylko rzeczy historyczne, a nie jakie¶ sklejki z psb...
Z góry dziêkujê, liczê na wasz± pomoc i wiedzê. Tematów jak robiæ tarczê itd, jest wiele, lecz nigdzie nie jest sprecyzowane jaki wiek i lata, oraz w wiêkszo¶ci s± to typowo robione ze sklejki a jak ju¿ wspomina³em mnie niehistoryczne rzeczy nie interesuj±. Wiadomo, nie wszystko siê da idealnie odwzorowaæ, nawet podejrzewam ¿e nie ma takiej szansy, ale chcia³bym aby mój ekwipunek, wyposa¿enie by³o jak najbardziej zbli¿one do tamtych czasów.
Pozdrawiam.

co do kszta³tu, wszystko zalezy od postaci jak± odtwarzasz. je¶li piechura, to nie pasuje tarcza typu trójk±t. ³adne kszta³ty tarcz masz na www.grod.org, wymiarowo (podane s±) te¿ pasuj± i do realiów historycznych, i do Twojego wzrostu. na okres, który Ciê interesuje pasuj± modele migda³ 2 i 3.

pozdrawiam, my¶le ¿e chocia¿ troszke rozja¶ni³em.

Witam serdecznie,

Kolega napisa³, ¿e planuje odtwarzaæ rycerza, wiêc tarcza trójk±tna francuska pasuje.

1. Czy wystêpowa³y tarcze w ogóle, ¶miem poku¶ciæ siê o zdecydowanie twierdzenie, ¿e tak.
Je¶li chcesz mieæ pewno¶æ z jakiego wzoru tarczy skorzystaæ mo¿esz odnie¶æ siê do wyobra¿eñ napieczêtnych ksi±¿±t ¶l±skich z interesuj±cego ciê okresu. Wystêpuj± wtedy pieczêcie i konne i piesze ksi±¿±t, rodzaj tarczy to "francuska starsza" obracaj±c siê w terminologi heraldyki, u ksi±¿±t mazowieckich na pieczêciach z tego okresu mo¿esz spotkaæ siê z pawê¿ami zapo¿yczonymi od prusów.

Literatura przyk³adowa:

M. Gumowski, Pieczêcie ¶l±skie do koñca XIV wieku, [w:] Historia ¦l±ska, t. 3, Kraków 1936
Z. Piech, Ikonografia pieczêci Piastów, Kraków, 1993


2. Co do kszta³tów to nie by³o to niczym usystematyzowane, nikt nie nak³ada³ na ciebie obowi±zku noszenia tej i tej wielko¶ci tarczy, wysoko¶æ tarczy rycerskiej konnej to oko³o 60 cm. Wa¿ne jest ¿eby by³a profilowana w pó³okr±g, a nie p³aska jak deska.


3. Pytanie tak z³o¿one, ¿e trudne do ogarniêcia. a) tarcze malowano, na forum znajdziesz kilka tamatów jak zrobiæ to historycznie. b) "kolorystyka podobna jak w przypadku cotte" powiedzia³bym bardziej ¿e to cotte by³o robione pod herb , a co za tym idzie pod tarczê ni¿ na odwrót, jednak w I po³. na ziemiach polskich nie przywi±zywano prawdopodobnie do tego jeszcze du¿ego znaczenia. c) Herb z chor±gwi, wokó³ której zbiera³o siê wojsko "Pana" przenosi siê tak¿e na tarczê, proces ten odbywa siê w wiekach XI- XII w Polsce do XIII. Je¶li chcesz zostaæ rycerzem, musisz mieæ swój herb, bo w ¶redniowieczu rycerz bez herbu, jest jak dzi¶ kierowca bez prawa jazdy "proszê udowodnic mi ¿e pan zda³ prawko" - " a sk±d mam wiedzieæ, ¿e pan jest rycerzem". Tak wiêc najlepiej szukaæ w rodzimych herbarzach, niestety ca³o¶ciowo polski herbarz (i jedyny) to dopiero Jan D³ugosz i jego Joannis Dlugossi Banderia Prutentorum, wcze¶niejsze herby polskie pojawiaj± siê w herbarzach zagranicznych, np. we flamandzkim herbarzu Gerlego z XIV wieku.

Literatura przyk³adowa:

F. Piekosiñski, Heraldyka polska wieków ¶rednich, Kraków, 1899
H. Polaczkówna, Geneza herbów polskich w herbarzu flamandzkim, [w:] Ksiêga pami±tkowa ku czci O. Balzera, Lwów, 1925

4. ^ ^ w podanej literaturze znajdziesz czego szukasz.

5. "jednolite" ? znaczy sklejka? tego w ¶redniowieczu nie by³o - przynajmniej w dzisiejszym s³owa tego znaczeniu, tarcze robiono najczê¶ciej z deseczek lipowych... s± w Polsce rzemie¶lnicy którzy takowe wykonuj±, np. Owen lub Marek z Bytomia, popytaj poszukaj.

6. ^ To s± najczê¶ciej tajemnice wykonuj±cych tarczê, bo w dzisiejszych czasach najcenniejsza jest wiedza.

7. W ogóle nie obci±¿aæ, jak by¶ chcia³ to zrobiæ w ogóle?

Pozdrawiam,

LukaszXIII

Znane s± przypadki tarcz z dwóch warstw deseczek z³o¿onych na krzy¿ - nawet ju¿ w XIw... ale chyba nie nale¿y tego uto¿samiaæ z dzisiejsz± sklejk±. Jak donosi np R. He¶ pewne wzmianki w ¼ród³ach pisanych mog± wskazywaæ, ¿e na ¶l±sku tarcze czêsto robiono z drewna bukowego a czasem tak¿e z iglaków, co by³o jednak uwa¿ane za niegodny pó³¶rodek. A zwracam na to uwagê, bo buczyna jest du¿o ³atwiej dostêpna od lipy - tak jakby kto¶ chcia³ siê za to wzi±æ sam.

Witam serdecznie,

Historyczne "sklejki znali ju¿ rzymianie, np. tarcze z Dura Europos, wykonywane bodaj¿e z 3 warstw listewek na przemian poziomo i pionowo, ale nie jestem w tym temacie znawc±. To ¿e s± i by³y wiem, dlatego napisa³em te¿ ¿e nie by³o sklejki w dzisiejszym s³owa tego znaczeniu, choæ mo¿e za krótko sie rozpisa³em przy tym podpunkcie mea culpa.


LukaszXIII