Dysponuje takim oto opisem tego cuda, jakby ktos mogl mi powiedziec jak takowe cudo by wygladalo w XV w i jakby ktos mogl mnie odeslac do jakiegos wykroju na cos podobnego bede w niebo wziety

"Najwa¿niejsz± czê¶ci± tego stroju by³ kaftan lu¼nego kroju, d³ugi, do kolan, z szerokimi rêkawami zebranymi w
nadgarstku w wê¿sze, zapinane lub sznurowane manszety. Na ramionach by³ on watowany w³óknem z lnu lub konpii, wzglêdnie
we³n±, w celu ochrony przed ude¿eniami."

Z watowaniem to bym sobie poradzil ale wykroju chyba zrobic nie dam rady.

A jeste¶ w stanie sprecyzowaæ o jak± czê¶æ XV wieku chodzi?
Mo¿e da³oby siê co¶ wykombinowaæ.
Chodzi o ¶l±skich górników?

W ksiazce bylo stwierdzenie ze ich stroj ulegal tylko niklym zmianom wynikajacym z trendow mody, mnie interesuje praktycznie caly wiek XV, tak wiec mozna sporo komb9inowac:P Co do tego czy slascy, stroj takowy nosili nie tylko slascy i nie tylko nasi krajowi gornicy. Stroj przyjal sie taki na Wegrzech, w niemczehc, Czechach, Slowacji i ogolnei w wiekszej czesci Europuy. Jak kogos interesuje moge zamiescic pelny opis.

Bardzo proszê o pe³ny opis

Opis prawie pelny [nie chcialo mi sie wiecej przeklepywac:P], dalej bylo o kurtkach dozoru i sztygarow, ktore byly kurtkami skorzanymi bez kieszeni, i nosili oni male barty w formie lasek zwane bartkami. Takze o tzw jaskolkach, tzn kawalku skory siegajacym do kolan, nosilo sie wsuniety za pas z tylu, aby np na nim zjechac do kopalni, w czasie pracy przesuwano sobie pod kolana.

"Ludzie nale¿±cy do stanu górniczego ró¿nili siê od innych rónierz odrêbnym strojem. Ubiór ten, w odró¿nieniu od strojów
ludowych, wywodzi siê tak, je¶li chodzi o materia³y, jak i krój, z dostosowania do potrzeb i wymagañ pracy na dole w kopalni.
Wp³ywa³y na niego, w zmiennych w czasieszczegó³ach, oczywi¶cie te¿ zmiany ogólnej mody historycznej, lecz jego harakter
pozosta³, prawie niezmieniony do dzisiaj, do których to czasów dochowa³ sie jako strój od¶wietny, uroczysty.
Najwa¿niejsz± czê¶ci± tego stroju by³ kaftan lu¼nego kroju, d³ugi, do kolan, z szerokimi rêkawami zebranymi w
nadgarstku w wê¿sze, zapinane lub sznurowane manszety. Na ramionach by³ on watowany w³óknem z lnu lub konpii, wzglêdnie
we³n±, w celu ochrony przed ude¿eniami. Na g³owie nosili górnicy kaptur tworz±cy jedno z pelerynk± siêgaj±c± do ³okci,
dla ochrony przed wod±, pó¼niej sztywne ko³paki z twardej skóry, w kszta³cie ma³ego walca, chroni±ce równie¿ przed
uderzeniami. Spodnie wpuszczone w wysokie buty skórzane dope³nia³y stroju. W przodku jednak czêsto pracowa³ górnik, dla
oszczêdno¶ci boso. Kaftan przepasywa³ kopacz szerokim pasem z grubej skóry, na pasie, na brzuchu, zawiesza³ skórzan± torbê
w kszta³cie ³adownicy, zawieraj±c± krzesiwo, lont i inne drobne utensylia, z przymocowanym do niej mocnym no¿em. Jako ludzie
wolni, zgodnie z nadanymi im przez w³adców prawami nosili krótki miecz lub szable (oczywi¶cie nei na dole). [...]
Narzêdziem pracy, a zarówno i skuteczn± broni±, by³a równie¿ noszona na ramieniu barta górnicza. By³ to topór
rózni±cy siê tym od siekiery, ¿e wykonany by³ z blachy ¿elaznej lub stalowej, grubo¶ci 1/8 do 1/5 cala, owiniêty tulej±
oko³o trzonka. Koniec górny ostrza wyd³u¿ony by³ w szpic, a blacha przebita otworem s³u¿±cym do wyci±gania gwo¼dzi. [...]
Strój ten, zwany pó¼niej kiltem, wykonany z cieñszego sukna przyj±³ sie w ca³ej europie jako strój paradny. "

Opis pochodzi z ksiazki Kronika i tradycje w Akademii górnbiczo-hutniczej w Krakowie. Wydanie z 1985. Artykul Witolda ¯abickiego "Tradycja i obyczajowosc gornicza, ich zrodla i rozwoj historyczny."

dziêkuje

A czy na ¦lasku cos kopano w XV w ? Chyba ¿e na Dolnym . Je¶li nie jest to bardzo pilne to mogê cos pogrzebaæ w temacie ubiorów górników solnych w Bochni. Jest parê prac na ten temat g³ównie prof. Fischera.


pozdraw.

Nie jest pilne. Co do tego czy kopano, musialbym zerknac w jakies notatkiz wykladow czy cos:P Napewno kopano w Srebrnej Gorze, ale to dolny jak mowisz. Innych nie pamietam.

Prosze rzucic okiem na przedstawienia gornikow w "Mittelalterisches Hausbuch" oraz oparte na nich rysunki w publikacjach wspolczesnych w rodzaju "German Peasant's War 1524-26" w serii Osprey MAA. Charakterystyczne elementy to watowane (niekiedy szpiczaste) nakrycia glowy, badz nawet cale kaptury z kryza, takze pikowane, pojawiaj± sie takze fartuchy skorzane umozliwajace np. kleczenie na tymze fartuchu, lub siadanie na nim (po odwroceniu) w niskich korytarzach...

Nakrycia glowy jakie opisujesz sa harakterystyczne dla gornikow Walonskich. Prawdopodobnie w czasach pozniejszych, lub moze w tych samych, zaczeli uzywac tych walcowatych skorzanych.

A ile taki górnik móg³ zarabiaæ
Skoro móŋ³ pozwolic sobie na broñ pokroju miecza, to nie by³o to a¿ tak ma³o.
S³ysza³em o zaci±gach w¶ród gorników i kopaczy. Na ile one by³y popularne i jak móg³ wygl±daæ przeciêtny górnik w oddziale, a jak np dziesiêtnik.
Pozdrawiam
Z kariny wêgla i stali

To wyglada tak. Gornik albo mial stala pensje, to byli ci biedniejsi, albo dostawal kase raz do roku. Mianowicie, zakladana kopalnia wymagala wysokich kosztow, im dalej w czas tym wiekszych, wiadomo, maszyny zwierzeta, kopanie,a do zloza daleko. Dlatego gornicy zaczeli zakladac grupy, zwane gwarectwami, jednoczyli sie i wtedy otwierali interes. Taka grupa byla spolka bez ograniczonej odpowiedzialnosci, wiec albo mieli zysk albo szli na bruk. Zakladajac gwarectwo gornicy dzielili majatek na tzw kuksy ktorych bylo roznie, w pozniejszych czasach 130. To byl rowny podzial majatku, ale kazdy mogl miec po kilka, kilkadziesiat kuksow, zalezy ile wylozyl grosza. Do gwarectw poczatkowo nalezeli tylko mistrzowie kopacze, czyli wysocy ranga gornicy, potem tez ludzie nieznajacy sie na kopaniu ale majacy majatek. Kuksy wyznaczaly wielkosc wkladu pienieznego, a takze wielkosc zyskow jakie gwarek otrzymywal po rozliczeniu rocznym. Ci ktorzy nie posiadali kuksow byli na utrzymaniu tych ktorzy takowe posiadali i dostawali normalne pensje raz na miesiac. Ile dostawali to bywalo roznie, tak samo jesli chodzi o gwarkow. Nigdy nei wiadomo jaki byl zysk kopalni. Moge powiedziec tylko jakie ponosili kary za niesubordynacje. Kary dotyczna spotkania gwarectwa w karczmie, tzw schadzki brackiej, knajpy gorniczej, czy karczmy piwnej. Coprawda kary sa z roku 1563. Tak wiec za zabranie glosu bez pozwolenia 1 grosz, za podparcie sie stolu kiedy sie zwracalo do starszych 2 grosze, mistrz za przyprowadzenie czeladzi 4 funty wosku.

Co do broni i wojska. Jak wiadomo gornicy byli ludzmi wysoce potrzebnymi i poszukiwanymi, ta wiec wladcy nadawali im rozne przywileje. Mogli zakladac oni wlasne osady ktore mialy gwarancje otrzymania praw miejskich, mogli miec wlasne browary,wlasne karczmy, miasto takie podlegalo bezposredniemu zwierzchnictwu krola czy ksiecia. Gornicy byli ludzmi wolnymi ta wiec mieli prawo noszenia miecza. Byli zwolnieni z poboru do wojska, ale jesli takowy musial nastapic [ wiadomo wielka wojna kazda reka jest potrzebna] mieli zagwarantowane ze walczyc beda we wlasnych oddzialach pod dowodztwem wlasnych przelozonych. Stanowili oni pewna elite w piechocie, gdyz praca gornika byla na tyle nie bezpieczna, iz po pierwsze mieli w nawyku wykonywanie rozkazow i byli bardzo zdyscyplinowani, a po drugie byli obyci ze smiercia. Poza tym do kopalniz miasta czesto szlo sie spory kawalek gorami czy lasami a jak wiadomo teren malo zaludniony zaludniaja rabusie, tak wiec wielu gornikow miecze przy pasie nosilo nie tylko po to aby pokazac ze sa wolni,a le umieli sie nimi poslugiwac. Co do wyglady, zakladam ze wystepowali w barwach albo wlasnego gwarectwa i pod jego sztandarem, albo w ogolnych barwach gorniczych [czern i zielen] i pod znakiem gorniczym [perlik i zelazko]. Wiecej powiedziec nie moge, bo dopiero szukam.

Mam nadzieje ze co nieco to wyjasnilo, postaram sie poszukac czegos na temat zarobkow, ale to napewno zalezalo od tego jaie kruszywo wydobywali. Podejrzewam ze mogli sobie pozwolic na calkiem znosne uzbrojenie i opancerzenie jesli musieli.

Czy po tych kilku latach od zamkniêcia dyskusji kto¶ dowiedzia³ czego¶ nowego?
Znam ilustracje dzie³ Agricoli (na czytanie przyjedzie czas), znam Hausbucha. Nie wiem jednak wci±¿ z czego szyte by³y te kaftany tam wyobra¿one?
Skóra czy we³na. Skóra wydaje siê logiczna ze wzglêdu na otarcia i wilgoæ, we³na ze wzglêdu na temperaturê i duchotê.
Tekst cytowany przez Valdeza nie wydaje mi siê wiarygodnym do koñca.
Znam masê znalezisk górniczych narzêdzi (ot zboczenie regionalne), ale z elementami stroju ciê¿ko.
A i odno¶nie tego co Jarek pyta³, warto po latach jednak sprostowaæ. Na prze³omie XV i XVI wieku na ogromn± skalê wydobywano o³ów, srebro, rudy ¿elaza w rejonie Bytomia, Piekar, od koñca XV i w XVI wieku to g³ownie Tarnowskie Góry. A w okolicy jeszcze S³awków i Olkusz o podobnym profilu.
Pozdrawiam
Arek