Trafi³am w takiej ma³ej ksi±¿ezce "Gladiatorzy" Michaela Granta na przek³ad J. £anowskiego:
"...jak pchniecie gladiatora zwane drugim, bywa trzecim, je¶li pierwsze s³u¿y³o do wywo³ania ataku przeciwnika, a czwartym, je¶li fintê powtórzono, tak ¿e trzeba by³o dwukrotnie sparowaæ cios i dwukrotnie ripostowaæ" M. Fabius Guintilianus, De institutione oratoria, ks V, rozdz. 13, 54
Pomijaj±c to, ¿e pewnie t³umaczenie nie jest 100% dok³adne, znaczy³oby to ¿e w szkoleniu gladiatrów klasyfikowano rodzaje ataktów pchnieciami, u¿ywano zwodów i zas³on. Mo¿e kto¶ ma wiecej informacji na temat szkolenia fechtunku "sportowego" w staro¿ytno¶ci ? W ka¿dym razie bardzo mi siê ten opis kojarzy z dzia³aniami szermierczymi wspó³czesnej szermierki sportowej (tylko oczywi¶cie stawka o jak± walczono, by³a wy¿sza).
Ciekawa jest równie¿ wzmianka o zaanga¿owniu kobiet w ten sport: "jak zmieni rodzaj sportu - masz ¿ywot b³ogi, nagolennice w³asna wyprzedaje ¿ona" (Juwenalis)- co¶ mi to brzmi jak marzenie wspó³czesnego faceta by jego kobieta rzuci³a" mêskie" hobby i wróci³a do haftu i gotowania obiadków ;).
Mo¿e kto¶ wie co "poeta mia³ na my¶li" pisz±c "buty z Tyru"? Bo "kto nie widzia³ dziur jaki pal na sobie mie¶ci" jest ³atwiejszy do rozszyfrowania (chodzi pewnie o s³up do æwiczeñ pchnieæ broni±).
I jeszcze jedna kwestia. Czy mo¿na znale¼æ co¶ w ¼ród³a nt trenigów têp± stalow± broni± w ochraniaczach?

Kwintylian (powinno byæ M. F. Quintilianus) omawia tam mowy s±dowe i chyba rzeczywi¶cie wspomina obiter dicta techniki gladiatorów. W oryginale idzie to tak:
Ut gladiatorum manus, quae secundae vocantur, fiunt et tertiae, si prima ad evocandum adversarii ictum prolata erat, et quartae, si geminata captatio est, ut bis cavere bis repetere oportuerit
Czyli nie ma tu ¿adnej fachowej terminologii, po prostu wszystko omówione na ch³opski rozum wielkiego oratora.
Nie dam g³owy, ale zdaje siê, ¿e to zdanie jest najobfitszym ¼ród³em dotycz±cym technik gladiatorów. Daremberg omawiaj±c tê kwestiê powo³uje siê tylko na Kwintyliana (przywo³uje te¿ kilka terminów greckich, ale nie wiadomo sk±d).

Na szczê¶cie istnieje ksi±¿ka Sport u Kwintyliana, która porusza ten temat. Poza tym na to ¼ród³o powo³uj± siê dyskutanci w TYM W¡TKU - wygl±da ciekawie, ale nie mam kompetencji, by go oceniæ.

A w praktyce rekonstruktorskiej wygl±da to tak ;)

http://www.arsdimicandi.net/ad_1_g00021f.wmv

http://www.arsdimicandi.net/ad_1_g000220.wmv

Mnie siê tam podoba . Szczególnie ten pierwszy film. Bardzo fajnie i dynamicznie zrobiony pokaz i ciekwie nakrêcony. Te d¼gniecia zakrzywionym krótkim mieczem z penetracj± s³abszych punktów opancerzenia.
Ju¿ nawet wiem, co bêdziemy robiæ jutro na treningu. Pod¼gamy siê na maksa lewakami z puklerzami , w maskach i os³on± rêki z broni± (jeden karwasz na przedramie, drugi na ramiê). Szkoda tylko ¿e z przyczyn bhp odpadaj± uderzenia krawêdzi± pluklerzy w machy ;). Trochê urozmajcenia na treningach zawsze siê przyda .

To jeszcze mój ulubiony film grupy "Ars Dimicandi" z W³och.

Provocatores!!!


Je¶li chcesz równie¿ co¶ poczytaæ, polecam nastêpuj±ce ksi±¿ki:
Thomas Wiedemann Emperors and Gladiators Routledge
Alison Futrell The Roman Games Blackwell Publishing
Susanna Shadrake The World of the Gladiator Tempus
Stephen Wisdom Gladiators Osprey (seria warrior, nr39)
Marcus Junkelmann Gladiatoren seria Was ist Was, nr 82 (koniecznie najnowsze wydanie)
Martin M. Winkler Gladiator Film and History Blackwell Publishing
Marcus Junkelmann Gladiatoren Das Spiel Mit Dem Tod
(na szczególn± uwagê zas³uguj± podkre¶lone pozycje)