Temat wyja¶nia wszystko nic dodaæ nic uj±æ.

Nie wiem dok³adnie kiedy pojawi³ siê (przynajmniej w Europie) ten wspania³y, mój ulubiony instrument, niemniej jednak gra³ ju¿ na nim z upodobaniem cesarz Neron, wiêc chyba nic nie stoi przeciwko u¿ywaniu dud (chocia¿ oczywi¶cie zale¿y jakich) ró¿nie¿ przez wcze¶niaków.

Nie pamietam ¼ród³a ale 2000 lat p.n.e. tereny Egiptu. ¬ród³em by³ jaki¶ malunek...

Do Rzymu dudy przywie¼li legioni¶ci stacjonuj±cy w afryce. A potem zawie¼li je miedzy innymi do Bretoni, gdzie instrument "chwyci³" :)

Pozdrawiam

Witajcie! Na jakich instrumentach grali S³owianie we wczesnym ¶redniowieczu? Czy znacie miejsca, adresy do sklepów, firm itp., gdzie mo¿na je kupiæ? Mam jeszcze jedno pytanie - czy S³owianie znali dudy, a je¶li tak, to od kiedy? Bo s³ysza³em kiedy¶, ¿e sprowadzili je do Europy Rzymianie, ale nie wiem, czy to prawda.

Hej!
Je¶li chodzi o dudy, to na jednej ruskiej formie odlewniczej do produkcji bransolet jest scenka - tañcz±ca kobieta i facet, prawdopodobnie w³a¶nie graj±cy na dudach. Datowanie - XII-XIII.
Pozdrawiam!
Vlasta

Kostrzewski w "Kulturze prapolskiej" pisze:
"Z instrumentów muzycznych dêtych po¶wiadczone s± u plemion polskich piszcza³ki, znane te¿ pod nazw± sopiel i duda. Wyraz piszcza³ka pochodzi od piskliwego tonu tego narzêdzia. Najprostsze piszcza³ki ko¶ciane w postaci gwizdków(¶wistawek) spotykamy stosunkowo licznie w osadach prapolskich. Wykonywano je b±d¼ z z ko¶ci piszczelowych ptasich, b±d¼ te¿ z rogu jeleniego. Znacznie rzadsze s± fujarki, ró¿ni±ce siê od piszcza³ek posiadaniem kilku otworów bocznych. (...)

Nazwa dudy oznacza³a przede wszystkim piszcza³ki po³±czone z miechem ze skóry koziej; z czasem nazwa dud przesz³a na ca³e to tak charakterystyczne narzêdzie muzyczne, zwane te¿-ze wzglêdu na materia³ miecha-koz±. Dawno¶æ dud po¶wiadcza m.in. wspólna wiêkszo¶ci S³owian nazwa samego narzêdzia oraz wa¿nej ich czê¶ci sk³adowej: przebierki.(...)

Inny instrument muzyczny, znany plemionom polskim, to róg. Pos³ugiwano siê przy jego wyrobie rogami wo³u, tura czy ¿ubra. Nazw± t± okre¶lali oni niew±tpliwie podobne narzêdzie muzyczne, jakie dzisiaj nazywamy wyrazem zapo¿yczonym (wprawdzie ju¿ w okresie pras³owiañskim) tr±ba. O u¿ywaniu tr±b u S³owian pó³nocno-zachodnich wspomina pod koniec 983r. Thietmar. Trêbacze szli wówczas przed wojskiem s³owiañskim nacieraj±cym na Niemców.

Oprócz gê¶li, rozmaitych piszcza³ek i rogów(tr±B) znane by³y Polanom i innym plemionom polskim tak¿e bêbny, o czym poza ich pras³owiañsk± nazw± ¶wiadcz± te¿ wzmianki ¿ród³owe. Bêbny, jeden z prastarych narzêdzi muzycznych,by³y zapewne wykonywane z drewna i obci±gniête cienk± skór± barani± czy psi± wzgl. b³on± z pêcherza.

Inne narzêdzia u¿ywane do celów pasterskich i obrzêdowych to drewniane dzwonki,grzechotki i ko³atki."
To o czym pisa³a Vlasta,to prawdopodobnie jedno z najstarszych ikonograficznych ¼róde³ dotycz±cych dud. Szersze opisy pojawiaj± siê od XIVw. Mniej wiêcej od tego te¼ wieku pojawia siê w nich miech-wcze¶niej by³y nadmuchiwane.

A wiecie drodzy Frehowicze jak takowe Dudy wykonaæ. Kupowanie sprzêtów jako¶ mniej mnie bawi ni¿ wykonywanie ich samemu ( ró¿ne s± tego skutki, ale liczy siê przecie¿ zabawa ). Mimo to je¶li macie namiary na rzemie¶lników zajmuj±cych siê dudami to te¿ poproszê.

S³awa! Czy dysponuje kto¶ zdjêciem/rysunkiem s³owiañskich dud znalezionych w Roskilde? W sieci teoretycznie znajduje siê co¶ takiego, ale ja widzê tylko jakie¶ paski i sakiewki:/

Witajcie! Nie bardzo wiedzia³em gdzie zamie¶ciæ ten temat wiêc pytam tu. Czy ma kto¶ jakie¶ do¶wiadczenia z dudami z tej strony http://bulgariana.com/index.php?cPath=88_8...ff77c27c7303b16 Konkretnie chodzi mi o ten model http://bulgariana.com/product_info.php?cPa...ff77c27c7303b16 Jaka jako¶æ? Ile zap³acili¶cie za przesy³kê? A mo¿e znacie jaki¶ Polskich wytwórców którzy robi± dudy w podobnych cenach?

Pozdrawiam i bardzo proszê o odpowied¼
Czarny RYcerz-muzyk xD

Znalazłam jeszcze coś takiego: http://www.craftcenter.org/crafts_types/mi.asp?catnumber=300. Tanie i na oko wyglądają ładnie (choć zdarzają się "historyczniej" wykonane piszczałki), ale czy warto w ogóle zamawiać instrumenty ze stron rozprowadzających różnego typu pamiątki? Budowniczych tych dud ciężko znaleźć w sieci. Po wpisaniu w Google "Georgi Ivanov" wyskakują mi piłkarz i kosmonauta:)
Gdyby ktoś miał możliwość machnięcia recenzji, też bym poprosiła. Boję się, że taki na wpół anonimowy tani produkt może mi się rozpaść się po miesiącu.

Bu³garskie dudy mo¿na kupiæ - turystom sprzedaj± ten sam towar, co autochtonom.

Ale co tu ma do rzeczy "historyczno¶æ"? To przecie¿ instrument ludowy, bêd±cy obecnie w szerokim u¿ytku...

¬le szukasz albo dorwa³ ich Bazyli Bulgaroktonos . Na instrumentach z warsztatu Ivanova (Ivanovów?) gra chyba sporo osób, to zdaje siê taki bu³garski standard (oczywi¶cie s± modele lepsze i gorsze). Co do "rozpadania siê" - w tym instrumencie niewiele jest rzeczy do zepsucia, trzeba siê naprawdê postaraæ.
Zdaje siê takie dudy przewija³y siê kilkakrotnie przez Allegro. Pewnie mo¿na znale¼æ kogo¶, kto siê dobrze zna na tym instrumencie.
Problem tylko w tym, co na tym graæ... Pasterski instrument u¿ywany w Bu³garii (podobne w Macedonii i Albanii) raczej nie bêdzie pasowa³ do ka¿dego utworu...

P.S. Tak przy okazji przeczyta³em ca³y ten w±tek i muszê przyznaæ, ¿e wiêkszo¶æ wypowiedzi na temat to niewiarygodne g³upstwa

Lecheor jeste¶ wielki ;-D Ostatnio gram g³ównie na ró¿nych pasterskich insturmentach wiêc to bêdzie bardzo oki;-) Prosi³bym tak¿e je¶li kto¶ zamawia³ u nich dudy, ¿eby odezwa³ siê, bo nie wiem ile kosztuje przesylka... A z firmy nie odpisali jeszczze i podej¿ewam ¿e dlugo nei odpisz±..

No to machnij co¶ Behemocie o dudach. Ja tam tylko wiem ( z wyk³adu P. Iwaszkiewicza na Korowodzie), ¿e kiedy¶ w Europie by³y uwa¿ane za narodowy instrument polski, a Kazimierz Wielki mia³ kapelê z³o¿on± z 40 dudziarzy. Musieli nie¼le zasuwaæ

Ech, to raczej mnie dorwa³o jakie¶ zamroczenie i nie wpad³am na wpisanie has³a cyrylic±:) Dziêki wielkie. Odno¶nie instrumentu ludowego i jego mo¿liwo¶ci: choæbym w ca³ym w±tku wypisywa³a g³upoty, wiem akurat, ¿e gajda wyci±ga nonê w normalnej gamie (mia³am zeskanowane fragmenty samouczka, ale chyba je z rozpêdu wywali³am) i kwestia "niepasowania do ka¿dego utworu" nie le¿y w technice gry. Bo inna rzecz, ¿e faktycznie dudy nie do ka¿dej nabo¿nej pie¶ni pasuj±:) Je¶li idzie o datowanie naszej przyjemno¶ci, czyta³am mêtnie, i¿ siêga wieku XIV. ¦miem wiêc podejrzewaæ, ¿e ró¿nice pomiêdzy historyczn±, a wspó³czesn± anatomi± gajdy le¿± nie w worku, a w³a¶nie w piszcza³kach.
Ech, a mia³am gdzie¶ takie fajne fotki...

O ewentualne skorygowanie/wy¶mianie mojej wypowiedzi po³±czone z ogólnym wyk³adem o dudach oczywi¶cie poproszê:-)



Zw³aszcza, ¿e kapelê sponsorowa³a jejmo¶æ ma³¿onka Aldona Giedyminówna, znana tak z umi³owania do muzyki, jak fizycznej energii. Podejrzewam, ¿e ¿ywy walkman musia³ siê za ni± zdrowo nabiegaæ:))


Co do dud rdzennie polskich: no i tu jest sobaka pogrzebana, bo ¿aden chyba ludowy typ nie ma ¶redniowiecznej proweniencji (wiem, zaraz oburzeni ekstremi¶ci ob³o¿± mnie kl±tw± za sam± próbê porównywania folku do muzyki dawnej;D). Albo wystaj± z nich jakie¶ dziwne miechy, albo maj± dziwn± skalê... :(

A co to jest normalna gama i jaka gama ma ambitus nony?

Ee, teraz to ju¿ siê czepiasz, zwyk³a gama durowa plus jeszcze kawa³ek;-))

Nie czepiam siê. Moje pytanie by³o jak najbardziej uzasadnione, skoro mówimy o instrumencie, którego korzenie siêgaj± ¶redniowiecza.

Mam takie pytanie..Ile mog± wa¿yæ dudy? Zastanawiam siê nad kosztami przesylki (bo oczywiscie jeszcze maila nie wyslali) a raczej trza znac wagê...

My¶lê ¿e niewiele. W koñcu sk³adaj± siê g³ównie z powietrza.

No tak...Ale wa¿± mniej od kilograma?

http://www.musicoutfitters.com/ethnic/bagpipes.htm
Od czterech do ośmiu funtów, czyli od 1,814 kg do 3,629 kg.

Zazwyczaj wa¿± 25$ - tyle siê p³aci na Ebay za wysy³kê dud z Bu³garii do UE czy US.
Najlepiej po prostu z³ó¿ zamówienie, jak za¶piewaj± wysok± cenê to siê rozmy¶lisz i kupisz gdzie indziej.

Machnê i rozprawiê siê ze wszystkimi mitami (o 40 dudziarzach te¿ ), ale musi min±æ okres zwi±zany z rocznic± urodzin przysz³ego Króla Polski, wtedy znajdê czas.

Hej hej! Musze powiedziec ze pomimo kilku negatywnych opini o dudach za 200 $ zamówilem dudy. Dzis przysz³y i coprawda maja prawie miesi±c spó¼nienia ale jestem zadowolony. S± naprawde nie¼le zrobione (i pod wzglêdem estetycznym, i samego grania). Co prawda nie umiem na nich jeszcze graæ, ale my¶le ¿e prêdzej czy pó¼niej za³apie o co chodzi Wiêc jednym s³owem polecam:)

No to nie mam pojêcia jakim cudem s± nie¼le zrobione pod wzglêdem (zadziwia mnie równie¿ sk³adnia) grania skoro nie umiesz na nich graæ? Szatan Ci powiedzia³?

Oki oki ¼le to powiedzia³em NIe umiem na nich za bardzo graæ, ale podstawy (kilka d¼wiêków xD) umiem. Pozdrawiam

P.S Ma kto¶ mo¿e chwyty na bu³garsk± gaidê? To to ma takie dziwne rozmieszczenie dziurek...

Czy jest kto¶ w Warszawie, kto by³by sk³onny udzieliæ mi kilka porad dla pocz±tkuj±cego na temat gry na dudach? Chodzi o kwestie takie najbardziej podstawowe, typu palcowanie, sposób dmuchania, operowanie miechem, kupno akcesoriów, wszystkie mo¿liwe pytania laika.

Je¶li chodzi o bu³garskie gajdy to co wam ludzie siê sta³o!!!
Przecie¿ my mamy w Polsce nasze w³asne(no dobra pochodzenie mo¿e i maj± ba³kañskie ale ewoulowa³y)!Wystarczy ze poszukacie troche w necie zespo³u Szymona Bu³ecki górala z gór naszych tater!Regionem najbardziej "dudanym" w Polsce jest Wielkopolska sk±d pochodz± dudy wielkopolskie,sierszenki i kozio³(bia³y i czarny zwany inaczej weselny i ¶lubny).Wbijcie siê na stronê Muzeum Instrumentów Muzycznych w Poznaniu i tam macie zdjêcia naszych rodzimych dud.A najlepiej skontaktowac siê z dyrektorem tego¿ muzeum Panem Januszem Jaskólskim (dziêki niemu dudy od¿ywaj± w Polsce)- wielki mentor muzyki dudziarskiej w Polsce i organizator konkursu muzyki ludowej w Kopanicy-tam siê zje¿d¿a cz³y przegl±d dudziarzy z ca³ej Polski i nietylko.Co do rodzimych dud mogê poleciæ Pana Andrzeja Mendelewskiego ze Stêszewa.-robi³ moje dudy i nie moge narzekaæ-wal± jak w dudy a co najwa¿niejsze stroik siê nie rozwala po 2graniach

Czarny Rycerzu moja du¿a du¿a rada
Najpierw popracuj nad prawid³ow± technik± dmuchania - bez tego ani rusz.Tylko siê bêdziesz wkurzaæ ¿e ci piszczy i przedmuchuje.Z dudami jak z kobiet± - nie za ostro, ale systematycznie z wyczuciem i bez po¶piechu-i wtedy dzia³a.Powodzenia

Dudy w Polsce to równie¿ ¯ywiecczyzna, polecam kapele "Fikusowa pokusa" (chyba dobrze pamiêtam), dwóch m³odych ch³opaków odtwarzaj±cych stare góralskie granie skrzypce + dudy jednocze¶nie. Na dudach ¿ywieckich.

Cytat z "Dudy dzieje instrumentu w kulturze staropolskiej"autorstwaZ.J.Przerembskiego "Dudy, sposoby gry na tym instrumencie, tajniki jego budowy i dekoracji najbardziej rozpowszechni³y siê w Wielkopolsce, gdzie istnia³o a¿ piêæ odmian tego instrumentu. W ca³ej Polsce by³o osiem odmian (³±cznie z odmianami wielkopolskimi). Wszystkie te odmiany ³±czy³a wspólna cech: piszcza³ki melodyczna i burdonowa mia³y pojedyncze stroiki, wszystkie te¿ - z wyj±tkiem sierszeniek i dud podhalañskich - mia³y jedn± piszcza³kê melodyczn± i jedn± burdonow±.

Do wielkopolskich odmian dud nale¿a³y: sierszeñki, bukowsko-ko¶ciañskie, gostyñsko-rawickie, kozio³ bia³y i kozio³ ¶lubny. Natomiast w Polsce po³udniowej znane s± dudy: ¿ywieckie, podhalañskie i gajdy ¶l±skie (istebniañskie).

Wiadomo ze ¼róde³, ¿e w pierwszej po³owie XIX wieku instrument ten by³ bardzo popularny u górali i mieszkañców Wielkopolski. Grano tam na dudach przewa¿nie ze skrzypcami.

W pochodz±cych z tego okresu „Starych gawêdach i obrazach” Wójcickiego zawarta jest wa¿na informacja, ¿e w Wielkopolsce na ka¿dej ludowej zabawie musz± obowi±zkowo byæ dudy."
Chodzi³o mi tylko o to ¿e w Wielkopolsce by³o najwiêcej odmian...ale oczywscie nie neguje innych regionów bo tam te¿ s± ¶wietni dudziarze

Zbigniew Wa³ach z Istebnej gajdziarz (dudziarz) z Beskidu ¦l±skiego, równie¿ produkuje podobno bardzo dobre instrumenty.

http://www.dudziarz.art.pl/
http://www.dudziarz.art.pl/gajdy.html

Pan Zbignie Walach zaiste dobry jest,mialem okazje uslyszec jego instrument w tym roku w czerwcu-pieknie wykonana robota a i dzwiekowi nie mozna niczego zarzucic

Dziwne rozmieszczenie dziurek?
Spojrz sobie na youtube - poprostu wpisz "gajda" -miliony materialow ci wyskoczy,co do podstaw to co masz na mysli?Ze poprostu dzwiek wydaja - lub halas -czy juz jedziesz jakies nutki?A jak chcesz podstawy to sobie wejdz na strony dudziarz.pl to tam na forum ci pomoga mysle.Jakkolwiek porada z mojej strony!KOORDYNACJA*1000 to jest pierwsza rzecz.
Powodzenia

A propo dud inauki gry na nich to kto¶ kto mieszka w Warszawie albo ma ochotê siê tam przejechaæ to niech wpadnie do domu kultury na wiolinowej na ursynowie. S± tam warsztaty gry na dudach(bodaj¿e jedyne takie w polsce) prowadzone przez Paw³a Iwaszkiewicza(Open Folk). Bardzo dobry dudziarz

Gry na dudach(wielkopolskich),sierszenkach i koz³ach(¶lubnym,weselnym) mozna siê tak¿e nauczyæ w:
-Poznaniu w Centrum Kultury Zamek -u mistrza Romualda Jêdraszyka ,
-Zb±szyñ - szko³a muzyczna i paru dudziarzy indywidualnie ,
-Ko¶cian - dom kultury.
to zachodnia Polska - tu jestem najlepiej zorientowany - ale pare innych kontaktów jeszcze mam - jak by co to na priva.]
Ja wracam z UK na koniec tego roku to jak by kto chcia³ to mogê pomóc z Northumbrian small pipes,dudami wielkopolskimi i sierszenkami.

trochê obrazków