Drodzy Freho-wicze, mam pytanie dotyczace ilustracji z ospreya "Polish armies 1569-1696" czesc 1, i 2.
Pytania:
1-wygladajacy po husarku tatarzy(to znaczy ze skrzydlami)prawda, czy konfabulacja rysownika?
2-skora niedzwiedzia polarnego u towarzysza husarskiego (jak wyzej)
3-helm husarski z 'maska" okrywajaca twarz-podobno wg. autora, ze zbiorow fitzwilliam museum w cambridge, i jest datowany na 1640rok. wyglad grozny i niesamowity ale czy prawdziwy?

ps. przepraszam za brak polskich znakow, ale nie moznoscia jest wgranie odpowiedniego programu (komp nie moj, lecz znajomego irlandczyka)

Widzia³em zdjêcia he³m typu pappenheimer (?) z którego¶ z hamerykañskich muzeów... i on mia³ maskê...tyle mogê pomóc.

Po kolei :
1. Ospreyów nie traktowa³bym jako wyroczni i wzorca, zdarzaja siê tam¿e babole.
2. Skrzydlaci Tatarzy wydaj± siê potwierdzaæ zasadno¶æ powy¿szego sformu³owania.
3. Husarskie skóry to raczej import z po³udnia/po³udniowego-wschodu, czyli skóry duuu¿ych kotów.
4. Nosal w he³mach husarskich bywa³ bardzo rozbudowany i ozdobny, forma przytoczona w Ospreyu jest oparta o zabytek z muzeum w Cambridge (w katalogu muzeum opisany jako polski - n.b. datowany na drug± po³owê XVII wieku) - vide za³±cznik.
Inne zabytki zilustrowane masz np. tutaj.

Pozdrawiam-
Rabiega

pytanie odnosnie skor:
z jakich kotow, poza oczywiscie slynnymi lampartami korzystano?
co to byl: rys azjatycki, badz turecki? Skora tego kota byla jedna z bardziej kosztownych, a spotkalem sie z tego typu nazwa...Na zoologii sie znam, lecz o takim zwierzu nie slyszalem
Ps-przepraszam za brak polskich znakow i prosze o wyrozumialosc...

Felis lynx pardina albo Lynx caracal ewentualnie Caracal caracal michaelis

witam ! Rysunek tatara ze skrzydlem przy siodle jest jak najbardziej poprawny .wystarczy zajrzec do Gembarzewskiego ,w MWP znajduje sie takze obraz Ericha Dahlbergha przedstawiajacy tatarow walczacych ze szwdami podczas 3 dniowej bitwy warszawskiej,wlasnie z takimi pojedynczymi srzydlami .

Ot i Turek skrzydlaty i skora duzego kotka

"Turek skrzydlaty" jest na ilustracji dziewiêtnastowiecznej, trudno uznaæ to za ¼ród³o.

Rycina z MWP nie jest autorstwa Dahlbergha, lecz Johanna P. Lempke, pochodzi z 1684 r., czyli powsta³a 28 lat po bitwie warszawskiej.
Skrzydlaci Tatarzy s± fenotypowo rasy kaukaskiej, odwzorowania bia³ej broni trzymanej w d³oniach s± troszkê nieadekwatne dla siedemnastowiecznego ordyñskiego orê¿a. Takie szczegó³y ka¿± w±tpiæ w wiarygodno¶æ ilustracji jako ¼ród³a.
Ju¿ bardziej prawdopodobny jest wizerunek murzy Ali Gireja (równie¿ z MWP), datowany na 1684 r, z pojedynczym skrzyd³em mocowanym do naplecznika.

R.

U jak juz napisales ze XIXw to faktycznie i mi podpada pod ta stylistyke.. wiesz moze skad to jest, bo ja mam tylko takie lu¼ne obrazki

Witam,
Skrzydlaty Turek (Deli) Nicolasa de Nicolay z XVI wieku. De Nicolay pos³owa³ do Istambu³u w 1555 r.
Kliknij, aby zobaczyæ za³±cznik
Pozdrawiam
Znicz

Patrz±c na chronologie pojawiania siê tego typu ozdób w ¼ród³ach mo¿na pokusiæ siê o tezê: modê na skrzyd³a Polacy zakosili od tatarów którzy inspirowali siê mod± tureck±.
Za³±czam fragment mapy Ortalliusa z 1570 roku z skrzydlatym tatarem. Jako¶æ marna, wiec jak kto¶ by³by w library of Congres USA to mo¿e od razu lepsza fotkê waln±æ ;>

Tezê kolegi popieram, choæ w sumie równocze¶nie Polacy mogli widzieæ skrzyd³a i u tureckich delii i u tatarów. Ptaki drapie¿ne w kulturach wschodnich odgrywa³y du¿± rolê.

A ry¶ perski to gepard (najprawdopodobniej, naukowcy siê z tym zgadzaj±).

¦p. Szymon Kobyliñski w swoich "Gawêdach o broni i mundurze" w gawêdzie o wojskach cudzoziemskich w s³u¿bie Wazów jakie¶ 30 lat temu narysowa³ tatarskiego je¼d¼ca ze skrzyd³em przy siodle, niestety nie wiem, na czym siê wzorowa³.

Ju¿ mam. ¬ród³em wizerunku Tatara ze skrzyd³em przy siodle jest obraz Johanna Philippa Lemke z 1684 roku "Karol X Gustaw w starciu z Tatarami pod Warszaw± 1656" znajduj±cy siê obecnie w MWP w Warszawie. Lemke wspó³pracowa³ z Dahlberghiem, który by³ ¶wiadkiem bitwy a dzie³a Dahlbergha s± niekwestionowanymi ¼ród³ami ikonograficznymi. Na tym obrazie wzorowa³ siê Kobyliñski (i pewnie te¿ autor obrazków w Ospreyu).

Tatar (a dok³adnie pose³ tatarski) na koniu ze skrzyd³em przymocowanym do siod³a widnieje te¿ na malowidle plafonowym w Pa³acu Biskupów Krakowskich w Kielcach (powsta³ym w 2. æw. XVII w.) przedstawiaj±cym rozmowê króla W³adys³awa IV z pos³em od chana tatarskiego pod Smoleñskiem (audiencja odby³a siê 30 listopada 1633 r.).

W najnowszym tomie (XIII) "Studiów do dziejów dawnego uzbrojenia i ubioru wojskowego" opublikowano artyku³ prof. Zdzis³awa ¯ygulskiego jun. na temat plafonów z pa³acu z reprodukcj± i opisem tego fragmentu malowide³. Wydawnictwo jest jeszcze w sprzeda¿y w oddzia³ach Muzeum Narodowego w Krakowie i w internetowym sklepie MNK.

Poni¿ej wizerunek tego fragmentu (jeszcze przed konserwacj±) zamieszczony ju¿ w innym temacie w tym dziale ( http://www.freha.pl/index.php?showtopic=22631 ). Lepszy wizerunek wrzucê jak bêdê mia³ chwilê czasu (nie wcze¶niej ni¿ za tydzieñ).

Edit: jednak nie wrzucê -zdjêcie z ksi¿ki wychodzi kiepsko. Moze kto¶ ma dostêp do zdjêæ fresków po konserwacji?

A tu egzemplarz stroju noszonego przez je¼d¼ca:
http://www.freha.pl/index.php?showtopic=22...mp;#entry332107