witam,
istniej kilka opracowan na temat strzal uzywanych przez Turkow do bicia rekordow odleglosci, stosunkowo niewiele jest za to informacji na temat strzal bojowych tudziez mysliwskich;
co wiemy: promienie drewniane (jakie drewno?), prazone, profilowane na ksztalt cygara, dlugosc na podstawie eksponatow muzealnych okolo 30 cali, osada klejona (rog, drewno, kosc?) bogato dekorowana czesc promienia, 3 lotki dlugosci okolo 15 cm, niski profil, klejone, bez oplotu;
grot (na trzpieniu, tuleji?) zazwyczaj plaski, typu broadhead, niewielkich rozmiarow
od grotu w strone lotek biegnie charakterystyczny spiralny oplot na dlugosc okolo 10cm (kolor owijki zielony: sluzy wzmocnieniu promienia? funkcja dekoracyjna?)

fotki repliki osady na cieciwe w strzale tureckiej znalezione na Atarn:

tutaj moje...
mialem pewne watpliwosci co do wytrzymalosci takowych rozwiazan, jak sie okazalo niepotrzebnie
promienie swierkowe, osada wykonana z odpadkow mahoniowych

piekne strzaly.
wymiary oryginalow:
dlugosc przewaznie 27-28 " byly rowniez krotsze jak i dluzsze np. 29 "
ksztalt paraboliczny
grubosc przy grocie 5,5-6 mm , w najgrubszym miejscu ok 8-8,5 mm .
przy osadzie podobnie jak przy grocie , z tym , ze po doklejeniu osady bylo tam znaczne pogrubienie .
krotki bodkin to ok. 4 gramow wagi .
strzala o wymiarach podanych powyzej wazy ok . 27 -28 gram jezeli bedzie wykonana z brzozy i 33 gramy jezeli wykonamy ja z ciezkiego drewna np.tulip
lotki z wysokiej jakosci pior .
teraz drewno .
popytalem sie dokladnie i wychodzi na to , ze turcy uzywali drewna o nazwie " kayin " co obecnie oznacza buk , ale dawniej oznaczalo tez brzoze.
uzywali rowniez bambusa i swierku, mozliwe tez , ze jakiejs odmiany sosny .
strzaly z wiazu byly uzywane do praktyki strzelania z bliska .
sa wzmianki o prazeniu drewna .
to tyle .

pozdrawiam

"wychodzi na to , ze turcy uzywali drewna o nazwie " kayin " co obecnie oznacza buk , ale dawniej oznaczalo tez brzoze"

ciekawe- teorie o buku wyczytalem kiedys w jakims polskim opracowaniu
wiemy jednak, ze to daleki od doskonalosci material na promienie i nie wydaje mi sie, zeby Turcy szli na kompromisy co do jakosci, dlatego tez obstaje za teoria o brzozie
zwlaszcza, ze i Chinczycy i Mongolowie wykonywali strzaly z tego drewna
moze tu istniec problem z tlumaczeniem, podobnie jak w przypadku angielskich strzal bojowych, gdzie niejednokrotnie spotkalem sie ze stwierdzeniem jakoby osika byla podstawowym surowcem;
termin "asp" sugerowal aspen (ang. osika) w staroangielskim jest to jednak topola
bodkin, wiesz cos moze o tym spiralnym oplocie? wiele okazow muzealnych takowy posiada
jeszcze kilka fotek z atarn; strzala na zdjeciu nie jest profilowana, owijka ze sciegien sugeruje grot na trzpieniu

powiedz co masz na mysli mowiac "spiralny oplot "
najlepiej jakas ikonografie.
te fotki z atarn to wspolczesna tworczosc.

pozdrawiam

chodzi mi o spiralny oplot na promieniu od podstawy grotu jakies 10-12cm w kierunku osady:
w egzemplarzach muzealnych bardzo czasto ma to kolor zielony
zastanawiam sie z czego ten oplot jest wykonany i jaka byla jego funkcja poza dekoracyjna
co do fotek z atarn, to jak najbardziej wspolczesna tworczosc
te osady z rogu bawolu prezentuja sie swietnie, szkoda tylko, ze za praca w rogach idzie taki niesamowity smrod
pozdrawiam

ten oplot , to wzmocnienie promienia .
material sciegna , kora , lub papier ze sciegnami - chiny .

pozdrawiam

czyli wklejano grot na trzpieniu, potem za pomoca sciegien i kleju skornego/rybiego wykonywano taka dluga owijke, sciegna po wyschnieciu polerowano na gladko, w koncu malowano/owijano kora
duzo roboty jak na jednorazowy (?) pocisk
fotki replik Chinskich strzal, co prawda nie calkiem w temacie, ale rozwiazanie bardzo podobne do tych tureckich

i jeszcze oryginalne tureckie strzaly

oraz wspolczesne (?) repliki

roboty sporo .
chyba na wschodzie mieli czas , albo w muzeach zachowaly sie najlepsze egzemplarze .
strzaly uzyte na polowaniu , czy tez na wstretnej wojnie , to przeciez z zalozenia jednorazowki .
obojetrnie czy ladne , czy brzydkie .
obecnie jak poluja , to tez raczej nie licza na odzyskanie strzaly , obojetnie jak pracochlonne bylo ich wykonanie .

pozdrawiam

Znalaz³em wzmiankê o tym ¿e kazdy wojownik mongolski musia³ posiadac w swoim oporz±dzeniu, toporek oraz specjalny "nó¿ do strza³". Jak znajde gdzies jego wykopalisko dam znaæ.

witam,
z informacji znalezionych w sieci wynika, ze drewno wykorzystywane do wyrobu strzal tureckich to conifer, czyli drzewa iglaste;
do tej pory robilem eksperymenty z jodla, swierkiem i cedrem, wykonujac promienie odpowiadajace parametrom tureckich strzal bojowych (mysliwskich?)
zaczynalem od najwyzszej wartosci spine jaka udalo mi sie pozyskac (najczesciej 70-74, czasem 75-80) i dlugosci 32cale dla najlepszej jakosci drzewca 11/32 (premium)
potem patyki byly prostowane i skracane do 30cali
po wyprofilowaniu promieni wartosci spine spadala okolo 3-4#, ale rownalo sie to ze znacznym obnizeniem wagi promienia (srednio 40-50 grain dla swierku i cedru i nieco wiecej dla jodly)
tak wiec koncowa waga wahala sie w granicach 350-360 grain przy srednim spine #71 (swierk i cadr) i 380 dla jodly
poniewaz nie mam dostepu do grotow odpowiadajcych parametrom tych tureckich uzylem najbardziej zblizonych wagowo grotow do strzelania polowego (60 grain, czyli prawie 4 gr i 1/4 cala sredniaca czyli 6.3mm)
powiem, ze wyglada to dosyc delikatne, mozliwe, ze grot na trzpieniu i wzmocniajacy oplot ze sciegien zabezpieczal troche najbardziej podatna na zlamanie czesc promienia, ale jakos nie wydaje mi sie zeby taka strzala mogla poradzic sobie z metalowa zbroja;
na testowej czesci promieni wykonalem osady na cieciwe odpowiadajace tym tureckim (skrzydelka osad wykonalem z mahoniu tak jak na fotce wyzej)
na osadach nie robilem owijki; lotki dlugosci 5 cali, o niskim profilu, zaokraglone z obu stron przykleilem za pomoca specjalnej tasmy w najmniejszej odleglosci od podstawy osady na jaka pozwalala mi maszynka (16mm) takze czesc lotki prowadzacej nakladala sie na skrzydelko osady (jak na fotkach wyzej)
dane koncowe strzal: d³ugo¶æ od podstawy lotki do tulejki grotu 29cali, srednie spine #71, waga (swierk, cedr) oko³o 26,5g i 28.5 (jodla); srednica promienia 6.3mm przy grocie, 8.7mm srodek, 0.71 osada
teraz strzelanie: luk, wspolczesny recurve, z polka cieta do osi cieciwy, #58@29", fastflight, strzelanie z palcow
wszytkie testowane promienie z ww gatunkow drewna lataly bez zarzutu na duzych odleglosciach powyzej 120m, wbijaly sie rownie gleboko jak strzaly karbonowe, pewnie z powodu malej srednicy promienia przy grocie
na malych odleglosciach (okolo 20m) stracilem dwie strzaly pierwszego dnia i jedna nastepnego (strzala trafila w miekka czesc worka i wbila sie na dlugosc grotu w deske, zlamana przy probie wyciagniecia)
nie mia³em zadnych problemow z osadami, chocia¿ troche siê balem, ze mog± siê rozszczepic, to po kilkuset wystrza³ach wygl±da³y jak nowe;
troche duzo przy nich roboty w porównaniu z innymi, ale dobrze siê sprawdzaja i atrakcyjnie wygl±daj±
na pewno bêdê u¿ywa³ tych „replik” na duze dystanse, ale na male odleg³o¶ci wole zwykle, tañsze pociski
pozdrawiam

pieknie .
jak ja lubie jak ktos cos zrobi i wtedy pisze )
przy srednicy przy grocie 6 mm te strzaly wytrzymuja trafienie w miekki strzalochwyt przy bardzo duzych predkosciach .
jednak jak sie zejdzie do 5,5-5,6 mm lamia sie .
oryginaly maja wlasnie taka srednice .
moze drewno sie zeschlo i drzewce ma srednice nieco mniejsza niz kilkaset lat temu ?
niestety przecza temu osadzone groty ktore sie nie mogly
zeschnac ))


pozdrawiam

Witam!
A mo¿e o to im chodzi³o ¿eby grot u³ama³ sie i zosta³ w ciele wroga?
Przecie¿ to strza³y bojowe.
I chcia³em zapytaæ bo bodaj¿e w zbrojowni w ¶wiêtym mie¶cie przy ³uku i strza³ach tureckich spod Wiednia jest opis ze s± trzcinowe.Czy z tego materia³u tez u¿ywali ?

wreszcie jaka¶ ciekawa dyskusja
odno¶ñie osiki, i topoli w staroangielskich tekstach. Osika jest to gatunek topoli Populis tremula czyli t³umaczenie zarówno osika jak i topola jest poprawne.

a dono¶nie robienia wzmocnienia promienia przy grocie to bardzo czesto jest to kora ró¿nych odmian wi¶ni.

co do przebijania blachy przez strza³y tureckie - a dlaczego mia³y by byæ do tego przeznaczone? Inne tradycje uzbrojenia ochronnego. Ale to by³o wielokirotnie wa³kowane przy temacie wy¿szo¶ci jednych ³uków nad drugimi ³ukami i innymi ¶wiêtami.

Pozdrawiam
Abrat

Abrat: "Osika jest to gatunek topoli Populis tremula czyli t³umaczenie zarówno osika jak i topola jest poprawne"
dzieki za info, wszystko w miare jasne odnosnie drewna

Abrat: "co do przebijania blachy przez strza³y tureckie - a dlaczego mia³y by byæ do tego przeznaczone? Inne tradycje uzbrojenia ochronnego"

trafna uwaga; na wschodzie znacznie czesciej stosowano przeciez uzbrojenie ochronne w formie kolczug
wpadlo mi jeszcze cos innego do glowy i teraz czuje sie jak uczniak ktory wylozyl sie na prostym zadaniu; zwroccie uwage na te groty:
http://belza.iq.pl/pliki/pokaz_strzaly.php...roty%20tureckie
trzpienie sa dosyc dlugie i solidne; przeciez taki trzpien wpuszczony w strzale sam w sobie wzmacnial promien w najbardziej narazonym na zlamanie odcinku
z doswiadczenia wiem ze cienka strzala penetruje znacznie lepiej niz ta o duzej srednicy
wyglada mi na to, ze Turcy osiagneli dwie rzeczy: poprzez zwezenie promienia poprawili aerodynamike i penetracje strzaly zachowujac jednoczesnie niezbedna wytrzymalosc promienia poprzez wklejenie metalowego trzpienia na ktorym osadzone bylo ostrze grotu
teoria, jak na razie, ale wydaje mi sie, ze mam podstawy zeby to przetestowac w praktyce

strzala o mniejszej srednicy i duzej predkosci spenetruje lepiej niz gruba , wolna i ciezka .
warunek - twarda przeszkoda nie moze byc zbyt gruba , bo wtedy przewage ma wolna , mocna strzala .
to co powyzsze dotyczy PREDKOSCI DOLOTU DO CELU .
niestety przewaznie jest to mylone z v0, a jest to bardzo gruby blad .
poza tym , to tak jak pisal Abrat - jaki cel , takie srodki .

pozdrawiam

Witam,
Odswieze troche watek i chcialbym zwrocic uwage na profile strzal tureckich;
Z Okresu Otomanskiego mozna wyroznic trzy podstawowe typy, beda nimi:
sem endam (flight), tarz-i has (bojowe) i kiris endam (tarczowe-puta)
Wymienione profile bazuja na drewnianych drzewcach, a co z promieniami z trzciny i profilem jednostronnie zwezanym?
Dodatkowo, czy wie ktos jak nazywa sie (i wyglada) "urzadzenie" do sprawdzania srednicy promienia na poszczegolnych jego odcinkach?

Witam!

Bardzo fajna rozmowa I choæ nie jestem "amatorem" strza³ tureckich to warto przeczytaæ wasze dywagacje bo sporo siê mo¿na naumieæ

Co do ¶rednicy strza³ i zdolno¶ci penetracji to jak najbardziej w³a¶ciwe i wed³ug mnie wnioski wyci±gnêli¶cie. Jednak ja lubiê grube promienie tylko dlatego ¿e bardziej niszcz± cel ni¿ te cienkie. A to niez³a radocha



Danielu, zapewne chodzi Ci o jakie¶ specjalistyczne urz±dzenie. Ja znam jedno takie - suwmiarka

Pozdrawiam
Chaos

Chaos666- mi siê wydaje jednak ¿e Panu Danielowi chodzi o jakie¶ inne urz±dzenie ni¿ suwmiarka. Prawdopodobnie jakie¶ specjalistyczne, tradycyjne a nie takie pospolite. Mo¿e chodzi o ró¿ne "kó³eczka" o ró¿nych ¶rednicach, czy co¶ w tym stylu... Raczej o co¶ takiego chodzi.

Mo¿e zwyk³a deska z nawierconymi otworami o ró¿nej ¶rednicy?

wydaje mi sie, ze jakiegos rodzaju pierscienie o roznej srednicy mogly byc do tego wykorzystywane, ale nie mam zadnych dowodow na poparcie tej teorii;
eksperymentujac doszedlem do tego, ze bardzo dobrze sprawdzaja sie te male prowadnice dokrecane do strugaczek: 5/16" i 11/32 dzialaja bardzo dobrze, 23/64 sa za duze, przydalyby sie jeszcze 9/32", bo 1/4 sa za waskie

Hejka
Mam zdjêcia niestety z³ej jako¶ci narzêdzi z warsztatu ³uczniczego Ottomoñskiej Turcji
1. Hebelka do strza³ z dodatkow± funkcjonalno¶ci± w postaci nawierconych otworków o ró¿nych ¶rednicach i przypisanych im odleg³o¶ciach na promieniu
2. Oddzielnego narzêdzia na jaki ju¿ wpadli¶cie czyli deseczki nawierconej analogicznie do pkt.1
Pozdrawiam
Janek

PS. dla Daniela podpis pod zdjêciem nie podaje nazwy narzêdzia

Moze jakis szkic?

Hej
Niestety skaner odmówi³ pos³uszeñstwa wiêc fotka z telefonu. Sorki za jako¶æ ale co¶ tam widaæ. Samo zdjêcie jak pisa³em jest s³abe...

Zapomnialem podziekowac Jaskowi za fotke - dziekuje.
Przerobilem swojego Stanleya bazujac na powyzszych zdjeciach i sprawdza sie bardzo dobrze.
W zalacznikach: kolejny oryginalny hebelek oraz wypasiona strzalka tarczowa z kolekcji Dr Grayson.
Zastanawia mnie zlozonosc osady, ktora nie jest ani typowa "bakkam-gez" ani "basphare"

Z dyskusji wywnioskowa³em ¿e strza³y o kszta³cie wrzecionowatym z najszersz± ¶rednic± na ¶rodku to strza³y bojowe. A czy strza³y które najszerszy przekrój maj± bli¿ej grotu maj± jakie¶ specjalne przeznaczenie?
S± jeszcze jakie¶ inne kszta³ty promieni? Je¿eli tak to prosi³bym o podanie do jakiego strzelania s³u¿y³y.

Wzoruj±c siê na strza³ach tureckich zrobi³em swoje pierwsze strza³y.

Strza³y cedrowe, promieñ spinowane (45-50#) , ¶rednica wyj¶ciowy to 11/32" ( 8,73mm) , na d³ugo¶ci oko³o 35 cm od strony grotu ¶rednica zmniejsza siê do 5/16" (7,94 mm), groty LYONS BULLET ( 5/16") 100 granów (6,5g) .

http://imageshack.us/photo/my-images/839/dsc05733h.jpg/
http://imageshack.us/photo/my-images/402/dsc05735p.jpg/

I wersja czterolotkowa do "czasówek"

http://imageshack.us/photo/my-images/40/dsc05741d.jpg/
http://imageshack.us/photo/my-images/812/dsc05743j.jpg/

Jeszcze nim skoñczy³em te ju¿ mam w planie nastêpne, do strzelania na dalekie dystansy. Ca³kowicie wzorowane na tureckich. Promieñ wyj¶ciowy 8 mm, obustronnie zeszlifowane/zcieniowane do 6,5 mm, lotki max 2,5 " i grot oko³o 50 granów i oczywi¶cie wklejka rogowa.

Czekam niecierpliwie na te calkowiecie wzorowane na tureckich:)
pozd