Pomoc - Szukaj - U¿ytkownicy - Kalendarz
Pe³na wersja: Miecz z Ma³ego Rynku w Krakowie (XIV-XVw.)
> Uzbrojenie na przestrzeni dziejów > Uzbrojenie pó¼no¶redniowieczne > Zaczepne uzbrojenie pó¼no¶redniowieczne
Derewiecki
Witam
Ostatnio znalaz³em w necie co¶ co powinno zainteresowaæ wszystkich "odtwarzaczy" historii paraj±cych siê rycerstwem. Na stronie Muzeum Archeologicznego w Krakowie mo¿na znale¼æ taki oto zabytek miecza znaleziony na Ma³ym Rynku w Krakowie podczas badañ archeologicznych przeprowadzonych w lutym i marcu 2007 r.:
http://www.ma.krakow.pl/x/zdjecie/2437;/ba..._terenowe/rynek
Kliknij, aby zobaczyæ za³±cznik
Opatrzony zosta³ opisem: "miecz ¿elazny, pierwsze znalezisko archeologiczne tego typu z Krakowa. Ma on d³ugo¶æ oko³o 118 cm, za¶ jego lekko (szablasto) wygiêta g³ownia (o szeroko¶ci do 4 cm) zaopatrzona by³a po obu stronach w znaki miecznicze w postaci kó³ka z krzy¿ykiem i strza³k±. Rêkoje¶æ mia³a d³ugo¶æ oko³o 23,5 cm i by³a zakoñczona masywn±, wieloboczn± (oktogonaln±) g³owic± o d³ugo¶ci 6 cm. Ani kszta³t i forma miecza, ani umieszczone na nim znaki nie maj± analogii w¶ród dotychczasowych znalezisk z Polski. Okaz z Ma³ego Rynku mo¿na ³±czyæ z XIV - XV wiekiem".

Najzabawniejsze jest w powy¿szym oczywi¶cie stwierdzenie "jego lekko (szablasto) wygiêta g³ownia", sugeruj±ce, ¿e miecz tak w³a¶nie "szablasto" (a mo¿e nawet szablasto-zêbnie patrz±c na szczerby brzeszczota:) wygl±da³ w pierwotnej formie.
Jako¶æ zdjêcia jest niestety s³aba, ale pokuszê siê o drobn± analizê. Wed³ug mnie g³owniê nale¿y zaliczyæ do typu XVa, (wg. typologii Oakeshotta), mimo, ¿e nie widaæ nawet grani, to jej kszta³t jest najbardziej zbli¿ony w³a¶nie do wymienionego typu lub do XVIIIb. Posiada g³owicê gruszkowat± zaliczan± ogólnie do typu T, a dok³adniej jest to wersja bêd±ca po³±czeniem cech T3 i T4. Jelca brak, a szkoda.

Przyk³ady typów
XVa
Kliknij, aby zobaczyæ za³±cznik
XVIIIb
Kliknij, aby zobaczyæ za³±cznik
Teraz ma³a hipoteza:
Panowie napisali, ¿e g³owica jest masywna; jak widaæ na zdjêciu g³ownia zniszcza³a w taki sposób, ¿e brakuje kawa³ka sztychu, wobec czego ca³y miecz musia³ byæ d³u¿szy. Gdyby tak by³o w istocie by³aby tutaj dostrzegalna zgodno¶æ miêdzy masywn± g³owic± a d³ugo¶ci± brzeszczotu, gdzie g³owica pe³ni funkcjê przeciwwagi, a miecz zaliczy³bym do XVIIIb.
Podsumowuj±c: miecz nale¿y do XVa lub XVIIIb wnioskuj±c z samego zdjêcia. Moje pogl±dy ulegn± weryfikacji jak zobaczê orygina³.


Pozdrawiam wszystkich gladiatores !

Zapraszam do dyskusji na temat mieczy w ikonografii pó¼nogotyckiej i wczesnorenesansowej: http://www.freha.pl/index.php?s=&showt...st&p=203767
oraz http://www.myarmoury.com/talk/viewtopic.php?t=11780
Tomasz Rajtar
CYTAT
za¶ jego lekko (szablasto) wygiêta g³ownia


Ciekawe, czy maj± podstawy, ¿eby z czego¶ tak zdekompletowanego i pogiêtego wyci±gaæ takie wnioski... icon_rolleyes.gif
Marcin Glinianowicz
Dziêki uprzejmo¶ci kolegi mam przypadkiem lepsza fotkê tego miecza.

http://img155.imageshack.us/my.php?image=mieczzrynkuax5.jpg

Zamaza³em twarze postaci ze zdjêcia bo sa one cz³onkami tajnej organizacji paramasoñskiej icon_mrgreen.gif

Jak widaæ stan zachowani jest bardzo kiepski wiêc wszelkie próby analizy typologicznej mog± byæ tylko przybli¿one.

XVIIIb to raczej nie jest, te typy maj± g³ownie czworoboczne, z grani±. Tutaj natomiast widzimy p³ytkie zbrocze, ewentualnie g³ownia na pewnym odcinku jest sze¶cioboczna a potem przechodzi w czworoboczn±.
G³ownia ta mo¿e wiêc reprezentowaæ typ XVa albo XVIa.
G³owica to która¶ z odmian T, mo¿e T2.
Trzeba by to zobaczyæ na w³asne oczy bo bez znajomo¶ci przekrojów nic pewnego nie wydumamy.

Oczywi¶cie nie zgodzi³bym siê zupe³nie z "szablowato¶ci±" g³owni, ten ca³kowity brak analogii z terenu Polski te¿ mnie nie przekonuje (znane s± zabytki o g³owniach typu XVa i XVIa z du¿± przewag± tych drugich).

Co do znaku mieczniczego to zale¿y jak on dok³adnie wygl±da bo opis jest do¶æ enigmatyczny, kó³ek z krzy¿ykiem na mieczach ¶redniowiecznych jest ca³a masa.
Derewiecki
CYTAT
Jak widaæ stan zachowani jest bardzo kiepski wiêc wszelkie próby analizy typologicznej mog± byæ tylko przybli¿one. Trzeba by to zobaczyæ na w³asne oczy bo bez znajomo¶ci przekrojów nic pewnego nie wydumamy.

Oczywi¶cie Marcinie masz tutaj ca³kowit± racjê, ale warto czasem poteoretyzowaæ, nieprawda¿?smile.gif
Dziêki, ¿e wrzuci³e¶ zdjêcie, rozja¶nia ono nieco sytuacjê, ale nie jest niestety w pe³ni zadowalaj±ce. Nie do¶æ, ¿e sztych jest uszczerbiony to jeszcze na zdjêciu kto¶ go obci±³, nie mo¿emy zatem oceniæ dok³adnych proporcji miecza. Poza tym p³az nie jest zbyt wyra¼nie widoczny. Z drugiej strony (a dok³adniej od nasady:) wnosi ono sporo nowych informacji o
zabytku. Przede wszystkim, jak s³usznie zauwa¿y³e¶ obala moj± hipotezê o typie XVIIIb. Poza tym miecz jest dosyæ masywny w stosunku do sylwetek masonów, my¶la³em, ¿e jest nieco mniejszy.

Najwa¿niejsza kwestia - g³ownia.
CYTAT
Tutaj natomiast widzimy p³ytkie zbrocze, ewentualnie g³ownia na pewnym odcinku jest sze¶cioboczna a potem przechodzi w czworoboczn±.

S±dzê, ¿e Twoje wnioski s± s³uszne.
Mo¿na siê domy¶laæ ze zdjêcia, ¿e g³ownia ma przekrój sze¶cioboczny w czê¶ci odcinka zastawy, a dok³adniej na odcinku, gdzie znajduje siê zbrocze, nastêpnie zyskuje zapewne przekrój czworoboczny i zaopatrzona jest w grañ. Zbrocze zajmuje mniej wiêcej 1/5 d³ugo¶ci ostrza. Wynika z tego, ¿e miecz mo¿emy zaliczyæ hipotetycznie do typu XVIa.

Ikonografia
Podobne g³ownie znalaz³em w ikonografii z prze³omu XV i XVI w., wystêpuj± one stosunkowo czêsto w malarstwie tablicowym o polskiej proweniencji, z tym, ¿e nie jest to dok³adnie ten sam typ poniewa¿ g³ownie te s± trochê szersze, a sztych jest zaokr±glony. Jednak ich przekrój jest zbli¿ony. W tym miejscu narzuca siê kwestia jak bardzo zniszcza³a g³ownia zabytku z Krakowa,
jak bardzo jest ona "odchudzona", bo szczerby na zdjêciu s± paskudne.
(Polecam pozycje: Gadomski, Malarstwo tablicowe ma³opolski 1500-1550 oraz III tom Malarstwa gotyckiego w Polsce).
Podobny miecz, nale¿±cy do typu XVIa znalaz³em na, kwaterze "Mêczeñstwo ¶w. Dionizego (?)" z tryptyku rodziny Marii (ob. Kraków, Muzeum Narodowe) z pierwszej po³. XVI w., z tym, ¿e g³ownia jest tutaj wyra¼nie krótsza i nieco szersza. Rêkoje¶æ jest równie¿ dwurêczna, a g³owica nale¿y do tej samej grupy T a dok³adniej T4, podobnie jak w zabytku.
Kliknij, aby zobaczyæ za³±cznik

To tyle z bajek. A teraz z niecierpliwo¶ci± czekam na spotkanie face to face z zabytkiem, ewentualnie jakie¶ lepsze zdjêcia. Wiadomo, ¿e trzeba poznaæ przekrój g³owni, a wtedy mo¿e co¶ pewnego uda siê ustaliæ.
Marcinie mo¿e uda³oby ci siê jeszcze uprosiæ masonów o lepsze zdjêcia?
To jest wersja lo-fi g³ównej zawarto¶ci. Aby zobaczyæ pe³n± wersjê z wiêksz± zawarto¶ci±, obrazkami i formatowaniem proszê kliknij tutaj.
Invision Power Board © 2001-2024 Invision Power Services, Inc.