Witam

Poni¿ej przedstawiam gar¶æ wieczornych przemy¶leñ, badaj±c sk³ad 58-mego Pu³ku Piechoty z Nowego Yorku.

Dziêki amerykañskiej bazie danych - Civil War Sodiers & Sailors System wiemy, i¿ przez regiment przewinê³o siê w sumie 1973 ¿o³nierzy.

Ilu z nich by³o Polakami tego nie wiemy, i pewnie siê nie dowiemy, gdy¿ ta polsko¶æ bêdzie trudna do ustalenia. W tym kontekscie z pewnoscia mo¿na mowiæ zarówno o ¿o³nierzach urodzonych :

a) w Polsce, maj±cych polsko-brzmi±ce nazwisko,
b) w Polsce, maj±cych zniemczone nazwisko (jak np. wiele nazwisk ¿ydowskich) i tych na listach regimentowych jest bardzo wielu, np. Feldman Fredek, Bauer Sebastian, Darstowitz Max, Baumann Jacob
c) w Ameryce, pochodz±cych z rodzin mieszanych, a zatem o nazwisku dowolnie brzmi±cym,
d) w Ameryce, pochodz±cych z polskich rodzin, które przekszta³ci³y lekko swoje nazwisko na bardziej amerykañskie, lub wrêcz zamieni³y na nowe, typowo amerykañskie np: King

Ad. A - Polskie nazwiska

Lista ¿o³nierzy o typowo polskich nazwiskach
Nazwisko, Imiê, Kompania, Stopieñ na starcie s³u¿by, Stopieñ po ukoñczeniu s³u¿by

1. Antonieski Edward, A, Kapitan, Kapitan
2. Culshinsky, Felix, G, Szeregowy, Szeregowy
3. Domanski, Michael, E, Szeregowy, Szeregowy
4. Domanski, Louis, K, Szeregowy, Sier¿ant
5. Fordanski, Ephraim, H,B, Szeregowy, Szeregowy
6. Gajar, Gustav, A, Szeregowy, Sier¿ant
7. Gallecki, Louis, H, Kapitan, Kapitan
8. Grab, Conrad, C, Szeregowy, Szeregowy
9. Grodzki, Maximilian, I, Szeregowy, Szeregowy
10. Grodzki, Michael, K, Szeregowy, Szeregowy
11. Jambosky, Wollf, G,K, Szeregowy, Szeregowy
12. Jannicki, Joseph, B, Kapral, Sier¿ant
13. Jan, William, F, Szeregowy, Kapral
14. Kilikowski, Alexander, -, Szeregowy, Szeregowy
15. Kracki, Henry, A,G, Szeregowy, Szeregowy
16. Krasky, Moritz, E, Szeregowy, Szeregowy
17. Lorek, John, K, Szeregowy, Szeregowy
18. Maluski, A., I, Kapitan, Kapitan
19. Mulek, Casper, F,K, Szeregowy, Szeregowy
20. Phosansky, John, E, Szeregowy, Szeregowy
21. Pollask, Andreas, H, Szeregowy, Szeregowy
22. Posansky, John, E, Szeregowy, Szeregowy
23. Predel, Simon, I, Szeregowy, Szeregowy
24. Pisco, Edward, C, Szeregowy, Szeregowy
25. Prokupek, Franz, H, Szeregowy, Szeregowy
26. Roman, George, I, Kapitan, Kapitan
27. Szumowski, Jean, I,G, Szeregowy, Sier¿ant
28. Leliwa, Carl, C, Kapitan, Kapitan
29. Wawra, Franz, B, Szeregowy, Szeregowy
30. Wiek, Alexander, I, Szeregowy, Szeregowy
31. Zyla, Anthony, F&S, !!! - Kapelan - !!!!


Jak na 1973 ¿o³nierzy powy¿sza lista "pewnych" polaków jest trochê przykrótka.
Niew±tpliwie dziwnym by³by fakt, gdyby tylko tylu ¿o³nierzy wp³ynê³o na fakt nazywania przez oficjalne rejestry armi stanów zjednoczonych tego regimentu jako Polish Legion.

Przegl±daj±c tylko pobie¿nie powy¿sz± listê widaæ wyra¼nie, i¿ wszelkie imiona zosta³y zameryaknizowane, a nast±pi³o to ju¿ na etapie wpisów do rejestrów wojskowych w trakcie poboru do odzia³u (zachowa³y siê pe³ne dokomentacje wraz z 'fiszkami' poszczególnych ¿o³nierzy - przyk³adowa).

Mo¿emy siê jedynie domy¶laæ, czy by³ to nakaz odgórny ? Czy mo¿e ludzie tamtych czasów zwyczajnie chc±c zasymilowaæ siê z now± spo³eczno¶ci±, z now± ojczyzn±, zmieniali, zamieniali, przekrêcali itd, jednym s³owem amerykanizowali swoje imiona i nazwiska.

Niew±tpliwie nie oznacza³o to zawsze chêæ zerwania z polsk± przesz³o¶ci±, a wrêcz przeciwnie.
Przyk³±dowo posiadaj±c nazwisko 'Groch', aby byæ czytanym poprawnie przez amerykañskie spo³eczeñstwo (nie 'grocz'), nale¿a³o zmieniæ zapis swojego nazwiska na 'Groh'....
Nazwisko 'Del±g' zmieniæ na 'Delong'. itp

Wobec powy¿szego warto zauwa¿yæ, ¿e istnieje na li¶cie sporo nazwisk, które inaczej zapisane brzmi± ca³kiem swojsko, oto niektóre z nich:

Delong, William, I,K, , Szeregowy, Szeregowy - Del±g ?
Groh, Lorenz, D, Szeregowy, Szeregowy - Groch ? Grochowski ?
Grosch, George, A, Szeregowy, Szeregowy - Grosz ?
Groth, Christian, H, Szeregowy, Szeregowy - Grot ? Grotowski ?
McGlasky, Jacob, H, Szeregowy, Szeregowy ..... brzmi swojsko


Ad. B - Nazwiska zniemczone

Dalsz± ciekaw± analiz± tego tematu mog³oby byæ zestawienie nazwisk o typowo niemieckim brzmieniu, które to nazwiska by³y tak¿e noszone wówczas przez Polaków. W zestawieniu tym mo¿naby uwzglêdniæ popularno¶æ tych nazwisk w obecnym spo³eczeñstwie .. spo³eczeñstwie, które prze¿y³o II WW, a pod koniec tej¿e wywózki i przesiedlenia.

Przeanalizujmy nastêpuj±ce przyk³ady:

1. Ka¿dy pamiêta niedawno zmar³±, s³awn± polsk± aktorkê Krystynê Feldman, urodzon± we Lwowie 1 marca 1916 roku, legitymuj±c± siê niezbyt "polsko-brzmi±cym" nazwiskiem.

Do¶æ powiedzieæ, ¿e Feldmanów w obecnej Polsce ¿yje jeszcze 391 (przy czym przyk³adowo Skórnickich jest o jednego mniej). A w omawianym regimencie jest ¿o³nierz, który siê nazywa:

-- Feldman, Fredek, A, Szeregowy, Szeregowy --

2. Kolejnym przyk³adem mo¿e byæ nazwisko Hoffman.
S³ynny polski re¿yser Jerzy Hoffman, za m³odu - w roku 1939 zosta³ wywieziony wraz z ca³± rodzin± na Syberie .. raczej nie dlatego, ¿e czuli siê Niemcami .. mimo posiadanego nazwiska.

Dzisiaj Hoffmanów ¿yje w Polsce 2570-ciu, a Hoffmannów jeszcze wiêcej, bo 5187-miu. W omawianym regimencie s³u¿y³o ich 9-ciu.

3. Ludwik Jerz Kern - polski poeta

Dzisiaj w Polsce, wci±¿ 503-ech Kernów ¿yje.
A w regimencie mamy ¿o³nierza o ciekawym przebiegu kariery:

-- Kern, Henry, D, Kapral, Porucznik/Kwatermistrz --

Wydaje siê ca³kiem logiczne rozumowanie, ¿e w Polish Legion, dowodzonym przez Polaka, z polskim kapelanem, gdzie na 10 Kompani mamy, a¿ 5-ciu kapitanów o typowo polskobrzmi±cych nazwiskach (a wiêc niew±tpliwie Polaków), znaczna czê¶æ kadry dowódczej rekrutowa³a siê z Polaków.

Byæ mo¿e i ten Kern, jako cz³onek kadry dowódczej, by³ Polakiem.

4. Dalej ...

Millerów w Polsce ¿yje dzisiaj jeszcze 6221 (w tym jeden dosyæ znany ) A w omawianym regimencie s³u¿y³o ich, a¿ 28-miu (w tym 1 porucznik, 2 kaprali i 3 sier¿antów)

Dla Fischerów dane s± nastêpuj±ce 1473-ech i 14stu
itd

Przydatne strony do tej pracy:
- Spis 20.000 najpopularniejszych nazwisk w Polsce - dane z pocz±tku lat 90tych xx wieku. Tu link do paczki z pe³nym zestawieniem - ok 400.000 pozycji
- S³ownik nazwisk wspó³cze¶nie w Polsce u¿ywanych - o tyle ciekawszy od poprzedniego, ¿e bardziej szczegó³owy. Mo¿na wpisaæ poszukiwane nazwisko i otrzymamy listê z poszukiwanym nazwiskiem i z nazwiskami podobnie brzmi±cymi, i co najwa¿niejsze liczbê mieszkañców Polski, wraz z ich podzia³em na województwa


B³êdy w spisie

Przegl±daj±c dalej wnikliwie bazê danych natrafi³em na szereg b³êdów. Otó¿ mo¿na znale¼æ nastêpuj±cych ¿o³nierzy:

Przyk³ad 1
Gajar, Gustav, A, Szeregowy, Sier¿ant
Cajar, Gustav, A, Szeregowy, Sier¿ant
Cayar, Gustav, A, Szeregowy, Sier¿ant

Niew±tpliwie to ten sam ¿o³nierz ! Tym bardziej, ¿e doczeka³ sie niecodziennej sytuacji, czyli awansu na stopieñ sier¿anta.

Przyk³ad 2
Jannick, Joseph, B, Kapral, Sier¿ant
Jaenicke, Joseph, B, Kapral, Sier¿ant

Przyk³ad 3
Meinicke, Henry, B, Szeregowy, Szeregowy
Minecke, Henry, B, Szeregowy, Szeregowy

I znów ta sama sytuacja. Widaæ jak komu¶ z trudem idzie zapis polskiego nazwiska 'Janicki' oraz 'Monicki' (?)

Przyk³ad 4
Piesch, August, D,H, Sier¿ant, Pierwszy Porucznik
Pisch, August C., D,H, Sier¿ant, Pierwszy Porucznik

Czy¿by 'Pisz' ?

Przyk³ad 5
Kracki, Henry, A,G, Szeregowy, Szeregowy
Krake, Henry, G, Szeregowy, Szeregowy

Przyk³ad 6
Procupus, Franz, H, Szeregowy, Szeregowy
Prokupek, Franz, H, Szeregowy, Szeregowy

takich przyk³adów jest wiêcej. Ten przedostatni pokazuje ¿o³nierza, który zmieni³ Kompaniê i dorobi³ siê oddzielnej 'fiszki' .. przyk³ad przekrêcenia jego nazwiska i tego kolejnego, pokazuje tylko jak wielu ¿o³nierzy w Polish Legion legitymowa³o siê polskim nazwiskiem, a poprzez fakt przekrêcenia, zmiany, innymi s³owy zamerykanizowania nazwiska nie jeste¶my w stanie przypisaæ takiemu ¿o³nierzowi polskiego pochodzenia.

Bo popatrzmy na takiego ¿o³nierza:
Krock, Jacob, E, Pierwszy Sier¿ant, Pierwszy Sier¿ant .. a mo¿e to Krocki, a mo¿e Grodzki


Koñcz±c powy¿sz± analizê nale¿y zauwa¿yæ fakt, i¿ liczba ¿o³nierzy tego regimentu ustalona na 1973 bêdzie mniejsz± .. o ok. 20-30 b³ednych/zdublowanych wpisów.




I na zakoñczenie .. w powy¿szym regimencie s³u¿y³ ¿o³nierz
Schindler, Oskar, A, Szeregowy, Szeregowy

Chêtnych do badañ nad tematem, i ¿mudn± analiz±, gor±co zapraszam do 'pastawienia siê' nad pozosta³ymi "polskimi" odzia³ami.

pozdrawiam

Witam

Dzisiaj krótko na temat sk³adu 31-szego Pu³ku Piechoty z Nowego Yorku., a ¶ci¶le mówi±c na temat Kompanii C, uwa¿anej za polsk±.

Jak powy¿ej wy³uska³em z bazy danych -Civil War Sodiers & Sailors System- dane osobowe ¿o³nierzy, tym razem s³u¿±cych w 31-szym w Kompanii C.

Odnalaz³em 145 wpisów odnosz±cych siê do ¿o³nierzy z tej¿e Kompanii, przy czym 15 z nich uzna³em za b³êdnie powielone.
A zatem ostateczn± liczbê ¿o³nierzy, któzy "przewinêli" siê przez tê Kompaniê nale¿a³oby ustaliæ na 130.
Poni¿ej prezentujê ¿o³nierzy posiadaj±cych....

Ad. A - Polskie nazwiska

-- TYPOWE -- , a raczej nale¿a³by powiedzieæ wprost-rozpoznawalne.

1. Augustowski, August, C, Szeregowy, Szeregowy
2. Brylski, Joseph, C, Szeregowy, Szeregowy
3. Czamanski, Julian, C, Szeregowy, Szeregowy
4. Czaykowski, Simon, C, Sier¿ant, Szeregowy
5. Domanski, Louis, C, Pu³kownik, Kapitan
6. Ganorske, Ignacius, C, Kapral, Kapral
7. Janorski, Ignacius, C, Kapral, Kapral
8. Jasinski, Kasimir, C, Szeregowy, Szeregowy
9. Kalezynski, Adam, C, Szeregowy, Szeregowy
10. Kalishki, James, H, C, Szeregowy, Szeregowy
11. Knecht, Carl, C, Szeregowy, Pierwszy Sier¿ant
12. Kochanowski, Vincent, C, Pierwszy Pu³kownik
13. Kornicki, Nathan, C, Szeregowy, Szeregowy
14. Krolezyk, Hermann, C, Szeregowy, Szeregowy
15. Kuezenski, Konst, C, Szeregowy, Kapral
16. Levandowski, Georg, C, Szeregowy, Szeregowy
17. Lewy, Solomon, C, Szeregowy, Szeregowy
18. Mokrgyski, Jan, C, Sier¿ant, Szeregowy
19. Nonakoski, John, C, Szeregowy, Szeregowy
20. Norakowski, John, C, Szeregowy, Szeregowy
21. Osimkiewicz, Ian , C, Szeregowy, Szeregowy
22. Raszki, Julius, C, Szeregowy, Szeregowy
23. Razenski, Alexander, C, Kapitan, Major
24. Samezawski, Francis, C, Sier¿ant, --
25. Shaja, Albert, C, Szeregowy, Szeregowy
26. Smolinski, Julian, C, Szeregowy, Szeregowy
27. Struzinski, Teofil, C, Szeregowy, Szeregowy
28. Szulezenski, Jan, C, Szeregowy, Kapral
29. Targosinski, Stanis, C, Szeregowy, Szeregowy
30. Tasinski, Kasinni, C, Szeregowy, Szeregowy
31. Tetrlawski, August, C, Szeregowy, Szeregowy
32. Tetzlawski, Emil, C, Szeregowy, Szeregowy
33. Waszynski, Valentine, C, Szeregowy, Kapral
34. Wawelski, Valentine, C, Pierwszy Sier¿ant, Pierwszy Pu³kownik
35. Weirzbick, Joseph, C, Szeregowy, Szeregowy
36. Wodzinski, Edward, C, Szeregowy, Szeregowy
37. Woodzyriski, Edward, C, Szeregowy, Szeregowy
38. Zawadzki, Joseph, C, Szeregowy, Szeregowy

-- NIETYPOWE -- , a raczej nale¿a³oby powiedzieæ rozpoznawalne "po chwili"

Po¶ród pozosta³ych ¿o³nierzy wystêpuje szereg nazwisk, które nie s± tak "polsko-brzmi±ce" jak te powy¿ej, i z pewno¶ci± ¿aden obcokrajowiec nie skojarzy³by ich z Polsk±. Jednak co do ich pochodzenia mo¿na z bardzo du¿ym prawdopodobieñstweom orzec .. "tak !, to polskie nazwiska".
W nawiasach bêdê podawa³ ilo¶æ mieszkañców "obecnej" Polski posiadaj±cych takie nazwisko (dane z lat 90-tych XX wieku za S³ownik nazwisk wspó³cze¶nie w Polsce u¿ywanych, pod red. Prof. Kazimierza Rymuta, wydanego w wersji tradycyjnej przez Instytut Jêzyka Polskiego PAN w Krakowie)

1. Bohnisch, Clemens, C, Szeregowy, Szeregowy - prawdopodobnie Bochniarz (564)
2. Herbig, Hieromyus, F,C, Szeregowy, Sier¿ant - prawdopodobnie Herbik (244)
3. Matur, Christopher, H, C, Szeregowy, Szeregowy - prawdopodobnie Matura (864)
4. Sala, Salomon C, Szeregowy, Szeregowy - (4502)
5. Solomon, Lewis, C, Kapral, Kapral - prawdopodobnie Salomon (750)
6. Wiktor, Ferdinand, C, Szeregowy, Szeregowy - (2705), ciekawe ¿e wiêcej jest Wiktorów od Wiktorowiczów (2316), Wiktorskich (1557), Wiktorowskich (1679), Wiktorczyków (236)
7. Yehntsch, Charles, C, Szeregowy, Szeregowy - prawdopodobnie Jencz (167)

Ad. B - Nazwiska zniemczone

Dalej w spisie znalaz³em szereg nazwisk niemieckich. Niektóre z nich do dzisiaj s± wci±¿ dosyæ popularne w naszym spo³eczeñstwie, a co dopiero 150 lat temu. Ze wzglêdu na charakter omawianej Kompanii z du¿± doz± prawdopodobieñstwa mo¿na stwierdziæ, i¿ pewna czê¶æ poni¿szych ¿o³nierzy by³a równie¿ Polakami.

1. Adler, Izidor, C, Szeregowy, Sier¿ant - (1371)
2. Bauer, Constanz, C, Szeregowy, Szeregowy - (1582)
3. Ebert, Valentine, C, Szeregowy, Szeregowy - (526), ale Ebertowski-ch (655), Ebertowcz-ów (36)
4. Burghard, Lewis, C, Szeregowy, Szeregowy - (64), ale Burghardt-ów (504)
5. Faber, Richard, C, Szeregowy, Szeregowy - (2474)
6. Franke, Leonard, C, Szeregowy, Szeregowy - (1752)
7. Goldman, Harris, C, Szeregowy, Szeregowy - (497)
8. Herman, Levy, C, Szeregowy, Szeregowy - (6149)
9. Ira, George, C, Szeregowy, Szeregowy - (112), ale Iracki-ch (529)
10. Hildebrand, William, C, Szeregowy, Szeregowy - (304), ale Hildebrandt-ów (1310)
11. Hirsch, Morris, C, Szeregowy, Szeregowy - (588)
12. Hirshfeld, Jacob, C, Szeregowy, Szeregowy - (35)
13. Meyer, John George, C, Szeregowy, Szeregowy - (1611), ale Meher-ów (1079)
14. Miller, Herman, C, Szeregowy, Szeregowy - (6221)
15. Miller, Mike, H, C, Szeregowy, Kapral - j.w
16. Kessler, John, H, C, Szeregowy, Szeregowy - (219)
17. Martin, George, C, Szeregowy, Szeregowy - (713)
18. Specht, August, C, Szeregowy, Szeregowy - (314)
19. Stein, Louis, C, Szeregowy, Szeregowy - (679)
20. Strauss, Abraham, C, Szeregowy, Szeregowy - (176)
21. Weber, Kilian, C, Szeregowy, Szeregowy - (4465)
22. Wendel, Henry, A, K, C, Szeregowy, Kapral - (218)
23. Wittman, Stefan, C, Szeregowy, Szeregowy - (122), !!! tu ciekawe !!!, mimo i¿ prawie 100 % imion jest amerykanizowana, tu rzecz ma sie inaczej, zauwa¿my ze nie ang. Stephen, ani niem. Stephan .. tylko Stefan ... nasz polski Stefcio, Stefek
24. Winkiel, Johann, C, Szeregowy, Szeregowy - (326)
25. Wolman, Theodor, C, Kapral, Szeregowy - (200)
    
    ORAZ
    
26. Halek, Peter, C, Szeregowy, Szeregowy (to nazwisko wystêpuje do dzi¶ na terenie polski, ale ze wzglêdu na zapis imienia nale¿a³oby siê spodziewaæ, ¿e to czech/s³owak)

Pozosta³e nazwiska

Tu zamie¶ci³em zarówno nazwiska niemieckie (nie popularne w¶ród dzisiejszego spo³eczeñstwa - choæ mog³y byæ bardziej popularne 150 lat temu) oraz wszystkie pozosta³e wskazuj±ce raczej na anglojêzyczne pochodzenie.

1. Baker, Samuel , C, Szeregowy, Szeregowy - (7)
2. Beheim, Elias , C, Szeregowy, Szeregowy - (0)
3. Beischlag, Carl, C, Szeregowy, Szeregowy - (0)
4. Benjamin, Samuel, C, Szeregowy, Szeregowy - (30)
5. Beuchle, Georg, C, Szeregowy, Kapral - (0)
6. Breite, Conrad, C, Szeregowy, Szeregowy - (0)
7. Broomer, Michael, C, Szeregowy, Szeregowy - (0), ale Brumer-ów (58)
8. Cohen, Harris, C, Szeregowy, Szeregowy - (2)
9. Dicks, Carler Charles, C, Szeregowy, Szeregowy - (0)
10. Effinger, Julian, C, Szeregowy, Szeregowy - (0)
11. Enter, Johann , C, Szeregowy, Szeregowy - (0)
12. Frankenberg, Julius, C, Szeregowy, Szeregowy - (53)
13. Gauss, Adam, C, Szeregowy, Szeregowy - (4)
14. Goldfish, Adolf, C, Szeregowy, Szeregowy - (0)
15. Grunfield, Morris, C, H, Szeregowy, Szeregowy - (0)
16. Grutz, Fridrich , C, Szeregowy, Szeregowy - (0)
17. Gutterman, August, C, Szeregowy, Szeregowy - (0)
18. Hashfelt, Jacob, K,C, Szeregowy, Szeregowy - (0)
19. Haskiel, Mike, C, Szeregowy, Szeregowy - (0)
20. Haug, Frederick, C,H, Szeregowy, Szeregowy - (1)
21. Hefter, Rafael, C, Szeregowy, Szeregowy - (0)
22. Iden, Aaron, C, Szeregowy, Szeregowy - (0)
23. Idonia, Cornelis, C, Szeregowy, Szeregowy - (0)
24. Ilarg, John Edward, C, Szeregowy, Sier¿ant - (0)
25. Kassel, Joseph, C,K, Szeregowy, Szeregowy - (18)
26. Keis, John, H, C, Szeregowy, Szeregowy - (5)
27. Keys, John, H, C, Szeregowy, Szeregowy - (0), ale Kejs-ów (14)
28. Kleinmann, William, C, E, Szeregowy, Szeregowy - (4)
29. Kohen, Barnett, C, Kapral, Szeregowy - (0)
30. Krauskopf, Joseph , C, Szeregowy, Szeregowy - (0)
31. Lemeyer, Michael, C, Szeregowy, Szeregowy - (0)
32. Lilie, Adolph, C, Szeregowy, Szeregowy - (0)
33. Marcus, Isaac, C, Szeregowy, Szeregowy - (0)
34. McArthur, John , C, Szeregowy, Szeregowy - (0)
35. Mehltrager, Bernard, C, Szeregowy, Szeregowy - (0)
36. Niedershuh, Carl, C, Szeregowy, Szeregowy - (0)
37. Pechtler, Henry, C, Kapral, Kapral - (0), nazwisko wêgierskie
38. Peterson, Carl, C, Szeregowy, Szeregowy - (90),
39. Rosenthal, Morris, C, Szeregowy, Szeregowy - (91)
40. Salamon, Sala, C, Szeregowy, Szeregowy
41. Sale, Wolf , C, Szeregowy, Szeregowy - (1)
42. Schmiedbrg, Julian, C, Kapral, Szeregowy - (0)
43. Schonfeld, Franz Eml., C, Szeregowy, Szeregowy - (36)
44. Schoppe, Reinhold, F,C, Szeregowy, Sier¿ant - (0)
45. Seiberking, Fredk., C, Szeregowy, Szeregowy - (0)
46. Solyen, Lewis, C, Szeregowy, Pierwszy Pu³kownik - (0)
47. Sommer, Solomon, C, Musician, Musician - (0)
48. Spellen, Miner E., C, Szeregowy, Szeregowy - (0)
49. Styles, Henry, H, C, Szeregowy, Szeregowy - (1)
50. Tebo, Emanuel, C, Szeregowy, Szeregowy - (0)
51. Thebaultt, Emanuel, C, Szeregowy, Szeregowy - (0)
52. Tilsen, Gustav, C, Szeregowy, Szeregowy - (30)
53. Waber, Henry, C, Szeregowy, Szeregowy - (0)
54. Wachsman, Henry, C, Szeregowy, Szeregowy - (29)
55. Wallman, Theodor, C, Kapral, Szeregowy - (4)
56. Waxman, Henry, C, Szeregowy, Szeregowy - (10)
57. Zeis, Louis, C, Szeregowy, Szeregowy - (0)
58. Zendel, Louis, C, Szeregowy, Szeregowy - (23)
59. Zendle, John, H, C, Szeregowy, Szeregowy - j.w.

Podsumowywuj±c, widaæ wyra¼nie jaka nacja wiod³a prym w tej kompanii, co przek³ada siê równie¿ na stanowiska oficerskie. Warto odnotowaæ fakt, ¿e w ca³ym spisie 31-szego pu³ku (1425 wpisów) w¶ród pozosta³ych kompani znalaz³em tylko dwa nazwiska polsko-brzmi±ce.
- Larrisky, Walter, D, Szeregowy, Szeregowy
- Simiski, George, H, F, Szeregowy, Szeregowy

To przemawia za teori±, i¿ rzeczywi¶cie by³a to wyj±tkowa polska kompania, i kierowano tu w miarê mo¿liwo¶ci wszystkich polaków, którzy zaci±gneli sie w Nowym Yorku do pu³ku piechoty.

http://www.historycy.org/index.php?showtop...mp;#entry189101

No to czas na Po³udnie.

Przyjrza³em siê dosyæ wnikliwie sk³adowi 14-stego Pu³ku Piechoty z Luizjany.. Powszechnie nazywanego przez historyków jako Polish Brigade, w sk³ad w którego wchodzi³ równie¿ 15-sty z Luizjany.

I tak jak powy¿ej nie analizowa³em historii pu³ku, zachowanych listów ¿o³nierzy (gdyz nie mam do nich dostepu), drzew geanalogicznych itd. Podstawa moich rozwazan jest przede wszystkim spis danych osobowych zolnierzy sluzacych w w/w pu³ku i analiza ich nazwisk.

Przeszukujac baze danych mialem w pamieci dane wyszukane przez uzytkownika Irka Friede z dyskusji na innym forum (link podany powyzej przez Aiuta). Od razu zaznacze, ze zupelnie niepotrzebnie Irek spolszcza nazwiska, które wyszukal przez co nie ustrzegl sie moim zdaniem kilku razacych bledow:

Polskie nazwiska.

Ponizej lista zolnierzy, ktore wyszukal Irek Friede (wraz z moimi komentarzami po myslniku) :

1. p³k Walerian Sulakowski - OK - w bazie danych jako Sulakowski, Valery.
2. kpt. W³adys³aw Wañkowicz, - OK - w bazie danych jako Wankowicz, Ladislas, F,G, Kapitan, Kapitan
3. sier¿. Henryk Cinko, - ZLE - w bazie danych jako Cingo, Henry, F, Kapral, Sier¿ant.

Nie jestem przekonany. Niestety nazwisko 'Cinko' nie wystepuje dzisiaj w Polsce w ogole. Jesli 'Cingo' uznamy za bledny zapis innego polskiego nazwiska, to z pewnoscia nie Cinko. To jakiego? Nie ma w Polsce nikogo o nazwisku 'Cienko' ani 'Cianko' ani tez wzorcowego 'Cingo'. Za to nazwisko to popularne na balkanach jest .. ot na przyklad Zivko_Cingo

szeregowcy:
4. Jan Balcer, - ZLE - w bazie danych jako Balser, John, K, Szeregowy, Szeregowy

Nie jestem do konca przekonany. Ale bardziej niz powyzej, gdyz nazwisko Balcer dosc popularne i dzisiaj w Polsce (2900) i inne jemu pochodne (Balcerowicz). Ale ! 'Balser' to rowniez nazwisko o korzeniach angielskich, a tak wyglada herb rodu Balser:


5. Jan Bêdzich, - ZLE - w bazie danych nie wystepuje.
6. Marcin Bêdzich, - ZLE - w bazie danych jako Bensing, Martin, K, Szeregowy, Szeregowy

To bardzo odwazne powiedziec ze Bensing = Bêdzich, tym bardziej ze takowe rowniez nie wystepuje na ziemiach polskich.

7. Ludwik Cinko, - ZLE - przykro mi ale nie znalazlem drugiego Cingo w bazie z imieniem Ludwik, poza tym moja opinia na temat tego nazwiska powyzej wszystko wyjasnia.

8. Franciszek Grzesik, - OK - w bazie danych jako Kraeszick, Frank, K, Szeregowy, Szeregowy,

ALE ! Mam wrazenie, ze to blad w analizie nazwiska. Akurat ten zolnierz ma cztery wpisy w bazie danych.
Kraesick, Frank K Private Private
Kraeszick, Frank K Private Private
Kraisick, F. K Private Private
Kraizick, Frank K Private Private

Sklanialbym sie raczej do teorii, ze w tym przypadku borykano sie z zapisem nazwiska 'Krasicki' a nie 'Grzesik'

9. Jan Haller, - OK - w bazie danych jako Haller, John, K, Szeregowy, Szeregowy,
10. J. (Jan?) Kalinowski, - OK - w bazie danych jako Kolinofsky, J., K, Szeregowy, Szeregowy,
11. Micha³ Kamiñski, - OK - w bazie danych jako Comminski, M., F, Szeregowy, Szeregowy,
12. Jan Lepper (sic!), - ZLE - w bazie danych jako Leppu, John, K, Szeregowy, Szeregowy

Znow mocno naciagane tlumaczenie.

13. Józef Roman, - OK - w bazie danych jako Roman, Jacob, F, Szeregowy, Kapral
14. Micha³ Urban - OK - Urban, Michael, K, Kapral, Sier¿ant


Powyzej odnioslem sie jedynie do sposobu tlumaczenia niektorych wpisow w bazie danych.

Warto tez jednak zastanowic sie nad faktem, ze zarowno Haller jak i Lepper, mimo iz znane dzisiaj nazwiska w Polsce wcale nie wystepuja w duzej ilosci na naszych terenach, a szczegolnie to drugie ma korzenie w wielu innych krajach europejskich (w tym Anglii - nie trzeba przypominac ze 'lepper' to 'tredowaty')

Tak samo mozna by sie przyczepic do ostatnich dwoch nazwisk. Te znowu w Polsce doscyc popularne : Urban(19396),
Roman(5730). Ale oba wystepuja rownie czesto zarowno w Polsce jak w Czechach, na S³owacji, Wêgrzech, Rumuni i innych ba³kanskich krajach. I kto wie czy to Polacy czy na przyklad nie Chorwaci.

Wprawdzie analizujac wczesniejsze pulki z Polnocy rowniez znalazlem tam nazwiska Urban i Roman i umiescilem je na liscie, tak nalezy miec swiadomosc ze sytuacja ta ma jakby dwie strony medalu. Gdyz po przeczytaniu wczesniejszych pobieznych choc analiz skladow tamtych pulkow mozna bez watpienia uwierzyc w ich polski charakter, tak tu rzecz ma sie zupelnie odmiennie.

A to z powodu takiego, iz niestety powyzsza lista jest kompletna i sam wiecej nazwisk polsko-brzmiacych z tego pu³ku nie znalazlem, ani typowych, ani tez nietypowych.


Reasumujac, na 2730 zolnierzy 14-stego pulku z Luizjany raptem 8miu w porywach do 9ciu mozna uznac za Polakow. . W tym TYLKO 5-ciu ma typowo polskie nazwisko.

I jak tu mowic o polskim charakterze oddzialu ? Statystyka zatrwazajaca.

Chociaz liczba 2730 nie odwierciedla dokladnie liczby zolnierzy, gdyz pewna czesc wpisow jest powielona w bazie danych poprzez zapis tego samego nazwiska w roznych postaciach, ale granica bledu nie powinna byc wieksza niz ok 5-10%, tym bardziej gdy mamy do czynienia z baza danych o nazwiskach, gdzie nazwiska inne niz angielsko-jezyczne prawie nie wystepuja (co pokaze ponizej).

Ale idzmy dalej.

Nazwiska zniemczone.

Podczas analiz wczesniejszych pulkow z Polnocy posilkowalem sie nie bez przyczyny zolnierzami, ktorzy mogli byc Polakami, a mieli nazwiska niemiecko-brzmiace. I sporo bylo tam Millerow, Fischerow, Dornow itd.

Tu znowu porazka. Niemieckich nazwisk niewiele wiecej, niz polskich w calym pulku.
Wypisalem pierwszych ok. 400 nazwisk zolnierzy od literki A (w nawiasie liczba zolnierzy o takim nazwisku):

Adams (6), Adons (1), Agan (2), Agathon (2), Aiken (1), Aken (2), Aldrick (1), Aldridge (1), Alford (3), Allen (5), Allford (1), Altman (1), Anderson (2), Andrews (1), Armstrong (2), Arnot (1), Atkinson (1), Aultman (1), Austin (5), Ayers (1), Ayrer (2), Bacon (2), Badreaux (1), Baggett (1), Bailey (1), Baker (2), Baldwin (1), Ball (4), Balser (1), Balsom (1), Bane (1),
Bangart (1), Bankert (1), Bannon (5), Barkley (1), Barman (1), Barnes (2), Barnes (1), Barnett (1), Barr (1), Barrisford (1), Barry (2), Bartley (2), Barwick (1), Basham (1), Bass (3), Bassett (1), Batter (1), Batterton (3), Bayle (1), Bayless (1), Bayley (1), Bean (1), Beard (1), Bearhoff (1), Becker (1), Begeman (1), Begoon (1), Behan (1), Behr (1), Bell (2) , Benard (1), Bender (1), Bendick (1), Beng (1), Bengart (1), Benhan (1), Bennett (2), Bensing (1), Bergeron (1), Bernard (1), Berndt (1), Bernheim (1), Berry (4), Besron (1), Bickeny (1), Biedeman (1), Bierhoof (1), Bivens (1), Blackwell (1), Blain (1), Blair (1), Blake (3), Blakley (1), Blanchard (1), Blate (1), Bless (1), Bogeat (1), Boggs (1), Boie (1), Bolger (1), Bolt (5), Boscoe (1), Boss (1), Bosshardt (1), Boudreau (1), Boui (1), Bourke (1), Bouton (2), Bowers (1), Boyd (1), Boyed (1), Boyle (7), Bradley (4), Brady (2), Brainard (1), Brannan (1), Brannon (3), Brashear (1), Bregg (1), Brenard (2), Brennan (2), Breton (1), Brien (2), Brierton (1), Brigg (1), Britton (1), Brock (1), Broom (1), Brown (15), Brunn (2), Bryan (1), Bryant (1) , Bryon (1), Buckley (1), Buford (1), Bulger (1), Bumisped (1), Bundick (1), Burke (, Burkley (1), Burns (4), Burt (1), Burwick (1), Butler (7), Byer (1), Byrne (4), Cahill (1), Cain (7), Calahan (1), Calhoun (1), Calivan (1), Callagher (1), Callahan (4), Callerton (1), Calley (1), Callihan (1), Callnan (1), Calnan (1), Calton (1), Cameron (1), Campbell (5), Carden (1), Carey (4), Carhill (1), Carney (3), Carpenter (1), Carr (3), Carroll (10), Carter (2), Carthy (1), Carty (1), Casey (11), Cass (1), Cassidy (5), Catterton (1), Caughlin (1), Caulfield (1), Cavanaugh (1)
Cernery (1), Chauncey (2), Chauner (1), Cheadle (1), Cheat (1), Cheek (1), Chingler (1), Christian (1), Christy (2), Churchill (1), Cingo (1), Clancy (1), Clarey (2), Clark (7), Claus (1), Clay (3), Cleal (1), Cleale (1), Cleary (1), Clelland (1), Clifford (2), Cloutier (2), Coaglin (1), Cobb (5), Cobble (1), Cochran (6), Coffman (1), Cole (5), Coleman (1)........

itd.

I tak przez caly spis kroluja nazwiska typu: Brown, Fox, Hamilton, Jones, Jordan, Johnson, Keen, Kelly, Kennedy, Mathews, McCarthy, McDonald, Moore, Murphy, O'Brian, Parker, Powers, Robinson, Smith, Sulivan, Thompson, White, Wilson

Nazwisk szkockich zaczynajacyh sie na Mc lub Mac posiada, az 198 zolnierzy z tego pulku, a irlandzkich zaczynajacych sie na O' 69-ciu.

Ta choc pobiezna analiza wyraznie pokazuje sklad narodowosciowy 14-stego pulku z Luizjany.

Wracajac jeszcze do tematu nazwisk niemiecko-brzmiacych. Taka mysl mi chodzi po glowie. Przegladam liste nazwisk mojej klasy ze szkoly podstawowej, ze sredniej, ze studiow .... i szukam jak wiele nazwisk jest nietypowych, jak wiele niemiecko-brzmiacych.
Zdaje sobie sprawe z tego, ze bardzo nieprofesjonalna to analiza, ale dobra statystyka dla uswiadomienia sobie jednej rzeczy. Ze jesli mamy na warsztacie 31-szy pulk z Nowego Yorku i jego Polska Kompanie, a w niej tak ogromna ilosc polsko-brzmiacych typowych nazwisk, nie stoi nic na przeszkodzie jeszcze "zaliczyc" jako Polakow kilku przyslowiowych 'Millerow', 'Fischerow' itd. Tym bardziej, ze przeslanka o kierowaniu wlasnie tam Polakow wydaje sie byc jak najbardziej prawdziwa.

Tak w przypadku 14-stego to dziala na niekorzysc. Nie wierze w taki przypadek -wbrew statystyce-, zeby na te 2730 nazwisk bylo 5ciu o typowo polsko-brzmiacych nazwiskach, kolejne 4 o nietypowo polskich nazwiskach i do tego przykladowo 50ciu zolnierzy o nazwiskach niemiecko-brzmiacych bedacych Polakami.

Chociaz nawet moja slaba wiara nic tu nie pomoze, bo jak zauwazylismy powyzej niemieckich nazwisk w tym pulku tez jak na lekarstwo.


Analiza porownawcza.

Jakkolwiek p³ytka jest powyzsza analiza, nie uwzgledniajaca dodatkowych zrodel, ktore moglyby cos powiedziec o polskosci odzialu (np. przeglad listow od zolnierzy), tak bez watpienia pozwala wlozyc pomiedzy bajki powielana informacje przez wszystkich polskich pisarzy odnosnie udzialu 285-ciu Polakow w tym odziale.

Jak z 10-ciu zrobic 285-ciu doprawdy nie wiem.

Kolejna informacja dobija tylko gwozdzia do trumny. W "Lee's Tigers - The Louisiana Infantry in the Army of Northern Virginia" Terry'ego Jones'a znajdujemy informacje o tym, iz wg spisow ludnosci Luizjany z 1860 roku tylko 196 osob (mezczyzn, kobiet, dzieci, starcow) przyznalo sie do polskiego pochodzenia.

Jak bardzo powielana bezmyslnie informacja przez pisarzy-historykow i pisarzy-amatarow jest w stanie zagmatwac moze pokazac chociazby fragment tej dyskusji, gdzie zagraniczni historycy uznawali Zebulona Yorka jako Polaka, tylko i wylacznie przez wzglad na fakt, iz 14-sty z Luizjany byl nazywany powszechnie jako Polish Brigade.

W temacie tym z pewnoscia moznaby poszperac jeszcze wiecej. Ale warto dodac na sam koniec, ze sposrod 1804 wpisow w bazie danych dotyczacych 15-stego Pu³ku Piechoty z Luizjany., bedacego 'drug± polowka' Polish Brigade nie znalazlem ANI JEDNEGO nazwiska polsko-brzmiacego, ani tez chociaz nietypowego nazwiska polskiego

Na zakonczenie z calosci tej historii wylania sie postac majora Tochmana, tworcy Polish Brigade.
Niestety wszystko wskazuje na to, iz stworzenie Polskiej Brygady, w pelnym tego slowa znaczeniu lub tez chociaz o polskim charakterze pozostalo tylko i wylacznie w sferze jego patriotycznych marzen.

Gratulujê! Imponuj±ca, mrówcza praca. Choæ ja i tak bêdê Konfederatem ;) Ciekaw jednak jestem, cz w takim razie w innych pu³kach s³u¿yli Polacy, a je¶li tak to ilu i w jakich...

Witam.
Jestem nowy na tym forum ale zainteresowany poruszonym tematem.
W wykazie Polaków jaki przygotowa³ Admin brak jest jeszcze przynajmniej jednego a mianowicie Groberek. Wykorzystuj±c link

http://www.itd.nps.gov/cwss/soldiers.cfm

mo¿na znale¶æ w³a¶nie to nazwisko. a jego przedstawiciel s³u¿y³ w "J4 Regiment European Brigade, Louisiana Militia". Wiêcej danych jest podane, ¿e mo¿na obejrzeæ na "Film Number M378 roll 12"
Ja równie¿ noszê to nazwisko i wiem, ¿e musi byæ ze mn± spokrewnione. Obecnie w Polsce jest nieco ponad 50 przedstawicieli tego nazwiska i wszyscy stanowi± rodzinê - prowadzê drzewo genealogiczne.
Mam jednak w zwi±zku z tym do Pañstwa pytanie:
- gdzie móg³bym odnale¶æ ten film i ewentualnie go ogl±dn±æ?
- mo¿e posiadacie w swoich dokumentach, ksi±¿kach dodatkowe dane m. in. o tym nazwisku?

Andrzej