Witam ,

To mój pierwszy topik na FREHA i chcia³em siê przywitaæ .
Nie krzyczcie te¿ od razu ¿e to ju¿ gdzie¶ jest i tak dalej . Dosyæ sobie poczyta³em forum i w 29 stronicowym topiku znalaz³em niewiele na ten temat .

Chcia³bym zebyscie podzielili sie ze mna informacjami jak najlepiej wysezonowac drewno a w szczegolnosci jesion na ³uk .

Niesety mieszkam w bloku i jedyne miejsce , ktore sie wzglednie nadaje to piwnica , ktora nie wiem czy jest wystarczajaco ch³odna .

(Je¶li chodzi o ksi±¿kê Jankowskiego to przeczytana od deski do deski )

Najbardziej nurtuja mnie pytania :
1.Kiedy scinac jesionka , czy jedynie w zimie czy nadaje sie tez pozna jesien/wczesna wiosna (jakis miesiac najlepszy)?

2.Jaka farba zamalowywac konce , najlepsza jest kauczukowa , ale chodzi chyba o to zeby nie przepuszczala wilgoci , czyli czy nada sie tez np emalia do okien , lakier w sprayu itd ?

3.Czy rozszczepianie siekier± w roli klina jest odpowiednie ? Czy w ten sposob nie uszkadzam materia³u ?
Mo¿e ktos zna jakis dobry sposob rozszczepiania ?

4.Czy i kiedy okorowywaæ k³odê ?

5.Jak d³ugo sezonowaæ ? (minimum , maksimum)

W planach mam na pocz±tek ³uk p³aski zwymiarowany jak w schematach JJ ale pó¼niej pewnie zabiorê siê za longbowa , i tutaj ma³a pro¶ba , czy ma kto¶ schemat albo dostêp do jakich¶ jeszcze dok³adniejszych schematów ni¿ w ksi±¿eczce JJ i móg³by siê podzieliæ ? w szczególno¶ci potrzebuje dok³adniejszych wymiarow majdanu , bo Pan Jankowski chyba zapomnia³ jedne dodaæ (g³êboko¶æ na samym ¶rodku) .

dodam jeszcze ¿e ju¿ suszê 2 szczapy robinii (akacji) (okorowane i zamalowane na koncach sprayem), ale na pocz±tku trzyma³em je w pokoju i powierzchnia zewnêtrzna troche popêka³a , pó¼niej zanios³em j± do piwnicy i na razie wygl±da nie¼le . (jeden tydzien) zobaczymy jak bedzie dalej , traktuje ten materia³ jako naukê , ¿eby nie spapraæ dobrego jesionka .

zapraszam do dyskusji i pozdrawiam .

1. Ponoæ najlepszy okres na ¶cinanie jesionu na ³uk to pe³nia w lutym...
3. IMO nie powinno byæ problemu, klin dzia³a praktycznie tak samo
4. Ja bym okorowywa³ przed obróbka ostateczn±, czyli po sezonowaniu.
5. Gdzie¶ s³ysza³em ¿e oko³o 4 miesiêcy

Poza tym s³ysza³em tak¿e, ¿e robinia jest lepszym materia³em na ³uk od jesionu, jednak zzdecydowanie mniej historycznym.

Polecam ksi±¿kê pana Jankowskiego o wytwarzaniu ³uków. Wszystko czarno na bia³ym

czyta³em ta ksiazke ze 3 razy...i jest ze 3 razy za cienka...

Jest co¶ w tym co mówisz, bo podczas dwódniowych warsztatów z nim dowiedzia³em siê sporo wiêcej, do¶æ wa¿nych detali które na pewno maj± wp³yw na wyrób ³uku. Ale na pocz±tek powinna wystarczyæ.

Matarielu a więc może podzielisz się swoją szczegułową wiedzą zdobyta od producenta
Byłbym dźwięczny

Dawniej (a i dzi¶ chyba jeszcze - np. do celów lutniczych) drewno sezonowano w warunkach atmosferycznych (tzn. na dworze) - oczywi¶cie odpowiednio u³o¿one i przykryte (ale raczej tylko z góry - musia³ byæ swobodny dostêp powietrza) i to przez wiele lat - tak minimum z dziesiêæ. Czyta³em gdzie¶ (uwaga: nie pamiêtam ¿ród³a - podajê to raczej jako ewentualn± ciekawostkê - nie fakt historyczny), ¿e ze ¶ciêtego drzewa dopiero wnuk ¶cinaj±cego wykonywa³ ³uki.

Obecnie s± ró¿ne przemys³owe metody przyspieszaj±ce ten proces do (jak ju¿ wy¿ej podano) kilku miesiêcy - a nawet krócej.

( przepraszam za mały offtop )

Co do tego dziadek wnuk to tak robi się do tej pory w Japonii gdzie na łuki YUMI drewno trzeba sezonować faktycznie paredziesiąt lat. Najdłuższe sezonowanie o jakim czytałem w Europie to około 10 lat, moze moja wiedza jest bardzo mała ale zdaje mi się że na sam początek te pare miesięcy starczy.

1. w lutym (aczkolwiek jesli zetniej kiedy indziej tez nie jest zle ja scinalem na poczatku lipca b.r. i ³uk wyszedl ladny :D)
2. daruj sobie farbe bo nie jest konieczna ;) (z farba na pewno wyjdzie lepiej ale bez niej sie obejdzie)
3. oczywiscie klin to klin nie wazne z czego
4. ja okorowalem zaraz po scieciu (nawet pan Jankowski tak radzi, chociaz zdania sa podzielone na ten temat. to zalezy od Ciebie )
5. miesiac klode i jakis tydzien szczapy (przynajmniej ja tak robilem, tu tez zdania sa podzielone)

Pozdrawiam

Jakiś czas temu znalazłem piękny prościutki pniak jesionu (śr. ok.25cm, dł. ok. 2m)
Nie byłoby w tym nic dziwnego gdybym nie znalazł go w szopie. Chcąc dowiedzieć skąd się tam wziął, skierowałem się z "zapytaniem" do ojca. Okazało się że pniak leży już tam od ok. 15 lat i był przeznaczony na kije do mioteł Teraz się zastanawiam czy takie "stare" drewno będzie nadawać się na łuk. Oczywiście przez ten czas dobrało się do niego robactwo, ale na szczęście tylko do kory (pień nie był okorowany), drewno jest nienaruszone.
Rozszczepiać i robić łuk?

je¶li drewno nie jest za suche to oczywi¶cie ¿e tak. je¶li jest zesch³e na wiór to z ³uku strzelisz tylko raz
³uk powinien mieæ kilka procent wilgotno¶ci potrzebnej do elastyczno¶ci.

Witam

Ja mam natomiast nieco inny problem, mo¿na by rzec zupe³nie odwrotny. Dzisiaj podczas spaceru znalaz³em ga³±¼ o idealnych wymiarach (co do gatunku drewna nie jestem pewien, wydaje mi siê ¿e mo¿e to byæ jesion). I wszystko by³o by piêknie ³adnie gdyby nie fakt ¿e znalaz³em t± ga³±¼ w "górskim strumieniu". Nie mam pojêcia ile tam p³ywa³a ale po wyci±gnieciu doszed³em do wniosku ¿e nie jest nadgni³a ani nic w tym stylu. Zastanawiam siê czy jest sens wogóle co¶ z tym robiæ. Czyta³em w ksi±¿ce J. Jankowskiego ¿e w podobny sposób zrobiono doskona³y ³uk lecz w tamtym wypadku by³ to cis (ponoæ przez d³u¿szy czas drewno by³o trzymane w górskim strumieniu aby wyp³ukaæ wszystkie soki). By³ bym wdziêczny za jak±¶ radê.

cis jest iglakiem wiêc moczenie przez pewien okres mu nie zaszkodzi z jesionen niestety jest inaczej i nie powinno siê go moczyæ ale oczywi¶cie powiniene¶ sprubowaæ, zacznij go obrabiac a sam zobaczysz czy struktura drewna zosta³a naruszona przez moczenie, je¶li tak to je wyrzucisz. je¶li drewno przemok³o bêdzie mia³o przebarwienia s³ojów.

Przyjmijmy ¿e drewno ma dobr± wilgotno¶æ (jest dosyæ ciê¿kie- tylko tak mogê oceniæ wilgoto¶æ niestety nie posiadam takiego cuda, jakim jest miernik wilgotno¶ci drewna )
Czy d³ugo¶æ sezonowania nie nara¿aj±c materia³u na przesuszenie (czyli sezonowanie w zimnej szopie) ma jakikolwiek wp³yw na jego jako¶æ?

w szopie, czyli pod okapem, nienara¿one na dzia³anie czynników atmosferycznych drewno mo¿e le¿akowaæ nietrac±c swojch w³a¶ciwo¶ci latami. jest owiele lepszym materia³em na ³uk ni¿ suszone w suszarni. czy w kilka dni na s³oñcu.

Witam!
Jak sezonowaæ drewno w bloku? Gdybym kupi³ drewno teraz na zimê to by³oby ju¿ chyba wystarczaj±co wilgotne, ale je¶li nie to gdzie je trzymaæ, aby naba³o jeszcze wiêcej wilgoci? W bloku mam mniejszy dostêp do takich pomieszczeñ, ale mo¿e piwnica nadawa³a by siê? Jest w niej ok. 10-15 C. Posiadam te¿ nawil¿acz powietrza wiêc mo¿e ustawiæ drewno w pokoju i w³±czyæ nawil¿acz, ¿eby dzia³a³ ok. 10h dziennie? By³oby to trochê mêczace, ale da³oby rade wytrzymaæ
Gdy drewno jest ju¿ dosyæ wilgotne to od razu przej¶æ do robienia ³uku, czy trzeba jeszcze je w jaki¶ sposób osuszyæ. W pokoju z odkrêconym na maxa grzejnikiem, albo jeszcze jako¶?

I jeszcze jedno: jak sprawdziæ czy drewno ma te 9-10% wilgotno¶ci bez ¿adnych urz±dzeñ?
Z góry dziêkuje za pomoc
Pozdrowienia

Skoro akcja dzieje siê w bloku, zrób tak:

Po zakupie k³ody ¶wie¿o ¶ciêtej albo niedawno ¶ciêtej, wyciosaj wymiary przysz³ego ³uku. Z tym ¿e zachowaj jednakow± grubo¶æ i szeroko¶æ ramion na ca³ej d³ugo¶ci (pó¼niej bêdziesz je zmniejsza³ do odpowiednich wymiarów). Take drewno po³ó¿ w pokoju o wilgotno¶ci ok 55% (kup sobie wilgtno¶ciomierz) i temperaturze ok 22 stopni na dwa tygodnie. Byle zdala od grzejnika, ma schn±æ powoli.

Po dwóch tygodniach - presto! Drewno bêdzie mieæ ok. 10% (w zale¿no¶ci od grubo¶æi ramion, ale maj± one mieæ w za³o¿eniu grubo¶æ blisk± ramionom gotowego ³uku, oraz wilgotno¶ci powietrza i temperatury, ale powinno byæ dobrze).

Drewno nie powinno siê paczyæ, ze wzglêdu na uniwersalne wymiary, ale najlepiej przywi±zaæ je do prostej deski aby siê nie wykrzywi³o.

Np. ja swojego bukowego flatbowa nad którym pracuje suszy³em tak samo. Mia³ wymiary 4cm szeroko¶ci i 1,5cm grubo¶ci ramion. Po zbadaniu wilgotno¶ciomierzem po dwóch tygodniach mia³ 8-9%.

Mo¿esz równie¿ zrobiæ tak: kup dok³adn± wagê np. 1kg. Wa¿ codziennie drewno. Je¶li drewno nie straci NIC z wagi przez 1/4 okresu sezonowania, jest suche (ale suche do poziomu wilgotno¶ci powietrza w twoim pokoju - gdy masz 55% wilgotno¶ci w pokoju to bêdzie drewno mieæ 9% wilgotno¶ci). Równie¿ tutaj mówiê o drewnie ociosanym do wymiarów przysz³ego ³uku. Ca³e k³ody mo¿na sezonowaæ latami.

Czyli, ¿e od razu wyciosaæ kszta³t przysz³ego ³uku? A to jak kupiê np. belkê o wymiarach 4cmx6cmx200cm to nie mogê jej ca³ej sezonowaæ? Nie mam pojêcia czy mo¿na tak± kupiæ. Wiecie mo¿e co¶ na ten temat? W mojej okolicy jest sk³ad drwena i chcê siê nied³ugo do niego wybraæ, ale nie wiem czy mo¿na tak kupiæ drewno na wymiary i czy na pojedyncze sztuki.
Je¶li dobrze ciê zrozumia³em to robiæ to wszystko w pokoju? Nie wynosiæ nic do piwnicy?
A i jeszcze jedno. Je¶li w sk³adzie powiedz± mi, ¿e drewno ma te 10% wilgotno¶ci to od razu przej¶æ do robienia ³uku, czy jednak poczekaæ trochê?

Oczywi¶cie mo¿esz kupiæ belkê o takich wymiarach, ale nie licz ¿e wysuszy siê w dwa tygodnie.
Gdy drewnu stuknie 10% mo¿esz robiæ ³uk. Ale ja bym nie do koñca ufa³ go¶ciom ze sk³adu drzewnego, chyba ¿e maj± wilgotno¶ciomierz i ci poka¿± ¿e tak jest naprawdê.

Rozmy¶la³em tak¿e nad zakupem w³asnego wilgotno¶ciomierza. Widzia³em niedrogo, taki z dwoma metalowymi drucikami które wk³ada siê w drewno i pokazuje jego wilgotno¶æ. Cena to ok 50z³.
Ile mo¿e kosztowaæ taka belka o wymiarach jak poda³em wy¿ej, drewno jesionowe?
Chyba nie dokoñca ciê zrozumia³em. To wkoñcu jak drwno wybije te 10% wilgotno¶ci to jeszcze je suszyæ? Sorry, ¿e tak zawracam g³owê, ale pierwszy raz robiê ³uk i nie chcia³bym ¿eby z³ama³ mi siê po pierwszym strzale A zreszt± teraz jest chyba dobra pora na kupienie drewna wiêc s±dze, ¿e jak bêde je ju¿ mia³ ¶wie¿o sciête ze sk³adu to nie bêde musai³ a¿ tak d³ugo czekaæ a¿ nabierze wilgotno¶ci.

P.S. Je¶li piszesz "suszyæ" masz na my¶li ¿e drewno nabiera wilgotno¶ci, czy suszy siê na s³oñcu i wyparowywuje wodê?

No jak pisze szuszyæ to mam na my¶li tyle co to znaczy - wypaorwywanie wody. Nie pisze namaczanie. Drewno nie ma nabraæ wilgotno¶ci tylk± j± straciæ. Zaraz po ¶cince ma ok. 40%.
Drewno ze sk³adu, je¶li ma postaæ pnia pewnie bêdzie mokre. Je¶li deska, to mo¿e troche ususzyli. Nie mam pojêcia ile deska bêdzie kosztowaæ, o ile pamiêtam m3 jesionu to koszt 1200z³. Deska ok 20z³, o ile bawia siê w sprzedawanie takich desek.
Jak drewno WYSCHNIE do 10-9% to wtedy zacznij kszta³towaæ ³uk na desce (wyginaæ go). Przed tym mo¿esz wyciosaæ z drewna kszta³t ³uku aby ca³o¶æ szybciej sch³a.

Ok, dziêki. Postaram siê w najbli¿szym czasie pojechaæ do sk³adu po deskê, a jak w razie bêd± jakie¶ problemy z robieniem ³uku to zagadam A tak z ciekawo¶ci to sk±d ty mia³e¶ drewno na ³uk? Tak jak ja kupowa³e¶?

Nie, jesiona i klona ¶ci±³em ze swojej dzia³ki. Jak siê mieszka ko³o lasu to du¿o materia³u mo¿na znale¼æ. Szkoda, ¿e tylko buk i ¶wierk u mnie ro¶nie.

Dla tych którzy mo¿e kiedy¶ przeczytaj±:
Korê naj³atwiej zdj±æ rzeczywi¶cie ze ¶wie¿ego drewna. Co do suszenia to Problem w tym ,¿e oprócz wody w drewnie znajduj± siê tam równie¿ soki ,garbniki ,¿ywe organizmy itp.
Których o wiele trudniej siê pozbyæ .
Drewno na ³uk powinno byæ sezonowane .Od grubo¶ci materia³u zale¿y czas sezonowania .Jednak mo¿na wykorzystaæ drewno suszone w suszarniach. Które jednak nale¿y jeszcze przynajmniej przez pó³ roku sezonowaæ .-na powietrzu .W miejscu przewiewnym , okrytym od s³oñca .Wilgotno¶æ takiego drewna bêdzie oko³o 15 -18 % .Koñce powinny byæ zamalowane obojêtnie jak± farb± ,Wa¿ne by nie dopu¶ciæ zbyt du¿o wilgotno¶ci przez naczynia.Okres sezonowania potrzebny jest ,by drewno przesta³o " pracowaæ "
Najwa¿niejsze by drewno na ³uk by³o z drzewa przynajmniej piêædziesiêcioletniego -osiemdziesi±t lat -starodrzew .Po czym to poznaæ?-Deska ma mieæ przynajmniej 50 cm szeroko¶ci . Deska odziomowa .Gêste przyrosty wczesne i pó¼ne.-czyli s³oje. Bez zawi³o¶ci.Im gê¶ciejsze tym wiêksza dynamika strza³u Waszego przysz³ego ³uku.
Poza tym pamiêtajcie ¿e jesion jest ma³o odporny na wilgoæ . Buk równie¿ .poza tym buk paczy siê i pêka -"pracuje" przez ca³y czas ,m³ody jest zbyt kruchy. Ja osobi¶cie proponowa³bym wi±z .W³a¶ciwie ka¿de drewno ma wady i zalety Wiêc ka¿de drewno nale¿y zakonserwowaæ .Konserwacjê powtarzaæ .Wosk.
Pozdro

Józef napisa³:


Po czym to poznaæ?-Deska ma mieæ przynajmniej 50 cm szeroko¶ci . Deska odziomowa.Gêste przyrosty wczesne i pó¼ne.-czyli s³oje. Bez zawi³o¶ci.Im gê¶ciejsze tym wiêksza dynamika strza³u Waszego przysz³ego ³uku.

A to ciekawe, bo Robin w innym temacie napisa³:

Rozci±ganie w ka¿dym gatunku jest wy¿sze ni¿ ¶ciskanie , nie przejmuj siê. Laboratorium tez nie trzeba wystarczy popatrzeæ na szeroko¶æ s³ojów i grubo¶æ ciemnych przyrostów. Im szersze s³oje tym drewno lepsze , im mniejszy udzia³ ciemnych przyrostów tym drewno lepsze. Ale prawda to ¿e w³asciwo¶ci jesiona w obrêbie gatunku s± bardzo skrajne , wyró¿nia siê tym na tle innych drzew ;).

Kogo s³uchaæ ?

15 - 18 % wilgoci - ¿yczê powodzenia w robieniu ³uku , nie pêknie to pewne , bêdziesz móg³ go sobie nawet obwin±æ wokó³ szyi . A m³ode drzewa z natury s± bardziej elastyczne ni¿ stare. Po co siê wypowiadaæ jak widaæ braki w podstawowej literaturze nie mówi±c o praktyce ?

Kogo s³uchaæ ?
hymm ...
robin , wiêkszo¶æ wie kim jest i domy¶la siê co mo¿e o tym wiedzieæ .
Józef za¶ wyskakuje nagle z tymi 18% na ³uk i innymi teoriami , czemu jego s³uchaæ ?

No to ciekawe... sam siê zaczynam zastanawiaæ jak to jest. Na przyk³±d d±b albo robinia - najtwarsze, najmocniejsze gatunki u nas - s± szerokos³oiste. A zawsze s±dzi³em ¿e w±skos³oiste powinny byæ teoretycznie mocniejsze...? Ale cis - co ponoæ by³ najlepszy na ³uki - nie ma szerokich przyrostów, ro¶nie bardzo powoli... Mo¿e kto¶ to wyja¶ni...

To zale¿y od tego jakie gatunki.
Drewno drzew li¶ciastych pier¶cieniowonaczyniowych (D±b, Grochodrzew, Wi±z, Jesion,...) - przyrost wczesny bardzo s³aby, pó¼ny ma du¿o wiêksze w³asno¶ci wytrzyma³o¶ciowe. Ilo¶æ drewna wczesnego jest zazwyczaj sta³a, ogranicza siê do 1- 2 mm, potem nastêpujê przyrost pó¼ny. Czyli im szerszy s³ój tym wiêcej drewna pó¼nego, co siê przek³ada na wy¿sz± wytrzyma³o¶æ.
Drewno drzew iglastych - jak wy¿ej - drewno wczesne s³absze, drewno pó¼ne du¿o wytrzymalsze. Z tym, ¿e stosunek przyrostów jest odwrotny - narasta drewno wczesne, a potem stosunkowo w±ski przyrost pó¼ny. Je¿eli s³ój bêdzie w±ski to udzia³ drewna wczesnego bêdzie mniejszy od udzia³y drewna pó¼nego. Je¿eli s³ój bêdzie szeroki, przyrost wczesny bêdzie mia³ wiêkszy udzia³ od drewna pó¼nego.
Drewno drzew li¶ciastych rozpierzch³onaczyniowych - nie ma tak widocznej zale¿no¶ci wytrzyma³o¶ci drewna od szeroko¶ci s³oi.

Panowie cieszy mnie Wasze zaanga¿owanie w temat.Lepsze to ni¿ palenie trawy lub picie po bramach taniego wina.
Napisa³em co wiem kieruj±c siê trzydziestoletnim do¶wiadczeniem zawodowym w obróbce drewna.W tym dwudziestoletnim- za granic±.
w ¶redniowieczu nie znano higroskopijnej budowy drewna ,.Kierowano siê do¶wiadczeniem.
Bez obrazy.
Czyta³em parê lat temu jak to "zrobiæ ³uk " -roz³upaæ pniak ,pó³ roku przesuszyæ i gotowe.
Mimo do¶wiadczenia zawodowego ,zrobi³em z m³odej "marchewiny"jesionowej ,(tak okre¶la siê bardzo m³ode drzewa-15-20 lat .)Zrobi³em " ³uk " piêkny przy pierwszym naci±ganiu odkszta³ci³ siê ,postrzela³em trochê dla próby , a po spuszczeniu ciêciwy odkszta³cenie pozosta³o. Oczywi¶cie by³em z³y na siebie ,my¶l±c :taki stary i taki g³upi .
Po tym -ju¿ zgodnie z do¶wiadczeniem zawodowym wykona³em jeszcze kilka ³uków .By³y OK.
Sam strzelam od piêciu lat.Na 40 m radzê nie podchodziæ My¶lcie co chcecie. Dla zainteresowanych-Drewno praktycznie mo¿na wysuszyæ do 6 % wilgotno¶ci ale ju¿ po godzinnym przebywaniu w normalnych warunkach -wolne powietrze,warsztat stolarski itp.wilgotno¶æ radykalnie wzrasta do ok.12 -15% procent .
W ¶redniowieczu nie by³o laboratoriów ani suszarni drewna.Nie by³o wiêc mo¿liwo¶ci wysuszenia drewna i sta³ego zachowania wilgotno¶ci, do powiedzmy 6 %.
A tak na marginesie .my¶la³em ¿e strona ta ma ³±czyæ pasjonatów RR .Pomagaæ w rozwijaniu wspólnych zainteresowañ .Przykro mi ¿e stajê siê przedmiotem nieuzasadnionego ataku.
¯yczê sukcesów w obróbce drewna pier¶cieniowo naczyniowego i tego rozpierzch³o naczyniowego .
pozdro

Józef napisa³:

A tak na marginesie .my¶la³em ¿e strona ta ma ³±czyæ pasjonatów RR .Pomagaæ w rozwijaniu wspólnych zainteresowañ .Przykro mi ¿e stajê siê przedmiotem nieuzasadnionego ataku.

Ale¿ nikt nie mia³ takiego zamiaru, a ja na pewno. Je¿eli odnios³e¶ takie wra¿enie, przepraszam.

Jak zauwa¿y³e¶ w temacie: Powiem wam, jak zrobiæ ³uk toczy³a siê ostatnio (z moim udzia³em, tam te¿ pad³a opinia Robina) dyskusja na temat jesionu. W istotnych dla ³uku parametrach jego w³asno¶ci (tabelaryczne) mog± siê ró¿niæ czterokrotnie. St±d moim zdaniem super³uk z jesionu wymaga superjesionu o tych najwiêkszych.

Twoja wskazówka, by braæ do obróbki elementy z bardzo starych drzew, jest mo¿e w³a¶ciw± drog±. Po tylu latach w drewnie zachodz± ró¿ne procesy zmieniaj±ce w³asno¶ci i wp³yw szeroko¶ci s³oi mo¿e byæ inny.

Mam pytanie z jakich czê¶ci pnia bra³e¶ materia³. (kierunek s³oi, jak daleko od rdzenia czy kory)

Tak jest jak mówi Wiewiór - u iglastych i li¶ciastych jest inaczej. Choæ powiem szczerze ¿e zaczynam mieæ w±tpliwo¶ci co do cisa. Zrobi³em naprawdê sporo ³uków cisowych i mia³em do czynienia z kilkunastoma typami drewna cisowego. Je¿eli chodzi o cis europejski baccata nie zauwa¿y³em ¿adnego zwi±zku miêdzy gêsto¶ci± s³ojów a twardo¶ci± drewna , nie zauwa¿y³em równie¿ zwi±zku miêdzy gêsto¶ci± s³ojów a wag± drewna cisowego. Bynajmniej - najtwardsze drewno cisowe z jakim mia³em do czynienia by³o ¶rednios³oiste - ok 20 s³oi na cal - ostatnimi czasy wykona³em z niego longbow o naci±gu ok 80 kg o wymiarach przy których ³uk z ¶redniego jesionu czy klonu osi±gn±³by 40 - 50 kg. Co do wagi drewna cisowego to znacznie l¿ejsze jest z "m³odego" cisu czyli do 40 lat , s³oje nie maja nic do rzeczy. Mam ³uk wykonany z m³odego cisu o ¶redniej s³oisto¶ci i ten longbow z rogami ma masê oko³o 300 gram. Nie spotka³em siê jeszcze z tak lekkim longbowem.Ma naci±g ok 19 kg a strza³a uzyskuje prêdko¶æ ponad 170 fps przy masie strza³y 9 grain na funt i 28 calach naci±gu, co sprawia ze jest on sprawniejszy ni¿ popularne w Polsce proste laminaty. Zaczynam podejrzewaæ ¿e ów pogl±d na temat s³oisto¶ci cisa powsta³ wspó³cze¶nie na zasadzie "odruchu Paw³owa" - ludzie wiedzieli ¿e cis jest od zawsze najlepszym drewnem na ³uki i zaobserwowali ¿e zazwyczaj jest gêstos³oisty . Byæ mo¿e wysnuli automatycznie wniosek ¿e musi siê to w jaki¶ sposób ze sob± wi±zaæ. Z mojego do¶wiadczenia o dynamice ³uku zadecyduje stosunek waga drewna/twardo¶æ.S³oisto¶c jest tylko jednym z wielu elementów wp³ywaj±cych na fizyczne w³a¶ciwo¶ci , bardziej by³bym sk³onny twierdziæ ¿e wa¿niejszy jest sk³ad mineralny gleby i wiek drzewa .Ostatecznie co do cisu przekonam siê zanied³ugo - mam aktualnie drewno cisowe o nieprawdopodobnej , legendarnej s³oistosci i to w dobrej jako¶ci , bez sêków. Zobaczymy czy wyjdzie z niego ³uk o niezwyk³ych parametrach. Nie wydaje mi siê jednak. Dlaczego uwaza siê najlepszy cis z W³och i Hiszpanii - z tego co zaobserwowa³em na róznych gatunkach drzewa rosn±ce na ubogiej , suchej glebie maj± twardsze drewno, w±skie przyrosty to jedynie efekt uboczny. W polsce tez mo¿na znale¼æ nies³ychanie gêste s³oje u cisa ale bêd±ce efektem zazwyczaj ro¶niêcia w g±szczu , tak jak ten co ja mam. Taka jest moja teoria , zobaczymy jak wyjdzie ten ³uk z megagestym s³ojem. Fajnie by by³o gdybym siê myli³ i powsta³by niesamowity ³uk ;)

To o czym pisze Robin-Rodzaje gleby itp.to oczywi¶cie prawda.Dodaæ nale¿y równie¿ to w jakich warunkach drzewo ros³o- w ¶rodku lasu -os³oniête od wiatrów ,czy raczej na skraju od zachodniej strony-ch³ostane nieustannie wiatrem-dzia³anie takie wp³ywa oczywi¶cie na niekorzy¶æ -s³oje krête.
Uwa¿am jednak ¿e tak szczegó³owe informacje powinni¶my sobie darowaæ -zabraknie czasu na praktykê -turnieje ,walki itp.
Tomaszu-pierwszy ³uk wykona³em wed³ug wskazówek-zdj±æ korê ze ¶wie¿ego drewna .Kora wraz z miazg± schodzi idealnie.Ale pó¼niej czekaæ ? Tak robi³ np.mój dziadek i ojciec ,którzy wykonywali bednarkê -sezonowali drewno latami . Poza rym £upaæ nale¿y promieni¶cie .
Co do wykonania ³uku z "deski" to powinna to byæ najlepiej deska ¶rodkowa-s³oje uk³adaj± siê równolegle do zewnêtrznej krawêdzi deski .Pomocne jest to w pó¼niejszej obróbce. nie paczy siê .
Do produkcji cebrów skopków i wszelkiego rodzaju beczek u¿ywano drewna o gêstych równoleg³ych s³ojach - £atwo siê to ³upa³o nie by³o ¿adnych niespodzianek podczas strugania , "¿e nie tak posz³o po s³oju jak sobie my¶la³em "Nale¿y pamiêtaæ jednak o najwa¿niejszym.Dla jednych priorytetow± spraw± jest jak najwierniejsza rekonstrukcja.Inni chc± wygrywaæ turnieje ³ucznicze .A jeszcze dla innych wa¿na jest ideologia -tzn.Etos rycerski ,prawo¶æ,rola wychowawcza ,dobra zabawa... A ³uk czy kute groty , to tylko dodatek .-który bez problemu mo¿na rzuciæ w mokr± trawê ,lub po¿yczyæ koledze.Gdy z³amie -powiedzieæ :sta³o siê -i bawiæ siê dalej. Luki ,strza³y ,miecze -mniej wa¿ne ni¿ przyja¼nie . Ale to tak na marginesie
Z rycerskim pozdrowieniem.
ps.przy wykorzystaniu deski jesionowej czy wi±zowej ,proponowa³bym pominiêcie kilku pierwszych centymetrów materia³u od strony kory .W jesionie najlepiej moim zdaniem wykorzystaæ twardziel .Co do cisu , to nie wiem ,ale my¶lê ¿e cisowy z sêkami i zawi³ym s³ojem bêdzie z pewno¶ci± mniej warto¶ciowy -tyle ¿e mo¿na siê po lansowaæ- jak z naci±giem S³ysza³em ju¿ od kogo¶ -"ja mam skromne 38 kg naci±gu ,a ty? "
Tematem jest jednak sezonowanie drewna.-przepraszam